چرا در رژه روز پیروزی امسال روسیه تنها یک تانک بسیار قدیمی حضور داشت؟

هر ساله، روسیه یک رژه نظامی را به مناسب جشن گرفتن پیروزی اش در جنگ جهانی دوم در برابر آلمان نازی برگزار می کند. رژه روز پیروزی معمولاً به عنوان نمایشی برای نشان دادن قدرت نظامی روسیه نیز در نظر گرفته شده و در آن ده ها تانک مدرن در کنار چندین خودرو زرهی دیگر به نمایش در می آیند. اما رژه امسال با حضور تنها یک تانک متعلق به جنگ جهانی دوم برگزار شد که در میدان سرخ مسکو نمایان شد، نشانه ای شفاف از شدت تلفات روسیه در اوکراین که نیروهای زمینی این کشور متحمل شده اند.

رژه به شدت آب رفته روز پیروزی در روسیه

در جریان رژه روز ۹ می در مسکو، سربازان، ملوانان و نیروهای هوایی روسیه با پای پیاده از مقابل جایگاه سان بینندگان عبور کنند که مملو از رهبران سیاسی کشور، از جمله ولادیمیر پوتین، کهنه سربازان جنگ های قبلی، مهمانان ویژه و نمایندگان ارتش های خارجی بود. این رژه با توجه به استانداردهای رژه های قبلی بسیار کوتاه و کوچک بود و برخلاف نمایش های قبلی، هیچ خبری از رژه هوایی نبود، جایی که معمولاً جنگنده ها، بمب افکن ها و هلیکوپترهای روسی را در آرایش های خاص بر فراز منطقه برگزاری رژه به نمایش گذاشته می شدند.

در سال ۲۰۲۱، این رژه با حضور بیش از ۲۰۰ خودرو جنگی از انواع مختلف برگزار شد. ۲۰ تانک بزرگ در این مراسم شرکت داشتند که معادل دو گروهان تانک روسی و شامل تانک های T-90، T-80BVM و T-72B3 بود. همچنین در این رژه از خودروهای زرهی یا همان نفربرهای BMP-2 و BMP-3 و همچنین خودروهای حامل سیستم های دفاع هوایی کوتاه برد Pantsir و Tor و لبته خودروهای شعله افکن استفاده شد. رژه دو روز گذشته اما بر اساس برآوردها حاوی کمتر از ۱۰۰ خودرو زرهی بود. و البته تنها یک تانک که آن هم یک دستگاه تانک متوسط T-34/85 متعلق به جنگ جهانی دوم بود که به نمایندگی از کل نیروهای زرهی روسیه در رژه شرکت کرده بود.

این رژه همچنین شاهد حضور ده ها خودرو زرهی Tigr، یک نفربر زرهی چرخ دار BTR-82A، سه خودرو زرهی چرخ دار جدید Bumerang، سیستم های موشکی سطح به هوای دوربرد S-400 و کامیون های لانچر عمودی ۸×۸ برای موشک های بالستیک بین قاره ای Topol-M بود. در این رژه هیچ خبری از تانک های مدرن، یک سری از نفربرهای زرهی BMP، خودروهای توپخانه ای، سیستم های موشکی کوتاه برد و میان برد سطح به هوا و خودروهای شعله افکن TOS-1 نبود. مقامات برگزار کننده این رژه اشاره ای به دلیل کاهش وسعت و حجم این رژه نکردند و ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، نیز در صحبت هایش چیزی از نبود خودروهای زرهی یا رژه هوایی نگفت.

تنها تانک رژه پیروزی در مسکو

تنها تانکی که در مراسم رژه روز پیروزی امسال روسیه شرکت داشت یک تانک متوسط T-34/85 بود که آخرین مدل تولید شده از سری تانک های مشهور T-34 بود. این تانک که در سال ۱۹۴۴ معرفی شد، اصلی ترین تانک ارتش شوروی در نیمه دوم جنگ جهانی دوم بود که در آخرین نبردها در آلمان در بهار ۱۹۴۵ شرکت داشت. اتحاد جماهیر شوروی ساخت T-34/85 را در سال ۱۹۴۶ متوقف کرد. همه این ها می گویند تنها تانکی که امسال در رژه روز پیروزی در مسکو حضور داشت یک تانک بسیار قدیمی بود.

