شفیلد، ناتس‌کانتی، کویینز پارک و دیگران؛ نگاهی به قدیمی‌ترین باشگاه های فوتبال جهان

منشا فوتبال به اواسط قرن نوزدهم باز می‌گردد. اتحادیه فوتبال (Football Association) در سال ۱۸۶۳ تشکیل شد و تا آن زمان، چندین باشگاه از قبل در سراسر انگلستان این ورزش را بازی می‌کردند و همچنان تا امروز نیز ادامه داده‌اند. اولین جام حذفی انگلستان (FA Cup) هشت سال بعد برگزار شد و چندین تیم شرکت‌کننده در آن رقابت‌ها هنوز هم به‌طور منظم فوتبال بازی می‌کنند. با این حال، سیزده سال طول کشید تا یک تیم مدرن امروزی قهرمان این مسابقات شود، زمانی که بلکبرن روورز در سال ۱۸۸۴ جام قهرمانی را بالای سر برد.

این باشگاه واقع در لنکشایر، یکی از ۱۲ عضو بنیان‌گذار لیگ فوتبال انگلیس بود که در سال ۱۸۸۸ تأسیس شد و اساس هرم فوتبال این کشور را تا به امروز تشکیل می‌دهد. با این حال، تنها دو تیم از آن‌ها در فهرست ۱۵ باشگاه قدیمی فوتبال جهان قرار دارند. فوتبال در بریتانیا ایجاد شد، بنابراین جای تعجب نیست که همه باشگاه‌های این فهرست بریتانیایی باشند. ۱۱ باشگاه در انگلستان، سه باشگاه در اسکاتلند و یک باشگاه در ولز که مجموعاً ۱۵ باشگاه قدیمی فوتبال جهان را تشکیل می‌دهند.

ارزیابی ما از باشگاه‌های فوتبال زیر، صرفاً بر اساس سال تأسیس آن‌ها انجام شده است. این معیار برای تعیین قدمت هر باشگاه کلیدی است، موضوعی که برای درک تاریخ و میراث آن‌ها در فوتبال جهان ضروری است. همچنین، مهم است که بدانید این فهرست باشگاه‌هایی که منحل شده‌اند را نیز شامل نمی‌شود. برای مثال، کریستال پالاس در سال ۱۸۶۱ تأسیس شد اما در سال ۱۸۷۶ منحل گردید، و باشگاهی که امروزه به این نام می‌شناسیم، با نسخه اورجینال یکسان در نظر گرفته نمی‌شود.

قدیمی‌ترین باشگاه‌های تاریخ فوتبال

۱۵. Reading

برای طرفداران ردینگ، سال‌های اخیر پر از فراز و نشیب بوده است. فروپاشی‌های متعدد در فرآیند خرید باشگاه و کسر امتیاز تقریباً به رویه‌ای عادی برای این باشگاه تبدیل شده‌اند، و عملکرد آن‌ها در زمین نیز وضعیتی تقریباً مشابه با وضعیت مالی فاجعه بارشان داشته است. اما به‌نحوی آن‌ها موفق شده‌اند جایگاه خود را به عنوان یک باشگاه فوتبال حفظ کنند، و این امر با توجه به تأسیس تیم ردینگ در سال ۱۸۷۱ و قرار داشتن‌شان در میان قدیمی‌ترین باشگاه‌های جهان، نباید دست‌کم گرفته شود.

بهترین رتبه ردینگ در تاریخ فوتبال انگلیس در فصل ۲۰۰۶/۰۷ به دست آمد که اولین حضورشان در لیگ برتر بود و با رتبه هشتم آن را به پایان رساندند. در فصل اخیر ۲۰۲۴/۲۵، آن‌ها اندکی پایین‌تر از منطقه پلی‌آف در لیگ یک قرار گرفتند، و امید آن است که بالاخره دوران تازه‌ای برای آن‌ها آغاز شده باشد.

• سال تأسیس: ۱۸۷۱
• تاریخ اولین بازی: ۲۱ فوریه ۱۸۷۲
• حریف: Reading School
• نتیجه: ۰-۰

۱۴. Stranraer

سومین باشگاه قدیمی اسکاتلند، Stranraer، همچنان فعال است، اگرچه در لیگ دو اسکاتلند بازی می‌کند. این تیم در سال ۱۸۷۰ تأسیس شد و از سال ۱۹۰۷ تمامی بازی‌های خانگی خود را در ورزشگاه Stair Park برگزار کرده‌ که ظرفیت آن بیش از ۴,۰۰۰ نفر است (شامل جایگاه‌های ایستاده). در سال ۱۹۹۰، استرانرائر به اولین تیم اسکاتلندی تبدیل شد که یک بازی جام حذفی اسکاتلند را در ضربات پنالتی می برد، کاری که مقابل Kilmarnock در دور دوم و پس از تساوی ۰-۰ در وقت قانونی انجام دادند.

