سید صولت مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی که پیش تر با دعوت کارگران به قناعت با انتقادات زیادی مواجه شده بود، با ادعای جدید خود درباره ی موفقیت دولت ابراهیم رئیسی در ریشه کنی فقر مطلق خبرساز شده است. این ادعا در حالی است که آمارهای رسمی و گزارشات مسئولین از گسترش روز افزون فقر مطلق در کشور حکایت دارد.
مرتضوی در تشریح دستاوردهای دولت سیزدهم در ۲ سال گذشته، با بیان اینکه رفع فقر مطلق از حقوق عامه مردم است، گفت: نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران از بدو تأسیس تلاشی مستمر برای تأمین معیشت و رفاه مردم داشته است.
وی با اشاره به ناترازیهای موجود در حوزه درآمد و معیشت، افزود: تأکید ریاست جمهوری ریشهکنی فقر مطلق در سطح کشور بوده و در این خصوص اقدامات مختلف و گستردهای صورت گرفته است.
وزیر کار مدعی شد: دولت سیزدهم براساس وعده خود در ایجاد سالانه یک میلیون فرصت شغلی، از ابتدای تشکیل تاکنون موفق به اشتغالآفرینی برای بیش از ۱میلیون و ۹۷۰هزار نفر شده است. بخش قابل توجهی از فقر مطلق ریشهکن شده است و در تداوم مسیر افتخارآفرین دولت مردمی تلاش میکنیم معیشت مردم بهبود یابد.
این اظهارات وزیر کار که با آمارهای رسمی از گسترش روزافزون فقر مطلق در سطح کشور در تناقض است، با واکنش های زیادی مواجه شده است.
روزنامه اینترنتی «فراز» در مطلبی با استناد به گزارش های مسئولین از وضعیت نگران کننده ی فقر در کشور به ادعای صولت مرتضوی اینگونه واکنش نشان داده است:
چرا وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به صورت شفاف آمار ریشه کنی فقر مطلق را نمیدهد و به بیان «بخش قابل توجهی از فقر» اکتفا میکند؟ در حالی که آمارها و اظهارات مسئولان کشوری چیزی برخلاف ادعای وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی میگوید.
علی آقامحمدی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، ۲۸ اردیبهشت ماه گفت: «دوهزار و ۲۰ محله و ۱۹ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از جمعیت در سراسر ایران وجود دارد که از امکانات اولیه زندگی مانند مسکن، اشتغال، تحصیلات تا ۱۲ سال، سلامت، خوراک و پوشاک محروم هستند. »
همچنین بررسیهای مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد نرخ فقر در کل کشور حدود ۳۰ درصد بوده و در عرض یک دهه ۱۱ میلیون نفر به جمعیت زیر خط فقر کشور افزوده شده است.
در همین راستا، محمد باقری بنابی، عضو کمیسیون اقتصادی و نماینده مردم بناب در مجلس شورای اسلامی هم ۲۴ خرداد ماه در مورد اینکه خط فقر در تهران به ۳۰ میلیون تومان رسید، گفته بود: «باتوجه به تورمی که در یکی دوسال اخیر شکل گرفته به نظر میرسد که در تهران خط فقر ۳۰ میلیون تومان باشد. با توجه به شرایط مسکن، اجاره، معیشت و تورم مشاهده میکنیم که قشر متوسط جامعه عملاً به سمت حاشیهنشینی در تهران و یا شهرهای همجوار سوق پیدا کرده و به همین علت ممکن است در آینده نه چندان دور شاهد مسائل اجتماعی و سیاسی متعدد باشیم.»
باید یادآور شد، وزارت بهداشت، در گزارش سال ۱۳۹۷ تحت نام «برنامه گسترش مراقبتهای اولیه سلامت برای تحقق پوشش همگانی سلامت در مناطق شهر»، اعلام کرده بود که جمعیت مناطق حاشیه نشین و سکونتگاههای غیررسمی در سال ۱۳۹۵، برابر با ۱۰میلیون نفر و ۱۵۹هزار و ۳۵۲ نفر بود. تعداد حاشیهنشینها در سال ۹۵، حدود ۱۳ درصد جمعیت کشور را تشکیل میداد. در بهمنماه ۱۴۰۰ «مجتبی یوسفی»، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت که جمعیت حاشیهنشینها در کشور به ۲۰ میلیون نفر رسیده است. طبق این گفتهها، حدود ۲۴درصد جمعیت کشور حاشیهنشین بودند، یعنی افزایش تقریباً دو برابری.
حالا دو سال از اعلام جمعیت ۲۰میلیونی به حاشیهراندهشدهها میگذرد. از سالی که میانگین قیمت هر متر مربع مسکن ۳۳ میلیون تومان بود و حالا به ۷۸ میلیون تومان رسیدهاست.
آمار رسمی تازهای از تعداد حاشیهنشینها در دست نیست اما با بررسی آخرین آمار از افزایش هزینه اجارهبها در شهرهای کشور در دو سال اخیر و همچنین عمیقتر شدن شکافهای طبقاتی در نتیجه سیاستهای غلط، رانتزده و دلالپرورانه دولت، تصور افزایش سالانه و حتی ماهانه تعداد به حاشیهراندهشدهها کار سختی نیست.
باید یادآور شد: این اولینبار نیست که وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی سخن نسنجیده مطرح میکند. او اخیراً درباره برگزاری جلسه شورایعالی کار برای بررسی مجدد دستمزد ۱۴۰۲ کارگران گفته بود: «بهاعتبار قانون هر سال تنها یک بار حقوق کارگران بررسی میشود، مگر موضوع خاصی باشد و پیشنهادات جدید پیش بیاید، ضمن اینکه ما حداقل حقوق کارگران را در شورایعالی کار تعیین کردیم، همان حداقلبگیر میتواند از قدرت چانهزنی استفاده کند و دستمزد بیشتری متناسب با تخصص خود دریافت کند. »
مرتضوی پیشتر هم کارگران را به قناعت کردن دعوت کرده بود: «زندگی با حقوق کارگری سخت است اما با قناعت هم میتوان ساخت. در طول عمرم با حقوقم کار کردم، البته آدمها فرق میکنند و خانواده من کم توقع است.»
در شرایطی که وضعیت معیشتی روزبه روز بدتر میشود و مردم دیگر قدرت خرید ندارند. زنگ خطر برای خط فقر و آمار حاشیهنشینی به صدا در آمده است. در این شرایط بد اقتصادی و معیشتی، درآمد پایین، آمار بیکاری، محدود شدن اغلب کسبوکارهای آنلاین، فیلتر و سرعت پایین اینترنت، حضور مهاجرانی که تعداد آنها مشخص نیست اما بازار کار را از دست کارگران ایرانی درآوردهاند و غیره که هر کدام نشان از وضعیت بد اقتصادی و مالی در جامعه دارد، باید از آقای وزیر پرسید، منظور شما از بیان این ادعا که «بخش قابل توجهی از فقر مطلق ریشهکن شده است» چیست؟
درباره خلق کار که درست میگه، سالی کلی کار ساخته میشه. کسایی که تو مترو به مردم گیر بدن، کسایی که تو خیابون به مردم گیر بدن، کسایی که ماشین هایی که ممکنه یک نفر روسریش کج شده باشه یا برداشته باشه رو گزارش کنن، کسایی که با پول مردم برن جام جهانی و Because Because کنن و بعدش برن کانادا، … بازم بشمارم؟
تو نهایتا وزیر ..هستی نه کار.