عباس عراقچی در سفر اخیر خود به مسکو در بحبوحه حملات نظامی آمریکا و اسرائیل، انتظارات مشخص ایران را از مسکو، به عنوان متحد راهبردی و عضو دائم شورای امنیت، به‌صراحت مطرح کرد. در حالی که مقامات روس مواضع لفظی حمایتی اتخاذ کرده‌اند، اما از ورود به تعهدات عملی پرهیز دارند. این رفتار دوپهلو از سوی روسیه، این پرسش را پیش می‌کشد: آیا مسکو در کنار ایران ایستاده یا تنها ناظری محتاط است؟
رویداد ۲۴ در گزارشی به این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
سفر عراقچی به مسکو
در یکی از مهم‌ترین تحرکات دیپلماتیک هفته گذشته، سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران، به مسکو سفر کرد تا موضع رسمی تهران را درباره حمله نظامی آمریکا و اسرائیل منتقل کند و انتظارات مشخص ایران را به اطلاع مقامات روسیه برساند.
بر اساس گزارش منابع رسمی، عراقچی در این سفر تاکید کرده: «ایران انتظار دارد روسیه به عنوان یکی از بازیگران اصلی و عضو دائم شورای امنیت، در مقابل تجاوزات آمریکا و اسرائیل موضعی قاطع اتخاذ کند.»
در این دیدار، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه خطاب به عراقچی گفته است: «ما تلاش می‌کنیم به مردم ایران کمک کنیم. موضع ما درباره تحولات اخیر از طریق وزارت خارجه اعلام شده است».
جمله‌ای کوتاه، اما معنادار که هم وعده کمک می‌دهد و هم از تعهد عملی مشخص فاصله می‌گیرد.
سخنگوی وزارت خارجه: ایران از روسیه انتظارات مشخص دارد
در تکمیل این رایزنی‌ها، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز با اشاره به روابط استراتژیک تهران و مسکو گفت: «روسیه دارای روابط سنتی و دوستانه با ایران است، عضو دائم شورای امنیت و یک بازیگر منطقه‌ای مهم است. بر همین اساس، ایران در چارچوب موافقتنامه شراکت راهبردی، انتظارات مشخصی از روسیه دارد؛ چه در سطح شورای امنیت و چه در سطح منطقه‌ای.»
بقایی همچنین با تاکید بر اهمیت تحولات اخیر افزود: «حمله به ایران صرفاً تعرض به یک کشور نیست، بلکه نقض آشکار حقوق بین‌الملل و تهدیدی علیه نظم جهانی است».
روسیه؛ از مواضع اعلامی تا ملاحظات راهبردی
مواضع روسیه در قبال حملات اخیر علیه ایران در چند محور اصلی خلاصه می‌شود:
محکومیت ضمنی اسرائیل و آمریکا: سخنگوی وزارت خارجه روسیه حملات را خطرناک و تحریک‌آمیز توصیف کرده و مسئولیت مستقیم آمریکا در آن را مورد تاکید قرار داده است.
هشدار نسبت به پیامد‌های فاجعه‌بار: سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه تهدیدات نظامی علیه ایران را فاجعه‌بار خوانده و گفته این بحران باید از طریق دیپلماسی حل شود.
دعوت به خویشتنداری: مقامات روس بار‌ها اعلام کرده‌اند که هرگونه درگیری گسترده‌تر به ضرر کل منطقه است و باید از راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز حمایت کرد.
پرهیز از تعهد نظامی: با وجود مواضع لفظی، روسیه صراحتاً اعلام کرده که وارد درگیری نظامی مستقیم در حمایت از ایران نخواهد شد.
مسکو؛ متحد ایران یا ناظر محتاط؟
از سفر عراقچی و اظهارات بقایی تا پاسخ محتاطانه پوتین، همه چیز نشان می‌دهد که روسیه هم‌زمان در حال بازی در دو جبهه است؛ در ظاهر حامی ایران، اما در عمل بی‌میل به تقابل مستقیم با آمریکا و اسرائیل.
روسیه می‌تواند با استفاده از حق وتو در شورای امنیت و فشار دیپلماتیک بر رژیم اسرائیل، کمک قابل توجهی به ایران کند. اما تاکنون، چنین تحرک جدی‌ای در کارنامه اخیر مسکو دیده نشده است.
