فارس و کرمان؛ الگو های گردشگری روستایی ایران

فرصت های جذاب گردشگری روستایی در پاییز ۹۵

فارس و کرمان؛ الگو های گردشگری روستایی ایران

صنعت گردشگری در ایران، هنوز با چشم اندازی که برای آن در افق ۱۴۰۴ شمسی تعیین شده است، فاصله زیادی دارد و ما تنها ۹ سال برای رسیدن به آرمان جذب ۲۰ میلیون گردشگر خارجی و ۲۵ میلیارد دلار درآمد ارزی از این عرصه، زمان داریم.

گردشگری روستایی برای ایران، یک موضوع حیاتی هست و همه پتانسیل های آن را در اختیار داریم. ایران با داشتن یک میلیون و ۲۰۰ تپه و ۱۵۰ هزار اثر تاریخی و منابع متنوع طبیعی جزو ۱۰ کشور برتر دارای جاذبه های گردشگری دنیا و پنج کشور نخست در زمینه تنوع و جذابیت گردشگری طبیعی به شمار می رود.

وجود بیش از هشت هزار گونه گیاهی، ۵۰۰ گونه پرنده، ۱۶۰ گونه پستاندار و یک هزار گونه خزنده و آبزی در ایران، درختان کهنسال، چشمه های آب معدنی، رشته کوه های البرز و زاگرس، بیابان های وسیع، ۵۰ دریاچه داخلی و بزرگ ترین دریاچه جهان، جنگل های انبوه، دومین دریاچه شور جهان (ارومیه) و آثار تاریخی بی شمار با سابقه تمدنی بیش از شش هزار سال، ظرفیت عظیمی است که باید بیش از پیش با برنامه ریزی دقیق و کارشناسانه درآمدی بیش از درآمد نفت را نصیب کشورمان کند.

گردشگری سبز یا گردشگری کشاورزی یا گردشگری مزرعه نباید مورد اغفال قرار بگیرد، موضوعی که در اکثر کشور های دنیا، محفلی برای درآمد زایی پایدار و رسانه ای برای معرفی بخش های دیگر اقتصاد و فرهنگ به گردشگران داخلی  و بین المللی شدهاست.

در چند سال اخیر، تسهیل صدور روادید به ملیت های ۱۹۲ کشور دنیا در فرودگاه های ایران (visa on arrival) سبب شده تا شمار گردشگران خارجی به کشور روند صعودی بر خلاف چند سال پیش داشته باشد و این روند  هنوز با شتاب خاص مورد نظر همراه نیست.

عدم برند سازی بهینه برای مقصد های گردشگری کشور و فاصله مکان های اقامتی ایران با استاندارد های جهانی سبب شده تا درک درستی از جذابیت های گردشگری ایران برای کشورهای مختلف حتی کشورهای شمالی همسایه مانند روسیه و ترکیه وجود نداشته باشد و این امر باعث شود که رونق صنعت گردشگری ایران ان طور که شایسته است، صورت نگیرد.

هم از نظر ظرفیت های اقامتی و سیاحتی و اطلاع رسانی و سامانه های دیجیتالی مرسوم در فناوری گردشگری مدرن امروز دنیا، فاصله ما با دنیا بسیار زیاد است و کاهش این فاصله، حداقل ۲ دهه کار حرفه ای و عزمی جهادی طلب می کند. ما اگر بخواهیم روستا ها و بیابان ها و جذابیت های تاریخی خود را درآمد زا کنیم، باید گردشگری روستایی را جدی بگیریم.

s7

(تصویر جشن گل نرگس در روستای جره استان فارس)

اما با این اوضاع، همچنان ما یکی از مقصد های بکر گردشگری جهان هستیم و سایت های بسیاری به خصوص بزرگان گردشگری مجازی مانند تریپ اداویزر، ایران را یکی از ۱۰ مقصد برتر گردشگری در نیمه دوم دهه دوم قرن بیست و یکم معرفی می کنند.

s5

(گردشگری روستایی در گیلان را در موزه میراث روستایی این استان مشاهده کنید)

در ایران، ظرفیت های گردشگری بسیاری وجود دارد و بیش از ۳۰ هزار اثر ثبت شده ملی و ۲۱ اثر شدن جهانی در میراث یونسکو نشان دهنده بخشی از فرصت های بی بدیل صنعت تفریح و گردش در ایران با تاریخی چند هزار ساله است.

