
خواب شبانه اهمیت زیادی دارد، اما نباید از نقش خواب نیمروزی هم غافل شد. چرت روزانه برای تأمین ساعتهای موردنیاز استراحت در طول شبانهروز بسیار مؤثر است. علاوه بر این، تأثیر چشمگیری بر سلامت جسم و خلقوخوی کودکان دارد. و البته، این موضوع نه فقط برای خود کودک، بلکه برای والدین هم مزایای زیادی دارد. اگر میخواهید فرزندتان در طول روز سرحال و پرانرژی باشد، باید اصول خواب نیمروزی را بهدرستی بشناسید.
گروه سنی | میزان خواب در ۲۴ ساعت | تعداد چرت در روز | نکات کلیدی |
---|---|---|---|
نوزادان (۰ تا ۳ ماه) | ۱۴ تا ۱۸ ساعت | چندین چرت کوتاه | بیداریهای کوتاه بین خوابها |
شیرخواران (۴ تا ۱۲ ماه) | ۱۲ تا ۱۶ ساعت | ۲ تا ۴ چرت | هر چرت بین ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت |
نوپایان (۱ تا ۲ سال) | ۱۲ تا ۱۴ ساعت | ۱ یا ۲ چرت | تدریجاً به یک چرت در بعدازظهر کاهش مییابد |
پیشدبستانیها (۳ تا ۵ سال) | ۱۱ تا ۱۳ ساعت | معمولاً ۱ چرت (یا بدون چرت) | خواب شبانه اهمیت بیشتری دارد |
کودکان دبستانی (۵ سال به بالا) | ۹ تا ۱۲ ساعت | معمولاً بدون چرت | چرت ۳۰ دقیقهای در صورت خستگی توصیه میشود |

چرا خواب نیمروزی اهمیت دارد؟
در دوران رشد، بدن و ذهن کودکان نیاز دارند که در میانه تغییرات بزرگ، فرصتی برای تجدید انرژی داشته باشند. از طرف دیگر، زمانی که کودکان بیش از حد خسته میشوند، خوابیدن در شب برایشان سختتر خواهد شد. این تنها فایده خواب نیمروزی نیست، بلکه مزایای دیگری هم دارد:
چرتهای روزانه در یادگیری کودکان نقش دارند
نتایج یک مطالعه روی کودکان پیشدبستانی نشان داده که خواب نیمروزی باعث بهبود عملکرد آنها در بازیهای حافظه شده است. کسانی که هر روز به طور منظم چرت میزدند، بیشترین بهره را از آن بردند.
چرت روزانه در حفظ تناسب اندام کودکان مؤثر است
تحقیقات نشان میدهند که کودکانی که خواب کافی یا منظمی ندارند، بیشتر در معرض چاقی هستند. این مسئله ممکن است با نحوه غذا خوردن آنها هنگام خستگی ارتباط داشته باشد. برخی پژوهشها حاکی از آن است که کودکانی که خواب کافی ندارند، بیشتر غذا میخورند و انتخابهای غذایی ناسالمتری دارند. از طرف دیگر، وقتی کودک خسته است، انرژی کافی برای تحرک و ورزش ندارد و این هم یکی دیگر از عواملیست که باعث چاقی میشود.
خواب بیشتر باعث خلقوخوی بهتر میشود
والدین بهخوبی میدانند که روزهای بدون چرت، پر از گریه، کجخلقی و قشقرق هستند. علم هم این موضوع را تأیید کرده است؛ در مطالعهای مشخص شد که کودکانی که در سن دو سالگی چرت نمیزنند، کمتر شاد هستند، اضطراب بیشتری دارند و واکنشهای منفیتری از خود نشان میدهند.

کودکان در طول روز به چه میزان خواب نیاز دارند؟
نوزادان
تا حدود سهماهگی، نوزادان بیشتر وقت خود را در خواب میگذرانند. ممکن است که آنها تا ۱۸ ساعت در شبانهروز بخوابند و معمولاً فقط یک یا دو ساعت بیدار میمانند.
شیرخواران
بعد از دوران نوزادی و تا قبل از یکسالگی، نوزادان روزانه دو تا چهار بار چرت میزنند. مدت هر بار خواب میتواند بین ۳۰ دقیقه تا ۲ ساعت متغیر باشد.
نوپایان
کودکان نوپا به طور متوسط باید ۱۲ تا ۱۴ ساعت در شبانهروز بخوابند که این میزان شامل چرتهای روزانه هم هست. بین سال اول و دوم زندگی، اغلب کودکان از دو چرت در روز به یک چرت میرسند که معمولاً در اوایل بعدازظهر است. در این مرحله، چرت روزانه میتواند تا سه ساعت طول بکشد.
پیشدبستانیها
بعد از دو سالگی، همه کودکان دیگر به خواب نیمروزی نیاز ندارند. با این حال، بعضی از کودکان سه یا چهار ساله هنوز هم از چرت روزانه بهرهمند میشوند. کودکان در این سن به ۱۱ تا ۱۳ ساعت خواب در شبانهروز نیاز دارند، اما در این مرحله، خواب شبانه کامل اهمیت بیشتری نسبت به چرت دارد. اگر متوجه شدید که فرزندتان در روزهایی که چرت میزند، شبها به سختی به خواب میرود، شاید زمان آن رسیده که مدت زمان چرت را کوتاه کنید. البته برای جبران این کاهش، باید زمان خواب شبانه را زودتر تنظیم کنید.
کودکان دبستانی و بزرگتر
بعد از پنج سالگی، اغلب کودکان دیگر نیازی به چرت روزانه ندارند. با این حال، در صورت احساس خستگی، استراحتی کوتاه در میانه روز میتواند برای کودکان و نوجوانان مؤثر باشد. بهتر است که این چرتها حدود ۳۰ دقیقه باشد و کودک تا پایان بعدازظهر بیدار شده باشد تا زمان خواب شبانه دچار اختلال نشود.
چطور چرتهای مؤثرتر و بهتری داشته باشیم؟
حتی اگر بدانیم خواب نیمروزی چقدر مفید است، اغلب متقاعد کردن کودک برای خوابیدن در طول روز کار آسانی نیست. برای اینکه زمان چرت راحتتر سپری شود، میتوانید از این روشها استفاده کنید:
فضا را مناسب کنید
کودکان به برنامههای منظم پاسخ بهتری میدهند، بنابراین یک روتین آرامشبخش مثل خواندن داستان و ماساژ آرام میتواند به کودک کمک کند که متوجه شود زمان استراحت فرا رسیده است. اگر امکانش هست، هر روز زمان و مکان ثابتی را برای خواب نیمروزی انتخاب کنید.
زمان مناسبی را انتخاب کنید
به محض مشاهده علائم خوابآلودگی مثل خمیازه کشیدن یا مالیدن چشمها، کودک را در اتاقی آرام، تاریک و خنک بخوابانید تا راحتتر بخوابد.
چرت را خیلی طولانی نکنید
پژوهشی درباره تأثیر چرت روزانه بر خواب شبانه نوپایان نشان داد که اگر چرت خیلی طولانی یا خیلی دیر باشد، کودک شبها سختتر به خواب میرود. اگر فرزندتان هنوز برای حذف کامل خواب نیمروزی آماده نیست ولی شبها سخت میخوابد، بهتر است که مدت زمان خواب روزانه را کاهش دهید و آن را به ساعات ابتدایی بعدازظهر منتقل کنید.
بدون نظر