سلب مسئولیت: روزیاتو صرفا نمایش‌دهنده این متن تبلیغاتی است و
تحریریه مسئولیتی
درباره محتوای آن ندارد.
به‌نظر خیلی‌ها «۵ تا ۹ صبح»، «۹ صبح تا ۴ عصر» یا «۵ عصر تا ۱۱ شب» بهترین زمان‌های مطالعه کنکوری هستند؛ از طرفی، عده‌ای این دسته‌بندی را اصلاً قبول ندارند و می‌گویند، هر کسی باید طبق شرایط خودش برنامه‌ریزی کند. ما هم تا حد زیادی با عقیده دسته دوم موافق هستیم؛ اما بهترین زمان برای درس خواندن کنکوری واقعاً چه ساعتی از روز است؟ در ادامه، به این سؤال پاسخ می‌دهیم.
آیا واقعاً «بهترین زمان مطالعه» وجود دارد؟
بله؛ اما نه به شکل یک ساعت مشخص و ثابت برای همه. حقیقت این است که هیچ زمانِ واحدی برای تمام داوطلبان کنکور مناسب نیست؛ چونکه ظرفیت ذهنی، برنامه ریزی درسی و سبک زندگی هر آدم با دیگری متفاوت است. بعضی‌ها در تایم صبح‌ها پُرانرژی‌ترند، بعضی عصرها بهتر تمرکز می‌کنند و عده‌ای شب‌ها ذهن‌شان عملکرد بهتری دارند. پس به‌جای اینکه همه در یک ساعت خاص درس بخوانند، بهتر است هرکس ریتم و بازهٔ زمانی مناسب خودش را پیدا کند.
ریتم زیستی بدن (Body Clock) چیست و چرا برای کنکوری‌ها مهم است؟
مهم‌ترین دلیل اهمیت ریتم زیستی یا «ساعت بدن» این است که مستقیم روی تمرکز، انرژی و کیفیت یادگیری ما اثر می‌گذارد. ریتم بدن، همان چرخه خواب و بیداری است که تعیین می‌کند، چه زمانی هوشیارتر و چه زمانی بی‌انرژی هستیم. این چرخه می‌تواند روی حافظه، بازدهی ذهنی، دقت و سرعت پردازش اطلاعات اثر بگذارد؛ بنابراین، اگر با آن هماهنگ درس بخوانیم، نتیجه بهتری می‌گیریم.
از جمله دلایل مهم دیگر برای شناختن ریتم زیستی بدن:
بهبود تمرکز
کاهش اضطراب
تنظیم خواب پایدار
بازیابی سریع‌تر انرژی
کاهش خستگی ذهن
افزایش سلامت عمومی
کمک به یادگیری بهتر مطالب درسی و نکات کنکوری
صبح‌خوان‌ها یا شب‌خوان‌ها؟ شناخت تیپ مطالعاتی خودت اولین قدم
بعضی از افراد، صبح‌ها بازدهی بیشتری دارند و ذهن‌شان تیزتر کار می‌کند؛ دقیقاً در نقطه مقابل، بعضی‌ها در سکوتِ شب بهترین تمرکز را دارند. شناختن تیپ‌های مطالعاتی به ما کمک می‌کند، ساعت‌های بهتری را برای درس خواندن انتخاب کنیم و فشار الکی به خودمان نیاوریم. البته، یادتان باشد که عملکرد ذهن در صبح معمولاً شفاف‌تر و منظم‌تر است. از طرفی، در شب هم خلاقیت و تمرکز بعضی از افراد افزایش می‌یابد؛ بنابراین اگر تیپ خودتان را بشناسید، بهتر از همیشه از این ویژگی‌ها استفاده می‌کنید.
راهکارهای تشخیص تیپ مطالعاتی:
زمان‌هایی را که بیشترین تمرکز و کم‌ترین حواس‌پرتی را دارید، یادداشت کنید.
انرژی ذهنی‌تان را بعد از خواب یا بعد از غروب اندازه بگیرید؛ بی‌حوصله و کسل هستید یا هنوز انرژی دارید؟
در ساعات مختلف، از خودتان امتحان بگیرید و نتایج آن را با همدیگر مقایسه کنید؛ نتیجه امتحان دادن شما در صبح بهتر است یا شب؟
کیفیت یادگیری مطالب درسی را در زمان‌های مختلف در طول یک هفته مقایسه کنید؛ مثلاً در هفته‌ای که گذشت، صبح‌ها بهتر درس خواندید، عصرها یا شب‌ها؟
مزایای مطالعه در صبح زود (۵ تا ۹ صبح)
به‌دلیل استراحت شبانه، مغز در ساعات ۵ تا ۹ صبح، بیشترین آرامش محیط و تنظیم چرخهٔ خواب، تمرکز و ظرفیت حافظهٔ بلندمدت را دارد. این بازه زمانی برای یادگیری مفاهیم جدید و مطالعهٔ عمیق مناسب است. همچنین، از نظر بسیاری از کارشناسان، بهترین زمان مطالعه دروس حفظی تایم صبح محسوب می‌شود.