یکی از ظرفیت های ناب و کم تر شناخته شده ایران، ظرفیت گردشگری روستایی بوده که می تواند با برند سازی و اطلاع رسانی حرفه ای تخصصی، سالانه ده ها هزار گردشگر را از سراسر جهان به ایران بکشاند.

امروزه صنعت گردشگری جهان، شاخه های متنوعی را برای گردشگری در نظر می گیرد که هر یک ماموریت های خاصی را در رونق گردشگری کشورها ایفا می کنند. گردشگری سلامت، گردشگری ورزشی، گردشگری تاریخی ، از جمله شیوه های متداول گردشگری در چند دهه اخیر هستند.

s4

(گردشگری روستایی در کشورهای مختلف جهان از جمله هندوستان، مالزی و سویس، درآمد میلیون دلاری دارد)

به این نوع طبقه بندی های صورت گرفته، باید گردشگری کشاورزی (Agro tourism)  یا گردشگری روستایی (village tourism) را هم اضافه کرد که در چارچوب گردشگری سبز (Green Tourism) قابل تعریف و تبیین خواهد بود. باید اظهار داشت که در کشوری مانند ایران که از اقلیم تلفیق خشک و بیابانی و مناطق سر سبز برخوردار است و بیابان های وسیع و زیبا دارد، پتانسیل و ظرفیت های گردشگری روستایی بسیار زیاد و حیاتی است.

درآمدی که می توان از راه گردشگری روستایی در ایران ایجاد کرد، در صورت برنامه ریزی گسترده و اتکا به عزم ملی و روش جهادی در مختصات اقتصاد مقاومتی، کم تر از درامدهای نفتی نیست. تجربه گردشگری روستایی در استانهای فارس و کرمان، به نوعی راه را برای فعالیت دیگر استان های کشور در این عرصه می تواند فراهم کند.

s6

(کمپ های گردشگری در استان فارس)

تجربه گردشگری روستایی را با خیلی از تجربه های نمی توان عوض کرد. حس زیبای نوشیدن چای هیزمی در مزرعه و خوردن شیری که از گاو دوشیده شده و سوار شدن بر اسب و شتر و دانه دادن به پرنده گان، بخشی از فرصت های کم نظیریست که گردشگری در روستا به ما می دهد. تجربیاتی بی نظیر و خاطره انگیز که ما را برای مدتی از دنیای دیجیتالیزه شده امروزه در دهکده جهانی دور می کند.

تجربیات گردشگری روستایی

s8

(تصویر روستای پلکانی زیبای دشتک در استان فارس)

در ایران با تاریخی کهن و وحود اقوام گوناگون در سراسر این سرزمین، می توان تجربه های نابی از گردشگری روستایی را در اختیار داشت. از ماسوله گیلان تا ماسوله کهکیلویه و بویر احمد که ماسوله جنوب و از روستا های پله کانی کشور است، ظرفیت های گردشگری روستایی هر جای ایران، دنیایی خاص خود را به ارمغان می آورد.

در گردشگری روستایی می توان تجربه های زیادی آموخت که در اقامت در هتل های ۵ ستاره آن چنانی در دسترس نخواهد بود.

این تجربیات شامل فعالیت­هایی نظیر:

پیاده روی، ورزش­های هیجان انگیز، دیدن مناظر طبیعی و دیدن دهکده­ها، مغازه های کشاورزی، دوچرخه سواری، دوچرخه سواری کوهستان، قایق رانی در کانال­های آب، کمپ زدن در طبیعت، اسب سواری، ماهیگیری، طبیعت گردی، پرنده نگری، نقاشی، شرکت در جشنواره های هنرهای دستی و تجسمی، موسیقی، ادبیات و تئاتر، تعطیلات حفاظتی است.