مواضع روسیه در ۱۰ روز گذشته نشان می‌دهد که مسکو اگرچه به‌صورت کلامی کنار ایران ایستاده، اما در عمل به استراتژی بازدارندگی نرم بسنده کرده است. جمله پوتین به عراقچی مبنی بر اینکه «تلاش می‌کنیم به مردم ایران کمک کنیم»، به خوبی منعکس‌کننده همین وضعیت است: وعده‌ای دیپلماتیک، بدون تعهد مشخص اجرایی.
در شرایط فعلی، تهران از مسکو انتظار دارد که فراتر از موضع‌گیری، وارد میدان عمل شود؛ اما هنوز معلوم نیست که کرملین مایل به پرداخت هزینه این حمایت است یا نه.
عراقچی در اظهاراتی رسمی، روسیه را «دوست ایران» خوانده و تأکید کرده: «ایران و روسیه از یک شراکت استراتژیک برخوردارند و ما همیشه با یکدیگر مشورت و هماهنگی داریم.»، اما شواهد میدانی از هفته نخست جنگ، روایت دیگری را بازگو می‌کنند. تا این لحظه، نه تنها خبری از حمایت نظامی یا حتی موضع‌گیری قاطع از جانب شریک استراتژیک ایران به چشم نخورده، بلکه پوتین در یکی از معدود اظهارنظرهایش گفت که «تهران اساساً از آنها کمکی نخواسته است.»
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس، در گفت‌وگویی با رویداد۲۴، با لحنی تلخ و انتقادی گفت: «بر این باورم جنگی که هرگز نباید شکل می‌گرفت، متأسفانه شکل گرفت. شخصاً بیش از دو دهه—۲۲ سال—تلاش کردم تا ایران وارد چنین دامی نشود و اکنون، بیش از همه، از وقوع آن متأثر و ناراحت هستم.»
او ادامه داد: «واقعیت آن است که اکنون زمان دفاع فرارسیده و ملت ایران باید خود را جای سربازانی بگذارند که در دشوارترین شرایط ممکن، در حال جنگ هستند. اما پرسش اصلی اینجاست: چین و روسیه، به عنوان قدرت‌های جهانی، در این نبرد چه نقشی ایفا کرده‌اند یا خواهند کرد؟ پاسخ این است: هیچ.»
فلاحت‌پیشه با اشاره به رویکرد سرد مسکو و پکن، تأکید کرد که این کشور‌ها هرگز «نگاه راهبردی» به ایران نداشته‌اند. با این حال، او هشدار داد که بی‌تفاوتی آنها در برابر مقاومت ایران می‌تواند در نهایت به ضرر خودشان تمام شود: «ایران، با اتکا به توان بومی، در برابر بزرگ‌ترین تجهیزات نظامی و زرادخانه‌های غربی ایستاده است. بی‌تفاوتی چین و روسیه در برابر این بی‌عدالتی، نهایتاً دودش به چشم خود آنها خواهد رفت.»
او به‌صراحت ادعای پوتین مبنی بر اینکه ایران از آنها کمکی نخواسته را «تلاشی برای فرار از بدهی‌های تاریخی‌شان» تعبیر کرد و افزود: «ملت ایران، پیش‌تر، بیش از حد لازم، تاوان جنگ اوکراین را پرداخت کرده است. اما در آغاز این جنگ، شاهد اتخاذ مواضعی کاملاً منفعلانه از سوی روسیه و چین بودیم. وقتی ایران موفق شد شرایط جنگ را به وضعیت پایاپای برساند، روس‌ها با بی‌اعتنایی گفتند ایران چیزی نخواسته است.»
این تحلیل‌گر مسائل امنیتی با اشاره به سامانه‌های دفاعی روسی که در لحظات بحرانی هیچ نقش مؤثری نداشتند، گفت: «همان‌طور که به سامانه اس-۳۰۰ روس‌ها اتکا نکردیم، به دیگر حمایت‌های نیامده نیز متکی نخواهیم بود.»
