در خارج از کشور ژاپن، کشتی سومو (Sumo Wrestling) به عنوان یک شوخی در نظر گرفته می شود- مردانی بزرگ جثه که پوشک پوشیده اند و برای شادی و لذت تماشاگران با هم سرشاخ می شوند. با این حال، سومو ورزشی است غرق در سنت های دیرپای ژاپنی که به مهارت و تعهد بسیار زیادی نیاز دارد. دنیای سومو ریکیشی (کشتی گیران) پر از حقایق جذاب است، از اشتهای سیری ناپذیرشان گرفته تا وابستگی های تاریک به مافیای ژاپن.
۱۰- استاد سومو غیر ژاپنی
واژه یوکوزونا (yokozuna) نشان دهنده بالاترین رتبه در کشتی سومو است. مانند کمربندهای رنگی در هنرهای رزمی دیگر، هیچ شرط مشخصی برای تبدیل شدن به یوکوزونا وجود ندارد. بلکه این رتبه حالتی از ورزشکاری و احترام است. برای سال ها، خارجی ها (یا گایجین) از رسیدن به این رتبه منع می شدند، از جمله کشتی گیر مشهور کونیشیکی که در هاوایی متولد شده بود. کونیشیکی سنگین ترین کشتی گیر سومو ثبت شده در تاریخ بود که ۲۸۷ کیلوگرم وزن و ۱۸۴ سانتیمتر قد داشت. با این حال، در سال ۱۹۹۳، یک رقیب بزرگ دیگر متولد هاوایی سرانجام به اولین یوکوزونای غیر ژاپنی تبدیل شد.
چاد روان که با نام آکِبونو کشتی می گرفت، ۲۰۳ سانتی متر قد و بیش از ۲۲۷ کیلوگرم وزن داشت. اگر چه آن ها درصد کمی از کل تعداد کشتی گیران سومو را تشکیل می دهند، اما امروزه گاجین ها بر سومو حاکم شده اند، به طوری که در بیش از یک دهه گذشته یوکوزونای ژاپنی وجود نداشته است. اکثر پیروزی ها را کشتی گیران مغولستانی و اروپای شرقی به دست آورده اند که از سبک های مختلف استفاده می کنند و با قدرت بدنی فوق العاده ای که دارند بر رقبای ژاپنی غلبه می کنند. تمام سه یوکوزنای کنونی کشتی سومو همگی اهل مغولستان هستند.
۹- تنها کشتی گیر سومو کانادا
تا جایی که به ورزش مرتبط باشد، کانادا بیشتر به خاطر هاکی روی یخ شناخته می شود تا هر چیز دیگری – و قطعاً نه برای کشتی سومو. با این حال، کانادا خانه یک ریکیشی افسانه ای به نام جان تنتا بود. تنتا که اهل بریتیش کلمبیا بود، در دانشگاه ایالتی لوئیزیانا تحصیل کرد و در ورزش های مختلفی از جمله کشتی، فوتبال و راگبی کسب تجربه نمود. پس از ملاقات با یک کشتی گیر سومو که به کانادا سفر کرده بود، تنتا برای سفر به ژاپن و انجام این ورزش استخدام شد. او بسیار موفق بود و با نام “کوتونتا” (به معنای تنتای چنگ زن) کشتی می گرفت.
با این حال، سختی های سبک زندگی به عنوان یک کشتی گیر سومو، تنتا را آزار می داد. علاوه بر این، او برای ادامه زندگی حرفه ای خود مجبور به تحمل جراحی دردناک پیوند پوست برای برداشتن یک خالکوبی بزرگ ببر (نماد دانشگاه محل تحصیلش) که روی بازوی خود داشت، شد. تنتا از سومو کناره گیری کرد اما به عنوان یک کشتی گیر حرفه ای شناخته می شود و در نهایت به مسابقات کشتی کج WWE پیوست، جایی که او تحت نام “زلزله” (Earthquake)، یک شخصیت شرور که با امثال هالک هوگان مبارزه می کرد، حضور می یافت. برای ارائه تصویری از عظمت این کشتی گیر، کلیپ بالا او را در حال حمله به آندره غول نشان می دهد که چندان هم نسبت به او کوچک جثه به نظر نمی رسد. متاسفانه جان تنتا در سال ۲۰۰۶ و در سن ۴۲ سالگی در اثر ابتلا به سرطان مثانه درگذشت.