هم چنین، به این موارد جالب و جذاب که خیلی ها را عاشق روستا های ایران می کند، می توان به بازدید از سایت­های تاریخی، موزه، لذت بردن از غذاها و نوشیدنی های محلی، زندگی در خانه­های روستایی نیز اضافه کرد.

بعضی تجربه ها، بکر و نوستالژیک و رمانتیک است و در واقع گردشگری در روستاهای ایران، این حس را به عاشقان ایران القا می کند.

مخصوصا که گردشگری روستایی در کپر های کرمان و دهکده گردشگری عباس برزگر در جنوب  یا در خانه های ماسوله و فیلند و مازیچال در شمال. … همه، عشق و شکوه و زیبایی را در گردشگری واقعی به تصویر می کشد.

چندی پیش، گزارشی درباره سفر ۷۰ روزه بانوی دونده سوئدی (کریستینا پالتن) به ایران منتشر کردیم که وی، ۱۸۰۰ کیلومتر را در نوار شمالی کشور دوید. وی پس از ترک ایران، ضمن ابراز شگقتی از مهمان نوازی عالی ایرانیان، سبک زندگی مردمان روستایی کشورمان را ستود و از غذاهای سنتی ایرانی که در این سفر تناول کرده بود، در رسانه های سوئدی گفت. آیا این خود نشان گر اهمیت گردشگری روستایی موقت ایران نیست؟‌

آیا روش عباس برزگر  در دهکده گردشگری روستاییش در بوانات شیراز، عاملی برای توسعه گردشگری کشاورزی نیست؟ روشی که بازتاب در  کتاب ها و رسانه های غیر فارسی زبان نیز یافته هست.

s2

(گردشگری روستایی عباس برزگر عاملی برای ترویج گردشگری روستایی در ایران هست)

نمونه ای از فرصت آفرینی ها در عرصه گردشگری روستایی را میتوان عباس برزگر دانست.  عباس بررگر، کارآفرین نمونه ایران در عرصه گردشگری روستایی هست که با دهکده روستایی کوچک خود در یکی از مناطق روستایی دور افتاده، از یک دست فروش ساده، به یک میلیونر معروف بدل گردیده است.

همه این ها به خاطر ظرفیت شناسی و فرصت آفرینی در عرصه گردشگری روستایی بود که عباس را به سمت جذب گردشگران خارجی به دهکده روستایی اش، رهنون کرد. اکنون کار به جایی رسیده است که عباس آقا، از کود الاغ تا آب دوغ و خیار و حتی برگ درخت گردو نیز در دهکده گردشگری کوچکش، پول در می آورد. بیش از ۳۰ اتاقی که عباس آقا برای اسکان گردشگران خارجی در کمپ های گردشگری اش ایجاد کرده، الگوی موفقی برای علاقمندانی هست که قصد دارند تا در این زمینه فعال شوند.

استان فارس به دلیل سایت تاریخی پاسارگاد و پایتخت هخامنیشان، یکی از مقصد های گردشگری در ایران هست که به خوبی می توان از این قابلیت در توسعه گردشگری روستایی استان نیز استفاده کرد. چرا که گردشگران خارجی، این استان را در فهرست مقاصد گردشگری خود در ایران قرار می دهند و از این فرصت می توان استفاده نمود.

