شهر زیر زمینی نوش آباد کجاست ؟

پدافند غیر عامل، در نوش آباد، هزار و پانصد سال پیش

از شهر زیر زمینی صحبت خواهیم کرد. شهری که تازه کشف شده و خیلی از ایرانی های عزیز از وجود آن در کشور بی خبر هستند!

شهر زیر زمینی نوش آباد پاِیتختانوشیروان پادشاه ساسانی است که در شمال شهر کاشان و در غرب شهر آران و بیدگل و در ۱۰ کیلومتری کاشان قرار دارد. لازم به ذکر است این مجموعه دارای قدمت ۱۵۰۰ ساله است و به دوره ساسانیان باز می گردد .  مجموعه اویی در زیر بافت قدیم شهر شکل گرفته و تا سطح کنونی شهر نیز گسترده شده است. کشف این سازه‌ها به صورت اتفاقی و توسط فردی که قصد حفر چاه در منزل خود داشت صورت گرفته و برای ورود به آن، به دلیل پیدا نشدن ورودی اصلی از آب انبار. که مجاور این شهر زیر زمینی است استفاده می‌شود.

شهر زیرزمینی نوش آباد ” یکی از قطب ‌های گردشگری در استان اصفهان است. از ابتدای نوروز ۹۵ تاکنون بیش از ۳۰ هزار گردشگر داخلی و خارجی از این اثر منحصربه فرد در شهر نوش آباد دیدن کردند و از نظر آماری بازدید از این اثر دستکن، پر بازدیدترین اثر تاریخی در ایام نوروز در آران و بیدگل بوده است. این شهر زیر زمینی، اکنون یکی از مقاصدی هست که سفرای خارجی مقیم تهران، از آن بازدید می کنند.

شهر زیر زمینی نوش آباد شهری سه طبقه و کاملا دست ساز است که طبقه اول آن در عمق سه متری و طبقه سوم در عمق ۱۶ متری از سطح زمین ساخته شده و ارتفاع هر طبقه حدود ۱۸۰ سانتی متر است. این شهر با وسعت و پیشینیه تاریخی خود، اثری فرا تر از مراکزی است که به عنوان شهر زیر زمینی در کوبرپدی استرالیا، کاپادوکیه ترکیه یا ونکوور کانادا معرفی شده‌اند. اگر به نوش آباد رفتید، از قهوه زیر زمینی آن هم باید تناول کنیم که به قهوه انوشه معرو ف است .

(آیین جان بخشی به قهوه انوشه، نوشیدنی سنتی شهر نوش آباد کاشان)

شهر زیر زمینی نوش آباد (Underground city) بازتاب گسترده ای در برترین سایت گردشگری اینترنتی یعنی Tripadvisor.com دارد.

(بازتاب شهر زیر زمینی نوش آباد در سایت معتبر تریپ ادوایزر)

شهر زیر زمینی نوش آباد، جایی است که باید از کوچه های تنگ و باریک عبور کنیم تا به دنیای شگف انگیزش برسیم. جایی رمز آلود و عجیب که سکوت تاریخ را فریاد می زند و قدرت خالق آفرینش در پدید آوردن مناظری وضف ناشدنی. جایی که روزگاری، زندگی در ان جاری بوده و اکنون، محفلی برای بازدید مردمان روزگار ما شده است.

(ورودی شهر زیر زمینی نوش آباد کاشان )

شهر زیرزمینی  نوش آباد کاشان جایی است که بزرگ ترین نمونه معماری ساخته شده توسط دست بشر در آن جا دیده می شود. نمونه ای منحصر به فرد از ساختار نظامی یک شهر بزرگ که سالیانی دور، توسط آدمی طراحی و ساخته شده است.  تونل هایی دراین شهر قرار دارد که اگر بشر امروز با تجهیزات کنونی بخواهد آن را بسازد سالها زمان می برد .  ورودی هایی که شما را به داخل این شهر مرموز هدایت می کند، بیش از ۱ متر ارتفاع دارد و باید نوبت به نوبت وارد شد. همچون دهانه بسیاری از غارهای این سرزمین. ساختاری متراکم و تو در تو با راهروهای فراوان در عمق زمین که پس از طی مسافتی به قسمت هایی می رسیم که تنها ۲ متر ارتفاع دارد.

(تصویری از دخمه های شهر زیر زمینی نوش آباد کاشان)

وقتی به داخل شهر زیر زمینی وارد می شویم،هیچ صدایی از بالا به گوش نمی رسد. گویی وارد جهانی دیگر شده اید. وقتی وارد شهر زیر زمینی می شویم، به یاد آب انبار های کاشان و نراق و جاهای دیگر ایران می افتیم. پله های کوتاه و طولانی و عریض، ورودی شهر زیر زمینی را تشکیل داده است. شهر زیر زمینی نوش آباد  در سال ۸۵ با شماره ۱۵۸۱۶ به ثبت ملی رسید .

