تا به حال، این باور وجود داشت که نیکوتین با وجود اعتیادآور بودن، کم ضرر‌ترین ماده موجود در تنباکو است.
اکنون برخی از کارشناسان شروع به بررسی این موضوع کرده‌اند که آیا نیکوتین واقعاً به همان اندازه‌ای که تصور می‌شد، بی ضرر است یا این که اثرات نامطلوب آن با توجه به این که سایر سموم موجود در سیگار بسیار بدتر هستند، نادیده گرفته شده‌اند؟
همچنین، این مسأله سؤالاتی را در مورد ویپ‌ها ایجاد می‌کند، جایگزین‌های «ایمن‌تر» سیگار که اغلب حاوی نیکوتین هستند.
دانشمندان اخیراً مطالعاتی در مورد نیکوتین انجام داده‌اند. زیرا در حالی که میزان سیگار کشیدن در پایین‌ترین حد خود از زمان شروع رکورد‌ها (در دهه ۱۹۴۰) بوده، مصرف سیگار در حال افزایش است.
هر روز، تعداد زیادی از مردم دنیا بر اثر بیماری‌های مرتبط با سیگار مانند حمله قلبی، بیماری ریوی و سرطان جان خود را از دست می‌دهند.
تعداد بالای مرگ و میر، تا حد زیادی ناشی از استنشاق مواد شیمیایی مضر در سیگار است.
این موارد مضر عبارت‌اند از: ۱,۳-butadiene (که برای ساختن لاستیک استفاده شده و می‌تواند باعث ایجاد سرطان‌های خون شود)، کادمیوم (موجود در باتری‌ها و مرتبط با سرطان ریه) و کروم VI (برای ساختن رنگ از آن استفاده شده و با تومور‌های ریوی مرتبط است).
در واقع، هزاران ماده شیمیایی مضر در سیگار وجود دارند. برخی به طور طبیعی در تنباکو هستند و برخی دیگر در طول فرآیند تولید برای طعم‌دهی یا افزایش جذب دود در ریه‌ها برای ورود بیشتر به جریان خون و سپس مغز، به سیگار افزوده می‌شوند.
اما همیشه تصور می‌شد که عامل بی ضرر در اثر کشنده تنباکو، نیکوتین است. ماده اعتیادآوری که نسبتاً بی خطر تلقی می‌شود.
با این حال، به دلیل محبوبیت فزاینده سیگار‌های الکترونیکی که با اثراتی مثل مصرف سیگار، اما بدون قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر از نیکوتین برخوردار هستند، اثرات نیکوتین مورد توجه قرار گرفته‌اند. اگرچه نگرانی‌های دیگری در مورد اثرات سرطان‌زای احتمالی گاز‌هایی در ویپ‌ها به نام «ترکیبات آلی فرّار» وجود دارد.
طبق جدیدترین آمار‌ها، در برخی کشور‌ها مصرف‌کنندگان سیگار الکترونیکی در چند سال آینده از سیگاری‌ها پیشی خواهند گرفت.
ویپ، به عنوان وسیله‌ای برای ترک دخانیات، از حمایت خیریه‌هایی مانند بنیاد قلب بریتانیا برخوردار است. طبق آمار وب‌سایت NHS، استفاده از ویپ، شانس ترک سیگار را در مقایسه با آدامس‌ها یا چسب‌های نیکوتینی دو برابر می‌کند.
نیکوتین به طور طبیعی اما در مقادیر بسیار اندک، در بسیاری از گیاهان، از جمله گوجه فرنگی، سیب زمینی و بادمجان وجود دارد. ولی در گیاهان تنباکو که نیکوتین در آن‌ها به عنوان یک حشره‌کش داخلی عمل می‌کند، سطح آن در بالاترین حد خود است.
