نتیجه تحقیقات جدید نشان می دهد که انسان ها به روش های مختلف و تنها با تکیه بر ظاهر افراد، در مورد یکدیگر قضاوت می کنند که در بیشتر مواقع با واقعیت هم هیچ تطابقی ندارد.
«الکساندر تودوروف»، پروفسور روانشناسی از دانشگاه پرینستون در گفت‌وگوی خود با پایگاه اینترنتی بیزینس اینسایدر این چنین بیان داشته که: «بسیاری از ما تصورات لحظه ای و قضاوت های آنی در مورد اطرافیان داریم و هیچ کاری هم در این رابطه از دستمان بر نمی آید.»
در همین رابطه، محقق یاد شده در آزمایشگاه خود به بازسازی کامپیوتری ویژگی های چهره انسان در موقعیت های مختلف پرداخته و خصلت هایی همانند قابل اعتماد بودن، جذابیت، شایستگی رفتاری و … را به تصویر کشیده.
تودوروف همچنین هشدار داده که این قضاوت ها در بیشتر مواقع اشتباه هستند. انسان ها عموما باورها و تعصبات بسیاری در ذهنشان دارند که خطای هاله ای و تفکر قالبی را نیز شامل می شود. در خطای هاله ای فرد از حقیقت دور است و شناخت و تصمیم گیری هایش تحت تاثیر ذهنیت قبلی شکل می گیرد. در تفکر قالبی هم کلیشه های اجتماعی مانع از قضاوت و شناخت منطقی افراد نسبت به دیگران می شوند و بدون شناخت کافی از اطرافیان، آنها را مورد قضاوت قرار می دهند.
برای آشنایی بیشتر با تفکرات «الکساندر تودوروف» و دیگر متخصصان روانشناسی در رابطه با اینکه مردم چگونه بر اساس ظاهر همدیگر را قضاوت می کنند، توصیه می کنیم در ادامه این مطلب با روزیاتو همراه باشید.
ما فرض می کنیم که افراد جذاب، دیگر ویژگی های مثبتشان نیز بیشتر از بقیه است و به همین لحاظ آنها را شایسته، باهوش، قابل اعتماد و … می دانیم.
در بسیاری مواقع مردم تصور می کنند افرادی که صورت بچه گانه دارند بسیار ضعیف، ساده لوح، پذیرا، تسلیم، مهربان و صمیمی هستند. بیبی فیس به صورت گرد، چشمان درشت و نسبت بزرگ تر چانه به جمجمه اطلاق می گردد.
عموما زنان به نسبت مردان بیشتر مستعد داشتن صورت بچه گانه هستند.
صورت های خنثی اغلب شبیه حالت های احساسی هستند. کمتر کسی صورت های عصبانی را دوست داشته و به آنها اعتماد می کند. همچنین این چهره ها نوعی قدرت، خصومت و تهدید را در خود پنهان دارند که چندان دوست داشتنی نیست. آنها درست در نقطه مقابل صورت های خوشحال قرار دارند.
آزمایشگاه تودوروف با استفاده از چهره های دانشجویان کالج آمریکا مدل های مختلف احساسات را بازسازی نمود. آنها برای پیشگیری از هرگونه شبهه نژادی فقط از انسان های سفید پوست در این تحقیق استفاده کرده اند.
درک شایستگی فرد در صورت های بالا از سمت چپ به راست در حال افزایش است. ویژگی مرتبط شامل پوست تیره – که در این مورد فقط به عنوان یک فاکتور جنسیتی محسوب می گردد، نه نژادی – و جذابیت می شود.
درک میزان نفوذ فرد از سمت چپ به راست در حال افزایش است. ویژگی های مربوطه آن نیز شامل پوست تیره تر و ریش است.
میزان برون گرایی فرد از سمت چپ به راست در حال افزایش است.خصلت های مرتبط آن نیز شامل پهنای صورت و لبخند نامحسوس می شود.
خصلت دوست داشتنی بودن از سمت چپ به راست در حال افزایش است. ویژگی های مربوطه شامل جذابیت و خنده پنهان هستند.
ویژگی تهدید در چهره های بالا از سمت چپ به راست در حال افزایش است. ویژگی های مربوطه شامل ریش و سبیل و اخم و عصبانیت مخفی در پشت نگاه است.
ویژگی قابل اعتماد بودن در چهره های بالا از سمت چپ به راست در حال افزایش است. خصلت های مربوطه نیز شامل ویژگی های زنانه و لبخند است.
در تصویر زیر می توانید ببینید که کدام یک از چهره های کامپیوتری، عصبیت کمتر یا بیشتر داشته یا برون گرا به نظر می رسند. این تصاویر در نتیجه تحقیقات «میرِلا واکر» و «توماس ورتر» در دانشگاه باسل تهیه شده اند.
نتیجه تحقیق یاد شده در مجله روانشناسی اجتماعی و شخصیت شناسی به چاپ رسیده و در قسمتی از آن نوشته شده: «چهره هایی که گرما، حس شایستگی و تاثیر گذاری در خود ندارند، دافعه اجتماعی بیشتری دارند.»
از دیگر باورهای مربوط به چهره افراد می توان به این اشاره کرد که: صورت های معمولی، قابل اعتمادتر به نظر می رسند و این باور در مبارزه با نژاد پرستی و بیگانه ستیزی بسیار کارساز خواهد بود.
همچنین گفته می شود انسان ها به صورت هایی که فرم طبیعی خود را حفظ کرده اند بیشتر اعتماد می کنند.
بر اساس هر دو تودوروف و واکر، مردم همچنین از روی چهره افراد به میزان خلاف کار بودن و دردسرزا بودن آنها نیز پی می برند. در چهره های بازسازی شده زیر می توانید مشاهده کنید که احتمال مجرم بودن فرد از سمت چپ به راست زیاد می شود و تصاویر آخر هر دو ردیف بالایی نمایی از یک انسان مشکل ساز را نشان می دهند. در دو ردیف پائین نیز میزان ندامت افراد از چپ به راست زیاد شده.
تحقیقات مورد بحث همچنین اثبات نموده اند که تعصبات ظاهری حتی بر روند رای دادن، قرار گذاشتن، احترام گذاشتن، محکوم کردن و … به افراد مختلف هم تاثیر زیادی دارد.
معایب تاثیر چهره چیست؟
بدون شک نمی توان رابطه تاثیر حالت های چهره و رفتار فرد را انکار کرد اما به گفته تودوروف، مردم بیشتر تمایل دارند تا دیدگاه های اشتباهی در مورد افراد داشته باشند یا واقعیت ها را بیشتر از آنچه هست، تصور کرده و نشان دهند. همچنین ارتباط ریخت شناسی و رفتار می تواند در نتیجه تعصبات و تاثیرهای اجتماعی به وجود بیاید، جائی که مردم دقیقا همان کاری را انجام می دهند که ما انتظار داریم و تاثیر چهره نیز موجب تقویت تفکر قالبی می شود.
خدایی خیلی خیلی عالی و ناب بود چاره صورت بیبی چیه ؟ رنگ پوست رو چطور تیره کنیم و…