شخصیت‌هایی که در نقاشی‌های معروف به تصویر کشیده شده‌اند، اغلب فراتر از ظاهرشان داستانی پنهان دارند. برخی از آنها از دل زندگی‌های واقعی آمده‌اند؛ زندگی‌هایی معمولی، پرهیجان یا گاه تراژیک. اما سن واقعی مدل‌های نقاشی‌های معروف هنگام خلق این آثار چقدر بوده است؟
مونالیزا در تابلوی مشهور داوینچی
یکی از مشهورترین نقاشی‌های تمام دوران به‌گفته تاریخ‌نگاران هنر، چهره لیزا دل جوکوندو را به تصویر کشیده است. او در خانواده‌ای اصیل از فلورانس به دنیا آمد، در ۱۵ سالگی با تاجری ثروتمند ازدواج کرد و صاحب پنج فرزند شد.
لیزا زندگی‌ای کاملاً معمولی داشت، همه توجهش را صرف خانه و خانواده کرد و هیچ‌گاه درگیر ماجرایی جنجالی نشد. لئوناردو داوینچی حدود سال ۱۵۰۳ کار روی این نقاشی را آغاز کرد؛ زمانی که لیزا ۲۴ سال داشت.
جان سینگر سرجنت تصمیم گرفت پرتره‌ای از ویرجینی گوترو، زن زیبای پرحاشیه پاریسی، نقاشی کند. او به‌خاطر روابط عاشقانه‌اش که همیشه در مرکز توجه بود، شهرت داشت. سرجنتِ جوان امیدوار بود با این تابلو به شهرت و موفقیت برسد، اما واکنش‌ها خلاف انتظارش بود. جامعه پاریس خشمگین شد؛ او ناچار به انگلستان رفت و ورجینی برای مدتی از محافل اشرافی کناره گرفت.
ورجینی در خانواده‌ای با ریشه کرئولی به دنیا آمد. پس از مرگ پدر، همراه مادرش به پاریس نقل‌مکان کرد. در آن‌جا به‌دلیل چهره جذابش خیلی زود وارد طبقه مرفه جامعه شد و با بانکداری به نام پیر گوترو ازدواج کرد که دو برابر او سن داشت. ورجینی به زیبایی‌اش اهمیت زیادی می‌داد؛ موها و ابروهایش را با حنا رنگ می‌کرد و پوستش را با پودر رنگ اسطوخودوسی می‌پوشاند. هنگام خلق نقاشی معروف، ۲۵ ساله بود.
اگرچه این نقاشی در ابتدا به چند هنرمند مختلف نسبت داده شد، اما در اوایل قرن بیستم مشخص شد که اثر رافائل است. با این حال، درباره هویت مدل تردیدی وجود نداشت. نقاشی چهره الیزابت گونزاگا، دوشس اوربینو ایتالیا را نشان می‌دهد که از فرهیخته‌ترین زنان زمان خود بود.
در دربار اوربینو، الیزابت جمعی از هنرمندان برجسته را گرد خود آورده بود. با این حال، زندگی زناشویی‌اش خوشایند نبود. همسرش از بدو تولد با بیماری‌هایی دست‌و‌پنجه نرم می‌کرد و امکان بچه‌دار شدن نداشت. با وجود این، الیزابت هرگز حاضر به ترک زندگی مشترک نشد و تا پایان عمر از شوهرش مراقبت کرد. این پرتره در سال ۱۵۰۴، زمانی‌که الیزابت ۳۳ سال داشت، توسط رافائل نقاشی شد.
ماری آنتوانت با گل رز
پرتره ماری آنتوانت آخرین ملکه فرانسه قبل از انقلاب کبیر فرانسه، در سال ۱۷۸۳، وقتی ۲۷ ساله بود، به دست لوئیز الیزابت ویژ لوبرن معروف به مادام لوبرن نقاشی شد.
نسخه نخست این نقاشی جنجال‌آفرین شد. ملکه به‌خاطر پوشیدن لباس ساده‌ای از پارچه موسلین به‌جای ابریشم مورد انتقاد شدید قرار گرفت. مردم لباس را شبیه زیرپوش می‌دانستند و آن را در شأن ملکه نمی‌دیدند. در همان سال، نقاشی دوباره انجام شد و لباس رسمی و تشریفاتی جایگزین شد.
همسر رامبرانت در نقاشی «فلورا»
رمبرانت بارها همسرش ساسکیا ون اویلنبرگ را در نقش‌های مختلف روی بوم آورد. او در بسیاری از آثار رمبرانت چهره‌ای آشناست. ساسکیا در خانواده‌ای ثروتمند به دنیا آمد، اما در نوجوانی یتیم شد و خواهرش سرپرستی‌اش را به‌عهده گرفت.
در ۱۹ سالگی همراه گروهی از هنرمندان به آمستردام رفت؛ جایی‌که با رمبرانت آشنا شد. آنها عاشق یکدیگر شدند و در سال ۱۶۳۴ با هم ازدواج کردند؛ همان سالی که تابلوی «فلورا» به پایان رسید. ساسکیا در آن زمان ۲۲ سال داشت.
ادل بلوخ-باوئر در پرتره معروف گوستاو کلیمت
پرتره ادل بلوخ-باوئر به سفارش همسرش، فردیناند، تاجر ثروتمند وینی کشیده شد. به‌نظر می‌رسد گوستاو کلیمت از نتیجه کارش راضی بود، چون ادل تنها زن وینی بود که کلیمت دو بار از او پرتره کشید. شایعاتی وجود داشت که آن دو رابطه‌ای عاشقانه داشته‌اند و ادل الهام‌بخش بسیاری از آثار دیگر کلیمت نیز بوده است.