۸- ماراتن سومو
هر کسی که تا به حال شاهد یک ماراتن بوده است، می تواند تصدیق کند که اولین افرادی که در خط پایان قرار می گیرند، قد و قامتی مشابه دارند؛ قد بلند و باریک اندام، با عضلاتی گره گره که به آن ها اجازه می دهد استقامت فوق العاده ای داشته باشند. دویدن برای یک مسافت ۴۲ کیلومتری برای یک فرد معمولی یک شاهکار به شمار می آید، چه برسد به یک کشتی گیر سومو با آن وزن و جثه. اما در سال ۲۰۱۱، یک ریکیشی ۱۸۰ کیلوگرمی به نام کلی نیتینگ این کار غیرممکن را انجام داد و ماراتن لس آنجلس را به پایان رساند. کار آسانی نبود – گانینگ توانست ۱۳ کیلومتر اول را بدود، اما در ادامه مجبور شد راه برود.
عبور او از خط پایان زمان زیادی طول کشید – ۹ ساعت و ۴۸ دقیقه و ۵۲ ثانیه – آنقدر که خیابان ها قبل از عبور او از خط پایان بازگشایی شده بودند، و او مجبور شد در پیاده رو راه برود و منتظر چراغ های راهنمایی بماند. نیتینگ گفته است که بعد از ۱۶ کیلومتر اول به هذیان گفتن افتاده بود اما علیرغم شرایط آب و هوایی نامساعد به تلاش خود ادامه داد. کیلومترهای پایانی برای او بسیار دشوار بود. نیتینگ ادعا کرده است: «من واقعاً در پنج مایل پایانی در حال تقلا بودم، اما با خودم گفتم، اگر مجبور شوم بخزم، این کار را خواهم کرد». نیتینگ برای این موفقیت خود رکورد جهانی گینس را به عنوان سنگین ترین مرد برای تکمیل یک ماراتن ثبت کرد، که قبلا به مردی با وزن ۱۲۵ کیلوگرم تعلق داشت.
۷- داوران و خودکشی
از فوتبال گرفته تا فوتبال آمریکایی و بسکتبال، داوران بدون شکست منفورترین افراد در زمین بازی هستند. قدرت اجرای قوانین آن ها برای نتیجه هر بازی بسیار مهم است. یک سوت و تصمیم بد می تواند همه چیز را تغییر دهد. خوشبختانه سیستم های بازبینی تا حد زیادی تاثیر سوت های بد داوران را در اکثر ورزش ها کاهش داده است. با این حال، حتی بدترین قضاوت ها هم به ندرت نتیجه ای جز خشم هواداران دارد. اما در سومو، داوران (که کیوجی نامیده می شوند) تصمیم های خود را موضوع شرافت در نظر می گیرند – تا حدی که چاقویی را به عنوان نمادی از قصد خود برای ارتکاب سپوکو (خودکشی خاص ژاپنی ها با چاقو) در صورت قضاوت اشتباه با خود حمل می کنند.
البته هیچ کس در واقع خودکشی نمی کند، اما در مورد یک تصمیم اشتباه، داوران به طور سنتی استعفای خود را به سازمانی که برای آن کار می کنند، تقدیم می کنند. همچنین وظایف گیوجی گاهی اوقات می تواند خطرناک باشد. به عنوان یک قاعده، این مردان عمدتاً جثه کوچکی دارند، تا یک تضاد کامل بین خود و کشتی گیران بزرگ جثه ایجاد کنند. در یک حادثه هولناک در ژانویه ۲۰۱۲، که در ویدئوی بالا دیده می شود، داور شوزابورو کیمورا از رینگ بیرون افتاده و بیهوش شد.
