به مناسبت روز جهانی توالت؛ سازمان بین المللی توالت را بشناسید

درباره روز جهانی توالت و هزاران سازمان فعال در این حوزه چه می دانید؟

درباره روز جهانی توالت و هزاران سازمان فعال در این حوزه چه می دانید؟

۱۹ نوامبر از سوی سازمان ملل متحد (UN)، روز جهانی توالت (World Toilet Day) نام گرفته. این مناسبت نمادین، برای آگاهی بخشی به جوامع بشری درباره آسیب هایی که عدم استفاده از سرویس های بهداشتی برای انسان و کره زمین ایجاد می کند، در نظر گرفته شده است. در همین راستا، از سال ۲۰۰۱ میلادی، سازمان بین المللی توالت (World Toilet Organization) تاسیس شد تا توسعه سرویس بهداشتی مدرن را در سراسر جهان در دستور کار قرار دهد.

سرویس بهداشتی تمیز و در دسترس بودن آن، یکی از مهم ترین جلوه های یک شهر مدرن و نظام بهداشت عمومی محسوب می شود. این مسئله، در نظام های ارزشیابی بهداشت و سلامت عمومی یک کشور، از اهمیت فراوانی برخوردار است.

وقتی یک جامعه در شهر های مختلف،‌ از سرویس بهداشتی گسترده، تمیز و مدرن برخوردار باشد، شهروندان از استرس های روانی و جسمی مربوط به عدم وجود سرویس بهداشتی در امان هستند و میزان آسیب پذیری های اجتماعی کاهش پیدا می کند. طبق اعلام سازمان ملل، برخی از تجاوزات به زنان و کودکان در کشورهای شرقی و غربی، به واسطه نبود سرویس بهداشتی با حریم خصوصی مطمئن برای این قشر از جامعه رخ می دهد.

از طرفی، نبود سرویس های بهداشتی متعدد و عدم توزیع مناسب آن ها در مناطق روستایی و به خصوص شهری که تجمع جمعیتی در آن بسیار زیاد است، میزان آلایندگی خاک و محیط زیست را افزایش می دهد. این کمبودها سبب می شود افرادی که نیاز به سرویس بهداشتی دارند، از محیط عمومی و بعضا فضای سبز برای رفع حاجت استفاده کنند.

جمعیت ۷ میلیارد نفری کره زمین، سبب شده جامعه جهانی، فعالان محیط زیست و ماموران بهداشت عمومی، به مقوله سرویس بهداشتی به عنوان مسئله ای راهبردی برای حفاظت از محیط زیست و بهداشت انسان ها نگاه کرده و برای گسترش فرهنگ استفاده از سرویس بهداشتی مطلوب و توسعه آن، تلاش های زیادی را در دستور کار قرار دهند.

توالت یک بحران جهانی است

توالت مانند جنگ، کمبود آب و غذای سالم، یکی از جدی ترین مشکلات عصر مدرن به شمار می رود. سازمان ملل سال گذشته در بیانیه ای اعلام کرد که عدم دسترسی به امکانات مطلوب بهداشتی نظیر توالت، می تواند تبعات منفی گسترده ای را برای سلامت و منزلت انسان به همراه داشته باشد. به همین خاطر، روز جهانی توالت در سال ۲۰۱۴ میلادی به عنوان روز برابری، منزلت و ارتباط میان خشونت های وابسته به جنسیت با مسائل بهداشتی نام گذاری شد.

هدف از در نظر گرفتن چنین روزی، افزایش آگاهی عمومی درباره تهدید خشونت جنسی علیه زنانی بود که از ضعف حریم خصوصی مربوط به توالت و سرویس های بهداشتی رنج می برند.در کشور های مختلف دنیا، برای ارتقای آگاهی عمومی نسبت به این موضوع، جشنواره هایی برگزار می شود و حتی پارک موزه هایی نیز احداث شده است.

