این کارشناس برجسته ژئوپلتیک می گوید چین تا ۱۰ سال دیگر فرو می پاشد! دلایلش چیست؟

آیا چین به سمت فروپاشی کامل پیش می رود: سیاسی، اقتصادی و دموگرافیک؟ عقل سلیم می گوید به هیچ وجه زیرا حزب کمونیست چین یک ارتش بسیار بزرگ داشته و قدرت و حاکمیت مطلق را در کشور در دست داشته و ۸۷۰ میلیارد دلار از ایالات متحده نیز طلبکار است و از همه مهم تر این که کنترل کاملی بر مردمش دارد.

علاوه بر همه این ها، مصرف کنندگان آمریکایی به کالاهای این کشور اعتیاد دارند. اپل گوشی های هوشمندش را در این کشور می سازد. بخش اعظم لباس هایی که در کمد شهروندان آمریکایی قرار دارد در چین ساخته شده اند. اگر چه هیچ دستورالعمل خاصی برای فروپاشی وجود ندارد، برخی می گویند که بقای حکومت چین به زودی به ریسمانی باریک بند خواهد بود.پیتر زیهان که یک تحلیل گر ژئوپلتیک برجسته است نظری متفاوت دارد که کمتر کسی با آن موافق است.

زیهان در ژانویه سال جاری در مصاحبه اش با جو روگان خبرساز شد، جایی که وقی مدعی شد که جمهوری خلق چین در ۱۰ سال آینده از هم خواهد پاشید، پیش بینی که حتی جو روگان را نیز غافلگیر کرد. بسیاری از تحلیل گران نیز دستکم بر سر این موضوع با زیهان توافق دارند که فروپاشی چین باعث آشوبی بی سابقه در سطح بین المللی شده و توازن نظم جهانی را به شکل قابل توجهی تحت تاثیر قرار خواهد داد. اما چه نشانه هایی از نظر زیهان خبر از فروپاشی چین در ده سال آینده می دهند؟

شبیه سازی جنگ ایالات متحده و چین در تایوان؛ ۲۱ روز نبرد با تلفات سنگین و پیروزی آمریکا

فرسایش ۹.۹ درصدی: اقتصاد مشکل دار چین

از چند زاویه مهم، اقتصاد چین زیر فشار سنگینی قرار دارد. به طور ویژه، چین به خاطر سیاست های سختگیرانه کووید برای اولین بار و به شکلی نادر شاهد اعتراضات و ناآرامی های مدنی بوده است، سیاست هایی که به شدت بخش بزرگی از اقتصاد این کشور را تحت تاثیر قرار داده، تولید صنعتی این کشور را کاهش داده و میزان هزینه کرد خانوارها را محدود کرده است. برخی معیارهای مهم نشان می دهند که اقتصاد چین در حال انقباض و کوچک شدن است. صادرات چین در دسامبر ۲۰۲۲ با ۹.۹ درصد کاهش مواجه شد، در حالی که کاهش رشد اقتصادی نیز درونمای خوبی از اقتصاد این کشور ارائه نمی دهد. به باور کارشناسان، این موضوع از سرمایه گذاری های بیش از حد دولت چین در فلزهایی مانند فولاد و آلومینیوم نشأت می گیرد.

البته کاهش صادرات چین را باید با کمی اغماض و تردید نگاه کرد. تورم فزاینده در ایالات متحده، اروپا و جاهای دیگر باعث شده که مصرف کنندگان کمربندهایشان را سفت تر کرده و هزینه هایشان را کاهش دهند. تاکنون، هیچ شواهدی دال بر این که کشور دیگری جای چین را به عنوان منبع اصلی و حاکم در زمینه تولید کالاهای ارزان قیمت می گیرد وجود ندارد. با این وجود، بدهی های ملی در چین در یک دهه گذشته به شدت افزایش یافته است، به ویژه در میان شرکت های دولتی و دولت های محلی. این موضوع می تواند توانایی چین برای محدود کردن شوک های اقتصادی در آینده را کاهش دهد. همچنین، تنش های تجاری مداوم با ایالات متحده و دیگر کشورها نیز بر عدم اطمینان نسبت به رشد اقتصادی چین افزوده است.

