سقوط مرگبار هواپیمای شرکت آسمان در سمیرم؛ آنچه درباره «هواپیما ATR» باید بدانیم

۶۶ مسافر و خدمه پروازی جان باختند

حادثه های تلخ سال ۹۶ که از نیمه دوم سال با زلزله غرب کشور که به کشته و زخمی شدن هزاران تن از هموطنانمان منجر شد و با حادثه نفتکش سانچی به اوج رسید، گویا همچنان ادامه دارد و ایران بار دیگر با سقوط هواپیمای ATR شرکت هواپیمایی آسمان که به کشته شدن جمعی از هموطنان انجامید عزادار شد.

بامداد یکشنبه ۲۹ بهمن ماه هواپیمای ATR شرکت آسمان با بیش از ۶۰ مسافر که از تهران به مقصد یاسوج در حال پرواز بود ناگهان از رادار خارج شد و در سمیرم اصفهان سقوط کرد و پرونده ای دیگر به تراژدی سقوط هواپیما در یک دهه اخیر در ایران اضافه شد. جزییات بیشتر این سقوط و تصاویر آن به محض دریافت از طریق روزیاتو کانال های این سایت در شبکه های اجتماعی اطلاع رسانی خواهد شد.

برای آشنایی با این هواپیما، سرویس فناوری روزیاتو نگاهی دارد به مشخصات فنی و پروازی آن تا بیشتر با این پرنده آشنا شویم. با ما همراه باشید.

روایتی از ATR

بهمن‌ماه سال ۱۳۹۴ بود که حسن روحانی در سومین سال حضور خود در پاستور، رهسپار پاریس شد و به موازات آن، شرکت ایران‌ایر دو توافق جداگانه برای خرید هواپیماهای جدید مسافرتی را امضا کرد تا در کنار خرید حدود ۱۰۰ فروند هواپیما از ایرباس شرکت هواپیمایی ATR را نیز برای ورود به بازار ایران محک بزند.

با وجود آنکه به نظر می‌رسد قرارداد با ایرباس از تمام منظرهای اقتصادی و فنی پیچیده‌تر باشد، اما در نهایت قرارداد با این شرکت فرانسوی نهایی و اجرایی شد تا همچنان هواپیماهای ATR با ابهام‌هایی مواجه باشند. در شرایطی که این امید وجود دارد که مذاکرات با این شرکت در زمستان سال گذشته به پایان برسد و حتی در نوروز ۱۳۹۶ امکان آن به وجود بیاید که چند فروند از هواپیماهای ATR به ناوگان ایران اضافه شوند اما برخی جزییات فنی مانع از نهایی شدن آن در سال ۱۳۹۵ شد.

طبق جزییاتی که از سوی قائم مقام وزیر راه و شهرسازی ارائه شده اصلی‌ترین عامل در طولانی شدن مذاکرات با این شرکت ایتالیایی بحث بر سر موتورهای کانادایی به کار رفته در این هواپیماها بوده است که ایران ضمانت قطعی مورد نیاز برای آن را نیاز داشته و این شرکت ایتالیایی نیز آن را پیگیری کرده است.

با این حال حرف و حدیث ها درباره پشتیبانی فنی و قطعه ای از این هواپیما در سال های اخیر در کانون توجه رسانه ها بوده است. به گزارش خبرنگار مهر، عدم تامین قطعه از سوی کمپانی «ای تی آر» در حالی است که هنوز زمان زیادی از تحویل این هواپیماها به ایران نگذشته است و هیچ تحریم جدیدی علیه کشورمان وضع نشده که کمپانی سازنده به استناد آن بخواهد از تحویل قطعات هواپیما به ایران امتناع کند و مشخص نیست اگر تحریم تازه ای علیه کشورمان وضع شود، تامین قطعات این هواپیماها چه وضعیتی پیدا خواهد کرد.

این درحالی است که  فرهاد پرورش مدیرعامل این شرکت در مراسم ورود این هواپیماهای برجامی به کشور گفته بود:« مقدار زیادی از قطعات مصرفی این ۴ فروند را با خودِ همین هواپیماها همراهمان آورده ایم و برای آنکه وزنشان بالا نرود، آنها را میان ۴ هواپیما تقسیم کرده ایم.»