یک نمونه از آن ها در شهر سوون کره جنوبی قرار دارد. در این پارک موزه، جهت آگاهی مردم از تاریخ و آشنایی با روش های سنتی و مدرن توالت و تشویق آن ها به درک بهتر اهمیت آن در سلامت و بهداشت فردی و اجماعی، برنامه های متنوعی برگزار می شود. این موزه «Mr Toilet House» نام دارد و گردشگران از آن استقبال زیادی به عمل می آورند.

(تصویر پارک موزه توالت در کره جنوبی که معماری ساختمانش هم شبیه توالت است)

این مکان مانند بیش تر پارک های موضوعی که حجم گسترده ای از محصولات فرهنگی را درون خود جای داده اند، دارای مجسمه و تزیینات ویژه مرتبط با توالت و فرهنگ آن است. پارک موزه توالت در کره جنوبی، طیف متنوعی از لوازم، تجهیزات و کاسه‎های گوناگون را در سبک‎های مختلف سنتی کره ‎ای و نیز سبک‌های مدرن غربی ارائه می‌کند.

این پارک در چهل و چهار کیلومتری بخش جنوب شرقی سئول قرار دارد. پایتخت کره جنوبی، یکی از پر قدرت ترین و مدرن ترین سرویس های حمل و نقل عمومی و اینترنت جهان را در اختیار دارد. شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به این آدرس مراجعه کنید.

داستان توالت

(جنبش های مدنی برای توسعه و گسترش توالت های امن و پاگ)

هر چیزی داستان و تاریخچه ای دارد و سرویس بهداشتی نیز از این قاعده مستثنی نیست. توالت، مقوله ای مهم در زندگی انفرادی و اجتماعی به شمار می رود و طبق آمارها، هر فرد حداقل ۳ سال از تمام عمرش را در سرویس های بهداشتی سپری می کند. به همین علت، اهمیت سرویس بهداشتی تمیز و مطلوب، یکی از دغدغه های جوامع مدرن به شمار می رود.

طبق بررسی های رسانه ای، توالت برای نخستین بار اوایل قرن چهاردهم میلادی توسط انگلیسی ها به دنیا عرضه گشت و ما از آن زمان، شاهد ارائه سرویس های فرنگی به این شکل هستیم. پیش از قرن چهاردهم، شیوه و شکل استفاده، همین سبکی است که ما به آن توالت ایرانی می گوییم. در کشور های دیگر، به این نوع توالت، توالت عربی، شرقی، هندی یا زمینی هم اطلاق می شد. همه آن ها یک وجه مشترک داشتند و آن، قرار گرفتن چاهکی در زیر توالت برای ورود فضولات بود.

توالت های ایرانی، عناوینی مانند خلا، مبال، مستراح، آب خانه و حتی آب ریزگاه نیز داشته اند. آفتابه یا به قول برخی ها لوله هنگ نیز اختراعی ایرانی بود. در برخی از اسناد گفته شده است که نخستین توالت عمومی ایرانی، در خیابان ناصر خسروی تهران بنا گشته؛ جایی که مردم به آن خلای رییس می گفتند.

این مکان داستان جالبی دارد. ماجرا از این قرار بوده که صاحب منصبی در روزگاران نه چندان دور، از سمت دولتی خود اخراج می شود. او با زنی ازدواج می کند که سرمایه اش را گرفته و با خرید قطعه زمینی به وسیله آن، نخستین توالت عمومی پایتخت را بنا می نماید. از آن پس، این توالت خلای رئیس نام گرفت. اکنون در تهران، توالت یا «restroom» ‌های پرتال شهرداری در اکثر نقاط شهر دیده می شود.