او هشدار شدیدی نیز به کشور‌های مسلمان منطقه داد: «اگر اسرائیل، با طبع خون‌آشام خود، از این جنگ جان سالم به در ببرد، آینده‌ای پر از تهدید در انتظار منافع کشور‌های منطقه و به‌ویژه کشور‌های غربی خواهد بود. متأسفم که برخی کشور‌های اسلامی، که خود بار‌ها از اسرائیل زخم خورده‌اند، اکنون صرفاً به تماشاگرانی منفعل تبدیل شده‌اند.»
فلاحت‌پیشه در ادامه با اشاره به موضع آلمان گفت: «صدر اعظم آلمان گفته که اسرائیل به نیابت از غرب، اقدامات کثیف را انجام می‌دهد. این یعنی غرب، اسرائیل را به جان ایران انداخته و در آینده نیز ممکن است همین نقش را در برابر چین و روسیه برایش تعریف کند و شاهد خواهیم بود که اسرائیل اقدامات کثیف را به نیابت از غرب علیه این دو قدرت انجام می‌دهد.»
او با لحنی هشدارآمیز خطاب به چین، روسیه و کشور‌های منطقه گفت: «اگر نمی‌خواهید در آینده یک بازیگر کثیف را تحمل کنید، امروز کمک کنید تا موازنه جنگ به سمت چنین بازیگری نرود.»
در نهایت، فلاحت‌پیشه تأکید کرد که ریشه کمک‌نکردن روسیه و عدم درخواست ایران، در نگاه غیرراهبردی دو طرف به یکدیگر نهفته است. اما با این حال، او نسبت به تغییر این وضعیت خوش‌بین است: «باور دارم که در صورت پیروزی ایران بر شرایط جنگ، حتی چین و روسیه نیز ناچار به تغییر موضع خود خواهند شد.»
ما اگه شریک ردهبردیش بودیم خیلی قبلتر از اینکه ازش سوخو۳۵ بخوایم خودش میداد، درست مثل بلاروس ک موشک امی بهش داد.
دقت کنید ما حتی با وحود درخواست و خرید هم بهمون نداد با اینکه مصر اون ۱۲ فروند ک اماده تحویل بهش بود رو سر اولتیماتوم انریکا نخواست، بازم روس همونارو هم بهمون نداد.
یا دقت کن به ترکیه اس ۴۰۰ براحتی داد با اینکه عضو ناتو بود و دشمنش ولی بایران با اژان کشی بعد سالها اس ۳۰۰ داد.
از این واضحتر؟؟؟
و در این نشانه های واضحی هست اگر هوشیار باشند
مسئولین ایرانی که از روسیه و چین دفاع میکنن جز خیانتکاران هستن، کی میخواید از خواب غفلت بیدار بشید؟؟؟؟؟؟؟؟؟ نه هواپیمایی نه پدافندی!!! چیک هواپیما به پاکستان میده، روسیه هواپیما به الجزایر میده پدافند به ترکیه میده، ولی واسه ایران نیست!!!، پس چرا ما هی دنبالشونیم؟ عقل نداریم؟
ما اگه شریک ردهبردیش بودیم خیلی قبلتر از اینکه ازش سوخو۳۵ بخوایم خودش میداد، درست مثل بلاروس ک موشک امی بهش داد.
دقت کنید ما حتی با وحود درخواست و خرید هم بهمون نداد با اینکه مصر اون ۱۲ فروند ک اماده تحویل بهش بود رو سر اولتیماتوم انریکا نخواست، بازم روس همونارو هم بهمون نداد.
یا دقت کن به ترکیه اس ۴۰۰ براحتی داد با اینکه عضو ناتو بود و دشمنش ولی بایران با اژان کشی بعد سالها اس ۳۰۰ داد.
از این واضحتر؟؟؟
و در این نشانه های واضحی هست اگر هوشیار باشند
هرکسی که در مورد خیانت روسیه به ایران شک داشت مثل ما شکش به یقین تبدیل شده است، دشمنی روسیه با ایران خیلی بیشتر از غرب بوده و هست.
مسئولین ایرانی که از روسیه و چین دفاع میکنن جز خیانتکاران هستن، کی میخواید از خواب غفلت بیدار بشید؟؟؟؟؟؟؟؟؟ نه هواپیمایی نه پدافندی!!! چیک هواپیما به پاکستان میده، روسیه هواپیما به الجزایر میده پدافند به ترکیه میده، ولی واسه ایران نیست!!!، پس چرا ما هی دنبالشونیم؟ عقل نداریم؟