فیدل کاسترو رهبر کوبا در سن ۹۰ سالگی درگذشت

رهبر مبارز کوبا که توانست انقلاب این کشور را به ثمر برساند، در واپسین ساعات روز گذشته چشم از جهان فرو بست. این خبر توسط رائول کاسترو برادر آن مرحوم اعلام شده است. مبارز فقید کوبایی، در سال ۲۰۰۸ میلادی از قدرت کنار رفت و بعد از نیم قرن حکم رانی به این جزیره، سکان هدایت کشور را به فرد دیگری واگذار نمود. او در ماه های اخیر کمتر جلوی دوربین ها ظاهر می شد و به همین دلیل، رسانه ها شائبه مرگش را مطرح می کردند.

یکی از آخرین دفعاتی که وی در جمع ظاهر شد، هنگامی بود که گروهی ونزوئلایی برای بازدید از کوبا به این سرزمین سفر کرده بودند. این ماجرا قبل از دیدار رائول کاسترو با باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا روی داد؛ ملاقاتی که از سال ۱۹۵۶ به بعد، نظیر آن رخ نداده بود.

در سال ۱۹۵۵ میلادی بعد از حمله ناموفق به پادگان نظامی مونکادا در شهر سانتیاگو، کاسترو به شهر مکزیکو سیتی فرار کرد و در آن جا گروه مبارزی ۸۲ نفره را به وجود آورد. بد نیست بدانید که «چه گوارا» نیز در همین گروه قرار داشت. بعد از ماه ها برنامه ریزی و کشیدن نقشه، آن ها سال بعد از آن ماجرا، سوار قایق گرانما شدند و خودشان را به ساحل «لاس کلوراداس» واقع در جنوب کوبا رساندند.

آن ها در رشته کوه سیرا مائسترا – محل مبارزه با نیروهای رئیس جمهور وقت «فولخنثیو باتیستا» – کمین کردند. بعد از سال ها تلاش، آن ها موفق شدند کنترل هاوانا را به دست گرفته و تشکیل یک دولت سوسیالیستی را اعلام کنند. بخشی از سخنان کاسترو در آن زمان را با یکدیگر می خوانیم:

“ما به ثروت پشت کرده و خود را فدای کشورمان می کنیم و انقلابی که هزاران دشمن داخلی و خارجی دارد را حفظ خواهیم نمود. موانع زیادی پیش روی ما هستند. گاهی اوقات خود ما با پیش داوری ها و بی حوصلگی ها، مانعی برای به ثمر رسیدن این انقلاب می شویم.”

هدف آمریکا این بود که وی را در سال های نخست حکومتش، از قدرت کنار بزند و برای دست یابی به آن، تلاش های زیادی انجام داد. از آن جمله می توان به فاجعه عملیات خلیج خوک ها در سال ۱۹۶۱ میلادی اشاره نمود که به همکاری کوبا با اتحاد جماهیر شوروی منتهی شد. با این حال، کاسترو توانست موقعیتش را حفظ نماید و روز به روز قدرتش را افزایش دهد. تحریم ها و محدودیت های اقتصادی آمریکا علیه کوبا نیز نتوانست پایه های حکومت وی را سست کند.

با طولانی شدن دوران جنگ سرد، کاسترو موقعیت خود را به عنوان تنها دولت کمونیستی در غرب تثبیت کرد. او در سال ۱۹۶۲ اجازه مستقر شدن موشک های شوروی در خاک کوبا را صادر کرد و باعث شد که تنش های زیادی میان دو ابر قدرت جهان به وجود بیاید.

در نهایت، تنش های به وجود آمده با دادن تعهدی از سوی آمریکا مبنی بر متوقف کردن تلاش ها برای براندازی حکومت کوبا، اندکی کاهش یافت. با توجه به این توافق، شوروی موشک های خود را از کشور کاسترو بیرون کشید و آمریکا نیز تاسیسات موشکی مخفی خود را از کشور ترکیه خارج نمود.

حکومت فیدل کاسترو از دیگر دولت های انقلابی منطقه آمریکای لاتین و نقاط دیگر جهان نیز حمایت می کرد. او در سال ۱۹۷۵ میلادی نیروهای خود را به کشور آنگولا فرستاد. این گونه اقدامات باعث شد که آمریکا در سال ۱۹۸۲، کوبا را در لیست کشورهای حامی تروریسم قرار دهد؛ موضوعی که اخیرا حل شده است.

علی رغم دادن وعده های زیاد، فیدل کاسترو توانست تنها به بخشی از وعده های خود عمل کند. در حکومت وی، موارد زیادی از نقص حقوق بشر مانند عدم آزادی بیان مشاهده می شد. اوضاع اقتصادی هم چندان مناسب نبود و میزان فقر افزایش پیدا کرد.

فیدل کاسترو نماد و الگوی دیگر کشورهای آمریکای لاتین به شمار می رفت. هوگو چاوز رئیس جمهور ونزوئلا و ایو مورالس رئیس جمهور بولیوی، از جمله کسانی بودن که سعی داشتند راه وی را ادامه دهند.

او به علت بیماری قدرت را موقتا به برادرش واگذار نمود. دو سال بعد این انتقال شکل دائمی به خود گرفت و به این ترتیب، دوران حکومت فیدل کاسترو به پایان رسید. با این که شایعات زیادی پیرامون مرگ وی وجود داشت، اما تصاویر منتشر شده، رهبر سابق کوبا را سرحال نشان می دادند. در هر صورت، فیدل کاسترو روز گذشته در سن ۹۰ سالگی درگذشت.