تصمیم جنجالی دالایی لاما برای تعیین جانشینش مقامات چین را خشمگین کرد

دالایی لاما بار دیگر اختلاف دیرینه‌اش با دولت چین را شعله‌ور کرده و اعلام کرده که خودش جانشین آینده‌اش را تعیین خواهد کرد. این تصمیم با هشدار مقام‌های چینی همراه شده که تأکید دارند فقط آن‌ها حق دارند رهبر بعدی بودایی‌ها را مشخص کنند.

دالایی لاما با این اعلام رسمی، به چند دهه ابهام درباره آینده معنوی تبت پایان داد. در سال‌های گذشته، برخی گمان می‌کردند که دالایی لامای چهاردهم آخرین نفر از این سلسله خواهد بود. او تنها چند روز پیش از ۹۰ سالگی‌اش گفت که نهاد دالایی لاما ادامه پیدا خواهد کرد.

طبق سنت تبتی، روح یک راهب ارشد پس از مرگ، در کالبد یک کودک بازمی‌گردد. تشخیص این کودک معمولاً سال‌ها زمان می‌برد و طی فرآیندی پیچیده انجام می‌شود. دالایی لاما در پیامی ویدیویی تأکید کرد که هیچ فرد یا نهادی اجازه دخالت در این موضوع را ندارد.

عذرخواهی دالایی لاما به خاطر ویدیوی جنجالی اش از رفتار نامناسب با یک پسربچه + ویدیو

چین سال‌هاست که تلاش می‌کند در فرآیند تعیین جانشین دالایی لاما نقش داشته باشد. مقام‌های پکن، دالایی لاما را یک جدایی‌طلب می‌دانند که به دنبال استقلال تبت و تضعیف نفوذ چین در این منطقه است.

ارتش چین در سال ۱۹۵۹ به تبت حمله کرد و این منطقه را تحت کنترل خود درآورد. از آن زمان، دالایی لامای چهاردهم که نام اصلی‌اش تنزین گیاتسو است، در تبعید و در شهر دارامسالا در شمال هند زندگی می‌کند. او که جایزه صلح نوبل را هم دریافت کرده، سال‌هاست که در سراسر جهان از صلح‌طلبی و حق تبتی‌ها برای خودمختاری فرهنگی و مذهبی دفاع می‌کند. اما سخنان اخیرش بار دیگر باعث خشم چین شده و پکن تلاش دارد نهاد مذهبی تبت را زیر نظر دولت بیاورد.

مقام‌های چینی پیش‌تر تصور می‌کردند که انتخاب دالایی لامای بعدی برعهده آن‌ها خواهد بود. آن‌ها اظهار کرده‌اند که جانشین بعدی باید با تأیید دولت معرفی شود و قرعه‌کشی را بهترین روش برای تعیین آن می‌دانند. اما به تازگی دالایی لامای کنونی در دارامسالا جمعی از راهبان ارشد تبتی را گرد هم آورد و اعلام کرد که تنها دفتر خودش اختیار تعیین جانشین را دارد. او گفت که برای شناسایی جانشین بعدی، با رهبران مذهبی بودیسم تبتی و سایر بزرگان دینی مشورت کرده است.

دالایی لاما پیش‌تر نیز گفته بود که جانشین او ممکن است در یک کشور آزاد متولد شود و این یعنی احتمال دارد که رهبر بعدی از میان تبعیدی‌های تبت انتخاب شود. در حال حاضر حدود نیمی از ۱۴۰ هزار تبعیدی تبتی در هند زندگی می‌کنند. او همچنین احتمال داده که برخلاف سنت چندصدساله، جانشینش لزوماً یک کودک یا حتی یک مرد نباشد.

دالایی لاما در سال ۱۹۳۵ با نام «لاهامو دوندوپ» در خانواده‌ای کشاورز که به کشت جو و گندم سیاه مشغول بودند، در منطقه‌ای که امروزه در استان چینگهای چین قرار دارد، به دنیا آمد. در سن دو سالگی دوندوپ، گروهی از جست‌وجوگران مذهبی با مشاهده نشانه‌هایی از زندگی دالایی لامای پیشین در او، دوندوپ را به عنوان چهاردهمین تناسخ رهبر معنوی و سیاسی تبت معرفی کردند.

۹ سال بعد، نگرانی‌ها از ربوده شدن او توسط چین بالا گرفت. در پی تشدید فشارهای ارتش چین، دوندوپ از کاخ لهاسا که محل قدرت دالایی لاماهای پیشین بود، با لباس مبدل یک سرباز فرار کرد. در سال ۲۰۱۱، او از مقام سیاسی‌اش کناره‌گیری کرد و وظایف حکومتی را به یک رهبر منتخب تبعیدی واگذار کرد. پنپا تسیرینگ به این سمت انتخاب شد و به تازگی گفته که تبتی‌ها از سراسر جهان با اراده‌ای راسخ از دالایی لاما خواسته‌اند که این نهاد را ادامه دهد تا برای همه موجودات زنده، به‌ویژه بودایی‌ها، مفید باشد. او در بیانیه‌ای اعلام کرد که دالایی لاما با مهربانی بی‌پایان خود، در آستانه ۹۰ سالگی‌اش این درخواست را پذیرفته است.

تسیرینگ همچنین هشدار داد که دولت چین حق دخالت در انتخاب جانشین را ندارد، چراکه این موضوع بخشی از سنت منحصربه‌فرد بودیسم تبتی است. او تأکید کرد که جمهوری خلق چین نباید موضوع تناسخ را برای منافع سیاسی خود به کار گیرد و هرگز چنین چیزی پذیرفته نخواهد شد.