روزنامه شرق: چرا افکار عمومی ایرانیان مانند کشورهای دیگر علیه جنایت غزه برانگیخته نشد؟

روزنامه شرق: چرا افکار عمومی ایرانیان مانند کشورهای دیگر علیه جنایت غزه برانگیخته نشد؟

جنگ خونین کنونی در غزه اصلی ترین بحث سیاسی و اجتماعی بیش از سه هفته اخیر در سراسر جهان است که عملاً جهان را به یک وضعیت دو قطبی کامل رسانده است. از همان ساعات اول صبح روز ۷ اکتبر که خبر رسید نیروهای حماس در یک حمله غافلگیرانه توانسته اند تا عمق ۲۵ کیلومتری خاک اسرائیل نفوذ کرده و بعد از کشتن صدها اسرائیلی، چند صد نفر را نیز به گروگان گرفته و با خود به غزه برده اند، یک دو قطبی بزرگ در میان مردم جهان و بالاخص مردم ایران شکل گرفت. بمباران ها و حملات بعدی اسرائیل به غزه که تاکنون ادامه داشته است نیز بر این قطبیت افزود و اگر سری به شبکه های اجتماعی بزنید به خوبی متوجه رویارویی دو گروه خواهید شد که یکی از خرسندی اش از عملیات غافلگیرانه حماس و مظلومیت مردم غزه می گوید و دیگری برای غیرنظامیان کشته شده اسرائیلی و گروگان ها دل سوزانده و انتقامجویی اسرائیل را موجه می داند.

این در حالی است که در خارج از ایران، در کشورهای عربی و حتی کشورهای اروپایی و آمریکا، حمایت بی سابقه و مشهودی از طرف فلسطینی صورت گرفته و به نظر می رسد که دستکم در این مناطق کفه ترازو به سمت حمایت از غزه سنگین تر است. اگر قرائت رسمی و حکومتی را کنار بگذاریم، به خوبی مشهود است که این دو قطبی در ایران بسیار واضح بوده و شاید آنطور که انتظار می رفت، به قول روزنامه شرق «زیر پوست شهر، حرکتی دیده نمی شود». دلیل چیست؟

روزنامه شرق در این باره نوشته است:

دو هفته از حمله سهمگین حماس به شهرک‌های اسرائیلی می‌گذرد. خاورمیانه هنوز در صدر اخبار است و در پنج قاره جهان، فریادها و اعتراض‌ها با شدت جریان فزاینده دارد. تظاهرات صدهزارنفری در قلب اروپا چشم‌ها را خیره کرد اما در ایران واکنش‌ها رنگ رسمی و دولتی دارد و زیر پوست شهر، حرکتی دیده نمی‌شود.

این نتیجه سال‌ها کژکارکردی سیاست رسانه‌ای کشور و بی‌توجهی و دهن‌کجی به افکار عمومی است.

دل مردم ایران از فجایع غزه خون است اما آگاهانه آن را بروز عمومی نمی‌دهند؛ چراکه به تجربه دریافته‌اند احتمال برداشت و استفاده جناحی از آن وجود دارد. در رخداد عظیم غزه، دولتی که پیشرفته‌ترین ابزارها را داشت و با روش‌هایی توانسته بود قومی را به بند بکشد، یکباره با فوران خشمی روبه‌رو شد. فوران خشم فلسطینی‌ها به طرزی بود که حتی افکار عمومی دنیا نتوانست آن را به‌صورت واحد درک کند. تصویرسازی اسرائیلی‌ها کارساز نبود. روایتی که فلسطینی‌ها ساختند، اگرچه آغازش دیگر با قربانی‌شدن مظلومیت فلسطین شروع نشد اما توانست همه مظلومان جهان را با همذات‌پنداری، به عرصه دفاع از حق بکشاند. اگر سیاست رسانه‌ای و تبلیغاتی در دو دهه گذشته، درست و حرفه‌ای بود، امروز باید مردم ایران طلایه‌دار فریاد و اعتراض باشند، نه اینکه سکوت و انجماد در جامعه ما، مسئولان اجرائی را سرافکنده و خجل سازد.

