جوایز ایگ نوبل (Ig Nobel)، مجموعه جوایزی هستند که به دستاوردهای طنزآمیز و تحقیقات علمی غیرعادی، اختصاص دارند. سی و سومین دوره‌ی این مراسم که به طور سنتی در دانشگاه هاروارد برگزار می‌شود، جوایزی را به دانشگاهیان خوش شانس اهدا کرد. این جایزه ده تریلیون دلار زیمبابوه است، که ممکن است مقدار زیادی به نظر برسد، اما در واقع معادل ۴۰ سنت آمریکا است. در ادامه با برخی از عجیب‌ترین برندگان جوایز ایگ نوبل سال ۲۰۲۳ صحبت کرد.
تبدیل عنکبوت‌های مرده به زامبی‌های مکانیکی، ممکن است شبیه یک کابوس به نظر برسد، اما دانشجویان دانشگاه رایس تگزاس دقیقاً این کار را انجام دادند و جایزه ایگ نوبل مهندسی مکانیک سال ۲۰۲۳ را دریافت کردند. در تحقیقی که در سال گذشته انجام شد، محققان دانشگاه رایس در تگزاس با تزریق هوا به جنازه عنکبوت های گرگی باعث باز شدن پاهایشان شدند و حالت چنگ زدن به اشیاء را در آن ها ایجاد کردند. این چنگک ها می توانستند ۱۳۰ درصد وزن بدن خود را بلند کنند و حتی می توانستند چراغ های LED را خاموش کنند.
زندگی جنسی ماهی آنچوی
محققان دانشگاه ساوت‌همپتون جایزه ایگ نوبل فیزیک امسال را به دلیل مطالعه بر روی زندگی جنسی ماهی آنچوی دریافت کردند. باور کنید یا نه، تخم ریزی آنچوی در واقع نقش مهمی در حفظ سلامت اقیانوس ها دارد و باعث اختلاط اقیانوسی می شود. بیتو فرناندز کاسترو، اقیانوس شناس گفت: «تحقیقات ما احتمالاً اولین رکورد رصدی جامد از تأثیر حیوانات دریایی در اختلاط اقیانوس ها را نشان می دهد. تا کنون، باور عمومی این بود که این اثر یا وجود ندارد یا بسیار کوچک است که قابل اندازه گیری نیست.»
در حالی که اقیانوس ممکن است فقط یک حباب عظیم به نظر برسند، اما در واقع از محفظه های بی شماری از آب با دماها و خواص متفاوت تشکیل شده است. اختلاط اقیانوسی زمانی اتفاق می‌افتد که این حفره‌ها بر اثر عوامل متعدد با هم ادغام شوند. دکتر کاسترو و تیمش به دنبال کشف این بودند که آیا جلبک‌ها نیز می‌توانند بر این موضوع تأثیر بگذارند یا نه، اما در عوض به یک کشف غیرمنتظره دست یافتند. کاسترو گفت: «در پروژه‌مان، ما قصد نداشتیم اختلاط اقیانوس‌ها را که به‌صورت بیولوژیکی هدایت می‌شود، مطالعه کنیم، چه رسد به ارتباط آن با فعالیت جنسی ماهی ها. اما در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدیم که فعالیت جنسی ماهی آنچوی در شب ها به منظور تخم ریزی باعث اختلاط اقیانوسی می شود.»
تکرار کلمات و حس ناآشناپنداری
شاید شما هم این تجربه را داشته باشید که وقتی یک کلمه را بارها و بارها تکرار کنید به طرز عجیبی تمام معنی اش را از دست می دهد. گروهی از کارشناسان این پدیده عجیب را مورد مطالعه قرار دادند و جایزه ایگ نوبلادبیات امسال را به خاطر یافته هایشان دریافت کردند. این محققان به رهبری دانشگاه گرنوبل آلپ فرانسه، دو آزمایش بزرگ مبتنی بر افراد را در مورد این موضوع انجام دادند. آنها بر این باورند که گفتن چندباره کلمات حسی شبیه به ناآشناپنداری ایجاد می کند؛ احساس عجیب یافتن چیزی ناآشنا در حالی که در واقعیت می دانیم که باید احساس آشنایی داشته باشد.
