آیا از اشک‌ریختن موقع خرد کردن پیاز خسته شده‌اید؟ دانشمندان بالاخره راهی علمی برای پایان دادن به این مشکل پیدا کرده‌اند.
تحقیقی جدید درباره برش پیاز، نه‌تنها بهترین روش برای جلوگیری از اشک‌ریختن را مشخص کرده، بلکه یکی از باورهای رایج در این زمینه را هم رد کرده است.
از زمانی که انسان شروع به بریدن پیاز کرد، این مشکل همراه ما بوده است. در طول سال‌ها، روش‌های زیادی برای جلوگیری از اشک پیشنهاد شده، اما هیچ‌کدام به‌طور کامل مؤثر نبوده‌اند. حالا گروهی از دانشمندان تصمیم گرفته‌اند به‌طور دقیق بررسی کنند که چه چیزی باعث سرازیر شدن اشک‌ها می‌شود و چگونه می‌توان جلوی آن را گرفت.
به گفته دکتر «زیکسان وو» از دانشگاه کرنل، سرپرست این پژوهش:
تحریک اشک هنگام خرد کردن پیاز، مدت‌هاست که جامعه آشپزی را به چالش کشیده است.
اما چرا پیاز باعث اشک ریختن می‌شود؟
در واقع، عامل اشک‌ریختن ترکیبی شیمیایی به نام «پروپانتِیال اس‌اکساید» است.
زمانی که این ماده در تماس با چشمان شما قرار می‌گیرد، با آب موجود در سطح چشم واکنش داده و مقدار کمی اسید سولفوریک تولید می‌کند. همین اسید رقیق است که چشم‌ها را تحریک کرده و باعث سوزش می‌شود. بدن هم برای دفاع از خود، با ترشح اشک سعی می‌کند که این ماده را رقیق و از چشم خارج کند.
جزئیات جالب از آزمایش علمی
دانشمندان برای بررسی دقیق‌تر، از یک تیغه و دوربینی با وضوح بالا استفاده کردند تا بتوانند کوچک‌ترین حرکات و ذرات مهی را که هنگام برش پیاز آزاد می‌شوند، ثبت کنند.
در این آزمایش، آنها سرعت برش، میزان فشار وارده و تیزی تیغه را تغییر دادند تا ببینند که کدام عامل تأثیر بیشتری بر تولید مه تحریک‌کننده چشم دارد. به گفته وو:
با استفاده از تصاویر با سرعت بالا، متوجه شدیم که پیاز مواد اشک‌آور را در یک مرحله آزاد نمی‌کند. در ابتدا لایه‌ای از مه با سرعت زیاد از سطح پیاز خارج می‌شود، سپس مایعات کندتر به شکل قطره درمی‌آیند. وقتی تیغه کندتر یا ضربه تندتر باشد، تعداد و انرژی ذرات مه افزایش چشمگیری پیدا می‌کنند.
راه‌حل ساده برای خرد کردن پیاز بدون اشک
نتیجه این آزمایش‌ها، یک راه‌حل ساده و کاربردی بود که هیچ ربطی به روش‌های قدیمی مثل گذاشتن نان در دهان یا باز کردن شیر آب ندارد. وو در مقاله‌ای که در مجله PNAS منتشر شده، می‌گوید:
یافته‌های ما یک راهکار عملی پیشنهاد می‌کند: چاقو را تیز نگه دارید و آرام‌تر برش بزنید تا پخش ذرات مه کمتر شود. این کار نه‌تنها باعث کاهش اشک می‌شود، بلکه می‌تواند از پخش شدن قطرات و ذرات آلوده در آشپزخانه جلوگیری و به بهداشت محیط هم کمک کند.
به بیان ساده‌تر، اگر از چاقوی بسیار تیز استفاده کنید و با ملایمت پیاز را برش بزنید، انتشار مه تحریک‌کننده کاهش می‌یابد و احتمال اشک‌ریختن بسیار کمتر خواهد بود.
آیا سرد کردن پیاز قبل از برش مؤثر است؟
شاید شنیده باشید که گذاشتن پیاز در یخچال قبل از برش، باعث کمتر شدن اشک می‌شود. اما تحقیقات جدید نشان داده‌اند که دمای پیاز هیچ تأثیری بر میزان انتشار مواد شیمیایی ندارد.
پس بهتر است که وقت خود را برای خنک کردن پیاز تلف نکنید. کافی است که با یک چاقوی تیز و حرکات آرام، کار را انجام دهید تا بدون اشک و با لبخند، پیازتان را خرد کنید.
بدون نظر