انتقام طبیعت یا نفرین کویتی ها؟

داعش در هنگام عقب نشینی از شهرهای تحت تصرف خود در عراق، چاه های نفت را به آتش می کشد

تصاویر ماهواره ای از آسمان عراق پیشرفت و گسترش دود غلیظی را نشان می دهد که نزدیک به سه ماه است زندگی را برای بسیاری از ساکنان شهر موصل و نواحی اطراف آن بیش از پیش دشوار کرده است؛ توده ای از دود سیاه که از سوختن چاه های نفت ناشی شده و به خوبی یادآور جنگی محسوب می شوند که در خاورمیانه در جریان است و گویی پایانی نیز نمی توان برای آن متصور بود.

خبرگزاری رویترز با اعلام این خبر و اشاره به این نکته که این توده دود سیاه و غلیظ از سوختن نفت چندین چاه نفتی در ۵۰ کیلومتری جنوب موصل ناشی شده است، تاکید کرد: نیروهای داعش اوایل تابستان پیش از عقب نشینی از این مناطق تعمدا چاه های نفت  را به آتش کشیدند. 

آتشی که دود ناشی از آن در سه ماه گذشته هر روز سطح وسیع تری از آسمان عراق را می پوشاند. عکس های پایین گسترش توده دود را طی سه ماه گذشته نشان می دهد:

نکته جالب اما درباره این خبر، شباهت بسیار زیاد آن به بلایی است که خود نیروهای عراقی پس از عقب نشینی اجباری از کویت در دهه ۱۹۹۰ (جنگ دوم خلیج فارس) بر سر چاه های نفت کویت آوردند. آنها در هنگام خروج از این کشور چنان آتش بازی ای در آن به راه انداختند که بسیاری تبعات زیست محیطی آن را شبیه به “زمستان هسته ای” تصور می کردند.

(زمستان هسته ای از عواقب اقلیمی احتمالی یک جنگ هسته‌ای است؛ به خصوص اگر هدف سلاح‌های هسته‌ای منطقه‌ای آتش‌زا و قابل احتراق مانند یک شهر باشد؛ زیرا سوختن آن منجر به تولید و گسترش مقادیر زیادی دود و دوده می‌شود که می‌توانند از پوش‌کره هم بالاتر بروند و موجب بازتابش بیشتر نور خورشید به فضا و در نتیجه کاهش دمای زمین گردد.)

رالف کان -دانشمند هوا و فضای ناسا در گفتگو با رویترز با بیان اینکه البته آنچه امروز در عراق شاهد آن هستیم به وخامت کویت در دهه ۱۹۹۰ نیست، افزود: البته نگرانی های بسیار جدی در این رابطه وجود دارد. آتش همواره با تولید توده های دود غلیظ سمی و سفید مایل به خاکستری همراه است؛ حال چگالی نفت، رطوبت و نمکی که در فضای این مناطق معلق است را به این دود اضافه کنید، نتیجه اش می شود دود سیاه رنگی که امروز آسمان جنوب موصل را فراگرفته است.

در پایان گزارش رویترز آمده: تا زمانی که این آتش سوزی ها بطور کامل مهار نشوند -که اصلا نمی توان پیش بینی کرد چه زمانی این مهم محقق می شود- ساکنان منطقه از تبعات این مشکل زیست محیطی آسیب خواهند دید.

کودکانی که تنها چند دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض هوای بیرون، شروع به سرفه می کنند تنها بخش نگران کننده فاجعه نیست. مشکل زمانی جدی تر می نماید که بدانیم آتش سوزی در چاه های نفت کویت ماه ها ادامه داشت و شاید این مشکل در عراق تا یک سال ادامه یابد.