تنها تانک حاضر در این رژه احتمالاً یکی از چند تانک دوران اتحاد جماهیر شوروی است که اخیراً از لائوس به این کشور بازگردانده شدند. ۳۰ دستگاه تانک T-34/85 که در سال ۱۹۴۴ در اتحاد جماهیر شوروی ساخته شده بودند، در دهه ۱۹۹۰ برای حضور در ارتش لائوس به این کشور منتقل شدند. به گزارش رسانه های روسی، این تانک ها در سال ۲۰۱۹ با هدف استفاده «در رژه های روز پیروزی روز نهم می در شهرهای مختلف روسیه، برای روزآمدسازی و توسعه نمایشگاه های موزه ای و ساخت فیلم هایی در مورد جنگ جهانی دوم». نکته خنده دار اینکه تانک T-34 در ابتدا در کارخانه لوکوموتیوسازی خارکوف در خارکیف کنونی، اوکراین توسعه و ساخته شد. اگر چه یک کارشناس اوکراینی در شبکه های اجتماعی مدعی شده بود که تنها تانک رژه امسال روز پیروزی روسیه در اوکراین ساخته شده بود، کارخانه خارکوف در سال ۱۹۴۲ و پیش از حمله نازی های تخلیه شده و به نیژنی تاگیل در شرق کوه های اورال منتقل شد.

تلفات سنگین تانک های روسی

اما آن ناوگان بزرگ تانک ها و خودروهای زرهی روسیه کجا رفت؟ به اوکراین! بسیاری از این تانک ها بدون شک اکنون در جنگ اوکراین فعال هستند، هم در خدمت نیروی های زمینی روسیه و هم واحدهای واگنر که سعی دارند با تانک های خود شکافی در صفوف دفاعی اوکراینی ها ایجاد کنند. دیگر تانک های نیز به منظور مقابله با ضدحمله احتمالی اوکراین در پشت خط مقدم انتظار می کشند. اینکه دقیقاً چه تعداد تانک روسی در نبرد در اوکراین مشارکت دارند مشخص نیست.

ناظران این مناقشه اما می گویند که دستکم ۱,۹۳۷ تانک، ۲,۱۳۷ خودرو تهاجمی زرهی، ۳۰۹ نفربر زرهی، ۱۰۷ سیستم موشکی سطح به هوا و ۷۸۴ سیستم توپخانه ای متعلق به روسیه در این جنگ نابود شده اند. این ها تلفاتی است که توسط Oryx تایید شده است، تیمی از محققان مستقل که تصاویر خودروهای زرهی نابود شده، اسیب دیده، رها شده و تصاحب شده توسط نیروهای اوکراینی را بررسی کرده اند. بدتر اینکه این اعداد تنها تعداد تلفات خودروهای زرهی که تصاویر آن ها موجود است را نشان می دهد و اعداد واقعی قطعاً بالاتر است.

این سطح از تلفات تجهیزات در یک ارتش مدرن بی سابقه است. بریتانیا ۲۲۷ دستگاه تانک فعال در ارتش خود دارد و این عدد برای ارتش آلمان ۳۲۰ دستگاه است. ارتش ایالات متحده ۱۲ تیم جنگی زرهی در اختیار دارد که در کل ۱,۰۴۴ تانک M1 Abrams و ۱,۶۵۶ خودرو زرهی پیاده نظام Bradley در دسترس خود می بینند. به عبارت دیگر، روسیه دو برابر تانک ها و خودروهای زرهی مجموع این ادوات در ارتش ایالات متحده، از دست داده است.

حمله به اوکراین یک فاجعه بزرگ برای روسیه بوده است و این موضوع هیچگاه به اندازه آن چه روز ۹ می در میدان سرخ مسکو دیدیم، عیان نبود. از دست دادن نزدیک به ۲,۰۰۰ تانک در طی کمی بیش از یک سال جنگ به شدت قدرت و استعداد نیروهای زرهی روسیه را کاهش داده و به دلیلی که مشخص نیست (شاید فریب) دولت روسیه تصمیم گرفته که عواقب آن را در برابر چشم انظار جهانیان بگذارد. اگر شرایط به همین منوال پیش برود، رژه روز پیروزی در سال ۲۰۲۴ با حضور نیروهای پیاده نظام و سلاح های هسته ای برگزار خواهد شد بدون اینکه خبری از حتی یک تانک و دیگر خودروهای زرهی باشد.