پشت پرده انحلال بانک آینده؛ پایان یک امپراتوری خانوادگی در نظام بانکی ایران

پشت پرده انحلال بانک آینده؛ پایان یک امپراتوری خانوادگی در نظام بانکی ایران

با انحلال رسمی بانک آینده و انتقال دارایی‌ها و بدهی‌های آن به بانک ملی، یکی از پرحاشیه‌ترین پرونده‌های بانکی سال‌های اخیر به سرانجام رسید. این اتفاق پس از سال‌ها حاشیه، گزارش‌های مالی نگران‌کننده و ناترازی شدید در ترازنامه بانک رخ داد. بررسی‌ها نشان می‌دهد بخش عمده منابع بانک آینده در پروژه‌های بزرگ وابسته به خاندان انصاری متمرکز بوده است؛ موضوعی که نقش مهمی در شکل‌گیری بحران مالی این بانک داشته است.

به گزارش رویداد۲۴، بانک آینده با ثبت رقم بی‌سابقه‌ای از زیان انباشته، در سال گذشته در صدر فهرست بانک‌های ناتراز کشور قرار گرفت و در نهایت تصمیم به انحلال آن به طور رسمی اعلام شد. تابلوهای شعب این بانک در روزهای اخیر با نشان بانک ملی جایگزین شده‌اند.

انحلال بانک آینده

بر اساس گزارش‌های غیررسمی، زیان انباشته بانک آینده در سال ۱۴۰۱ از ۱۱۴ هزار میلیارد تومان فراتر رفته و پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش آن تا حدود ۵۵۰ هزار میلیارد تومان تا سال ۱۴۰۴ بود. همچنین نسبت کفایت سرمایه این بانک حدود منفی ۳۶۰ درصد اعلام شده است.

در مرکز این بحران مالی گسترده، نام علی انصاری و پروژه‌های عظیم ملکی او قرار دارد؛ فردی که امپراتوری اقتصادی‌اش امروز به نماد بحران نظام بانکی کشور بدل شده است.

خاندان انصاری؛ حاج علی اکبر و پسرانش

رویداد۲۴ می‌نویسد، در رأس این خانواده، حاج علی‌اکبر انصاری قرار دارد؛ بازرگانی سرشناس و خیّر که به اقدامات مذهبی و اهدای فرش به اماکن مقدسه شناخته می‌شود. تصاویر فرش‌های اهدایی‌ او با نقش «هدیه حاج علی‌اکبر اصفهانی» در حرم‌های امام رضا (ع)، امام حسین (ع) و حضرت معصومه (س) در اینترنت قابل مشاهده است. او بنیان‌گذار هلدینگ «تات» و از مؤسسان بانک آینده، همچنین مالک پروژه عظیم «ایران‌مال»، «بازار مبل یافت‌آباد» و «بازار موبایل ایران» است. پروژه‌هایی که بیشتر با نام پسرش شناخته می‌شوند.

حاج علی اکبر انصاری

مراسم ختم حاج علی‌اکبر انصاری در خرداد ماه امسال بیشتر به یک گردهمایی‌های اقتصادی ـ سیاسی شباهت داشت. حضور چهره‌های برجسته در این مراسم بی سابقه بود. ترکیب شگفت‌انگیزی از مقامات و چهره‌های جنجالی از وحید حقانیان و علوی، وزیر سابق اطلاعات، گرفته تا بابک زنجانی و علی پروین در این مراسم شرکت کردند. حضور این چهره‌ها گواه بر نفوذ خاندان انصاری در لایه‌های قدرت بود.

حاج علی‌اکبر هفت پسر داشت؛ محمد، مهدی، مصطفی، مرتضی، ابوالفضل، حسین و علی. از میان فرزندان او، علی انصاری بیش از دیگران در عرصه اقتصادی شناخته شده است. وی متولد ۱۳۴۱ است و فعالیت تجاری خود را با تأسیس کارخانه تولید لوله و پروفیل با در دهه ۷۰ آغاز کرد و در سال ۱۳۷۱، اولین کارخانه‌اش در ماهدشت کرج افتتاح شد. به سرعت دامنه فعالیت‌هایش را به حوزه‌های مختلف از جمله صادرات خشکبار به قفقاز، صنعت آهن، تلفن همراه و مبلمان گسترش داد.