جامعه‌شناسان دغدغه‌مند، بارها هشدار داده‌اند که برخی سوءعملکردها، وجدان جمعی ایرانیان را بیمار کرده است. دکتر جواد کاشی، جامعه‌شناس برجسته، چه خوب این بیماری اجتماعی را درک کرده و انذار داده است که ما مردم ایران، بیش از ماجرای غزه، نیازمند تماشای خود هستیم؛ سرمایه بزرگ و گرانی میان ما آب شده و از دست رفته است. ما بی‌وجود یک وجدان جمعی سالم و انسانی، مثل درختان خشک یک جنگل مُرده‌ایم و یک جرقه نابهنگام، می‌تواند بنیان‌مان را بر باد دهد. او می‌گوید تصویرهای جنگ اسرائیل و غزه حیرت‌انگیزند اما وجدان جمعی مردم ما کمتر از بسیاری نقاط دیگر جهان، متأثر می‌شود. انگار مسابقه فوتبال است، کسانی طرفدار این تیم و کسانی طرفدار تیم مقابل‌اند. گل‌ بازی، تلفات و ویرانی‌های میدان جنگ است. این وضعیت خطرناک است.

عامل اصلی بیماری وجدان جمعی، به حاشیه رانده‌شدن مردم در عرصه عمل سیاسی است. هنگامی که مردم اثرگذار عرصه سیاست‌اند، با تن و روح خود دست به گریبان امور عمومی می‌شوند. بازیگرند و در عرصه گرم بازی، می‌توانند از هستی فردی خود حراست کنند و تماما تسلیم فشار وجدان بیمار جمعی نباشند. اما وقتی بازیگر نیستند، تماشاگرند. تماشاگرانی تحقیرشده با سینه‌هایی پر از حرف‌های نگفته و کینه‌ورز و به مصرف‌کنندگان صرف تبلیغات تبدیل می‌شوند. در مصرف تبلیغات هم منفعل نیستند؛ سخن و تصویر و تفسیری را می‌پذیرند که با مقاصد و اغراض‌شان انطباق داشته باشد. به‌تدریج وجدان‌های فردی‌شان را در آتش وجدان بیمار جمعی پرتاب می‌کنند. هیچ‌کس برای یک کودک تکه‌تکه شده اشک نمی‌ریزد؛ حتی شاید برای قساوت قاتل، هورای پیروزی هم بکشد!

رسانه‌های بزرگ مخصوصا صداوسیما، از جمله متهمان اصلی‌اند که در طول سال‌های گذشته، باوجود تذکرات متعدد کارشناسان دلسوز و متخصصان افکار عمومی، سیاست ناصوابی را دنبال کرده و مردم را در مسیر تقابل قرار داده‌اند. آنتن تلویزیون در اختیار کسانی قرار گرفته که با دیدگاه‌های مردم و علاقه و نگرش آنها فاصله بسیاری دارند. کارشناسان سرجهازی رسانه ملی، در همه شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی در گردش‌اند و آسمان و ریسمان می‌بافند و کارشناسان دانا و متبحر کشور، راهی به آنتن ندارند. این عملکرد اعتمادسوز، شکاف دولت – ملت را استمرار بخشیده و به گسست ارتباطی تبدیل کرده است.

مسئولان ما لازم است، اهمیت سرمایه نهادی را بهتر بفهمند. اعتماد ذره‌ذره جمع می‌شود، اما یکباره فرو می‌ریزد. حال وضعیت مرجعیت رسانه‌ای ما یک طرف، سرمایه‌سوزی در اعتمادسازی جامعه هم مضاعف شده است. کرختی و انجماد احساسات جامعه ایرانی درباره فجایع غزه و جنایات اسرائیل، آگاهانه و نتیجه سال‌ها بی‌محلی به خواست عمومی و انباشت نارضایتی نزد افکار عمومی است. اصولا متصدیانی که اکنون بر مسند امور اجرائی هستند، شناخت در حوزه فرهنگ و رسانه و هرآنچه را ذیل اینها بگنجد، تخصص نمی‌دانند تا به متخصص آن رجوع کنند. پس عجیب نیست که شاهد چنین رفتارهای جمعی باشیم و تازگی هم ندارد.

