برای نخستین بار ۱۳ دانشگاه ایرانی در فهرست رتبه بندی علمی تایمز قرار گرفتند

چشمگیر در منطقه اما نه چندان موفق در آسیا

پایگاه اینترنتی “تحصیلات عالی تایمز” یا (Times Higher Education) دیروز با انتشار رتبه بندی معتبر ترین دانشگاه های جهان، برای نخستین بار نام ۱۳ دانشگاه ایرانی را در این فهرست گنجاند.

پایگاه رتبه‌بندی تایمز بعنوان یکی از معتبرترین نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی جهان در گزارش سال ۲۰۱۶-۲۰۱۷ خود نام پنج دانشگاه شیراز، فردوسی، مشهد، آزاد اسلامی کرج و زنجان را به فهرست سال گذشته خود اضافه کرد.

این درحالی است که در رتبه بندی دو سال قبل تنها دو دانشگاه صنعتی شریف و صنعتی اصفهان از ایران حضور داشتند. البته در سال گذشته این تعداد به ۸ دانشگاه رسید تا بدین ترتیب دانشگاه های علم و صنعت ایران، صنعتی شریف، صنعتی امیرکبیر، صنعتی اصفهان، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه شیراز، تهران، علوم پزشکی تهران، فردوسی مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی کرج، شهید بهشتی، یزد و زنجان توانستند در جمع برترین دانشگاه‌های دنیا قرار گیرند.

آخرین گزارش پایگاه رتبه‌بندی تایمز ۹۸۰ دانشگاه از ۷۹ کشور را شامل می شود.

در بین کشورهای منطقه تنها ترکیه با ۱۸ دانشگاه توانست بالاتر از ایران در در خاورمیانه قرار بگیرد و کشورهایی همچون مصر با ۸ دانشگاه، پاکستان با ۷ دانشگاه، رژیم اشغالگر قدس با ۶ دانشگاه و عربستان سعودی با ۴ دانشگاه رده های بعدی را به خود اختصاص دادند.

به این ترتیب رتبه ایران به لحاظ تعداد دانشگاه‌های برتر در سطح جهان از ۲۳ در سال قبل به ۱۷ ارتقاء یافت.

پایگاه رتبه‌ بندی تایمز یکی از نظام‌ های معتبر بین‌ المللی است که از سال ۲۰۰۴ میلادی مراکز آموزش عالی را در سرتاسر جهان مورد ارزیابی و رتبه‌بندی قرار داده است. این رتبه‌بندی از ۱۳ شاخص به شرح جدول زیر در قالب ۵ معیار کلی آموزش با وزن ۳۰ درصد، پژوهش با وزن ۳۰ درصد، استنادات با وزن ۳۰ درصد، وجهه بین‌المللی با وزن ۷.۵ درصد و ارتباط با صنعت با وزن ۲.۵ درصد بهره گرفته است.

محاسبات رتبه‌بندی تایمز در سال ۱۷-۲۰۱۶ میلادی توسط شرکت خدمات حرفه‌ای پرایس واتر هاوس کوپرز (PWC) انجام شده است. محاسبات شاخص‌ها و نمرات توسط سه منبع اطلاعاتی صورت گرفته است که این منابع عبارت از «داده‌های ارسالی از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی که به صورت خوداظهاری جمع‌آوری می‌شوند»، «داده‌های حاصل از نظرسنجی شهرت توسط متخصصین آموزش عالی» و «اطلاعات تولیدات علمی موسسات آموزش عالی نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس» است.

نکته جالب دیگر در این رتبه بندی قرار گرفتن دانشگاه آکسفورد در جایگاه نخست است. اتفاقی که برای اولین بار از سال ۲۰۰۴ (اولین رتبه بندی ارائه شده توسط تایمز) می افتد. تا پیش از این همواره دانشگاه های آمریکایی همچون هاروارد، MIT و استنفورد جایگاه نخست را در اختیار داشتند.

موسسه فناوری کالیفرنیا بعد از ۶ سال، جایگاه نخست جدول را از دست داد و رتبه ۲ جهان را کسب کرد. دانشگاه استنفورد، کمبریج و موسسه فناوری ماساچوست به ترتیب در جایگاه‌های سوم تا پنجم جدول قرار گرفتند. همچنین دانشگاه‌های هاروارد، پرینستون و امپریال کالج لندن به ترتیب رتبه‌های ۶ تا ۸ جهان را به دست آوردند. انستیتو فناوری فدرال زوریخ سوئیس دانشگاه سوم اروپا که به عنوان برترین دانشگاه اروپا خارج از انگلستان شناخته می‌شود، توانسته رتبه ۹ جهان را اخذ کند. دانشگاه کالیفرنیا-برکلی و دانشگاه شیکاگو نیز مشترکا رتبه ۱۰ جهان را به دست آورده‌اند.

انگلستان با ۹۱ دانشگاه بعد از آمریکا رتبه دوم جهان و اول اروپا را به لحاظ تعداد دانشگاه برتر در دنیا کسب کرده است. بعد از کشور انگلستان، کشور آلمان با داشتن ۴۱ دانشگاه رتبه دوم اروپا را کسب کرده است که از این تعداد ۲۲ دانشگاه آن در جمع ۲۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار دارند. دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ توانسته به عنوان برترین دانشگاه آلمان رتبه ۳۰ جهان را کسب کند. این دانشگاه با بیش از ۵۰۰ سال سابقه جزو قدیمی‌ترین دانشگاه‌های دنیا به حساب می‌آید.

در سال ۱۷-۲۰۱۶ دانشگاه ملی سنگاپور با دو پله رشد نسبت به سال گذشته، رتبه اول آسیا و ۲۴ جهان را کسب کرده است. دیگر دانشگاه سنگاپور دانشگاه صنعتی نانیانگ است که حائز رتبه ۵۴ جهان شده است.

ژاپن با داشتن ۶۹ دانشگاه در رتبه‌بندی تایمز رتبه نخست آسیا را به لحاظ تعداد دانشگاه برتر کسب کرده است. دانشگاه توکیو این کشور توانسته با چهار پله رشد نسبت به سال گذشته رتبه ۴۳ جهان را کسب کند.