اما همچنان مشتریان آمریکایی به کالاهای ارزان قیمت چینی علاقه دارند و قرار نیست خیلی سریع تغییر رویه دهند. کمپانی های تولید گوشی های هوشمند نیز به این زودی ها چین را ترک نخواهند کرد، هر چند اقداماتی در این زمینه را آغاز کرده اند. صندوق بین المللی پول نیز انتظار دارد که اقتصاد چین در سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۵.۲ درصد رشد داشته باشد که نسبت به ۴.۴ درصد پیش بینی اکتبر بسیار بیشتر است. با این وجود، تغییر در اقتصاد چین می تواند تاثیرات مهمی در جهان در پی داشته باشد. هر گونه کاهش قدرت اقتصادی چین باعث فشار قیمتی جدیدی روی ایالات متحده شود، اگر قیمت کالاهای صادراتی از چین افزایش یابد و البته تقاضا برای کالاهای آمریکایی را نیز تحت تاثیر منفی قرار خواهد داد.

معمای ۸۰۰ میلیون جمعیت: پیر شدن سریع

در مورد جمعیت، چین نقاط ضعف بزرگی در نقشه جمعیتی خود دارد. جمعیت چین به سرعت در حال پیر شدن است. در شرایطی که مردم این کشور پیر و بازنشسته می شوند، نیروی سن کار کمتری برای تامین نیازهای این شهروندان مسن وجود دارد. سازمان ملل پیش بینی کرده سات که جمعیت چین که اکنون حدود ۱.۴۲ میلیارد نفر است، در سال ۲۱۰۰ به زیر ۸۰۰ میلیون نفر خواهد رسید.

سیاست تک فرزندی چین که به مدت سه دهه اعمال می شد تا اینکه در سال ۲۰۱۶ ملغی شد، این مشکل را تشدید کرده و امروز دورنمای اقتصادی درازمدت چین را تهدید می کند. با مشاهده کاهش شدید نرخ زاد و ولد در چین، در سال ۲۰۲۱ دولت این کشور به والدین اجازه داد تا سه فرزند داشته باشند. آیا این تغییر سیاست می تواند باعث افزایش نیروی کار چین شود؟ در حال حاضر پاسخ به این سوال غیرممکن است.

طالع بینی چینی؛ ۲۰۲۳ برای چه کسانی سال خوبی خواهد بود؟

آیا ۲۰.۴ درصد خیلی زیاد است؟ سهم تجارت در تولید ناخالص داخلی

اقتصاد چین به شدت به تجارت بین المللی وابسته است: صادرات بیش از ۲۰.۴ درصد از نزدیک به تولید ناخالص داخلی ۱۸ تریلیون دلاری چین در سال ۲۰۲۱ را به خود اختصاص داده است. این عدد باعث می شود که چین بزرگ ترین صادر کننده جهان باشد. اما وابستگی به تجارت بین المللی باعث شده که چین در برابر تغییرات اقتصادی و تغییر در سیاست های تجاری بین المللی آسیب پذیر باشد. شیوع ویروس کرونا این وابستگی بیش از حد را نمایان کرد، وقتی که تقاضا برای کالاهای چینی به شدت کاهش یافت.

چین به شکلی فعال در حال تغییر رویه به سمت مصرف داخلی برای ایجاد رشد اقتصادی است. تولید کنندگان خودروهای برقی در چین مانند Nio و Xpeng در این زمینه پیشرو هستند. اما یک تغییر بزرگ داخلی زمان می برد و به تغییرات بزرگی در ساختار اقتصادی و سیاست های این کشور نیاز دارد. برای اینکه دید آیا پیش بینی های زیهان در مورد فروپاشی چین به حقیقت بدل می شود یا نه باید صبر کرد اما به وضوح می توان تغییراتی را در مسیر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی چین دید که در درازمدت تاثیرات بزرگی روی قدرت ژئوپلتیک این کشور خواهند داشت، چه مثبت و چه منفی. با اطمینان می توان گفت که چین باید برخی از سیاست های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اش را تغییر دهد تا بتواند به شرایط رو به رشد کنونی و تبدیل شدن به قدرتمندترین ابرقدرت جهان ادامه دهد.