Stranraer همچنین سابقه یکی از طولانی‌ترین اسپانسرهای پیوسته در فوتبال جهان را دارد. اسم و آرم شرکت Stena Line از فصل ۱۹۹۶/۹۷ تاکنون روی پیراهن این تیم حضور داشته است و این، طولانی‌ترین همکاری بدون وقفه اسپانسری در فوتبال بریتانیا به‌شمار می‌رود.

• سال تأسیس: ۱۸۷۰
• تاریخ اولین بازی: مشخص نیست
• حریف: 5th KRV
• نتیجه: ۴–۳

۱۳. Marlow

Marlow که در سال ۱۸۷۰ تأسیس شد، اینافتخار دارد که تنها باشگاه فوتبال در انگلستان است که از اولین دوره جام حذفی در سال ۱۸۷۱ تاکنون، هر سال برای شرکت در آن ثبت نام کرده است. یکی از بازیکنان مارلو در اولین دوره جام حذفی، کاثبرت اوتووی، سال بعد کاپیتان تیم ملی انگلیس در بازی مقابل اسکاتلند شد — اولین بازیکن تاریخ که در سطح بین‌المللی به شهرت رسید.
بهترین عملکرد این تیم در جام حذفی به فصل ۱۸۸۱/۸۲ بازمی‌گردد که به نیمه‌نهایی رسیدند. اکنون آن‌ها عضوی از Southern Premier South Division هستند.

• سال تأسیس: ۱۸۷۰
• تاریخ اولین بازی: نامشخص
• حریف: نامشخص
• نتیجه: نامشخص

۱۲. Maidenhead United

Maidenhead United که در سال ۱۸۷۰ تأسیس شد، در فصل ۲۰۲۲/۲۰۲۳ در لیگ ملی انگلستان به رتبه بیستم دست یافت. ورزشگاه آن‌ها، York Road، یک سال پس از تأسیس باشگاه افتتاح شد و به‌عنوان قدیمی‌ترین ورزشگاهی که به‌طور اختصاصی برای فوتبال استفاده می‌شود، شناخته می‌شود.

این تیم یکی از شرکت‌کنندگان در نخستین دوره جام حذفی بود و هنوز هم فعالیت دارد. آن‌ها به دور دوم رسیدند و در آن‌جا مغلوب کریستال پالاس شدند، تیمی که باشگاه مدرن کریستال پالاس مدعی است با آن مرتبط بوده است و در نتیجه، سال تأسیسش را ۱۸۶۱ عنوان می‌کند. با این حال، این ادعا توسط تاریخ‌نگاران مورد تردید است و به همین دلیل، کریستال پالاس از این فهرست حذف شده است.

• سال تأسیس: ۱۸۷۰
• تاریخ اولین بازی: ۱۷ دسامبر ۱۸۷۰
• حریف: Windsor Home Park
• نتیجه: ۰-۰

۱۱. Kilmarnock

Kilmarnock دومین باشگاه حرفه‌ای قدیمی در اسکاتلند است و در فصل ۲۰۲۲/۲۳ در لیگ برتر اسکاتلند به مقام دهم رسید، و به این ترتیب، قدیمی‌ترین باشگاهی است که در سال ۲۰۲۳ در سطح اول اسکاتلند رقابت می‌کند. Killie در سال ۱۸۶۹ تأسیس شد و یکی از نخستین باشگاه‌هایی بود که در سال ۱۸۷۳ به اتحادیه فوتبال اسکاتلند پیوست.

این باشگاه اهل آریشایر از سال ۱۸۹۹ بازی‌های خانگی خود را در ورزشگاه Rugby Park برگزار کرده است، اما با وجود تاریخچه‌ای غنی، تنها یک‌بار در سال ۱۹۶۵ قهرمان لیگ برتر اسکاتلند شده‌اند. با این حال، چندین جام حذفی اسکاتلند و یک جام اتحادیه اسکاتلند (۲۰۱۲) نیز در کارنامه آن‌ها دیده می‌شود.