نگاهی به مهم‌ترین مزایای مطالعه در صبح زود:
هوشیاری بالا
آرامش محیط
داشتن انرژی کافی
نظم ذهنی خوب
کاهش حواس‌پرتی
شروع پرقدرت در اول روز
مطالعه در ساعات میانی روز (۹ تا ۱۶): زمان طلایی برای تست‌زنی و مرور
این بازه زمانی یکی از بهترین اوقات برای حل تست، رفع اشکال و مرور مطالب است. در این ساعت‌ها، بدن و ذهن ما، به سطح پایداری از انرژی می‌رسند و می‌توانیم، کارهای تحلیلی و تستی را بهتر انجام بدهیم. تمرکز در این زمان‌ها معمولاً ثابت است و حافظه کوتاه‌مدت، عملکرد بهتری دارند.
ساعات میانی روز را برای حل تست‌های زمان‌دار، مرور درس‌های صبح و رفع نقاط ضعف در نظر بگیرید. کسی که صبح درس خوانده است، باید در ساعات میانی روز به مرور و تثبیت آموخته‌هایش مشغول شود؛ اصلاً چه زمانی از این تایم بهتر؟ از طرفی، علاوه‌بر استراحت و ریکاوری کوتاه، با شرکت در کلاس آنلاین کنکور در ساعات میانی روز، مطالب جدیدی را یاد بگیرید.
درس خواندن در شب (۱۷ تا ۲۳): بهترین فرصت برای مرور و جمع‌بندی آرام
مطالعه در شب برای خیلی‌ها بسیار مؤثر است؛ زیرا فضایِ شب، آرام‌تر از کل روز است و مزاحمت‌ها کم‌تر از همیشه هستند. البته شرط درس خواند در شب این است که خواب کافی داشته باشید تا دچار خستگی نشوید. در این ساعات، مطالعه سبک مثل مرور نکات، خلاصه‌برداری و جمع‌بندی توصیه می‌شود؛ با این کار، ذهن شما بدون استرس برای خوابیدن آماده می‌شود و از حافظه خواب، برای تثبیت اطلاعات استفاده کند.
چه ساعاتی برای مرور و تست‌زنی مناسب‌تر است؟
مرور کردن و تست‌زنی، وقتی به درد می‌خورند که ذهن شما در حالت فعال، هشیار و آماده باشد؛ به‌همین دلیل، ساعات میانی روز معمولاً بهترین زمان برای تمرین تست و مرور هستند. از طرفی، مطالعهٔ مفهومی را حتماً در ساعات اولیهٔ روز انجام دهید؛ زیرا مغز در تایم صبح، تازه‌نفس است و انرژی دارد.
همچنین، از جمله ساعات مناسب برای مرور و تست‌زنی باید به اوقات زیر اشاره کنیم:
ساعت ۹ تا ۱۲
ساعت ۱۳ تا ۱۶
ساعت ۱۷ تا ۱۹
اهمیت خواب کافی؛ چرا بیداری شبانه بازدهی را نابود می‌کند؟
خواب کافی، باعث تقویت حافظه، افزایش تمرکز و بهبود سرعت یادگیری می‌شود؛ در نتیجه، مستقیم روی عملکرد ذهنی ما تاثیر می‌گذارد. کم‌خوابی یا بیداری شبانه باعث اختلال در چرخهٔ خواب، کاهش توجه، فراموشی سریع‌تر مطالب و افت توان حل مسئله می‌شود؛ پس مهم است که با تنظیم ساعت خواب و بیداری، کیفیت مطالعه را افزایش بدهید.
از جمله دلایل دیگری که خواب کافی مهم است:
کاهش اضطراب
بهبود سلامت جسم
ریکاوری و تامین انرژی
تنظیم هورمون‌های بدن
افزایش توان حل مسئله
جلوگیری از فرسودگی ذهنی
چطور برنامهٔ شخصی‌سازی‌شدۀ زمانی بسازیم؟
برای ساخت برنامهٔ شخصی‌سازی‌شده، باید ساعات اوج انرژی و تمرکز خود را بشناسید؛ سپس، در همان زمان‌ها، مهم‌ترین مطالعه‌ها را انجام دهید تا بهترین نتیجه را بگیرید. چرا از تکنیک جدول ساعت طلایی کمک نمی‌گیرید؟
مراحل ساخت «جدول ساعت طلایی» عبارت‌اند از:
ارزیابی انرژی روزانه: به‌مدت یک هفته، زمان‌هایی را که انرژی و تمرکز بیشتری دارید، ثبت کنید.
تقسیم دروس بر اساس سختی: درس‌های سخت‌تر را در ساعات طلایی بخوانید.
تست‌زنی در ساعات میانی: تست‌ها را زمانی بزنید که انرژی دارید و می‌توانید، تحلیل کنید.
مرور شبانه: شب‌ها را به مرور نکات و خلاصه‌نویسی اختصاص دهید.
ساعت درس خواندن شما، «چند و چند دقیقه» است؟
در مجموع، بهترین زمان مطالعه برای کنکوری، زمانی است که «شما» بیشترین تمرکز، انرژی و آرامش را دارید. به جای مقایسه با دیگران یا سخت‌گیری خیلی زیاد، ابتدا ریتم شخصی خودتان را پیدا کنید و از آن بیشترین بهره را ببرید. کافی است، در برنامه‌ریزی‌هایتان انعطاف داشته باشید و طبق تجربه واقعی، زمان را انتخاب کنید. از همین امروز، زمان‌های طلایی را شناسایی کنید و برنامه شخصی خودتان را بسازید.
بدون نظر