رسانه ملی، همان سازمان پرخرج ناکارآمد است و به‌جای ترمیم و کاهش شکاف فزاینده دولت – ملت، تیمی را فعال مایشا کرده که آشکارا وظیفه بزرگ‌ترین رسانه کشور با ده‌ها شبکه ریز و درشت رادیویی و تلویزیونی را خدمت به مخاطب خودی – همان اقلیت هوادار – می‌داند و بر همین اساس محتوا تولید می‌کند و لابد کاری با قاطبه مردم و افکار عمومی جامعه ندارد.

سمت و سوی برنامه‌های سیاسی و اخبار، غالبا رنگ محفلی و جناحی گرفته و گاه حتی با سیاست‌های رسمی نظام، تفاوت دارد. مقایسه کنید، سخنان و مواضع رهبری در همین ماجرای فلسطین را با کاری که صداوسیما می‌کند. شما برنامه‌های شبکه خبری الجزیره قطر را در همین دو هفته در ارتباط با بحران خاورمیانه ببینید و کیفیت محتوا و اثرگذاری آن را با همه شبکه‌های خبری داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی وابسته به سازمان صداوسیما مقایسه کنید.

خبرنگاران الجزیره، مسلط، دقیق و حرفه‌ای عمل می‌کنند و در عین گزارش کامل، نه به جنایات بی‌تفاوت هستند و نه احساسی و شعاری عمل می‌کنند. همت و اراده بزرگی لازم است تا وجدان جمعی آسیب‌دیده جامعه ایرانی ترمیم شود. چند ماه دیگر موسم انتخابات است. اگر متولیان امر دنبال اصلاح وضع موجودند، کاری کنند که مردم به حاشیه رانده‌شده، احساس کنند که اثرگذارند و تعیین‌کننده اصلی در عرصه سیاست و اجتماع، آنها هستند.

مطالب دیگر از همین نویسنده
مشاهده بیشتر
دیجیاتو
۱۸ نظر

ورود

  • حاج محمدرضا آبان ۶, ۱۴۰۲

    طبق نظرسنجی ها بیشتر از ۹۰ درصد مردم ایران، حملات اسرائیل رو محکوم کردند و آشکارا، اسرائیل رو دشمن درجه خود میدونند

    • Mahdi آبان ۶, ۱۴۰۲

      شما سومین حاجی اضافه شده به سایت هستین؟

      جا داره یادی از حاج محمود کنیم که این رویه را شروع کردند

    • مرتضی آبان ۶, ۱۴۰۲

      بله طبق نظرسنجی‌ها…
      شماها کور و کر هستید. نه می‌بینید، نه می‌شنوید و نه میخواهید که ببینید و بشنوید.
      صُمٌّ بُکمٌ عُمیٌ فَهُم لا یَرجِعونَ هم به زبان خودتون این نکته رو تأکید میکنه.

      “رسانه ملی، همان سازمان پرخرج ناکارآمد است و به‌جای ترمیم و کاهش شکاف فزاینده دولت – ملت، تیمی را فعال مایشا کرده که آشکارا وظیفه بزرگ‌ترین رسانه کشور با ده‌ها شبکه ریز و درشت رادیویی و تلویزیونی را خدمت به مخاطب خودی – همان اقلیت هوادار – می‌داند و بر همین اساس محتوا تولید می‌کند و لابد کاری با قاطبه مردم و افکار عمومی جامعه ندارد.”

      نظرسنجی‌ها بین مخاطب خودی _اقلیت هوادار_

    • !!!!! آبان ۶, ۱۴۰۲

      دشمن ما همینجاست …..