مراسم ختم حاج علی اکبر انصاری

مراسم ختم حاج علی اکبر انصاری

مراسم ختم حاج علی اکبر انصاری

علی انصاری در سال ۱۳۷۲ و با ورود او به بازار آهن آغاز شد؛ او در شادآباد تهران، بازاری برای توزیع آهن‌آلات به نام «مجتمع تجاری بهاران» تأسیس کرد که امروز یکی از بزرگترین مراکز توزیع آهن در ایران است.

امپراتوری انصاری در دهه‌های بعد رشدی برق‌آسایی داشت. علی در سال ۱۳۸۵ با افتتاح «بازار موبایل ایران» قدم به بازار تلفن همراه گذاشت. کمی بعد نوبت به صنعت مبلمان رسید؛ او «بازار مبل یافت‌آباد» را تأسیس کرد و خود به ریاست انجمن صنفی مبلمان و دکوراسیون منصوب شد.

اواسط دهه هشتاد علی انصاری با حضور در هیئت مدیره باشگاه استقلال به محبوبیت اجتماعی نیز دست یافت.

اما بلندپروازانه‌ترین پروژه این خانواده، ایران‌مال است که در ابتدا با نام تات‌مال شناخته می‌شد؛ یک مرکز خرید با زیربنایی نزدیک به دو میلیون متر مربع که به عنوان بزرگترین مرکز خرید جهان معرفی شد. همان پروژه‌ای که در نهایت امپراتوری خاندان انصاری را زمین زد.

تولد تات و شکل‌گیری آینده

ورود انصاری‌ها به عرصه مالی با تأسیس بانک تات آغاز شد. این بانک در سال ۱۳۹۱ با ادغام دو مؤسسه اعتباری آتی و صالحین به «بانک آینده» تغییر نام داد. از همان آغاز، ساختار مالی این بانک با ابهامات جدی همراه بود؛ گزارش‌ها نشان می‌داد که سرمایه اعلام شده برای تأسیس، شاید تنها یک‌دهم مبلغ قانونی بوده و این سرمایه نیز نه از طریق پول نقد، بلکه با وثیقه‌های ملکی تأمین شده بود. در واقع، بانک تات با دارایی‌های متورم و ناپایدار ملکی متولد شد. این شیوه تأسیس به حدی بحث‌برانگیز بود که رئیس سازمان بازرسی کل کشور وقت مدعی شد شیوه تأسیس تات مشابه بانک آریا، تحت مالکیت مه آفرید خسروی بوده است.

بانک تات

کارشناسان تأکید دارند که ادغام سه نهاد مالی ضعیف، عملاً به تجمیع مشکلات منجر شد و بانک آینده از همان ابتدا با بدهی‌های سنگین و دارایی‌های غیرمولد آغاز به کار کرد. به گفته برخی تحلیل‌گران، هدف پنهان از این ادغام تأمین مالی پروژه‌های بزرگ املاک وابسته به خاندان انصاری، از جمله ایران‌مال، بوده است.

ایران‌مال؛ محور اصلی بحران؛ وقتی بانک ۳۵ هزار میلیارد تومان وام به صاحب خودش می‌دهد

ریشه ناترازی بانک آینده در یک کلام خلاصه می‌شود؛ ریسک تمرکز. ریسک تمرکز زمانی می‌شود که منابع مالی روی یک حوزه از سرمایه گذاری متمرکز می‌شود. بانک آینده، به جای توزیع منابع در بازار، ۹۰ درصد منابع خود را به پروژه‌های نیمه‌تمام متعلق به سهامداران اصلی خود یا همان خاندان انصاری و یارانش تخصیص داد؛ از جمله ایران‌مال، هتل روتانا و فرمانیه مال.