مشخصات فنی ATR

خانواده این هواپیماها که از سال ۱۹۸۹ طراحی‌اش آغاز شد و وارد مراحل بعدی فنی شد، در طول سال‌های گذشته یکی از پرطرفدارترین هواپیماهای کوچک فعال در بازارهای جهانی بوده است. مدل خریداری شده از سوی ایران نیز در سال ۲۰۰۹ میلادی نخستین پرواز خود را انجام داده و توانسته در جمع این خانواده با عنوان گزینه‌ای مطلوب شناخته شود.

هواپیمای خریداری شده از سوی ایران دو موتوره بوده و مناسب پروازهای منطقه‌ای است. از این‌رو بسیاری از آنها می‌توانند فرودگاه‌های کوچک کشور و در پروازهای داخلی مورد استفاده قرار گیرند. مصرف سوخت نسبتا پایین و هزینه کم نشست‌ و برخاست آنها در قیاس با هواپیماهای غول پیکر یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های این هواپیمای ایتالیایی به‌شمار می‌رود. مهر ۹۶ دو فروند از این هواپیما ها در مراسم استقبال رسمی در فرودگاه مهر آباد تهران به زمین نشست.

در رابطه با تعداد مسافران این هواپیما امکان آن را خواهد داشت که از حدود ۴۸ تا ۷۸ مسافر را در قالب یک پرواز در خود جای دهد. طبق آمارهای ارائه شده تا ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی حدود ۹۰۰ فروند از این هواپیما در ایرلاین‌های مختلف جهان فعال شده و طبق پیش‌بینی‌ها در سال ۹۶ نیز سفارش‌های قابل توجهی جدیدی به این شرکت ایتالیایی – فرانسوی ارائه خواهد شد که مشخص نیست با این سقوط، آیا مقامات هوایی کشور همچنان علاقمند به تداوم خرید این هواپیما ها باشند یا خیر.

هواپیمای ATR (ای تی آر)  برای سفرهای منطقه ای و کوتاه مدت استفاده می شوند و برای سفرهایی با مسافت های بسیار زیاد به کار نمی روند از طرفی در این هواپیماها خبری از ۲۰۰ تا ۳۰۰ مسافر نیست چون تعداد صندلی های این هواپیما محدود و زیر ۱۰۰ نفر است.

ای تی آر یک تولید کننده هواپیمای فرانسوی ایتالیایی است که پایگاه اصلی آن در فرودگاه بین المللی تولوز-بلانیاک در شهر بلنیک فرانسه قرار دارد. این کمپانی هواپیماسازی در سال ۱۹۸۱ با دست به دست هم دادن دو کمپانی ایتالیایی و فرانسوی شکل گرفت و از آن زمان تا به حال هواپیماهای ATR 42  و ATR 72 را می سازد. این شرکت تا به حال بیش از ۱۵۰۰ هواپیما فروخته و بیش از ۲۰۰ اپراتور در بیش از ۱۰۰ کشور دنیا دارد.

ای تی آر ۶۰۰ که ایران از آن خریداری کرده در جنبه های مختلفی پیشرفت هایی داشته است که از آن جمله استفاه از موتور PW127M است که قدرت تیک آف را ۵ درصد افزایش داده است. در سری ۶۰۰ از آخرین نوآوری ها در تکنولوژی کابین خلبان استفاده شده است؛ LCD ساده تر و پیشرفته تر، ایمنی بیشتر، افزایش کنترل خلبان، هزینه نگهداری کمتر و کم شدن وزن از ویژگی های این سری هستند.

در این هواپیما از کامپیوتری چند منظوره استفاده می شود که ایمنی پرواز و ظرفت های عملیاتی را افزایش داده است. از دیگر ویژگی های قابل لمس برای مسافران، صندلی های راحت تر و جای چمدان های بزرگ تر است. از طرفی این هواپیما می تواند در هر سفر مسافتی بین ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ کیلومتر را طی کند.

واکنش جامعه اطلاعاتی ایران به آخرین تراژدی بهمن ماهی کشور در سال ۹۶ تا ساعاتی دیگر در سرویس هنری روزیاتو منتشر خواهد شد.