با وجود توسعه شهر ها در سراسر جهان، مقوله توالت به عنوان یکی از جدی ترین معضلات شهری مطرح است و حتی کشور هایی که مقاصد مهم گردشگری دنیا به شمار می روند، همچنان با معضل سرویس بهداشتی تمیز مواجه هستند. طبق گزارش سازمان ملل، در سال ۲۰۱۵ میلادی، بیش از ۲.۴ میلیارد نفر در جهان به سرویس بهداشتی مناسب دسترسی ندارند و بیش از ۱ میلیارد نفر محبورند در فضای باز، قضای حاجت کنند.

البته به این معنا نیست که تعداد ذکر شده، در طول روز اصلا به سرویس بهداشتی دسترسی نداشته اند. آن ها با محدودیت هایی برای دسترسی به توالت مناسب مواجه بوده اند.

به همین خاطر، روز جهانی توالت، برای آگاه سازی عموم مردم درباره استفاده از سرویس های بهداشتی و تلاش برای کمک به فعالان طراحی و توسعه سرویس های بهداشتی مدرن و حرفه ای که الزامات زیست محیطی در آن ها رعایت شده است، شکل گرفت.

سازمان جهانی توالت

(تصویر ایندکس سازمان جهانی توالت)

سازمان جهانی توالت توسط یک شهروند ثروتمند سنگاپوری تاسیس شد. او موسس انجمن سرویس های بهداشتی سنگاپور بود و از فعالان صنعت ساختمان این کشور به شمار می رفت. وی که یک کارآفرین اجتماعی (social entrepreneur) است، در سال ۲۰۰۲ میلادی موفق به دریافت جایزه «Scwab Foundation Award» شد.

آقای «جَک سیم» از سال ۲۰۰۷ میلادی، در پروژه روز جهانی توالت سازمان ملل متحد همکاری می کند. مجله تایم آمریکا در سال ۲۰۰۸، او را به عنوان یکی از اسطوره های محیط زیست جهان انتخاب کرد. جک، تابوی جهانی درباره توالت ها را شکست و مقوله توالت و دسترسی به سرویس بهداشتی تمیز را به داخل رسانه ها کشاند.

(تصویر جک سیم، موسس سنگاپوری سازمان جهانی توالت)

از زمان شکل گیری سازمان جهانی در سال ۲۰۰۱ میلادی، ۱۲ اجلاس بین المللی در زمینه توالت و دسترسی به سرویس بهداشتی امن و پاک برگزار شده است. و تا کنون شهرهایی مانند سئول، تایوان، پکن، بلفاست، مسکو، دهلی نو، ماکائو، شانگهای، بانکوگ، فیلادلفیا و دوربان آفریقای جنوبی، میزبان نشست های جهانی این سازمان بوده اند. دولت ها نیز همکاری خوبی در این زمینه داشته اند. اکنون بیش از ۲۳۵ سازمان مردم نهاد در کشور های مختلف جهان با این مجموعه همکاری دارند.

سازمان جهانی توالت دارای یک سایت اینترنتی است که در آن، برنامه های گوناگون و نحوه همکاری و عضویت معرفی شده است.

(پانزدهمین کنفرانس بین المللی سازمان جهانی توالت در کوچینگ مالزی)

در پانزدهمین کنفرانس بین المللی سازمان جهانی توالت که امسال در هتل امپریال کوچینگ مالزی برگزار خواهد شد، جدیدترین دستاورد های علمی و فرهنگی در زمینه دسترسی به توالت امن و پاک رونمایی می گردد. همچنین، درباره فناوری های جدید ساخت توالت های دیجیتالی که در برخی کشورهای دنیا مانند کره جنوبی نصب شده است، بحث و بررسی خواهد شد.

شما می توانید برای آگاهی از موضوعات این همایش جالب، به این نشانی اینترنتی مراجعه کرده و با ثبت نام در آن، از حضور در برنامه های جذاب در نظر گرفته شده بهره ببرید. اگر نیازمند اطلاعات خاصی در این زمینه هستید، می توانید از طریق پست الکترونیک درخواست خود را ارسال کنید.