علی انصاری

بخش عمده منابع بانک آینده به جای تسهیلات‌دهی در بازار واقعی، به پروژه‌های ساختمانی وابسته به سهامداران اختصاص یافت. به استناد گزارش‌ها، در فاصله سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶، بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان از منابع سپرده‌گذاران به پروژه ایران‌مال اختصاص داده شد؛ پروژه‌ای که بازدهی مالی بلندمدت دارد و از بازپرداخت فوری و نقدی ناتوان بود. در نتیجه، عدم بازگشت حدود ۸۰ درصد تسهیلات پرداختی که صرف پروژه‌های شخصی شد، سبب شد زیان انباشته بانک به ارقام نجومی برسد!

این فرآیند، عملاً پول سپرده‌گذاران را به یک دارایی عظیم، اما غیرقابل نقدشوندگی سریع تبدیل کرد. این عدم تطابق بین دارایی ملکی و بدهی نقدی، سود سپرده‌ها منجر به ناترازی مزمن نقدینگی بانک شد و آینده را به اضافه‌برداشت از بانک مرکزی سوق داد.

در سال ۱۳۹۹، بدهی ایران‌مال به بانک آینده حدود ۳۲ هزار میلیارد تومان اعلام شد. برای «تسویه» این بدهی هنگفت، بانک مجبور شد ۹۸ درصد سهام شرکت توسعه بین‌الملل ایران‌مال را تملک کند و در واقع ایران مال را از جیبی به جیب دیگر منتقل کرد.

پشت پرده شرکت‌های کاغذی وابسته به انصاری

به گزارش رویداد۲۴، خاندان انصاری کنترل خود بر بانک را از طریق مجموعه‌ای از شرکت‌های تابعه و صوری حفظ کرده بود. شبکه‌ای متشکل از ۱۸ شرکت مادر و زیرمجموعه‌های آن شامل شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صرافی و تجارت الکترونیک که بسیاری از آنها به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم تحت مدیریت اعضای خانواده انصاری قرار داشتند.

علی انصاری

خاندان انصاری مجبور بود به نحوی بحران را از نظر‌ها پنهان کند و یکی از این راه‌ها حساب‌سازی بود. گزارش‌ها حاکی از آن است که بانک آینده برای پنهان کردن وضعیت بحرانی خود، اقدام به تجدید ارزیابی صوری دارایی‌ها کرد تا ترازنامه‌ای ظاهراً مثبت ارائه دهد. همچنین فروش سهام ایران‌مال با ارزش‌گذاری غیرواقعی به شرکت‌های وابسته، از جمله اقداماتی بود که کارشناسان آن را نوعی «خلق سود کاغذی» از محل منابع مردم می‌دانند. بانک ۹۸ درصد سهام خود را با رقمی بسیار بالاتر از ارزش واقعی در مقطعی با ۸۵ هزار میلیارد تومان به شرکت‌های کاغذی و صوری فروخت.

چهره مذهبی و فعالیت‌های خیریه

در کنار فعالیت‌های اقتصادی، خانواده انصاری برای تثبیت وجهه عمومی خود به تأسیس مؤسسات مذهبی و خیریه نیز پرداخته است؛ از جمله «دارالقرآن امام علی بن ابی‌طالب» که علی اکبر انصاری در سال ۱۳۴۲ در قم تاسیس کرده و «بنیاد نیکوکاری یاس فاطمه النبی» که توسط دو تن از فرزندانش، محمد و مصطفی اداره می‌شود .مصطفی انصاری عضو هیئت مدیره ۱۴ شرکت خانوادگی انصاری هاست که در میان آنها، نام دو مؤسسه خیریه هم به چشم می خورد.

علی انصاری

ایران‌مال هم در سال‌های اخیر در حوزه‌های فرهنگی و هنری فعال بوده. این مرکز خرید! اسپانسر آلبوم مشترک همایون شجریان و علیرضا قربانی به نام «افسانه چشم‌هایت» بود.

