دیروز یکی از محبوب‌ترین، نمادین‌ترین و ماندگارترین بازیگران تاریخ سینمای جهان را از دست دادیم. متاسفانه خبر رسید که رابرت ردفورد در سن ۸۹ سالگی در خواب درگذشته است. مانند بسیاری از بازیگران دیگر، او کار خود را در تئاتر و تلویزیون آغاز کرد و در اواخر دهه ۵۰ و اوایل دهه ۶۰ در سریال‌های متعددی از جمله The Untouchables، Perry Mason، Alfred Hitchcock Presents، Route 66 و The Twilight Zone بازی کرد و در برادوی نیز با حضور در نسخه اصلی تئاتر Barefoot in the Park nv shg 1963 اثر نیل سایمون به موفقیت رسید.
ردفورد اولین نقش سینمایی خود را در فیلم Tall Story (۱۹۶۰) در کنار آنتونی پرکینز و جین فوندا (که برای او نیز اولین فیلم بود) ایفا کرد. با موفقیت بیشتر در برادوی، نقش‌های بیشتری در سینما به دست آورد، از جمله نقش وید لوئیس، یک ستاره سینمای دوجنس‌گرا در Inside Daisy Clover (۱۹۶۵) که برای آن جایزه گلدن گلوب بهترین ستاره جدید را دریافت کرد. شهرت و اعتبار ردفورد با بازی‌های تحسین‌شده در کمدی رمانتیک Barefoot in the Park (۱۹۶۷) در کنار جین فوندا و وسترن Butch Cassidy and the Sundance Kid (۱۹۶۹) در کنار پل نیومن بیشتر نیز شد.
در دهه ۱۹۷۰، ردفورد به یکی از بزرگ‌ترین ستاره‌های هالیوود تبدیل شد و در فیلم‌های پرفروش و معروفی مانند The Sting و All the President’s Men بازی کرد. او در دهه‌های بعد نیز به فعالیت حرفه‌ای خود ادامه داد و در مجموعه‌ای گسترده از فیلم‌ها با سبک‌ها و ژانرهای مختلف ظاهر شد، از جمله بازی‌های تحسین‌شده در Indecent Proposal، The Horse Whisperer، All Is Lost، Pete’s Dragon و البته نقش الکساندر پیرس در Captain America: The Winter Soldier و Avengers: Endgame.
علاوه بر بازیگری، ردفورد کارگردان برجسته‌ای نیز بود و فیلم‌هایی مانند The Conspirator، The Horse Whisperer و A Civil Action را کارگردانی کرد که با استقبال مواجه شدند. در ادامه ۵ فیلم برتر کارنامه بازیگری رابرت ردفورد را مرور خواهیم کرد.
۵- The Candidate (۱۹۷۲)
به نویسندگی جرمی لارنر، کسی که در کارزار انتخاباتی ۱۹۶۸ سناتور یوجین جی. مک‌کارتی به عنوان سخنران فعالیت می‌کرد، فیلم نامزد یک کمدی سیاسی است که در آن رابرت ردفورد در نقش بیل مک‌کی را بازی می‌کند؛ یک وکیل ایده‌آل‌گرا که ناخواسته وارد دنیای پیچیده سیاست می‌شود.
پس از اینکه با اکراه ترغیب به کاندیداتوری می‌شود، فیلم مسیر سیاسی او را به تصویر می‌کشد و فاصله میان آرمان‌های سیاسی و واقعیت‌های پیروزی در انتخابات را نشان می‌دهد، در حالی که مک‌کی با استراتژی سیاسی، قرار گرفتن زیر ذره‌بین رسانه‌ها و مصالحه‌های سیاست مدرن دست و پنجه نرم می‌کند.
با ترکیب هجو تند و تیز، درام سیاسی و نقد اجتماعی، این فیلم مورد استقبال گسترده منتقدان قرار گرفت، توانست امتیاز ۸۹ درصد را در راتن تومیتوز کسب کند و جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اورجینال را از آنِ خود کند.
بازی کنترل‌شده ردفورد، جذابیت، ایده‌آل‌گرایی و آسیب‌پذیری را به تعادل می‌رساند و مک‌کی را به شخصیتی انسانی و قابل همذات‌پنداری تبدیل می‌کند. بازیگران معدودی به اندازه ردفورد کاریزمای طبیعی دارند، اما او این کاریزما را با ظرافت و عمق احساسی ترکیب می‌کند و تعارضات درونی و تردیدهای اخلاقی مک‌کی را بدون هیچ‌گونه اغراق یا احساس مصنوعی نشان می‌دهد.
۴- All Is Lost (۲۰۱۳)
جدیدترین اثر این فهرست، همه چیز از دست رفته است یک شاهکار سینمایی است و بازی ردفورد در آن یک کلاس درس بازیگری مینیمالیستی به حساب می‌آید. این فیلم داستان یک دریانورد بی‌نام را روایت می‌کند که در دریا سرگردان شده و برای بقا در برابر طوفان شدید و آذوقه محدود باقی‌مانده می‌جنگد.