(تصویر وب سایت جدید ترین کنفرانس بین المللی سازمان جهانی توالت در مالزی)

موسس این سازمان در سال ۲۰۰۵ میلادی، کالج جهانی توالت را در سنگاپور راه اندازی کرد تا به امور آموزشی در زمینه طراحی، نصب و راه اندازی سرویس های بهداشتی بپردازد. تمرکز بر روی فناوری های مورد استفاده در سرویس های بهداشتی اکولوژیک، از جمله مقولات فناورانه ای به شمار می رود که در دستور کار قرار دارد. این کالج در شهر «Rishikesh‌» هندوستان نیز شعبه دارد و با ائتلاف جهانی شست و شوی پاک (GIWA) همکاری می کند.

جک سیم در سال ۲۰۰۷ با همکاری سازمان های مختلف در آسیا، ائتلاف جهانی سرویس های بهداشتی پایدار (Sustainable Sanitation Alliance) را راه اندازی کرد تا درباره ارتقای آگاهی عمومی در حوزه سرویس های بهداشتی پاک به فعالیت بپردازد. کارهای مختلف جک سیم در سازمان جهانی توالت سبب شد که وی، به عضویت کنسول برنامه جهانی امنیت آب در انجمن جهانی اقتصاد در بیاید.

جک سیم، در سال ۲۰۰۸ با ریس جمهور وقت آمریکا و سازمان جهانی «Clinton Global Initiatives» در عرصه توسعه سرویس های بهداشتی بازار محور توافق کرد. فعالیت های فرهنگی و اجتماعی گسترده جک سیم در این زمینه، سبب شد که وی نخستین فیلم خود را به عنوان «Meet Mr Tiolet» در جشنواره «Sundance» رونمایی کند.

او تا کنون در دانشگاه های ییل، ایلینویز و دانشگاه ملی سنگاپور به سخنرانی پرداخته و اکنون به عنوان دانشیار دانشگاه ملی سنگاپور راه خود را ادامه می دهد.

موضوعاتی که سازمان جهانی توالت، هر سال به طور رسمی پیگیری می کند، عبارتند از:

•    Disaster and Emergency Sanitation Course (DESC)

•    National Skills Recognition System Course (NSRS)

•    Restroom Design Course (RDC)

•    Restroom Specialist Training Course (RSTC)

•    School Sanitation and Hygiene Education Course (SSHEC)

•    Sustainable Sanitation Course (SusSan)

روز جهانی توالت

سازمان جهانی توالت یک مجموعه غیر انتفاعی چند ملیتی است که مقر آن در کشور سنگاپور قرار دارد. این نهاد، هر ساله ۲۹ آبان را به عنوان روز جهانی توالت جشن می گیرد. هدف این سازمان، مقوله دفع بهداشتی فضولات و دسترسی آسان شهروندان به سرویس بهداشتی امن و تمیز است. فقدان توالت سبب می شود که صدها میلیون تن فضولات انسانی به صورت جمع آوری نشده و تصفیه نشده به جای بماند و مشکلات زیست محیطی برای انسان ها و حیوانات به وجود بیاورد.

سازمان جهانی توالت، از ۱۵۰ سازمان دفع بهداشتی فضولات و هزاران عضو در ۵۴ کشور جهان تشکیل شده و اهداف گسترده ای را دنبال می کند.

سرویس های بهداشتی، عمدتا برای افراد دارای معذوریت و بیماران خاص، ناکارآمد و غیر مطلوب هستند و افراد معلول و سالخورده، نمی توانند از آن ها استفاده کنند. به همین خاطر، عزم جهانی و جدی برای توسعه سرویس بهداشتی، باید به طور جدی در دستور کار قرار بگیرد.