(بخشی از معماری عجیب شهر زیر زمینی نوش آباد کاشان)

شهر زیر زمینی نوش آباد کاشان، در ۳ طبقه و بین عمق ۳ تا ۱۸ متری قرار دارد و بخش هایی از آن در دسترس است.

شاید شما با این پرسش رو به رو شوید که چرا این شهر زیر زمینی طراحی و ساخته شد و اصلا در ان زمان های خیلی دور، چه نیاز به ساخت چنین عمارت زیر زمینی عظیمی بود؟ باید گفت  در زمانهای گذشته  ، نیازهای دفاعی و جنگی، حکم می کرد که ساختار های دفاعی را در منطقه ای که بیابانی و خشک است و کوه های چندانی هم ندارد، قرار دهند تا در صورت یورش مهاجمان، شهر دارای ساختار دفاعی مطمئن و غیر قابل نفوذ باشد. بنابراین باید اظهار داشت که نوش آباد کاشان، نمونه ای بی نظیر از پدافند غیر عامل است. استتار در برابر دشمنان خارجی، مهم ترین هدف سازنده گان این شهر عجیب و دیدنی است.

(شهر زیر زمینی نوش آباد کاشان با تالار های تو در توی تنگ،مظهری از پدافند غیر عامل در زمان های خیلی دور در ایران بوده است)

در بخش هایی از این ساختار، چاهک هایی مشاهده می شود که ورود به آن سخت و دشوار است. برخی از چاهک ها بیش از ۵ متر ارتفاع دارند. ساختار این شهر زیر زمینی عجیب به این صورت است که هر کس قصد ورود به فضاها را دارد باید مرتب بالا به پایین برود و اصطلاحا مسیر U شکل را طی کند. این طوری نیست که کل شهر را بتوان به صورت افقی طی کرد. این قابلیت طراحی سبب می شود که اگر نیروهای مهاجم به این مجموعه دسترسی پیدا کنند، قابلیت تهاجم آن ها در شهر به شدت کاهش یابد چرا که تردد در این شهر با ادوات نظامی بسیار سخت است.

این امر سبب می شود که تسلط کافی بر دشمن وجود داشته باشد. روی چاهک ها در این شهر زیر زمینی، درپوش هایی قرار گرفته است که در مواقع حساس، با تخته سنگ دریچه مسدود می شود. در دهانه هر چاهک، تعدادی قلوه سنگ دیده می شود که اگر دشمن قصد ورود به فضاها را داشته باشد، با سنگ بر سر مهاجمین جمله ور شوند.

(شهر زیر زمینی نوش آباد کاشان با تالار های عجیب ولی زیبا )

راه ورودی شهر از چاه های ساختگی در خانه های شهر بوده است. در هنگام ورود افراد به شهر زیر زمینی، آن چه که از طراحی مهندسی ان پیدا است این است که فردی که جلو تر از همه بوده چراغ ها را روشن و فردی که انتها بوده چراغ ها را خاموش می کرده تا اگر دشمنی به دنبال آن ها است، راه را پیدا نکند. بعضی جاها باید به صورت خم یا حتی سینه خیز رفت. ایجاد فضاهایی در بدنه دیوارها برای استتار افراد در ضمن تعقیب و گریز و راه های مخفی جهت غافل گیری دشمنان از شاخصه های شهر دفاعی نوش آباد است.

در شهر نوش آباد، همه وسایل لازم برای زندگی وجود دارد .سرویس های بهداشتی، آب و انبار آذوقه در دسترس است. قرار گیری محلی برای نصب چراغ های پیه سو در زیر سقف ها و به فاصله یک متر از هم، تامین روشنایی شهر را بر عهده داشت. برخی از چراغ های پیه سوز کشف شده در این مجموعه، بیش از هفت صد سال قدمت دارد.

(چراغ های پیه سوز هزاران سال پیش، جای خودرا به سیستم روشنایی در عصر مدرن داده است)

شهر زیر زمینی نوش آباد را اویی می گویند. در گویش کاشی ها، اویی همان آهای است. به واسطه ساختار تو در تو و تاریک بودن شهر زیر زمینی، در قدیم افراد برای پیدا کردن یکدیگر، با صدای بلند با کلمه اوی همدیگر را صدا می کنند. هم چنین وقتی مقنی ها مشغول ساخت شهر بودند، وقتی دلو آن ها پر از خاک می شد، فردی که بالای چاه بود را صدا می کردند تا دلو را بالا بکشد و خاک را خالی کند. برای همین می گفتند: اویی! یعنی آهای!

برای نوش آباد باید به ۱۰ کیلیومتری کاشان بروید و با پرداخت چند هزار تومن، از یکی از دیدنی ترین مناطق گردشگری زیر زمینی ایران بازدید کنید.