• سال تأسیس: ۱۸۶۹
• تاریخ اولین بازی: ۷ دسامبر ۱۸۷۲
• حریف: Kilmarnock Cricket
• نتیجه: ۰-۰

۱۰. Sheffield Wednesday

باشگاه فوتبال شفیلد ونزدی در سال ۱۸۶۷ به‌عنوان زیرمجموعه‌ای از باشگاه کریکت ونزدی در شفیلد تأسیس شد؛ نام این باشگاه به‌دلیل انجام بازی‌ها در عصرهای چهارشنبه انتخاب شد. این باشگاه در سال ۱۸۸۷ حرفه‌ای شد و پنج سال بعد به لیگ فوتبال انگلیس پیوست، و در سال ۱۸۹۶ جام حذفی را فتح کرد.

در سال ۱۹۲۹، نام رسمی این باشگاه به شفیلد ونزدی تغییر کرد، در حالی که تا آن زمان، آن‌ها سه قهرمانی لیگ و دو جام حذفی کسب کرده بودند. آن‌ها بعدها یک قهرمانی لیگ، یک جام حذفی و یک جام اتحادیه نیز به ویترین افتخارات‌شان افزودند. از سال ۲۰۲۳، این تیم در چمپیونشیپ (سطح دوم فوتبال انگلیس) بازی می‌کند، پس از آن‌که در تابستان همان سال به این لیگ صعود کرد.

• سال تأسیس: ۱۸۶۷
• تاریخ اولین بازی: ۱۹ اکتبر ۱۸۶۷
• حریف: United Mechanics FC
• نتیجه: ۳-۰

۹. Queen’s Park

Queen’s Park قدیمی‌ترین باشگاه فوتبال در اسکاتلند است و تاریخ بسیار پرافتخاری دارد. این باشگاه در سال ۱۸۶۷ تأسیس شد و به‌عنوان پیشگام فوتبال اسکاتلند شناخته می‌شود. آن‌ها آغازگر تشکیل اتحادیه فوتبال اسکاتلند بودند و تمام اعضای تیم ملی اسکاتلند را در نخستین بازی بین‌المللی برابر انگلستان در سال ۱۸۷۲ از این تیم تشکیل می شدند.

کویینز پارک بارها به مسابقات جام حذفی انگلستان دعوت شده و دوبار به فینال رسیده است، و در نخستین سال‌های برگزاری جام‌های فوتبال اسکاتلند سلطه مطلقی داشت، اما هرگز قهرمان لیگ برتر اسکاتلند نشد. این باشگاه تا سال ۲۰۱۹ تنها باشگاه آماتور در ساختار لیگ اسکاتلند بود، تا این‌که هواداران رأی به حرفه‌ای شدنش دادند؛ تصمیمی که باعث صعود سریع آن‌ها در لیگ‌ها شد و در فصل ۲۰۲۲/۲۳ به مقام سوم در چمپیونشیپ اسکاتلند رسیدند.

• سال تأسیس: ۱۸۶۷
• تاریخ اولین بازی: ۱ اوت ۱۸۶۸
• حریف: Thistle FC
• نتیجه: ۲-۰

۸. Nottingham Forest

در سال ۲۰۲۳، Nottingham Forest قدیمی‌ترین باشگاه فوتبال در سطح اول فوتبال انگلیس به شمار می آمد، پس از آن‌که یک سال پیش‌تر به لیگ برتر صعود کرده بود. این باشگاه در سال ۱۸۶۵ تأسیس شد و در سال ۱۸۹۲ به لیگ فوتبال پیوست، پس از آن‌که چهار سال پیش‌تر درخواست عضویت‌شان به‌عنوان عضو بنیان‌گذار رد شده بود.

آن‌ها دو بار جام حذفی را در سال‌های ۱۸۹۸ و ۱۹۵۹ فتح کردند، اما دوران طلایی باشگاه در دهه ۱۹۷۰، با هدایت مربی افسانه‌ای، برایان کلاف رقم خورد. ناتینگهام فارست در فصل ۱۹۷۷/۷۸ قهرمان لیگ و جام اتحادیه شده و سپس دو بار پیاپی قهرمان لیگ اروپا شد؛ کاری که تنها دو باشگاه انگلیسی در تاریخ موفق به انجام آن شده‌اند.

• سال تأسیس: ۱۸۶۵
• تاریخ اولین بازی: ۲۲ مارس ۱۸۶۶
• حریف: Notts County
• نتیجه: ۰-۰

۷. Brigg Town

Brigg Town یکی از قدیمی‌ترین باشگاه‌های فوتبال در انگلستان است. گزارش‌هایی از اولین بازی آن‌ها در سال ۱۸۶۴ وجود دارد، اما هرگز به سطوح بالای لیگ فوتبال کشور نزدیک نشده‌اند. آن‌ها در سال ۱۸۸۲ به فینال نخستین دوره جام لینکلن‌شایر رسیده و در سال ۱۹۴۸ عضو بنیان‌گذار لیگ لینکلن‌شایر شدند.