تعلل بانک مرکزی و ورود نهاد قضایی!

اکنون که سخن از انحلال بانک آینده به میان آمده است، پرسش جدی این است که چرا نهاد‌های ناظر با وجود مشاهده علائم ورشکستگی مانند کفایت سرمایه منفی ۳۶۰ درصدی و اضافه‌برداشت ۳۶ درصدی، سال‌ها برای نجات سرمایه مردم تعلل کردند؟

بانک آینده

تا این اواخر علی انصاری با وجود شائبه‌های دارایی و ثروت، هیچگاه برای توضیح درباره منابع ثروتش به دستگاه قضایی فراخوانده نشده بود. در نهایت، با دستور مستقیم قوه قضاییه، فرآیند انحلال بانک آینده و انتقال دارایی‌ها و بدهی‌ها به بانک ملی آغاز شد.  جالب است بدانید که چند ماه پیش از انحلال بانک آینده، گروه «پترو صنعت صدر» علی انصاری، در تلاش برای پیوستن به خریداران سایپا بود.

ادغام در بانک ملی؛ بحران همان است فقط پالان عوض شده!

تابلوهای بانک آینده اکنون با نشان بانک ملی جایگزین شده‌اند و مطالبات و بدهی‌ها به بانک ملی منتقل شده است. اما به اعتقاد کارشناسان، این جابجایی صرفاً تغییر ظاهری در ساختار بحران است و ماهیت زیان‌ها و ناکارآمدی‌ها را از بین نمی‌برد؛ جابجایی بحران به جای حل آن!

در یک اقتصاد سالم، هزینه شکست مالی را باید سهامداران و مدیران متخلف بپردازند. به قول بابک زنجانی که خود دستی بر آتش اختلاس و کلاهبرداری دارد، «فقط پشت پرده، پالان عوض شده اما در واقع همان طلب به بانکی دیگر منتقل شده است.»

جالب اینکه این روش عملاً سیگنال مشوقی است برای دیگر بانک‌های ناتراز که با خیال راحت به سیاست‌های پرریسک ادامه دهند. چون قرار است روزی بدهی آنها هم از جیب بیت المال تامین شود.

مطالب مرتبط
۵ نظر

ورود

  • گوربابای رانتی ها آبان ۴, ۱۴۰۴

    “به قول بابک زنجانی که خود دستی بر آتش اختلاس و کلاهبرداری دارد” -))))))))))))))
    دم نویسنده گرم

  • حسین عبدی زمهریر آبان ۴, ۱۴۰۴

    من برای گرفتن ۲۰مبلیون تومن وام بانک دو ضامن و گواهی کسر حقوق کارمندی به بانک دادم.
    وقتی یک بانک زیان ده می تواند از بانک مرکزی حکومت جمهوری اسلامی ۵۰۰ همت وام بگیرد نشانه چیست؟
    این مردم علف نخوردند و خوب می فهمند که کشور یک خانواده هزار فامیل مفسد آمریکایی اسرائیلی در سال۵۷ نجات یافته و به هزاران مفسدان هزار خانواده ای دیگر گرفتار شده است و ……..حکومت افتصادی در اختیار مفسدان است…. حکومت سیاسی در اختیار ….و همه کاسه و کوزه ها بر سر اسلام خواهد شکست مفسدان آمریکایی اسلام مردم را نگرفتند ولی مفسدان …. اسلام مردم را هم گرفتند و چند سال بعد ایران در کنترل مفسدان بدین خواهد بود.‌‌

