مد در طول تاریخ، پر از لباس‌هایی بوده که در نگاه اول شاید عجیب، اغراق‌آمیز یا حتی غیرکاربردی به نظر برسند. اما بسیاری از این لباس‌ها و اکسسوری‌های تاریخی، هدف‌هایی فراتر از زیبایی ظاهری داشته‌اند. در این مطلب، به سراغ ۱۲ آیتم جالب از دنیای مد می‌رویم که طراحی آن‌ها اگرچه عجیب به نظر می‌رسد، اما کاربردهایی کاملاً منطقی و گاه حیاتی در زمان خود داشته‌اند.
۱. یقه راف
در انگلستان دوران تودورها، یقه‌های بزرگ و دایره‌ای شکل به نام راف (Ruff) به نمادی از جایگاه اجتماعی بالا تبدیل شدند. اما این یقه‌ها فقط جنبه زیبایی نداشتند؛ آن‌ها نقش محافظی برای لباس داشتند و از تماس عرق و چربی گردن با پارچه لباس جلوگیری می‌کردند. از آنجایی که راف قابل جداشدن بود، شست‌وشوی آن ساده‌تر از لباس اصلی بود و نیاز به شستن مداوم لباس‌های گران‌قیمت را کاهش می‌داد.
۲. لباس بلند بلائو
در قرون وسطی، لباس‌هایی به نام بلائو (Bliaut) که آستین‌هایی بسیار بلند و دنباله‌دار داشتند، در میان زنان و گاهی مردان اشرافی محبوب بودند. این آستین‌های بلند و غیرکاربردی، عمداً طراحی شده بودند تا نشان دهند صاحب لباس ثروتمند است و نیازی به کار فیزیکی ندارد. این لباس‌ها بیشتر نماد تجمل و موقعیت اجتماعی بودند تا ابزار راحتی.
۳. هیمیشن
هیمیشن (Himation)، یک شنل سنتی یونانی بود که هم عملکردی کاربردی داشت و هم نمادین. زنان یونان باستان گاه از آن برای پوشاندن کامل بدن و حتی سر خود استفاده می‌کردند، به‌ویژه در شرایطی که نیاز به ابراز احساسات یا حفظ حریم خصوصی داشتند. این پارچه، زبانی برای نمایش وقار و رفتار متین در فضای عمومی بود.
۴. کفش زرهی سولره
سولره (Solleret) نوعی کفش زرهی برای شوالیه‌ها بودد که از صفحات فلزی هم‌پوش ساخته شده و هم محافظت و هم انعطاف‌پذیری را فراهم می‌کرد. علاوه بر محافظت در برابر ضربات، طراحی این کفش‌ها به شوالیه‌ها کمک می‌کرد تا در هنگام سوارکاری تسلط و تعادل بیشتری در رکاب داشته باشند.
۵. لباس دو رنگ می-پارتی
در آثار هنری قرون وسطی، لباس‌هایی با دو رنگ متفاوت که به صورت عمودی تقسیم شده بودند، به‌کرات دیده می‌شوند. این سبک می-پارتی (Mi-parti) نام داشت و در ابتدا توسط خدمتکاران استفاده می‌شد تا رتبه یا خاندان خاصی را که برای آن کار می‌کردند، مشخص کنند. بعدها این رنگ‌ها تبدیل به نمادهای خانوادگی و افتخارآمیز شدند.
۶. کلاه پشمی اجباری
در سال ۱۵۷۱، دولت انگلستان قانونی وضع کرد که همه افراد بالای شش سال موظف بودند در تعطیلات و روزهای یکشنبه، کلاه پشمی به سر بگذارند تا صنعت داخلی پشم رونق یابد. این قانون در سال ۱۵۹۷ لغو شد، اما پوشیدن کلاه پشمی به عادتی رایج تبدیل شد که حتی پس از لغو قانون نیز ادامه داشت.
در قرن نوزدهم، آستین‌های بسیار بزرگ و پف‌دار به نام گیگوت (Gigot) یا پاچه گوسفندی در میان زنان اشراف‌زاده محبوب شد. این طراحی با محدود کردن حرکت دست‌ها، جایگاه اجتماعی بالا و دوری از کار بدنی را نشان می‌داد. همچنین، با ایجاد کنتراست میان بالاتنه حجیم و کمر باریک، ظاهری ظریف‌تر و زنانه‌تر به فرد می‌دادند.
۸. جلوی تاکسیدو
در اواخر قرن نوزدهم، قطعه‌ای جداشدنی به نام جلوی تاکسیدو (Tuxedo Front) طراحی شد تا آقایانی که روزانه باید کت‌وشلوار می‌پوشیدند، بدون نیاز به شست‌وشوی کامل پیراهن، ظاهری مرتب داشته باشند. این بخش، شامل یقه و قسمت جلویی پیراهن بود و به‌راحتی قابل شست‌وشو و تعویض بود. برای مردان کم‌درآمد، این راه‌حلی مقرون‌به‌صرفه و کاربردی محسوب می‌شد.
۹. کلاه‌خواب
در دوران ویکتوریا، کلاه‌خواب بخشی جدایی‌ناپذیر از لباس شب بود، به‌ویژه برای زنان، کودکان و سالمندان. اما در اوایل قرن بیستم، محبوبیت خود را از دست داد. جالب اینکه، حدود سال ۱۹۱۰، زنان دوباره آن را احیا کردند—این‌بار به‌عنوان ابزاری برای مراقبت از مو. کلاه‌خواب‌های ابریشمی از گره‌خوردگی مو جلوگیری کرده، درخشندگی آن را حفظ می‌کردند و حتی گاهی با عطر آغشته بودند.
۱۰. پانچو
پانچو امروزه به‌عنوان لباسی کاربردی برای محافظت در برابر سرما شناخته می‌شود، اما در بسیاری از فرهنگ‌ها معنای عمیق‌تری داشت. در میان مردم ماپوچه در آمریکای جنوبی، پانچو نه تنها وسیله‌ای برای گرما، بلکه نماد قدرت و جایگاه اجتماعی بود. طرح‌های خاص روی پارچه تنها توسط رهبران و بزرگان پوشیده و در مراسم رسمی استفاده می‌شد.
۱۱. شَپس
در فیلم‌های وسترن، کابوی‌ها اغلب شلوارهایی چرمی با حاشیه‌های بلند به پا دارند. این‌ها شپس (Chaps) نام دارند و نه برای زیبایی، بلکه برای بقا طراحی شده‌اند. این پوشش چرمی از پاها در برابر خارها، کاکتوس‌ها و گیاهان خشن غرب آمریکا محافظت می‌کرد و باعث تسلط بیشتر در هنگام سوارکاری می‌شد.
۱۲. ردای سنتی آزورس
تا دهه ۱۹۳۰، ساکنان جزایر آزورس پرتغال، رداهای آبی رنگی به نام کاپوته و کاپلو (Capote e Capelo) می‌پوشیدند. این لباس با کلاه‌های بزرگ و ساختار یافته از استخوان نهنگ ساخته می‌شد و نماد زندگی محلی و مشاغل اصلی جزیره مانند صید نهنگ و تولید رنگ آبی بود. این لباس سنتی از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شد و هویت فرهنگی منطقه را شکل می‌داد.
بدون نظر