ماری‌جوانا با ۲۴۴ میلیون مصرف‌کننده، پرمصرف‌ترین ماده مخدر در جهان در سال ۲۰۲۳ بوده است.
مردان سه‌چهارم مصرف‌کنندگان ماری‌جوانا، کوکائین و هروئین را تشکیل می‌دهند، با این حال زنان در صورت مصرف، با خطرات جدی‌تری مواجه می‌شوند.
مواد افیونی با وجود تعداد مصرف‌کننده کمتر نسبت به ماری‌جوانا، بیشترین خطر مرگ‌ومیر و عوارض سلامتی را به همراه دارند.
زنان در مقایسه با مردان، پس از آغاز مصرف، با سرعت بیشتری به اعتیاد دچار می‌شوند و در برابر بیماری‌های عفونی مانند HIV آسیب‌پذیرتر هستند.
هر سال میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به مصرف مواد روان‌گردان روی می‌آورند، موضوعی که همچنان یکی از دغدغه‌های اصلی سازمان‌های بهداشت جهانی و سیاست‌گذاران در حوزه سلامت محسوب می‌شود.
بر اساس داده‌های جدید منتشرشده از سوی سازمان ملل، مصرف ماری‌جوانا در صدر فهرست پرمصرف‌ترین مواد مخدر جهان قرار دارد و سهم قابل‌توجهی از کل مصرف‌کنندگان مواد را به خود اختصاص داده است. این گزارش، ضمن بررسی تعداد مصرف‌کنندگان در سال ۲۰۲۳، به بررسی تفاوت‌های جنسیتی در الگوهای مصرف و پیامدهای بهداشتی نیز می‌پردازد.
ماری‌جوانا با فاصله زیاد از سایر مواد مخدر، پرمصرف‌ترین ماده در سطح جهانی است.
در سال ۲۰۲۳، حدود ۲۴۴ میلیون نفر در جهان از ماری‌جوانا استفاده کرده‌اند، یعنی تقریباً ۸۰ درصد از کل مصرف‌کنندگان مواد مخدر ثبت‌شده در این گزارش.
افزایش تمایل به قانونی‌سازی مصرف ماری‌جوانا در بخش‌هایی از آمریکای شمالی و اروپا، به‌ویژه در میان نسل‌های جوان، در این روند بی‌تأثیر نبوده است.
طبق بررسی مؤسسه Pew Research، حمایت عمومی از قانونی‌سازی ماری‌جوانا در سال‌های اخیر رشد قابل‌توجهی داشته و همین موضوع زمینه‌ساز عادی‌سازی مصرف آن در برخی جوامع شده است.
جدول تخمینی مصرف مواد مخدر در سال ۲۰۲۳
در جدول زیر، تعداد مصرف‌کنندگان تخمینی پنج ماده اصلی روان‌گردان آورده شده است:
ماده مخدر
تعداد تخمینی مصرف‌کنندگان (میلیون نفر، ۲۰۲۳)
ماری‌جوانا (کانابیس)
۲۴۴
مواد افیونی (اپیوئیدها)
۶۱
آمفتامین‌ها
۳۱
کوکائین
۲۵
اکستازی (MDMA)
۲۱
مجموع
۳۱۶
مواد افیونی؛ خطری پنهان با پیامدهای مرگبار
در حالی‌که تنها ۶۱ میلیون نفر در سال ۲۰۲۳ از مواد افیونی استفاده کرده‌اند، این دسته از مواد با شدیدترین پیامدهای بهداشتی همراه هستند.
اپیوئیدها، به‌ویژه در کشورهای با درآمد بالا که در آن‌ها سوءمصرف داروهای تجویزی رواج دارد، یکی از عوامل اصلی مرگ‌ومیر ناشی از اوردوز به شمار می‌روند.
ویژگی‌های اعتیادآور این مواد و فشارهایی که بر سیستم بهداشت و درمان وارد می‌کنند، باعث شده‌اند که نهادهایی مانند سازمان جهانی بهداشت (WHO) توجه ویژه‌ای به کنترل و پیشگیری از مصرف آن‌ها داشته باشند.
تقریباً ۷۵ درصد از مصرف‌کنندگان ماری‌جوانا، کوکائین و هروئین را مردان تشکیل می‌دهند.
اما نکته نگران‌کننده این است که زنان، در صورت شروع مصرف مواد، با شدت و سرعت بیشتری دچار آسیب‌های جسمی و روانی می‌شوند.
بر اساس گزارش سازمان ملل، زنان معمولاً در سنین بالاتر از مردان وارد چرخه مصرف مواد می‌شوند، ولی پس از آغاز، میزان و تنوع مصرف آن‌ها سریع‌تر از مردان افزایش می‌یابد.
همچنین، احتمال ابتلای زنان به اختلالات مصرف مواد (Substance Use Disorders) سریع‌تر و شدیدتر است.
در مواردی که زنان از طریق تزریق مواد مخدر را مصرف می‌کنند، خطر ابتلا به بیماری‌هایی چون HIV و هپاتیت C نیز در آن‌ها بالاتر است، موضوعی که اهمیت مداخلات بهداشتی و آموزشی ویژه برای این گروه را دوچندان می‌کند.
بدون نظر