  • ناشناس آبان ۵, ۱۴۰۴

    تو ایران اصلا کسی تاجر نمیتونه بشه. نهایتا در حد یه اپارتمان تو نیاوران بتونه خودشو بکشه بالا. یا نهایتا یه صرافی تو فردوسی بزنه.
    تو ایران ادمها رو تاجی میکنن. برای پولشویی. برای گندکاری. یه زمان برای پولشویی نفتهایی که میفروختن تیمهای فوتبال میخریدن ….ما.
    قضیه پولشویی نفتی چی بود؟ …بود دیگه. تحریم شد مملکت. از اون شعام و رهبری دستور دادن هرکی میتونه بره نفت بفروشه یه درصدی برداره. اسکانت یا پورسانت هم ۲۵ درصد بود. و کسانی که قدرت و زور داشتن نفت میبردن میفروختن. ماجرای پاسپورتهای جزیره ی قمر بعدش به وقوع پیوست. ماجرای پاسپورتهای ارمنستان و گرجستان پیش اومد. که ..و …مملکت رفتن پاسپورت مجمع الجزایر قمر رو گرفتن و اینطوری نفت فروختن. حالا این کار باعث فساد شد. لاریجانی ها کی ازشون خبر داشت؟ همین دبیر شورای عالی امنیت ملی تنها کارش صدا و سیما بود دیگه. رییس صدا و سیما بود و تمام.
    یا ….بچه هاش پروژه های میلیارد دلاری تو استرالیا دارن. از طریق یه بانک سنگاپوری پول بردن. سه و نیم میلیارد دلار بود. اون خبرنگار سنگاپوری تحقیق کرد و بعدم کشته شد. بانکی که تو سنگاپور ایجاد شد فقط سی چهل تا تراکنش داشته که جمعا حدود سه و نیم میلیارد دلار بوده. بعدم چندسال اصلا فعالیت نداشته. وقتی تو استرالیا مشکوک میشن و استرالیایی ها میبینن پسرای این اقازاده هستن. بعدم سریعا تو ایران …میشه و چندتا استرالیایی رو میگیرن. بعدم رییس وزارت اطلاعات استرالیا شخصا میاد ایران و تبادل گروگان میکنه. قبلش پولها از همون بانک سنگاپوری از استرالیا منتقل میشه سنگاپور. بعدم گروگانها سوار هواپیما میشن برمیگردن.

    یا تو اسپانیا که اون یارو کلی هتل زد. و حتی تو اسپانیا جایزه ی کارافرین موفق رو گرفت. اخرش ضابطه ی یه اقازاده تو ایران در اومد که پول از ایران میرفت و باهاش برا اقازاده هتل میزد.
    یا تو مالت که پر اقازاده و جولانگاه اقازاده ها شده و خبرنگار مالتی تحقیق کرد و به همین اقازاده ها رسید که کلی پول اوردن. این خبرنگار رو تو ماشینش منفجر کردن.
    وای به حال مملکتی که به زنجانی میگن ایلان ماسک ایران.
    …رو اصلا کی میشناخت؟ کارش تا ۲۰ سال پیش همین نظامی گری بود با چندرغاز حقوق. الان پسراش هرکدوم امپراطوری دارن.
    .. مرد مرموز…. اینم که فعلا تو افریقای جنوبی مشغوله. پسرش تو ترکیه کارافرین املاک شده. میگن ۱۳ میلیارد دلار املاک ساخته تو ترکیه. و یه پسرش و خودش شخصا تو افریقای جنوبی مشغول بیزینسه.
    و بله. اون …….
    کسی که لاکچری زندگی کرده باشه میدونه ا… خیلی خوب میخوره. خیلی خوب زندگی میکنه.