مقوله توالت و سازمان جهانی برای آن، به هیچ وجه موضوع خنده داری نیست و اتفاقا به نسبت تهدیدهایی که در این زمینه وجود دارد، مسئله ای کاملا نگران کننده به شمار می رود. سالانه میلیارد ها نفر در کشورهای مختلف دنیا از دسترسی به سرویس بهداشتی امن و تمیز محروم هستند و این موضوع، خطر ابتلا به بیماری های عفونی را افزایش می دهد.

این سازمان مردم نهاد بین المللی، در کشور های مختلف دنیا شعبه دارد و بر توسعه کمی و کیفی توالت های عمومی نظارت می کند.

(تصویر ایندکس سایت روز جهانی توالت با شعار ما نمی توانیم صبر  کنیم)

سایت روز جهانی توالت در این نشانی قرار دارد و برنامه ها و ماموریت های مختلفی در آن ذکر شده است. شعاری که به صورت هشتگ برای روز جهانی توالت انتخاب گشته، « ما نمی توانیم صبر کنیم» است.

ایران و توالت عمومی

(وقتی می توان یک توالت عمومی را به سبک خیلی جذابی گل آرایی کرد)

این سازمان در ایران شاخه ای ندارد و وضعیت سرویس های بهداشتی در کشورمان نیز مطلوب نیست. پیش تر، شهرداری قزوین در ابتکاری جالب، نخستین همایش ملی سرویس های بهداشتی عمومی را با حضور فعالان محیط زیست برگزار کرد. اما این نگاه علمی به موضوع سرویس های بهداشتی و فناوری های نوین بازیافت ضایعات و فضولات انسانی، در سال های اخیر تداوم نداشته است.

به هر حال، عدم دسترسی به سرویس بهداشتی مطلوب، همچنان یکی از معضلات جامعه شهری به خصوص در تهران به شمار می رود و مشکلاتی را برای توسعه صنعت گردشگری و بهداشت عمومی ایجاد کرده است. در سال ۱۳۹۱، بیش از ۳۴۰۰ تماس با سامانه ۱۳۷ شهرداری تهران درباره کمبود سرویس بهداشتی گرفته شد.

چند وقت نیز سردار طلایی از اعضای شورای شهر تهران، نسبت به کمبود سرویس بهداشتی انتقاد کرد. حتی یک کنسرت نیز در کاخ گلستان بخاطر کمبود سرویس بهداشتی لغو  گشت.

چند نکته

۱- سازمان جهانی توالت نشان می دهد که معضل توالت و تلاش برای گسترش آن در شهرهای مختلف جهان، مقوله ای فرا ملی بوده و سازمان های مردم نهاد می بایست در راستای توسعه محیط زیست و مسئولیت شهری، به آن اهتمام ورزند.

۲- کمبود سرویس بهداشتی در شهرها و در جاده ها، معضل شماره ۲ گردشگری ایران است که سازمان میراث فرهنگی با همکاری شهرداری های کشور می بایست برای رفع آن تلاش کند.

۳- در آینده ای نزدیک، مقوله فناوری و سرویس بهداشتی، یکی از صنایع حرفه ای و رو به رشد جهان خواهد شد. فعالیت در حوزه طراحی و ساخت سرویس های بهداشتی مدرن و تعامل آن با اینترنت اشیا و اپلیکیشن ها (مثلا توالت یاب ها)، می تواند کسب و کار خلاقانه و جالبی را برای علاقمندان به حوزه های کاری نوآور قرن بیست و یکمی ایجاد کند.

۴- مدارس، دانشگاه ها و بسیاری از میادین اصلی در تهران و مراکز استان ها، با معضل سرویس بهداشتی مواجهند. برای حل این ناهنجاری، باید همه دستگاه ها تلاش خود را دو چندان کنند.

ما به زودی درباره دستاوردهای همایش جهانی توالت و همچنین روز جهانی آن، گزارش مفصلی ارائه خواهیم کرد.

منابع: سایت پارک موزه Mr Toilet House ، سازمان جهانی توالت ، سایت روز جهانی توالت