تأثیر نیکوتین بر مغز شناخته شده است. در عرض ۲۰ ثانیه پس از استنشاق، باعث آزاد شدن پیام‌رسان‌های شیمیایی مانند دوپامین می‌شود که با پاداش و لذت همراه است. اما ضربان قلب و فشار خون را افزایش داده و رگ‌های خونی را منقبض می‌کند؛ چراکه نیکوتین باعث ترشح هورمون آدرنالین می‌شود. سؤال بزرگ این است که آیا تأثیر بلندمدتی وجود دارد یا خیر؟
جان بریتون، استاد اپیدمیولوژی در دانشگاه ناتینگهام و رئیس سابق گروه مشاوره دخانیات کالج سلطنتی پزشکان گفته است:
نیکوتین اثرات فیزیولوژیکی بر بدن دارد. فشار خون و ضربان قلب را تغییر می‌دهد و اثراتی مشابه کافئین دارد.
مشکل اصلی، کمبود شواهد در مورد اثرات نیکوتین به تنهایی بوده است.
یکی از مطالعات مقیاس بزرگی که به طور خاص اثرات نیکوتین را بررسی کرده، توسط دانشمندان مؤسسه کارولینسکا در سوئد انجام شده که به بررسی داده‌های بیش از ۱۳۰ هزار مردی که به طور منظم از snus استفاده می‌کردند، پرداخته است.
این محصول تنباکویی، به سبک چای کیسه‌ای ساخته شده که در زیر لب بالایی قرار می‌گیرد تا نیکوتین از طریق رگ‌های خونی ریز در سطح داخلی دهان به جریان خون نفوذ کند.
مجله اروپایی اپیدمیولوژی در سال ۲۰۱۲ گزارش داد که طبق نتایج این پژوهش، مصرف‌کنندگان snus، نسبت به افرادی که از آن استفاده نمی‌کنند، بیشتر در معرض حمله قلبی نیستند.
اما اکنون تحقیقات جدیدتری که توسط تیم دیگری از دانشمندان در مؤسسه کارولینسکا انجام شده، نتایج دیگری را نشان می‌دهند.
محققان به بررسی تأثیر snus بر شریان‌های مردان سالم پرداختند. آن‌ها این کار را با قطع موقت خون‌رسانی به ساعد پس از مصرف snus انجام دادند، سپس اندازه‌گیری کردند که بازو چقدر کوچک شده، قبل از این که اجازه دهند خون دوباره جریان یابد تا مشاهده کنند که بازو با چه سرعتی به قطر اولیه خود باز می‌گردد. هر چه سریع‌تر این اتفاق بیفتد، رگ‌ها کشش بیشتری دارند.
بر اساس نتایج منتشرشده در مجله PloS One در سال گذشته، محققان دریافتند که نیکوتین حاصل از snus شریان‌ها را بسیار سفت‌تر می‌کند، جریان خون را کاهش داده و به طور بالقوه احتمال بروز بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.
مطالعات دیگر، میزان بیماری شریانی محیطی (جریان خون محدود در پا‌ها) ناشی از قرار گرفتن در معرض نیکوتین از طریق snus را در مقایسه با موارد ناشی از سیگار کشیدن نشان می‌دهد.
مطالعات آزمایشگاهی همچنین ارتباط احتمالی نیکوتین با برخی از انواع سرطان را آشکار ساخته‌اند.
به عنوان مثال، نیکوتین به رشد سلول‌های سرطانی پانکراس در موش‌ها کمک می‌کند. علاوه بر این، سبب گسترش سلول‌های سرطان سینه به ریه‌ها شده و باعث تغییر راه هوایی ریه و ایجاد شرایط مساعدتری برای رشد تومور‌ها می‌شود.
از مطالعات پیش بالینی و انسانی می‌توان این نتیجه را گرفت که نیکوتین فعالیت طبیعی مغز را مختل می‌کند؛ به ویژه در مناطق مرتبط با حافظه، یادگیری، توجه و برانگیختگی.
اگرچه نیکوتین کمتر از سایر سموم موجود در تنباکو مضر است، اما در سال‌های آینده بیشتر در مورد عواقب بخار نیکوتین خواهیم فهمید؛ همانطور که ممکن است عواقب سیگار کشیدن پس از گذشت دهه‌ها نمایان شود.
بدون نظر