  • !؟!؟ آبان ۶, ۱۴۰۲

    چون در یاد ایرانی ها هست که همین فلسطینی ها در جنگ ایران و عراق به ارتش عراق کمک کردند. هزاران فلسطینی علیه ایران جنگیدند
    همین الان در فلسطین میدانی به نام شهید!!صدام حسین دارن
    حکومت ما هم فقر و بیچاره گی مردم ایران رو فراموش کرده و داره اونجا هزینه میکنه! برای چی؟ برای جنگ و ناامنی بیشتر

    • محمود آبان ۶, ۱۴۰۲

      چی میگویی؟؟؟مردم ما همیشه مردم مظلوم فلسطین را دوست دارند و خواهند داشت، هرچی پول و منابع لازم داشته باشند در اختیارشان میگذاریم غزه را میسازیم دوباره#

  • رامیار آبان ۶, ۱۴۰۲

    بخاطر مخالفت با سیستم سیاسی و اعتراض به نشنیدن صدای مخالفین و اعتراض به استفاده ابزاری از آرمان فلسطین و.‌ هیچ وقت موضع بشدت مخالف علیه رژیم یهودی نبودم،اما بربریت یهودیان و حامیان غربی آنها در سرکوب مردم بیگناه فلسطین و جنایات غیر قابل بخشش این رژیم کودک کش منفور باعث شده بکلی دیدگاهم تسبت به قضیه تغییر کند!الان حتی میتوانم با کسانی که آرزوی نابودی اسراییل ظالم را دارند،همدلی و هم رآیی کنم! …متفور محکوم به نابودی است و ربطی به اسلام و مسلمان بودن نبودن ما هم ندارد!

  • حامد آبان ۶, ۱۴۰۲

    چون هیچ کجای دنیا مثل ما این …هارو نمیشناسه

  • علی آبان ۶, ۱۴۰۲

    والله چیزی که ما دیدیم حمایت ۹۹ درصدی مردم بوده. تو محلمون ۹۹ درصد همه برا حمایت غزه هستن.

    • علی آبان ۶, ۱۴۰۲

      کدوم محل؟؟؟؟
      نظر مردم همونیه که تو ورزشگاه آزادی گفتن
      پرچم فلسطینو………………………

  • حاج حشمت آبان ۶, ۱۴۰۲

    ۸۰ میلیون ایرانی آماده اعزام به جبهه های غزه هستند
    ما را مسلح کنید به هفته کشیده نشده فلسطین را آزاد میکنیم عربستان را فتح میکنیم و امارات و بحرین را جزیی از ایران میکنیم

    • ali آبان ۶, ۱۴۰۲

      عامو منو حساب نکن من میخام برم طرف اسراییل باتو بجنگم. D:

    • محمود آبان ۶, ۱۴۰۲

      نگران نباش شما همون اول کاری از دنیا بای بای میکنین معلومه‌ زیاد بازی میکنی اینا توی خواستم اثر گذاشته خودتو جلو مردم با این بازی ها بدبخت نکن

  • م آبان ۶, ۱۴۰۲

    عجب! این همه تجمع و راهپیمایی در سراسر کشور را ندیدید!؟ اخبار را از اینترنشنال لابد نگاه میکنید؟!

    • علی آبان ۶, ۱۴۰۲

      اره خوب جایی که بوی کباب بیاد یسری اب از دهنشون راه میفته

    • شایان آبان ۶, ۱۴۰۲

      اونا که برا ساندیس اومده بودن تازه‌این‌همه‌ جوونو این فلسطینی ها شهید کردن البته منم مخالف این جنایتای اسرائیل هستم ولی این رهبران حماس با اون ثروتشان بجای خوردن و خوابیدن غزه رو بازسازی کنن

  • فرشاد آبان ۶, ۱۴۰۲

    به این دلیل که امام خامنه ای،همونطور که فیلمهاش هم موجوده، فرمودن فلسطینیها ناصبی هستن و خب همه میدونن که نظر ناصبی ها درمورد شیعیان چیه!!
    خود اقا فرمودندها،فیلمش هست
    البته الان مسیر شهادت برای عزیزان حق طلب باز شده خداروشکر و یه اتوبان کوتاه و سریع به بهشت برین! اماده جذب عزیزان طالب حق و مخالف ظلم اسراییل بیشوره!!
    نشین هموطن، پاشو برو حق بطلب!!!تو کوچه پس کوچه های ویرونه خودمون که نتونستید بطلبید حداقل برید اونجا شاید به بهشت هدایت بشید…