دکتر آکیرا اوکانر، از دانشگاه سنت اندروز، گفت: «ما می دانیم که مردم گاهی اوقات وقتی به یک کلمه خیره می شوند یا یک کلمه را بارها و بارها تکرار می کنند، چیزهای عجیبی احساس می کنند. برای آزمایش این موضوع، از مردم خواستیم که بارها و بارها کلماتی را بنویسند تا ببینیم آیا چیز عجیبی را تجربه کرده‌اند یا خیر، و آیا توصیف آنها از این احساسات عجیب و غریب شبیه درک ما از ناآشناپنداری است یا خیر. در این مورد، چیزی در مورد مواجهه مکرر با یک کلمه وجود دارد که باعث می‌شود آگاهی شما از آن کلمه که یک کلمه مناسب است، بدون تغییر باقی بماند، در حالی که تجربه ذهنی شما از مواجهه با آن کلمه کمی عجیب به نظر می‌رسد.»
خوردن فسیل ها
آیا تا به حال به خوردن فسیل فکر کرده اید؟ به نظر می‌رسد که بسیاری از زمین‌شناسان این کار را کرده‌اند و یان زالاسیوویچ جایزه ایگ نوبل شیمی و زمین‌شناسی را برای توضیح علت آن دریافت کرده است. در تحقیقی برای انجمن دیرینه شناسی، پروفسور زالاسیوویچ ادعا می کند که لیسیدن فسیل ها یک تکنیک قدیمی است که اغلب استفاده می شود، در حالی که این کار برای شناسایی فسیل ها کاملاً غیر ضروری است. معمولاً اعتقاد بر این است که رطوبت مواد معدنی را قابل مشاهده تر می کند و به کارشناسان اجازه می دهد تا نگاه دقیق تری داشته باشند.
پروفسور زالاسیوویچ گفت: «تفکیک انواع سنگ و کانی، حتی برای یک زمین شناس باتجربه، دشوار است. بنابراین، هنگامی که در تپه‌ها مشغول جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل نمونه‌های سنگی هستید، این یک ترفند رایج – حداقل در میان زمین‌شناسان مکتب قدیمی مثل من- است که قبل از اینکه با لنز دستی به آنها نگاه کنید، یک تکه کوچک را لیس بزنید.»
زالاسیوویچ در حین بررسی چگونگی به وجود آمدن این علاقه به چشیدن فسیل ها، به جووانی آردوینو رسید؛ این زمین‌شناس قرن هفدهم طعم سنگ‌ها را مستند کرده است و این ترفند را به سطح بسیار عمیق تری رساند تا از طعم و بوی سنگ ها و مواد معدنی به عنوان سرنخ برای کمک به کارش استفاده کند. اما امروزه محققان از ابزارهای پیچیده برای آنالیز ژئوشیمیایی استفاده می‌کنند.
شمارش موهای سوراخ بینی
شمردن موهای سوراخ بینی یکی دیگر از کارهایی است که شاید هرگز به ذهنتان خطور نکرده باشد. اما محققان دانشگاه کالیفرنیا به خاطر تحقیقاتشان در این باره جایزه ایگ نوبل پزشکی دریافت کردند. این مطالعه با در نظر گرفتن بیماران مبتلا به آلوپسی آره آتا یا طاسی منطقه‌ای که از ریزش موهای بینی رنج می برند، انجام شد.