۶- رژیم غذایی کشتی گیران سومو
از کتوژنیک تا دریایی، بیشتر رژیم های غذایی بر کمک به افراد برای کاهش وزن متمرکز هستند. با این حال، کشتی گیران سومو در عوض مصمم به افزودن وزن هستند. سومو برخلاف بسیاری از ورزش های رزمی دیگر، شرکت کنندگان خود را به دسته های وزنی تقسیم نمی کند، بنابراین هر چه ورزشکار بزرگ تر باشد، برتری او در هل دادن افراد کوچک تر بیشتر خواهد بود. فراهم کردن همه چیز برای کشتی گیران به منظور به دست آوردن بیش ترین وزن ممکن به دقت برنامه ریزی شده است. ریکیشی سحرگاه از خواب بیدار می شود و بدون خوردن صبحانه تمرین را آغاز می کند، با این فرض که این کار متابولیسم را کند می کند و سوزاندن کالری را دشوارتر می کند.
در حوالی زمان ناهار، کشتی گیران به همراه چند غذای جانبی با یک خورشت غنی از پروتئین از گوشت، سبزیجات و برنج به نام چانکونابه پذیرایی می شوند. این شکم چرانی می تواند بسیار سخت و آزار دهنده باشد، زیرا افراد تا حد تهوع غذا می خورند. پس از آن یک چرت طولانی خوب زده می شود که در آن کالری ها اجازه نفوذ به عمق بدن و تثبیت شدن را پیدا می کنند. در حوالی زمان شام، غول ها از خواب بیدار می شوند تا پیش از رفتن به خواب، یک وعده غذایی بزرگ دیگر داشته باشند.
۵- دستکاری نتیجه مسابقات
در چند سال اخیر، محبوبیت سومو به شدت کاهش یافته است. افراد جوان تر بیشتر به بیسبال، فوتبال یا حتی گلف علاقه دارند و مخاطبان مسابقات بیشتر از شهروندان مسن تشکیل می شوند. با این حال، یک گروه نسبتاً غیرمنتظره وجود دارد که به سمت سومو کشیده شده است – یاکوزا، یا مافیای ژاپنی. یاکوزا با اخاذی علیه کشتی گیران، به ویژه آن هایی که از شرط بندی ورزشی لذت می برند، در ارتباط است که در ژاپن غیرقانونی انگاشته می شود. در سال ۲۰۱۰، کشتی گیر محبوبی به نام کوتومیتسوکی پس از اعتراف به شرط بندی در بازی های بیسبال از این ورزش اخراج شد. همچنین اتهاماتی مربوط به مشارکت ریکیشی ها در شرط بندی در این ورزش و دستکاری نتایج وجود دارد. سال هاست که شایعاتی مبنی بر تقلب در سومو به گوش می رسد؛ این موضوع یکی از موضوعات کلیدی در کتاب Freakonomics نوشته سال ۲۰۰۵ بود که برخی آمارهای زشت را افشا کرد که همگی نشان می دادند این ورزش مملو از فساد است. این موضوع بیشتر به تبانی و سازش باز می گشت- کشتی گیران به یکدیگر لطف می کنند.
به عنوان مثال، اگر کشتی گیری با رکورد ۷ – ۷ با کشتی گیری با رکورد ۸ – ۶ روبرو می شد، رقیب با رکورد ۸ – ۶ ممکن بود خودخواسته سقوط کند و بدین ترتیب رکورد پیروزی هر دوی آن ها دست نخورده باقی بماند. بدین ترتیب کشتی گیر با رکورد ۷ – ۷ به رقیب خود مدیون بوده و بسیار محتمل است که در یک مسابقه مجدد نوبت او شود که زمین بخورد. در سال ۲۰۱۱، کشتی گیران در نهایت قبول کردند که نتیجه مسابقات را دستکاری کرده اند، پرداخت ها را در پشت صحنه تعیین کرده اند و مسابقات را بسیار شبیه به کشتی کج حرفه ای طراحی نموده اند که در آن حرکات از قبل برنامه ریزی شده است. در آن سال، انجمن سومو ژاپن مسابقات بزرگ ماه مارس را لغو کرد که اولین لغو از این دست از سال ۱۹۴۶ بود.