با هشت قهرمانی در این لیگ، بریگ تاون ر سال ۱۹۷۶ به سیستم لیگ انگلستان پیوست و از آن زمان، دو عنوان لیگ و دو FA Vase را کسب کرده‌ است. همچنین این تیم در سال ۲۰۰۲ به دور اول جام حذفی راه یافت، جایی که با نتیجه ۴-۱ مقابل تیم لیگ یکی Tranmere Rovers شکست خوردند. در فصل ۲۰۲۲/۲۳، آن‌ها در لیگ Northern Counties East Division One (سطح دهم فوتبال انگلستان) جایگاه نهم را کسب کردند.

• سال تأسیس: ۱۸۶۴
• تاریخ اولین بازی: ژانویه ۱۸۶۴
• حریف: Gentlemen of Lincoln XI
• نتیجه: بازی نیمه‌تمام ماند

۶. Wrexham

هم باشگاه و هم شهر ورکسام به تاریخ خود افتخار زیادی می‌کند — چیزی که تماشاگران سریال مستند «به‌سوی ورکسام» نیز به‌خوبی می‌دانند. این باشگاه در سال ۱۸۶۴ تأسیس شد و قدیمی‌ترین باشگاه فوتبال در ولز به‌شمار می‌رود. ورزشگاه آن‌ها، Racecourse Ground، به‌عنوان قدیمی‌ترین ورزشگاه بین‌المللی فعال در جهان شناخته می‌شود.

اژدهایان سرخ در سال ۱۹۷۷ به سیستم لیگ فوتبال انگلستان پیوسته و به سطح دوم رسیدند، اما در سال ۱۹۸۲ سقوط کردند. پس از سیزده سال حضور در لیگ ملی، باشگاه در سال ۲۰۲۱ توسط بازیگران هالیوودی، رایان رینولدز و راب مک‌الهنی خریداری شد و در سال ۲۰۲۳ با رکورد ۱۱۱ امتیاز قهرمان لیگ شد و به لیگ فوتبال انگلیس بازگشت. آن‌ها فصل آینده در چمپیونز لیگ توپ خواهند زد.

• سال تأسیس: ۱۸۶۴
• تاریخ اولین بازی: ۲۲ اکتبر ۱۸۶۴
• حریف: Prince of Wales Fire Brigade
• نتیجه: ۲–۱

۵. Stoke City

باشگاه استوک سیتی ادعا می‌کند که در سال ۱۸۶۳ تأسیس شده، همان‌طور که روی نشان باشگاه نیز درج شده است، اگرچه هیچ سابقه‌ای از انجام مسابقه‌ای تا سال ۱۸۶۸ برای این تیم وجود ندارد. آن‌ها ابتدا با نام Stoke Ramblers شناخته می‌شدند، سپس در سال ۱۸۷۸ نام‌شان به استوک تغییر یافت، و در سال ۱۹۲۵ به استوک سیتی تغییر نام دادند، زمانی که شهر Stoke-on-Trent به جایگاه شهری ارتقا پیدا کرد.

این باشگاه یکی از بنیان‌گذاران لیگ فوتبال انگلیس در سال ۱۸۸۸ بود، اما در دو فصل نخست در قعر جدول قرار گرفت و در سال ۱۸۹۰ مجدداً انتخاب نشد. با این حال، آن‌ها به‌سرعت به لیگ بازگشتند و از سال ۱۹۱۹ تا به امروز در ساختار حرفه‌ای باقی مانده‌اند. در فصل ۲۰۲۲/۲۳، استوک سیتی در رتبه ۱۶ چمپیونشیپ قرار گرفت. در فصل اخیر چمپیونشیپ، استوک سیتی کار خود را در رتبه هجدهم به پایان رساند.

• سال تأسیس: ۱۸۶۳
• تاریخ اولین بازی: ۱۷ اکتبر ۱۸۶۸
• حریف: E.W. May’s XV
• نتیجه: ۱-۱

۴. Notts County

Notts County در سال ۱۸۶۲ تأسیس شد و قدیمی‌ترین باشگاه حرفه‌ای فوتبال در جهان است، حتی پیش از تأسیس خود اتحادیه فوتبال. این باشگاه یکی از بنیان‌گذاران لیگ فوتبال در سال ۱۸۸۸ بود و پیراهن راه‌راه سفید و مشکی آن‌ها در سال ۱۹۰۳ الهام بخش باشگاه یوونتوس شد.

