راه‌حل سنتی ستاره‌ها برای تسکین درد؛ بادکش در المپیک

روی بدن بعضی از ورزشکاران حاضر در المپیک ۲۰۱۶ ریو، کبودی‌های مدوری به چشم می‌خورد، بخصوص در ژیمناستیک و شنا و بخصوص در ورزشکاران آمریکایی از جمله مایکل فلپس رکورددار مدال در تاریخ المپیک و حتی حمید سوریان خودمان. اما چرا بدن این ورزشکاران چنین لکه‌دار شده؟ جواب این است که این ورزشکاران به روشی سنتی برای کاهش درد و بازتوانی روی آورده‌اند: بادکش.

بادکش جزء اساسی حجامت طب سنتی ایرانی است اما این ورزشکاران حجامت نمی‌کنند، فقط بادکش می‌کنند، بدون خونریزی. اساس بادکش ایجاد خلا نسبی در سطح پوست است که باعث مکیده شدن پوست به داخل فنجان حجامت می‌شود. برای ایجاد مکش، هوای داخل فنجانِ بادکش باید به نحوی گرم شود، حال با گرم کردن آن از بیرون یا با آتش زدن فتیله‌ای بر بالای فنجان. پس از اینکه هوای گرم داخل فنجان شروع به سرد شدن و انقباض کرد، پوست را اندکی به داخل می‌کشد. وقتی پوست از بافت زیر خود دور می‌شود جریان خون به محل بادکش هجوم می‌آورد، مویرگ‌های ریز را پاره کرده و در پوست منتشر می‌شود و همین باعث کبودی می‌شود. گفته می‌شود این کار معمولا بدون درد است یا درد مختصری دارد. جای این کبودی چند روزی باقی می‌ماند.

اما چرا ورزشکاران بادکش می‌کنند؟ ورزش آن هم در سطح المپیک، درد، کوفتگی و خستگی دارد و ورزشکاران برای کاهش درد، رفع خستگی، بازتوانی و آرامش به این شیوه کهن روی آورده‌اند. هر چند بادکش در المپیک ریو جلب توجه کرده و در شبکه‌های اجتماعی موج به راه انداخته اما پدیده تازه‌ای نیست و دستکم ورزشکاران چینی از المپیک پکن از بادکش استفاده کرده‌اند. برای تجدید قوا و رفع خستگی و کوفتگی البته راه‌های زیادی وجود دارد؛ سونا، ماساژ، حوضچه یخ، پوشش فشارنده مثل گن، شکم‌بند یا بازوبندهای تنگ و فشارنده، اما به نظر می‌رسد بادکش جای خود را در بین آنها باز کرده.

الکس نادور عضو تیم ملی ژیمناستیک آمریکا گفت که راز سلامتی‌اش در بادکش بوده که او را از درد و رنج زیادی نجات داده است: “بادکش موثرتر از هر چیز دیگری است که برایش پول داده‌ام.” کریس کوک کاپیتان تیم ملی ژیمناستیک آمریکا می‌گوید با استفاده از بادکش مکانیکی، خودش برای خودش بادکش می‌کند.

با این حال این روش مختص ورزشکاران نیست. بادکش تقریبا یک دهه‌ای هست که در میان چهره‌های سرشناس بخصوص در عالم موسیقی و سینما هم محبوبیت پیدا کرده، گویینت پالترو، ویکتوریا بکام، جنیفر آنیستون و جاستین بیبر از کسانی هستند که بادکش کرده‌اند. با این که گفته می‌شود بادکش برای درمان بسیاری از دردها و بیماری‌ها مفید است، اما شواهد علمی و طبی برای سودمندی آن وجود ندارد. پروفسور ادزارد ارنست، استاد طب تکمیلی دانشگاه اکستر می‌گوید که بادکش در سه هزار سال گذشته مطمئنا اسباب رضایت خاطر بسیاری را فراهم کرده و روشی تقریبا بی‌ضرر و بی‌عارضه است، اما “هیچ دلیلی برای مفید بودن آن وجود ندارد و کارآزمایی بالینی معتبری هم در باره آن انجام نشده است.”

موثر یا بی‌تأثیر، بادکش یکی از پدیده‌های المپیک ریو است.