اینکه چرا «استون‌هنج» در حدود ۵ هزار سال پیش ساخته شده، برای مدت‌ها یکی از اسرار بزرگ تاریخ بوده است. اما بر اساس تحقیق جدیدی، احتمالاً پاسخ این سؤال مشخص شده است.
دانشمندان معتقدند که دایره سنگی معروف ویلتشر نمادی از اتحاد میان سه بخش مختلف بریتانیا بوده است. تخته‌سنگ‌های استون‌هنج از نقاط دوردستی مانند جنوب‌غربی ولز و شمال‌شرقی اسکاتلند به این مکان منتقل شده‌اند.
محققان دانشگاه کالج لندن و دانشگاه آبرستویث این فرضیه را مطرح کرده‌اند که مردم اسکاتلند و ولز سنگ‌های محلی خود را به ویلتشر آورده‌اند تا در ساخت این سازه مشارکت کنند. از این منظر، استون‌هنج نمادی اولیه و قدرتمند از وحدت در بریتانیا بوده است.
در مقاله‌ای که در مجله Archaeology International منتشر شده، نویسندگان می‌گویند که سازندگان استون‌هنج قصد داشته‌اند تا «اتحاد سیاسی و هویتی مشترک» را در بخش اعظمی از بریتانیا ایجاد کنند. همچنین، آن‌ها اشاره کرده‌اند که گردآوری این سنگ‌های متفاوت و دور از هم، نمادی از جوامع پراکنده و تعامل آن‌ها در یک ساختار پیچیده بوده است.
استون‌هنج نمادی بزرگ از اتحاد میان انسان‌ها، سرزمین، نیاکان و آسمان‌ها به‌شمار می‌رفته است. ارتباطات دوربرد این سازه، این فرضیه را تقویت می‌کند که استون‌هنج علاوه بر ارزش نمادین خود، هدفی برای اتحاد مردمان بریتانیا نیز داشته است.
پروفسور مایک پارکر پیرسون از دانشگاه کالج لندن، که سرپرست این پژوهش بوده، گفته است:
این که تمامی سنگ‌های این سازه از مناطق دوردست آمده‌اند، نشان می‌دهد که استون‌هنج اهداف سیاسی و مذهبی داشته است.
او استون‌هنج را به‌عنوان یادمانی برای اتحاد مردم بریتانیا و ارتباط ابدی آن‌ها با نیاکان و کیهان توصیف کرده است.
اگرچه در زمان ساخت استون‌هنج، مفاهیمی مانند انگلستان، اسکاتلند و ولز وجود نداشتند، اما این سازه نمادی از تمام این مناطق محسوب می‌شود. استون‌هنج به‌دلیل تخته‌سنگ‌های بزرگ ماسه‌سنگی به نام «سارسنس» که از نزدیکی محل ساختش تأمین شده‌اند، شناخته شده است. در کنار این سنگ‌های بلند که ظاهر متمایز استون‌هنج را می‌سازند، حدود ۸۰ سنگ کوچک‌تر به نام «بلواستون» نیز وجود دارد که در شرایط خاص، رنگ آبی ملایمی پیدا می‌کنند.
بلواستون‌ها به‌طور معمول از تپه‌های پرزلی در جنوب‌غربی ولز آمده‌اند، هرچند درباره نحوه انتقال آن‌ها به ویلتشر اختلاف‌نظرهایی وجود دارد.
بزرگ‌ترین بلواستون، معروف به «سنگ قربانگاه»، از شمال اسکاتلند آورده شده و فاصله‌ای هزار کیلومتری از محل ساخت دارد. سنگ قربانگاه با وزن شش تن و طول پنج متر، در مرکز استون‌هنج قرار داشته و ازنظر ترکیب و اندازه با سایر بلواستون‌ها تفاوت چشمگیری دارد.
تیمی از محققان ترکیب شیمیایی و سن قطعات سنگ قربانگاه را بررسی کرده‌اند و آن را با ماسه‌سنگ‌های قرمز قدیمی منطقه اورکادیان در شمال‌شرق اسکاتلند مشابه یافته‌اند. آن‌ها با اطمینان ۹۵ درصد نتیجه گرفته‌اند که این سنگ از این منطقه آمده، اگرچه اورکنی به‌عنوان محل اصلی رد شده است.
پژوهشگران در مقاله جدید خود این نظریه را مطرح کرده اند که سنگ قربانگاه به‌عنوان هدیه یا نشانه‌ای از اتحاد توسط مردم نوسنگی اسکاتلند به ویلتشر آورده شده است. آن‌ها معتقدند که این سنگ و دیگر بلواستون‌ها نمادی از همکاری و اتحاد سیاسی یا صلح مقدس بوده‌اند.
این تحقیق جدید استون‌هنج را به‌عنوان یادمانی برای اتحاد سراسر جزیره معرفی می‌کند که بخشی از این مفهوم در تنوع و فاصله منبع سنگ‌هایش تجسم یافته است. همچنین، شباهت در معماری خانه‌های نوسنگی در اورکنی و دیوارهای دورینگتون در نزدیکی استون‌هنج نشان‌دهنده ارتباطات نزدیک میان این مناطق است.
استون‌هنج برای حدود ۵۰۰ سال به‌عنوان گورستانی برای سوزاندن اجساد مردان و زنان بالغ استفاده می‌شده است. تقریباً نیمی از کسانی که در استون‌هنج دفن شده‌اند، از نقاطی دور از دشت سالزبری آمده‌اند که نشان می‌دهد این مکان مورد توجه مردم مناطق مختلف بوده است.
میدونستید تو کشورای غربی، قربانی کردن دختر باکره و بچه های پسر نوزاد رسم عادی بوده؟
یا میکشتن. یا تو رودخونه و دریا مینداختن یا تو المان و کشورای شمال اروپا تو باتلاق مینداختن.تو اروپای شرقی و جنوبی هم جلو حیواناتی مثل گرگ میزاشتن.
میدونستید تو کشورای غربی، قربانی کردن دختر باکره و بچه های پسر نوزاد رسم عادی بوده؟
یا میکشتن. یا تو رودخونه و دریا مینداختن یا تو المان و کشورای شمال اروپا تو باتلاق مینداختن.تو اروپای شرقی و جنوبی هم جلو حیواناتی مثل گرگ میزاشتن.