آیا هتل های کپری کرمان که اخیرا افتتاح شد، ظرفیت خوبی برایرونق گردشگری روستایی و آشنایی با سبک زندگی اقوام ایرانی نیست؟‌

s1

(هتل های کپری کرمان، فرصتی برای توسعه گردشگری روستایی در جنوب کشور)

روستای باستانی میمند کرمان که یکی از باستانی ترین سکونت گاه های ایران و جهان با بیش از ده هزار قدمت هست، می تواند پایتخت گردشگری روستایی ایران شود. روستای گیسگ کرمان، با معماری و اقلیم جذاب و جالبش، واقعا هیچ چیز برای مقصد گردشگری روستایی شدن در ایران کم ندارد.

s3

این روستای خالی از سکنه، در واقع یک اکو موزه روستایی فوق العاده جذاب برای گردشگران خارجی به شمار می رود که باید در دوران پسا تحریم، بیش تر مورد توجه قرار بگیرد. البته ساخت بیش از ۱۰۰ اقامت گاه روستایی در استان کرمان که از سال گذشته آغاز شد، می تواند بارقه های امید را برای توسعه این صنعت در کرمان روشن نگه دارد.

امسال، ۲۰ اقامت گاه بوم گردی در استان کرمان به ثبت رسید که البته به آن می بایست جذابیت های جاده ترانزینی جاسک-ریگان را نیز اضافه کرد. به هر حال، کرمان برای توسعه صنعت گردشگری روستایی در ایران هیچ چیز کم ندارد جز عزم و برنامه ریزی مسئولان و اشتیاق آفرینی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی.

کرمان، واقع یکی از قطب های گردشگری روستایی در کشور است که توصیه می کنیم در پاییز ۹۵ و حتی زمستان، اگر به این استان زر خیر و تاریخی کشور سفر  کردید، فرصتی برای گردشگری در این استان اختصاص دهید.

s9

وقتی وارد این شهر شوید، تابلویی در ورودی شهر قرار دارد که جمله ای از رهبری بر آن نقش بسته است:

استان کرمان با داشتان روستاهایی مانند روستای گنجان، یک استان ممتاز است. این روستا، طبیعتی زیبا و خانه های تاریخی بسیاری دارد که گردش در آن، حس و حال خوبی را به گردشگران می دهد. یکی دیگر از مواردی که سبب شد روستا گردی در گنجان کرمان رونق یابد و پاتوق برخی از مقامات سیاسی و نظامی در چند سال اخیر شود، مساله شهید پروری این روستای زیبا است.

s11

روستای نمونه شهیدداده گنجان از توابع شهرستان رابر در استان کرمان با تقدیم هفتاد شهید حالا دیگر یک شهیدآباد است شهیدآبادی که درب هر یک از خانه‌هایش را بزنی یکی از اعضای خانواده شهدا و ایثارگران درب را به رویت می‌گشاید.   روستای گنجان خالی در میان کوه‌های سر به فلک کشیده و دره‌های سرسبز در فاصله ۱۱ کیلومتری شمال مرکز شهر رابر قرار دارد.

s12

(نقشه روستای گنجان استان کرمان از ظرفیت های روستا گردی کشور)

البته یکی ازمعروف ترین روستاهای کشور را در کرمان می بینیم. روستای میمند کرمان نیز از دیگر جذابیت های گردشگری فوق العاده این استان به شمار می رود.

s10

چه باید کرد؟

جذابیت های گردشگری در ایران به خصوص در هزاران روستای ایران پهناور، از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب، بسیار و فوق العاده است و در بعضی جاها مانند هرمز، بی نظیر!

گردشگری روستایی برای ایران عصر ۱۴۰۰، عنصری فرصت آفرین در اقتصاد نفت گریز است و باید به مولفه های توسعه ای و ساختاری آن اهتمام ورزید.

روشن است با وجود چنین تنوع گسترده ای در گردشگری روستایی، فواید اقتصادی که برای روستا و اهالی آن منطقه به ارمغان می آید بسیار قابل ملاحظه و چشمگیر خواهد بود. یکی از دلایل توسعه روستاها در کشورهای مختلف جهان، در واقع نشات گرفته  از همین توسعه گردشگری روستاهاست.