ادل از چهره‌های فرهنگی شناخته‌شده بود و در زندگی اجتماعی حضور فعالی داشت. اما به‌گفته نزدیکانش، در زندگی زناشویی طعم خوشبختی را نچشید. ازدواجش مصلحتی بود و آنها فرزندی نداشتند. در زمان خلق این نقاشی، ادل ۲۶ سال داشت.
زنی با راسو در اثر داوینچی
لئوناردو داوینچی در خدمت لودوویکو اسفورتسا، دوک میلان بود و خیلی زود به نقاش رسمی دربار تبدیل شد. در همین دوره، مأمور شد پرتره‌ای از سیسیلیا گالِرانی، معشوقه دوک، بکشد.
پس از پایان رابطه‌اش با دوک، سیسیلیا با کنت لودوویکو کارمیناتی دِ برامبیلا ازدواج کرد. هیچ‌گاه تصور نمی‌کرد روزی این‌چنین مشهور شود. او بعدها در شمال ایتالیا یکی از برجسته‌ترین دربارها را اداره کرد و به نویسنده، موسیقی‌دان و حامی هنر شناخته‌شده‌ای تبدیل شد. هنگام خلق این پرتره، سیسیلیا تنها ۱۷ سال داشت.
هلنا فورمنت در نقاشی روبنس
هلنا فورمنت، دومین همسر نقاش مشهور روبنس، در دوران ازدواجشان مدل بسیاری از آثار اسطوره‌ای او شد. او در خانواده‌ای ثروتمند با تجارت ابریشم و فرش بزرگ شد؛ پیش‌زمینه‌ای که برای روبنس جذاب بود. او امیدوار بود دختر یک تاجر ساده‌تر و فروتن‌تر از زنان اشراف‌زاده باشد.
پدر هلنا شیفته هنر بود و مجموعه‌ای کوچک از نقاشی‌های استادان فلاندری گردآوری کرده بود. هلنا و روبنس در سال ۱۶۳۰ ازدواج کردند. در این پرتره، روبنس او را در لباس عروسی‌اش به تصویر کشیده است. در آن زمان، هلنا فقط ۱۶ سال داشت.
زن ناشناس در تابلوی «لا بلا» اثر تیسین
هویت دقیق مدل این اثر مشخص نیست. اما بسیاری باور دارند که تیسین این زن را نه‌تنها در «لا بلا»، بلکه در نقاشی‌های دیگری مثل «دختری با خز» و «ونوس اورب هم به تصویر کشیده است.
بر اساس یک روایت، مدل این پرتره، ایزابلا دِسته بوده؛ اشراف‌زاده‌ای بانفوذ و حامی هنرمندان. او مادرزن فرانچسکو ماریا دلا رووره، دوک اوربینو بود. گفته می‌شود احتمالاً خودِ دوک این نقاشی را به تیسین سفارش داده. ایزابلا در زمان نقاشی، ۶۲ ساله بود. با توجه به استانداردهای زیبایی آن دوره، نقاش چهره‌اش را به‌شکل ایده‌آل و جوان‌تر بازنمایی کرده است.
پرتره خودنگاره ون‌گوگ
ونسان ون‌گوگ در ژانویه ۱۸۸۹، پرتره معروف خود را نقاشی کرد. انتخاب کلاه پوستین گرم در این نقاشی تصادفی نبود؛ این پوشش نمادی از سختی‌هایی بود که در آن دوران تجربه می‌کرد.
او از پاریس به آرل در فرانسه رفت تا جامعه‌ای هنری شکل دهد و محیطی حمایتی برای هنرمندان فراهم کند. اما زمستان آن سال در آرل سرد و سخت بود و پل گوگن، دوست و همکار ون‌گوگ، تهدید به ترک شهر کرد. در زمان خلق این پرتره، ون‌گوگ ۳۵ ساله بود.
زوج تابلوی «گوتیک آمریکایی»
مدل‌های نقاشی معروف «گوتیک آمریکایی» اثر گرنت وود، خواهرش نَن و دندان‌پزشک خانوادگی آنها، بایرون مک‌کی‌بی بودند. وود از نن خواست برای نقش دختر مزرعه‌دار، خودش پیش‌بندی بدوزد. اما تزئینات لازم در فروشگاه‌ها پیدا نشد، بنابراین او مجبور شد قطعاتی از لباس قدیمی مادرشان را جدا کرده و استفاده کند.
نن وود گراهام بعدها خودش نیز هنرمند شد و در زمینه کلاژ و نقاشی روی شیشه فعالیت کرد. آثارش در آیووا و نیویورک به نمایش درآمد. در سال ۱۹۲۴ با سرمایه‌گذاری به نام ادوارد گراهام ازدواج کرد و همراه او به سفرهای بسیاری رفت. هنگام کشیده شدن تابلوی «گوتیک آمریکایی»، نن ۳۱ ساله و مک‌کی‌بی ۶۳ ساله بود.
لیز با چتر آفتابی در تابلوی رنوآر
تابلوی «لیز با چتر» یکی از معروف‌ترین آثار پیر اگوست رنوآر است. خواهر بزرگ‌تر لیز، کلمنس ترهو، معشوقه ژول لوکور، هنرمند فرانسوی بود. او بعدها لیز را به رنوآر معرفی کرد. لیز ترهو مدت‌ها معشوقه رنوآر بود و در بیش از ۲۰ نقاشی‌اش به‌عنوان مدل ظاهر شد.
با گذشت زمان، رابطه آنها به پایان رسید. چند سال بعد، لیز با یک معمار فرانسوی ازدواج کرد و صاحب دو پسر و دو دختر شد. هنگام کشیدن این نقاشی، لیز فقط ۱۹ سال داشت.
بدون نظر