در حالی که این موضوع ممکن است برای برخی بی اهمیت به نظر برسد، موهای بینی به عنوان یک سیستم فیلتراسیون حیاتی عمل می کنند که از عبور ریزترین ذرات به بدن ما جلوگیری می کند. ریزش این موها نه تنها می تواند قرار گرفتن فرد در معرض بیماری ها و عفونت ها را افزایش دهد، بلکه باعث افزایش آلرژن های موجود در هوا نیز می شود. پس از مطالعه ۲۰ مرد و زن، دانشگاهیان دریافتند که تفاوت معنی داری بین جنسیت یا بیماران با سابقه بیماری قلبی وجود ندارد. اما افرادی که از انواع سرطان‌ها، از جمله انواع سرطان سینه، روده بزرگ و ریه رنج می‌بردند، نسبت به افراد معمولی به میزان قابل توجهی موهای بینی کمتری داشتند.
بسیاری از غذاهای محبوب در سراسر جهان مملو از نمک ناسالم هستند. بنابراین، محققان دانشگاه میجی ژاپن یک چاپستیک تولید کرده‌اند که یون های سدیم را از طریق یک مچ بند به دهانتان منتقل می‌کند تا طعم شوری را احساس کنید و برای این اختراع خود، جایزه ایگ نوبل تغذیه سال ۲۰۲۳ را دریافت کردند.
این چاپستیک که توسط پروفسور هومی میاشیتا از دانشگاه میجی ساخته شده، با استفاده از تحریک الکتریکی و یک کامپیوتر کوچک که به مچ دست بسته می‌شود، باعث افزایش طعم شوری می‌شود. این دستگاه از جریان الکتریکی ضعیفی برای انتقال یون های سدیم از غذا، از طریق چاپستیک ها، به دهان استفاده می کند که در آن حس شوری ایجاد می شود و در نتیجه طعم شوری ۱.۵ برابر افزایش می یابد.
سایر جوایز ایگ نوبل ۲۰۲۳
پارک سئونگ مین، برای اختراع توالت استنفورد، دستگاهی که از فناوری‌های مختلفی از جمله نوار سنجش ادرار، سیستم بینایی رایانه‌ای برای تجزیه و تحلیل دفع مدفوع، حسگر چاپ مقعدی همراه با دوربین شناسایی همراه با اتصال اینترنتی، استفاده می کند، جایزه ایگ نوبلبهداشت عمومی را دریافت کرد. مقاله او «یک سیستم توالت قابل نصب برای نظارت بر سلامت شخصی از طریق تجزیه و تحلیل دفع» نام داشت.
ماریا خوزه تورس-پریوریس، دیانا لوپز-باروسو، استلا کامارا، سول فیتیپالدی، لوکاس سدینو، آگوستین ایبانز، مارسلو برتیه، و آدولفو گارسیا، برای مطالعه فعالیت‌های ذهنی افرادی که متخصص برعکس صحبت کردن هستند. جایزه ایگ نوبل ارتباط را دریافت کردند.
کیتی تام، سیانیا پون، ویکتوریا هوی، ویناند ون تیلبورگ، کریستی ونگ، ویویان کوونگ، جیجی یوئن و کریستین چان، برای مطالعه روشمند کسالت معلمان و دانش‌آموزان: تأثیر خستگی معلم بر خستگی و انگیزه دانش‌آموز، جایزه ایگ نوبل آموزش و پرورش را به دست آوردند.
استنلی میلگرام، لئونارد بیکمن و لارنس برکوویتز، در یکی از خیابان‌های شهر آزمایشی انجام دادند تا ببینند چه تعداد از رهگذران با دیدن غریبه‌هایی که به بالا نگاه می‌کنند، توقف می‌کنند تا به بالا نگاه کنند. آنها این موضوع را در مقاله خود با عنوان «یادداشتی در مورد قدرت تاثیرگذاری جمعیت با اندازه‌های مختلف» بررسی کردند و به خاطر آن جایزه ایگ نوبلروانشناسی سال ۲۰۲۳ را به دست آوردند.
بدون نظر