با توجه به اینکه ردفورد تنها بازیگر فیلم است و تقریباً هیچ دیالوگی ندارد، این بازیگر فقید هر احساس را تنها از طریق بازی فیزیکی خود منتقل می‌کند و همزمان روایت داستان و حس تنش بی‌امان و شدید را تا پایان داستان برقرار نگه می‌دارد. رویکرد دور شدن از بازیگری سنتی مبتنی بر دیالوگ، به ویژه در انتهای دوران حرفه‌ای او انتخابی جسورانه و ریسکی بود، اما ردفورد با تسلط کامل از عهده این وظیفه سخت برآمد و هر حرکت، نگاه، خرناس، ناله و میمیک صورت او معنا و تأثیر داشت.
۳- The Sting (۱۹۷۳)
این فیلم نه تنها موفق‌ترین اثر تجاری ردفورد است، بلکه از نظر مبلغ فروش با در نظر گرفتن تورم، یکی از موفق‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما به شمار می‌آید. نیش یک فیلم کلاسیک با موضوع کلاهبرداری است که ردفورد را در کنار پاول نیومن نشان می‌دهد؛ دو کلاهبردار حرفه‌ای که به دنبال بزرگ‌ترین کلاهبرداری بعدی خود هستند. آنچه در ادامه می‌آید، یک کلاهبرداری پیچیده و پرریسک علیه یک رئیس مافیای خطرناک است. فیلم پر از پیچش‌ها، خیانت‌ها و فریب‌هاست و با بودجه ۵.۵ میلیون دلاری، ۲۵۷ میلیون دلار فروش کرد و از ۱۰ نامزدی اسکار خود، هفت جایزه را به خانه برد.
شیمی فوق‌العاده روی پرده میان ردفورد و نیومن بی‌نظیر است، به‌ویژه بازی ردفورد که هوشمندانه، بازیگوشانه و چندلایه توصیف شده و نامزدی بهترین بازیگر نقش اول مرد اسکار را برای او به ارمغان آورد. این بازی باعث می‌شود بیننده فراموش کند که یکی از بزرگ‌ترین ستاره‌های جهان را تماشا می‌کند، به‌راحتی در داستان غرق شده و هر پیچش داستانی و فریب فیلم را دنبال کند.
۲- All the President’s Men (۱۹۷۶)
این فیلم یک تریلر سیاسی-بیوگرافیک است که به موضوع رسوایی واترگیت پرداخته، رسوایی سیاسی که منجر به سقوط ریاست‌جمهوری ریچارد نیکسون شد. فیلم همه مردان رئیس جمهور بر اساس کتاب غیر داستانی ۱۹۷۴ نوشته کارل برنشتاین و باب وودوارد، دو روزنامه‌نگاری که این رسوایی را برای روزنامه واشنگتن پست فاش کردند، ساخته شده که نقش این دو را داستین هافمن و رابرت ردفورد بازی می‌کنند.
با کسب امتیاز ۹۴ درصد در راتن تومیتوز، این فیلم یکی از مهم‌ترین آثار سیاسی تاریخ سینما محسوب می‌شود و بسیاری از مضامین آن حتی امروز نیز قابل درک هستند. هافمن و ردفورد بازی‌های بی‌نظیری ارائه می‌دهند که تنش و فوریت اخلاقی‌ای همراه با ترکیبی از شجاعت، هیجان، پارانویا و تردید را منتقل می‌کند، همان چیزی که شخصیت‌های واقعی آن را تجربه کردند. کارگردانی، فیلمنامه و واقعیت‌نمایی فیلم نیز مورد تحسین قرار گرفت که آن را به یکی از برجسته‌ترین آثار دوران حرفه‌ای طولانی و درخشان رابرت ردفورد تبدیل کرد.
۱- Butch Cassidy and the Sundance Kid (۱۹۶۹)
این فیلم در سال ۲۰۰۳ توسط کتابخانه کنگره آمریکا به دلیل «اهمیت فرهنگی، تاریخی یا زیبایی‌شناختی» برای نگهداری در آرشیو ملی این کشور انتخاب شد. جالب است بدانید که هنگام انتشار، بوچ کسیدی و ساندنس کید با نقدهای متفاوتی مواجه شد، اما با گذشت زمان تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین موفقیت‌های گیشه شد و اکنون نه تنها یکی از بهترین وسترن‌های تاریخ، بلکه یکی از بزرگ‌ترین فیلم‌های ساخته‌شده در تاریخ سینما محسوب می‌شود.
در این فیلم، پل نیومن و رابرت ردفورد به ترتیب نقش باچ کسیدی و ساندنس کید را بازی می‌کنند؛ دو قانون‌شکن که پس از مجموعه‌ای از سرقت از قطار، از گروهی از جایزه‌بگیرهای که به دنبال دستگیری‌شان هستند فرار می‌کنند. دیالوگ‌های تیزبینانه و ترکیب طنز و خطر بین دو شخصیت اصلی، الهام‌بخش ده‌ها فیلم در ژانرهای وسترن، سرقت و پلیسی شده است. با مرور زمان و ارزیابی مجدد منتقدان، توافق نظر وجود دارد که شیمی بین این دو بازیگر از جذاب‌ترین شیمی‌های بازیگری تاریخ سینماست و ریتم سنجیده، روایت تیز و کارگردانی بی‌نقص و صاحب سبک فیلم، تماشای آن را برای علاقه‌مندان رابرت ردفورد و سینما به‌طور کلی ضروری می‌کند.
بدون نظر