۴- پاول بوژار، کشتی گیر سومو لاغر
همه کشتی گیران سومو غول پیکر نیستند؛ برخی بیشتر بر سرعت و چابکی تکیه می کنند تا بر جثه غول پیکر. پاول بوژار – کشتی گیر اهل جمهوری چک (جایی که سومو به طرز غیرقابل توضیحی محبوب است)- که با نام “تاکانویاما” رقابت می کرد مثالی از این موضوع است. تاکانویاما بر خلاف همکارانش نتوانست وزن خود را به مقدار قابل توجهی افزایش دهد و تنها ۹۸ کیلوگرم وزن و ۱۸۵ سانتیمتر قد داشت. تاکانویاما به قدری از افزایش وزن ناامید شده بود که در سال ۲۰۱۱ در حال استفاده از انسولین دیده شد و به همین دلیل هشداری دریافت کرد. وزن کم او یک نقطه ضعف بزرگ بود، تا جایی که تاکانویاما تمایل داشت با استفاده از تکنیک پرتاب کردن بر این نقطه ضعف غلبه کند و از وزن و حرکت حریفانش علیه خود آن ها استفاده می کرد.
او از انواع پرتاب های مختلف برای رسیدن به پیروزی استفاده می کرد، از جمله اوواتناگه (پرتاب از بالای شانه)، شیتاتناگه (پرتاب از زیر دست) و کاکناگه (پرتاب با استفاده از پهلو). با وجود جثه نسبتاً کوچک، تاکانویاما به سرعت رتبه های ترقی را در کشتی سومو طی کرد و به مسابقات ماکوچی – دسته برتر سوموهای حرفه ای – راه یافت. او تا حد زیادی در برابر نخبه ترین ورزشکاران این رشته ناموفق بود و چندین بار تنزل مقام و ارتقا یافت تا سرانجام در سال ۲۰۱۴ بازنشسته شد.
۳- زندگی به عنوان شاگرد
با توجه به جثه شان، طبیعی به نظر می رسد که فرض کنیم کشتی گیران سومو انسان های تنبل، کم تحرک و پرخوری هستند. اینعقیده نمی تواند از حقیقت خیلی دور باشد. زندگی آن ها به سختی زندگی زندانیان بوده و به شدت تابع قوانین و محدودیت هاست. تمرین کردن آن ها به عنوان “شکنجه” توصیف شده که شامل ساعت ها فشار آوردن و هل دادن بدن در برابر اهداف سنگین و استوار و تمرین قدرتی است. علاوه بر این، سبک زندگی سومو راه مطمئنی برای رسیدن به شهرت و ثروت نیست – به عنوان یک ریکیشی درآمد کمی وجود دارد؛ کشتی گیران حتی تا زمانی که به رده های بالاتر نرسند، شروع به کسب درآمد نمی کنند.
تا آن زمان، آن ها آموزش می بینند و اساساً به عنوان خدمتکار برای دیگر اعضای این رشته عمل می کنند. زندگی به عنوان یک کشتی گیر سومو کمتر یک حرفه و بیشتر یک سبک زندگی است و البته یک سبک زندگی قدیمی و منسوخ. کشتی گیران باید به شیوه سنتی لباس بپوشند و حتی از رانندگی منع شوند. و در حالی که ریکیشی ها بدون شک سالم ترین افراد چاق هستند، حمل این مقدار وزن قطعاً برای سلامتی فرد مضر است. کشتی گیران سومو معمولاً ۱۰ سال زودتر از یک مرد معمولی می میرند. مشکلات سلامتی آن ها شامل مشکلات مفصلی، مشکلات کلیوی و کبدی و عدم تعادل هورمونی است.
