انقراض یک زبان باستانی متعلق به بومیان آمریکا در پی مرگ آخرین گویشور آن

یک زبان باستانی متعلق به بومیان آمریکا رسماً منقرض شد. دلیل این اتفاق، درگذشت آخرین فردی بود که به‌طور کامل به این زبان مسلط بود. او در سن ۹۵ سالگی چشم از جهان فرو بست.

قبیله کدو در ایالت اوکلاهاما در روز دوشنبه اعلام کرد که ادموند جانسون، آخرین فردی که به زبان کدو صحبت می‌کرد، دار فانی را وداع گفته است. در بیانیه این قبیله آمده بود:

آقای جانسون فقط نگهبان زبان ما نبود، بلکه از بزرگان ارزشمند قبیله هم به شمار می‌رفت. فوت او، یک فقدان غیرقابل جبران برای میراث فرهنگی ماست. با نهایت همدردی، این ضایعه را به خانواده او تسلیت می‌گوییم.

دفاتر اداری قبیله کدو به احترام این فرد، در روز سه‌شنبه تعطیل شدند تا اعضای قبیله فرصتی برای سوگواری و تأمل در مورد تأثیر جانسون داشته باشند.

در ادامه از مردم خواسته شد:

از همه می‌خواهیم که به روش خودتان یاد او را زنده نگه دارید، چه با دعا، چه با یادآوری خاطراتش.

زبان کدو؛ بخشی از تاریخ کهن جنوب آمریکا

سرزمین‌های باستانی قبیله کدو، مناطقی را شامل می‌شوند که امروزه شامل ایالت‌های لوئیزیانا، تگزاس، آرکانزاس و اوکلاهاما هستند. باستان‌شناسان بر اساس اشیای قدیمی کشف‌شده معتقدند که این قبیله دست‌کم از سال ۹۰۰ میلادی وجود داشته است.

اما آرامش آن‌ها زمانی برهم خورد که هرناندو د سوتو، کاوشگر اسپانیایی، به این مناطق سفر کرد. در پی چندین کوچ اجباری، ملت کدو ناچار شد به جایی که اکنون شهرستان کدو در ایالت اوکلاهاما نام دارد، مهاجرت کند. در وب‌سایت رسمی این قبیله آمده است:

ما قبیله‌ای کهن هستیم. از ازل اینجا بوده‌ایم و همچنان اینجا باقی خواهیم ماند.

تلاش برای حفظ زبانی که در آستانه فراموش شدن است

بابی گونزالس، رئیس قبیله کدو، در گفت‌وگویی با شبکه خبری KOCO گفته که از دست دادن آخرین گویش‌ور زبان قبیله، ضربه‌ای سنگین بوده است.

زبان‌ ما همان چیزی‌ست که ما را کدو می‌سازد. ادموند جانسون برای مردم ما اهمیت زیادی داشت.

اکنون این قبیله با چالشی بزرگ روبه‌روست؛ حفظ زبان کدو پس از مرگ کسی که آخرین گویش‌ور آن بود.

جانسون پیش از مرگ با آلینا تالاته، مدیر حفظ زبان قبیله، همکاری نزدیکی داشت تا اطمینان حاصل شود که این زبان همچنان زنده بماند. با این حال نگرانی‌هایی در این زمینه وجود دارد؛ برخی معتقدند که نسل‌های بعدی دیگر نمی‌توانند با همان دایره واژگان و عمق زبانی جانسون صحبت کنند و بسیاری از واژه‌ها و اصطلاحات احتمالاً برای همیشه از بین رفته‌اند. تالاته در گفت‌وگویی با شبکه KOCO گفت:

آقای جانسون در داستان‌گویی بسیار توانمند بود و در توضیح دادن مسائل پیچیده، مهارتی کم‌نظیر داشت. زبان‌ ما مثل یک نخ است که تمام اجزای فرهنگمان را به هم پیوند می‌دهد. ما در تلاش هستیم تا آنچه که از این زبان باقی مانده را، با کمک کسانی که هنوز آن را درک می‌کنند، حفظ کنیم.

واکنش‌ها به درگذشت جانسون در شبکه‌های اجتماعی

پس از اعلام خبر درگذشت جانسون، بسیاری از مردم آمریکا در شبکه‌های اجتماعی به او ادای احترام کردند. یکی از کاربران زیر پست رسمی قبیله کدو نوشته است:

من هم از بومیانی هستم که زبانمان هنوز زنده است، اما به‌سرعت گویش‌ورانش را از دست می‌دهد. امیدوارم ضبط‌های زیادی از صدای او و آموزش‌هایی که داده، باقی مانده باشد تا بشود بخش‌هایی از این زبان را حفظ کرد و همه‌چیز از بین نرود.

کاربر دیگری گفته است:

من زبان‌شناس هستم و این خبر قلبم را شکست؛ هم برای خانواده‌اش و هم به‌خاطر از دست رفتن گنجینه‌ای از زبان قبیله.

فرد دیگری هم نوشت:

به همه کسانی که سوگوارند تسلیت می‌گویم. امیدوارم که این زبان از طریق گویش‌ورانی که هنوز آن را بلدند، همچنان زنده بماند.

مراسم خاک‌سپاری ادموند جانسون در روز سه‌شنبه برگزار شد. گونزالس اعلام کرد که این قبیله در حال راه‌اندازی کمپینی برای جمع‌آوری کمک مالی جهت ادامه تلاش‌ها در زمینه حفظ زبان کدو است.