کالبدشکافی بچه‌‌ ماموت ۱۸۰ کیلویی که ۱۳۰ هزار سال در یخ‌های سیبری حفظ شده بود

دانشمندان روسی به تازگی کالبدشکافی یک بچه‌ماموت یخ‌زده را انجام داده‌اند؛ موجودی که بیش از ۱۳۰ هزار سال در یخبندان سیبری به شکل باورنکردنی سالم باقی مانده بود. این ماموت کوچک به قدری خوب حفظ شده بود که حتی خرطوم، سر، معده و دندان‌های شیری‌اش کاملاً قابل مشاهده بودند.

ماموت کوچک، سالم‌تر از همیشه

این نوزاد ماموت پشمالو که یانا (Yana) نام‌گذاری شده، در دسامبر ۲۰۲۴ برای نخستین بار به عموم معرفی شد. به گفته دانشمندان، یانا سالم‌ترین ماموتی است که تاکنون کشف شده است. گونه‌ای از ماموت‌ها که یانا به آن تعلق داشت، حدود ۴ هزار سال پیش منقرض شده است.

بدن این ماموت کوچک که تنها ۱۲۰ سانتی‌متر قد و حدود ۱۸۰ کیلوگرم وزن دارد، شباهت زیادی به فیل دارد و بخش جلویی بدنش تقریباً دست‌نخورده باقی مانده است. همین ویژگی باعث شد دانشمندان بتوانند نگاهی دقیق به درون بدن او و ساختار اندام‌هایش داشته باشند.

ساعت‌ها کالبدشکافی در موزه ماموت

کالبدشکافی یانا در موزه ماموت شهر یاکوتسک در روسیه، چندین ساعت به طول انجامید. پژوهشگران با استفاده از قیچی و اسکالپل، بافت‌ها و اندام‌های داخلی او را بررسی کردند. به گزارش خبرگزاری AFP، این کالبدشکافی نشان داد که معده، بخشی از دستگاه گوارش و روده بزرگ او همچنان قابل مشاهده و سالم باقی مانده‌اند.

یکی از نکات جالب در این کالبدشکافی، پیدا شدن عاج‌های شیری یانا بود؛ چیزی شبیه به دندان‌های شیری در انسان که با رشد، می‌افتند. سر و خرطوم یانا به طور کامل قابل مشاهده هستند، موضوعی که در کشفیات مشابه، بسیار نادر است.

یکی از یافته‌های جالب دیگر، بوی بدن یخ‌زده یانا بود. دانشمندان گزارش دادند که جسد او بویی شبیه «خاک و گوشت تخمیرشده» می‌دهد.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که یانا احتمالاً در حدود یک سالگی جان خود را از دست داده، اما علت مرگ او هنوز مشخص نیست. با این حال، فرضیه دخالت انسان در مرگ او رد شده؛ چرا که انسان‌های مدرن در آن زمان هنوز در آن منطقه حضور نداشتند. انسان‌ها حدود ۲۸ تا ۳۲ هزار سال پیش به این بخش از زمین رسیدند.

ذوب شدن یخ‌های سیبری و کشفیات تازه

یخ‌های سیبری که برای هزاران سال یخ‌زده باقی مانده بودند، به‌تدریج در حال ذوب شدن هستند. همین موضوع باعث شده که موجودات یخ‌زده دیگری نیز کشف شوند، مانند یک گرگ ۴۴ هزار ساله، چند توله شیر سالم، و حتی یک بچه ببر دندان‌خنجری ۳۵ هزار ساله.

اما این یافته‌ها تنها جنبه مثبت ندارند. دانشمندان هشدار داده‌اند که با ذوب شدن یخ‌های دائمی، احتمال آزاد شدن میکروب‌ها و عوامل بیماری‌زای ناشناخته وجود دارد. به گفته گنچاروف، یکی از پژوهشگران این پروژه، این میکروارگانیسم‌ها می‌توانند وارد آب، گیاهان و بدن حیوانات و حتی انسان‌ها شوند و مشکلاتی جدی ایجاد کنند.