دانشمندانی از مصر و انگلیس با استفاده از یک مدل سه بعدی از جمجمه رامسس دوم (Ramesses II)، قدرتمندترین فرعون مصر باستان، برای بازسازی ویژگیهای ظاهری این پادشاه در زمان مرگش همکاری کردند و بعد از ۳ هزار و ۲۰۰ سال توانستند چهره او را به نمایش بگذارند.
آنها سپس روند پیری را معکوس کرده و نیم قرن عقبتر رفتند تا چهره او را در اوج قدرت بازسازی کنند. نتیجه به دست آمده، اولین بازسازی علمی صورت فرعون بر اساس سی تی اسکن از جمجمه واقعی اوست.
سحر سلیم از دانشگاه قاهره، که مدل سه بعدی این جمجمه را ساخت گفت نتیجه، یک حاکم «بسیار خوش تیپ» را نشان داد. او گفت: «تصور من از چهره رامسس دوم تحت تأثیر چهره مومیایی او بود. با این حال، بازسازی صورت کمک کرد تا چهره ای زنده روی مومیایی اش بگذاریم.»
کارولین ویلکینسون، مدیر Face Lab دانشگاه جان مورز لیورپول، که چهره فرعون را بازسازی کرد، روند علمی این کار را تشریح کرد. او گفت: «ما مدل توموگرافی کامپیوتری (CT) جمجمه را میگیریم که شکل سه بعدی جمجمه را به ما میدهد و میتوانیم آن را در سیستم کامپیوتری خود وارد کنیم. آنوقت یک پایگاه داده از آناتومی صورت مدلسازیشده داریم که آن را وارد میکنیم و سپس آن را تغییر میدهیم تا متناسب با جمجمه شود.»
ویلکینسون ادامه داد: «بنابراین ما اساسا صورت را از سطح جمجمه تا سطح صورت، از طریق ساختار ماهیچهای و لایههای چربی و سپس در نهایت لایه پوست میسازیم.»
او گفت: «همه ما کم و بیش ماهیچههای یکسانی از ریشههای مشابه با وابستگیهای یکسان داریم. از آنجایی که هر یک از ما نسبتها و شکلهای متفاوتی از جمجمه خود داریم، شکلها و نسبتهای نسبتا متفاوتی از ماهیچهها خواهیم داشت و این به طور مستقیم بر شکل صورت تأثیر میگذارد.»
این پروژه دومین پروژه در نوع خود است که اخیرا توسط سحر سلیم نظارت میشود. پیشتر بازسازی علمی صورت توت عنخ آمون توسط مجسمه ساز سلطنتی کریستین کوربت انجام شد.
برای این استاد دانشگاه، این فرآیند به بازیابی انسانیت مومیایی ها کمک میکند. او میگوید: «بخشیدن یک چهره به مومیایی پادشاه، او را انسانی کرده و پیوندی با او ایجاد میکند، و از طرفی، میراث او را باز میگرداند.
شاه رامسس دوم یک جنگجوی بزرگ بود که ۶۶ سال بر مصر حکومت کرد و آغازگر اولین معاهده جهان بود. قرار دادن صورت بر روی مومیایی رامسس دوم در دوران پیری و نسخه جوانتر، موقعیت افسانه ای او را به جهان یادآوری میکند.»
با این حال، بازسازی چهره فرعونی که مدتها پیش مرده است، خالی از چالش نیست. به عنوان مثال، جمجمه به تنهایی نمیتواند تمام جنبه های ظاهری فرد را آشکار کند.
دکتر ویلکینسون گفت: «من حدس میزنم بخش دشوار برای ما این است که بعد از شکلگیری فرم صورت چه اتفاقی میافتد. تمام این اطلاعات در مورد رنگ پوست، لکه ها، و چین و چروک ها و رنگ مو و چشم از کجا قرار است بیاید. در این مورد ما پیشنهادی از سحر و تیمش در رابطه با محتمل ترین رنگ چشم، رنگ مو و رنگ پوست دریافت کردیم. ما همچنین از متون مکتوب اطلاعاتی را که درباره او وجود داشت به دست آوردیم و سپس بافت های نرم مومیایی شده صورت او را نیز برای این کار در اختیار گرفتیم.»
دکتر ویلکینسون ادامه داد: «بنابراین میدانیم که حدود ۷۰ درصد از سطح بازسازیشده صورت از نظر شکل کمتر از ۲ میلی متر خطا دارد. ما در پیش بینی شکل از روی جزئیات اسکلتی کاملا مطمئن هستیم.»
به گفته پروفسور سلیم، این تنها بازسازی علمی صورت رامسس دوم بر اساس سی تی اسکن مومیایی واقعی اوست. تلاشهای قبلی غیرعلمی و عمدتا هنری بودند.
بیشتر بخوانید:
نیم مترجمجمه داشته این بازسازیهاالکیه پارچه برای پوشاندن کاسه سربزرگ بوده