  • ناشناس آبان ۵, ۱۴۰۴

    یادم رفت بگم. بابک زنجانی گفته بود قبلا که من انگشت کوچیکشونم. راست میگفت. بابک زنجانی کلا چند میلیارد دلار اختلاس داشت و تمام.
    ولی فقط یکی از پسرهای…… ۱۳ میلیارد دلار تو ترکیه سرمایه داره. اونم پسر کوچیکش. خودش چقدر داره؟
    از اینا بگذریم , میرسیم به …و این قشر … دختر …تو نیویورک از اپارتمانش عکس گذاشت رو به سنترال پارک. بعد گفت اجاره ایی هست و دانشگاه برام داده. بعد هم گفت به خدا ما پولی نداریم اصلا. در حالی که اون اپارمان تو طبقات بالا رو هیچ دانشگاهی نمیده به دانشجو. اصلا خوابگاه دانشجویی تو نیویورک یه سری ساختمونای زشت اجری هست که تو هر اتاق ۲ نفر هستن.
    اونی که دختر… عکسشو گذاشته بود حداقل هفته ایی ۳۰ هزار دلار اجاره اش هست. فرمول اجاره تو نیویورک و کل دنیای غرب یه چیزه. قیمت روز اپارتمان, تقسیم بر ۱۸۰ به علاوه ی هزینه های جاری اپارتمان مثل شارژ ساختمان و مالیات ها و غیره. اره تو امریکا یه اپارتمان یک میلیون دلاری ماهی ۲ هزار دلار فقط مالیات داره که به دولت ایالتی میدی. شارژر اونا هم چون دربان و کلی سرویس دیگه دارن حدود ۵ هزار دلار در ماه هست. ۳۰ هزار دلار هم خیلی کمه. اینا فقط دختر و توله هاشون ماهی ۳۰ هزار دلار اجاره میدن.

    نتیجه ی …رو بگو که با پول مملکت میرن خوش میگذرونن. تو پول پارتی یا استخر پارتی جاستین بیبر شرکت کرده بود. و خود جاستین بیبر تویت زد که نسل …. هست و با هلیکوپتر اومده پول پارتی. استخر پارتی میدونین چه شکلیه دیگه. …میشن قشنگ میپرن داخل استخر با دوست پسراشون و بعدم هم ….و اهم اهم جلو همدیگه.

    کمترینشون دیگه ساشا سبحانی هست که با ویدیوهاش جنجال شده. سفارتهای ایران همیشه چندصد هزار تاچند میلیون دلار پول داخل سفارت دارن. ساشا سبحانی یادمه همون سالها پیش گفته بود اینا تو جیب من میره.

    بانک اینده هم منحل نشده. کلا منتقل شد به بانک ملی. منحل میشد یعنی مثل بانک لیمان تو نیویورک همه چی میسوخت. نابود میشد. هرکی پول داشت تو بانک یا سهام بانک رو داشت یا سرمایه داشت, همه چیزش میسوخت. هم سهامش میسوخت . هم پولا و سرمایه های مردم میسوخت. هم کارتهاش کار نمیکرد. ولی منتقل کردن به بانک ملی. که اینطوری به اسم بانک ملی , پول چاپ کنن و بدن به همین مسعولین بانک اینده.

    مملکتی هست که میگن هر ایرانی برای بانک اینده ۵۰ میلیون پول از جیبش داده. ایران مال رو میگن هر ایرانی ۵ میلیون تومن پرداخته. من ایران مال رفتم بارها. اما به جز یکبار که یه رستوران رفتیم دیگه هیچی نخریدم. همون رستوران شد ۴۰۰ هزار تومن. بعد کوید دقیقا. الان یک و پونصد شده فکر کنم.

  • oooo آبان ۵, ۱۴۰۴

    یه چیز دیگه یادم اومد
    زمان راهنمایی, با بچه ها بحث میکردیم. همه متفق القول میگفتن که پسر رفسنجانی تو پاریس کلی املاک و رستوران و هتل داره. اون موقع ها همه میگفتن شایعه هست. تهمت نبندین به این بنده خداها. خود رفنسجانی هم یادمه گفته بود ما ساده زندگی میکنیم و حتی تلویزیون هم از خونش ی معمولیش یه فیلم پخش کرد که روی زمین زندگی میکنه و حتی قالی ندارن. من و برادر و خواهرام مدرسه معمولی نمیرفتیم که. جایی میرفتیم که مثلا پسر فلان نماینده همکلاسی بود.

    و وقتی اینا اینطوری بخور بخورن میکنن. ایا…… نکرده؟ همین الان شایعه هست که …. و دار و دسته اش ۱۲۰ میلیارد دلار تو افریقای جنوبی پول داره.

    چندروز پیش دیدم عه خودشون تایید کردن تو پاریس و فرانسه رستوران و املاک دارن.