برای توسعه گردشگری روستایی در کشور با الگوی استان کرمان و فارس، می توان موارد زیر را پیشنهاد کرد:

۱- کپر های کرمان با برند سازی خوبی صورت بگیرد تا با استقبال جهانی همراه شود و برای آن، پرتال اختصاصی چند زبانه طراحی شود.

۲- تجربه دهکده گردشگری روستایی عباس برزگر در استان فارس نشان داد که می توان با کود الاغ و غذای محلی و گرداندن گردشگران خارجی در جالیز و کشت زار ها، درامد سرشاری را عاید فعالان کشاورزی و گردشگری استان نمود. این ظرفیت ها و تجربیات، در دیگر استان های کشور که مقصد های گردشگری روستایی دارند، توسط ادارات کل گردشگری استان ها جدی گرفته شود.

۳- گردشگری مزرعه، ظرفیتی فراموش شده در صنعت گردشگری ایران است. بسیاری از  دانش آموزان و دانشجویان ایرانی، با ابتدایی ترین موضوعات در عرصه کشاورزی و دامپروری آشنا نیستند و لذا این قشر ۱۵ میلیونی را می توان در قالب تورهای گردشگری روستایی، به نقاط روستایی محل سکونت هدایت کرد.

۴- وزارت آموزش و پرورش و وزارت آموزش عالی و نهادهای فرهنگی و اجتماعی سازمان های نظامی کشور، می توانند در قالب برنامه های آموزشی و علمی و حتی جهادی، فرهنگ گردشگری روستایی در کشور را در میان نسل جوان ایرانی گسترش دهند.

۵- برای تکریم روستا ها و سنت اقوام ایرانی، می بایست فصل خاصی به گردشگری روستایی و معرفی برترین روستاهای کشور در زمینه های مختلف، در کتاب های درسی دانش آموزان و دانشجویان گنجانده شود تااین قشر، به طور حرفه ای و مکتوب، ظرفیت های گردشگری روستایی در ایران را بیاموزند.

s13

(جدید ترین اخبار ایرنا از توسعه گردشگری روستایی در ایران)

۶- کمیته گردشگری روستایی در سازمان میراث فرهنگی هم چون کمیته گردشگری مجازی که پیش تر پیشنهاد کردیم راه اندازی شود تا امور مربوط به رونق آفرینی در گردشگری طبیعی ایران، در دستور کار حرفه ای سازمان قرار بگیرد.

۷- سایت جامع گردشگری روستایی ایران با چند زبان و به صورت چند رسانه ای در اینترنت راه اندازی شود و توسط روابط عمومی سازمان گردشگری، در رسانه های پر مخاطب داخلی و خارجی و مجازی. معرفی شود.

۸- در کلیه نمایشگاه ها و همایش های بین المللی گردشگری که با حضور ایران انجام می شود، گردشگری روستایی ایران ترغیب شود.

۹- بانک گردشگری با حمایت سازمان گردشگری و فعالان حقیقی و حقوقی این عرصه، تسهیلاتی برای گردشگری  روستایی در ایران زمین به وجود آورند.

۱۰- گردشگری روستایی در کرمان و فارس با راه اندازی رالی های موتورسواری، ماشین سواری، ماراتن و برنامه های مختلف،‌می توان مخاطبان بسیاری را از داخل و خارج از کشور به سمت خود بکشاند.

به امید معروفیت هر چه بیش تر روستاهای ایران در عرصه صنعت نوظهور و راهبردی گردشگری قرن ۲۱.

[منابع: خبرگزاری ایسنا، خبرگزاری ایرنا، روستاهای ایران، روستای بوانات، هتل قلعه گنج ]

مطالب مرتبط
مطالب دیگر از همین نویسنده
مشاهده بیشتر
دیجیاتو
۲ نظر

ورود

  • فهیمه آبان ۱۵, ۱۳۹۵

    چقدر لباس های خوشگلی دارن اینا

  • مهتاب آبان ۱۵, ۱۳۹۵

    کاش معرفی میکردین چطوری لباس محلی بخریم از کرمان
    واقعا زیبا بود