با وجود حضور مستمر در سی سال ابتدایی لیگ دسته اول انگلستان، بالاترین رتبه آن‌ها مقام سوم در فصل ۱۸۹۰/۹۱ بود. تنها افتخار عمده آن‌ها قهرمانی جام حذفی انگلیس در سال ۱۸۹۴ است. از سال ۱۹۲۶، ناتز کانتی تنها چهار فصل در سطح اول حضور داشته‌ و در سال ۲۰۲۳ پس از چهار سال حضور در لیگ‌های غیرفوتبال حرفه‌ای، مجدداً به ساختار لیگ بازگشت.

• سال تأسیس: ۱۸۶۲
• تاریخ اولین بازی: ۲ ژانویه ۱۸۶۵
• حریف: Sheffield FC
• نتیجه: ۱–۰

۳. Hallam

Hallam در سال ۱۸۶۰ تأسیس شد و اولین مسابقه خود را همان سال در برابر تیم محلی Sheffield FC انجام داد؛ مسابقه‌ای که به‌عنوان قدیمی‌ترین دیدار فوتبال در جهان شناخته می‌شود. زمین آن‌ها به نام Sandygate، که با باشگاه کریکتی همنام مشترک است، توسط کتاب رکوردهای گینس به‌عنوان قدیمی‌ترین ورزشگاه فوتبال در جهان شناخته شده و در سال ۱۸۰۴ افتتاح شده است.

این باشگاه اهل یورکشایر افتخار پیروزی در نخستین مسابقه فوتبال رسمی را نیز دارد؛ جام Youdan که طبق قوانین شفیلد برگزار شد و Hallam در سال ۱۸۶۷ تیم Norfolk را در فینال آن شکست داد. با وجود این آغاز تاریخی، بقیه دوران این باشگاه نسبتاً بی‌سروصدا بوده و در سال ۲۰۲۳ در رتبه ششم لیگ Northern Counties East League Premier Division (سطح نهم فوتبال انگلیس) قرار گرفتند.

• سال تأسیس: ۱۸۶۰
• تاریخ اولین بازی: ۲۶ دسامبر ۱۸۶۰
• حریف: Sheffield FC
• نتیجه: ۲–۰

۲. Cray Wanderers

Cray Wanderers مدعی است که در سال ۱۸۶۰ تأسیس شده، زمانی که کارگران راه‌آهن اوقات فراغت خود را با توپ‌بازی در روستای St Mary Cray در بروملی، لندن سپری می‌کردند. آن‌ها در دوره‌ای کوتاهی بین سال‌های ۱۸۹۵ تا ۱۹۰۷ حرفه‌ای بودند، اما از آن زمان به‌صورت نیمه‌حرفه‌ای فعالیت کرده‌اند.

تا سال ۲۰۲۳، این تیم هرگز به لیگ فوتبال نرسیده‌اند، اما در حال حاضر در Isthmian League Premier Division (یک سطح پایین‌تر از National League South) بازی می‌کنند. آن‌ها بازی‌های خود را در Hayes Lane متعلق به تیم براملی انجام می‌دهند و مربی آن‌ها نیل اسمیت است که سابقه بازی در تیم‌هایی مانند فولام و ردینگ را در کارنامه دارد.

• سال تأسیس: ۱۸۶۰
• تاریخ اولین بازی: نامشخص

۱. Sheffield FC

Sheffield FC که در اکتبر ۱۸۵۷ تأسیس شد، از سوی فیفا به‌عنوان قدیمی‌ترین باشگاه فوتبال جهان شناخته می‌شود. با وجود نام باشگاه، آن‌ها بازی‌های خود را در شهری به نام درانفیلد در دربی‌شایر انجام می‌دهند، زیرا در طول تاریخ چند بار زمین خود را تغییر داده‌اند.

این باشگاه در سال ۱۸۶۳ به اتحادیه فوتبال پیوست، اما تا سال ۱۸۷۸ طبق قوانین شفیلد بازی می‌کرد. دیدارهای آن‌ها با Hallam با نام «دربی رولز» شناخته می‌شود. در سال ۲۰۰۴، Sheffield FC یکی از تنها دو باشگاهی بود که نشان شایستگی فیفا را دریافت کرد (دیگری رئال مادرید بود). آن‌ها فصل ۲۰۲۲/۲۳ را در جایگاه نهم Northern Premier League Division One East به (سطح هشتم فوتبال انگلستان) پایان رساندند.

• سال تأسیس: ۱۸۵۷