۲- بدرفتاری با تازه کارها
بدرفتاری با تازه کارها در ورزش چیز جدیدی نیست. این موضوع می تواند از خفیف و ملایم تا کاملاً شوم متفاوت باشد.در سال ۲۰۱۴، اخبار وحشتناکی از دبیرستان یادبود جنگ سیروایل در نیوجرسی منتشر شد، جایی که گفته می شود بازیکنان سال اول فوتبال توسط افراد رده بالا مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته اند. سومو نیز تحت تاثیر برخی رسوایی های قبیح قرار گرفته است. کمی بدرفتاری در مراکز آموزشی معمول است؛ کشتی گیران جوان تر و رده پایین تر به عنوان خدمتکار برای بزرگ ترها عمل می کنند و آشپزی و نظافت را انجام می دهند. حتی داستان هایی در مورد اینکه ریکیشی جوان مجبور به پاک کردن باسن مردان رده بالا بعد از دستشویی می شود وجود دارد، کشتی گیرانی که بسیار چاق تر از آن هستند که بتوانند خودشان را تمیز کنند. در ژوئن ۲۰۰۷، یک رسوایی وحشتناک دنیای سومو را تکان داد زمانی که مردی در حین آموزش در مرکز آموزش توکیتسوکازه کشته شد.
در ابتدا اعلام شد که این کشتی گیر، تاکشی سایتو ۱۷ ساله، به دلیل ایست قلبی فوت کرده است، اما کالبد شکافی نشان داد که او به طرز وحشیانه ای مورد ضرب و شتم قرار گرفته بود.سایتو به سبک زندگی سومو عادت نکرده بود و چندین بار تلاش کرده بود از مرکز آموزش فرار کند. به دستور استاد مرکز، جونیچی یاماموتو (تصویر بالا)، سایتو را به یک تیر بستند و توسط سه کشتی گیر دیگر با یک بطری آبجو و یک چوب بیسبال به عنوان مجازات “دیدگاه مبهم” او مورد ضرب و شتم قرار گرفت. ظاهراً این تنبیه باعث شده بود که استخوان آرواره او خرد شود. یاماموتو در ابتدا با این پیشنهاد که جسد سایتو سوزانده شود سعی کرد دخالت خود را در مرگ او پنهان کند و بدین ترتیب همه شواهد مربوط به بدرفتاری با او را پنهان سازد. با این حال، پدر این پسر خواستار تحقیقات شد.استاد مرکز آموزشی در نهایت به شش سال زندان محکوم شد. سه مردی که سایتو را مورد ضرب و شتم قرار دادند به حبس تعلیقی محکوم شدند، چرا که طبق دستور دیگری عمل کرده بودند. یاماموتو در ۱۲ اوت ۲۰۱۴ براثر سرطان ریه درگذشت.
۱- زنان
اکثریت قریب به اتفاق ورزش های حرفه ای تحت سلطه مردان است. حتی در ورزش هایی دارای دست بانوان، زنان چندان جدی گرفته نمی شوند. به عنوان مثال، کوبی برایانت، ستاره لس آنجلس لیکرز، تقریبا سه برابر کل درآمد لیگ بسکتبال زنان آمریکا درآمد دارد. به طور ویژه زنان از دنیای سومو دور نگه داشته می شوند و حتی ورود آن ها به دوهیو، حلقه ای که کشتی سومو در آن رخ می دهد، ممنوع است، زیرا قاعدگی زنان این حلقه ها را به شکلی سمبلیک ناپاک می کند. این موضوع در سال ۲۰۰۰ به شکل ویژه ای زشت شد. به طور سنتی، فرماندار اوزاکا جایزه فرماندار اوزاکا را به برنده مسابقات سومو این شهر اهدا می کند.
با این حال، در آن سال فرماندار یک زن به نام فوسائه اوتا بود. او به جای این که در داخل دهیو بایستد و جایزه را تقدیم کند، مجبور شد که در کنار حلقه بایستد و به یک نماینده مرد اجازه دهد تا به جای او جایزه را اهدا کند. تا همین چند وقت پیش، کشتی سومو زنانه یکی از جاذبه های محبوب در ژاپن بود. با این حال، این به اصطلاح اونازومو یک رویداد ورزشی واقعی نبود، بلکه یک سرگرمی سازماندهی شده توسط فاحشه خانه ها به شمار می رفت. با این حال، هنوز هم گاهی اوقات کشتی گیران زن سومو حتی تا ایالات متحده نیز ظاهر می شوند، اما بسیار بعید است که خانم های سومو به جایی برسند.
این ژاپن خیلی کشور عجیبیه. حتی از یه کشتی میشه کتابها نوشت