ماجرای بزرگترین کشتی دنیا که در آب‌ های ایران غرق شد

به نقل از وبسایت «فرادید»؛ در دهه ۱۹۸۰، یک ابر نفتکش عظیم به نام Seawise Giant وارد دریاها شد. این بزرگترین کشتی ساخته شده در دنیا، نزدیک به ۴۶۰ متر طول داشت، یعنی حتی بلندتر از ارتفاع ساختمان امپایر استیت.

اما این کشتی که در طول عمر خود چندین بار نام و مالک خود را تغییر داد، تنها به دلیل اندازه عظیم خود مشهور نبود. تاریخچه آن یک داستان حماسی است که با داستان کشتی‌های شناخته شده‌تری مانند تایتانیک رقابت می‌کند.

ساخت بزرگترین وسیلۀ نقلیۀ خودکششی جهان

ایده اولیه Seawise Giant متعلق به یک شرکت تجاری یونانی بود که با صنایع سنگین سومیتوموی ژاپن قرارداد بست تا یک ابر نفتکش غول‌پیکر برایش بسازد. با این حال، بعد از تکمیل کشتی، شرکت یونانی به دلیلی که چندان روشن نیست آن را نخرید.

اندازۀ خیره‌کنندۀ غول سیوایز در کنار یک نفتکش دیگر

این اتفاق طبیعتا برای صنایع سنگین سومیتومو مشکل ایجاد کرد؛ آن‌ها حالا بزرگترین کشتی دنیا را در کارخانه‌شان داشتند که مشکل می‌شد خریداری برای آن پیدا کرد. اما طولی نکشید که شخص علاقه‌مند دیگری پا پیش گذاشت.

در سال ۱۹۸۱، یعنی دو سال پس از پایان ساخت، مردی به نام تونگ چائو یونگ قراردادی را برای خرید کشتی امضا کرد. اما تونگ که بنیانگذار یک خط ترابری بین‌المللی در هنگ کنگ بود، از اندازه کشتی راضی نبود. او می‌خواست بزرگتر باشد! با درخواست تونگ چندین متر به طول کشتی اضافه شد و ظرفیت آن نیز بیش از ۱۴۰۰۰۰ تن افزایش پیدا کرد.

طبیعتاً، این کشتی برای عبور از گذرگاه‌های تنگ نبود. دایره چرخش آن ۱.۸۶ مایل قطر داشت و اگر کاپیتان می‌خواست کشتی را از حداکثر سرعت ۱۶.۵ گره دریایی به توقف کامل برساند، ۵.۶ مایل طول می‌کشید تا سرعتش کم شود.

البته این کشتی برای سریع رفتن در نظر گرفته نشده بود. کار آن این بود که نفت خام را بین ایالات متحده و خاورمیانه جا به جا کند. اما این کار در زمان نامناسبی انجام می‌شد یعنی زمانی که عراق و ایران در حال جنگ بودند.

غرق شدن غول دریایی

فاجعه برای غول سیوایز در ماه مه سال ۱۹۸۸ روی داد؛ یعنی زمانی که در ساحل جزیره لارک ایران لنگر انداخت. کشتی در حالی که نفت ایران را بارگیری کرده بود، توسط هواپیماهای عراقی بمباران شد. محمولۀ کشتی آتش گرفت و طولی نکشید که کشتی در آب‌های کم عمق ساحل لارک غرق شد.

تصویر بزرگترین کشتی جهان پس از بمباران توسط هواپیماهای عراقی

برای اکثر کشتی‌ها، این پایان کار است اما Seawise Giant مانند اکثر کشتی‌ها نبود. کسانی بودند که هنوز در لاشه بزرگترین کشتی جهان ارزش زیادی می‌دیدند. یکی از این‌ها یک گروه نروژی به نام نورمن اینترنشنال بود. زمانی که جنگ ایران و عراق اندکی پس از غرق شدن Seawise Giant به پایان رسید، نورمن اینترنشنال کشتی عظیم را از بستر دریا بیرون کشید و برای تعمیر به سنگاپور فرستاد.

تا اکتبر ۱۹۹۱، بیش از ۳۷۰۰ تن فولاد جدید برای تعمیر Seawise Giant مورد استفاده قرار گرفت که آن را برای سفر دوباره آماده کرد. همچنین نام جدیدی به کشتی داده شد: غول شاد.

زندگی دوم غول دریایی

غول شاد در نهایت توسط یک شرکت بزرگ کشتیرانی نروژی به قیمت ۳۰ میلیون دلار (تقریباً ۴۵ میلیون دلار امروز) خریداری شد.

این کشتی توسط یک گروه کوچک ۴۰ نفره از خدمه هدایت می‌شد، اما توانست ۱۰ سال دیگر کار کند و بار دیگر نفت را از دریاها عبور بدهد.

با این اوصاف، این غول دریایی مشکلات عمده‌ای داشت که با گذشت زمان بیشتر و بیشتر آشکار شدند. مثلا برای شروع حرکت چنین کشتی بزرگی به مقدار زیادی سوخت نیاز بود. به‌علاوه اندازه کشتی نیز مشکل ساز بود و برای ورود به بسیاری از بنادر مهم در سراسر جهان، از جمله کانال مانش، کانال سوئز و کانال پاناما بیش از حد بزرگ بود.

این لنگر عظیم، تنها بازماندۀ غول دریایی است

در نهایت، کشتی دوباره فروخته شد، این بار به شرکت نروژی First Olsen Tankers. اما First Olsen علاقه‌ای به فرستادن کشتی تازه خریداری شده خود به دریا نداشت. در عوض، آنها از آن به عنوان محل ذخیره ثابت مخازن در میدان نفتی الشاهین قطر استفاده کردند.

کشتی شش سال در قطر باقی ماند و سرانجام به عنوان قراضه به شرکتی در گجرات هند فروخته شد. در آنجا ده‌ها هزار کارگر در مدت بیش از یک سال کشتی را به طور کامل قطعه‌قطعه کردند تا قطعات آن به فروش برسند.

به این ترتیب، داستان بزرگترین کشتی جهان به پایان رسید. Seawise Giant اکنون از بین رفته است اما لنگر ۳۶ تنی آن هنوز در موزه دریایی هنگ کنگ به نمایش گذاشته شده است.