داستان چرم؛ روایت غول خفته صنعت ایران

ایران، بزرگ ترین خام فروش چرم سبک در جهان است

قیمت یک پالتو و کیف چرمی خوب، ۲۰۰ تا ۳۰۰ دلار است. اما قیمت ۱ بشکه نفت خام، زیر ۵۰ دلار است. با این وجود همچنان با صادرات ۱۳۲ میلیون دلار سالامبور و وت بلو،، بزرگ ترین خام فروش چرم سبک و نفت خام جهان هستیم و تنها ۵ صدم درصد از کل بازار ۲۱ میلیارد دلاری چرم سنگین دنیا را در اختیار داریم.

چرم، یکی از جذاب ترین و پر سود ترین صنایع و تجارت جهان به شمار می رود. چرا که ارزش افزوده بسیاری را عاید فعالان خود می کند. در کهن دیار ایران، از روزگارانی خیلی دور، چرم و استفاده از لوازم چرمی به دلیل زیست بوم ایران و هم چنین قرارگیری در جاده ابریشم و نقش تاثیرگذاری در توسعه صنعت و تجارت کشورهای مختلف منطقه و جهان، همواره مورد استقبال بوده و این قضیه را در مدارک و اسناد تاریخی می توان جستجو کرد.

با این حال، شرایط چرم به عنوان یک غول خفته صنعت ایران، وضعیتی متفاوت با جایگاه مورد انتظار دارد و همچنان با سطحی مورد نظر در امر تولید و صادرات فاصله دارد. ما همچون نفت خام، بزرگ ترین خام فروش چرم سبک در جهان هستیم در حالی که می توانیم ده ها برابر قبل، ارزش افزوده ایجاد کنیم.

اگر علاقمندید تا درباره دنیای چرم ایران و شرکت های فعال و اوضاع و احوال کنونی شان اطلاعاتی بدست بیاورید، در گزارش امروز ما در ۵ سکانس همراه باشید.

سکانس اول؛ داستان چرم

داستان چرم و کاربرد آن در زندگی بشر، به هزاران سال پیش باز می گردد. چرم، جنسی است که در فرآیند دباغی پوست خام جانوران، به ویژه گاو و گوسفند بدست می آید. در دباغی، پوست حیوان را که معمولا فساد پذیر است، به یک ماده طبیعی پایدار، دائمی و انعطاف پذیر برای کاربردهای متفاوت تبدیل می کنند.

تلفیق چرم و چوب، بخشی از فناوری عصر باستان را تشکیل می داده و لوح های چرمی که در آن برای نامه نگاری و کتابت استفاده می شود و نمونه هایش را در موزه امام علی و موزه ملک تهران و خیلی جاهای دیگر مشاهده می کنیم، بخشی از این واقعیت را افشا می کنند. بنابراین، چرم و کاربردهای آن، بخشی از تاریخ ارتباطات و پوشش آدمی را در طول اعصار تشکیل می داده و تا امروز که کالای لوکسی در دنیای مد و لباس است، همواره در کانون توجه قرار داشته است.

از پوست حیوانات مختلفی مانند: گوسفند، گاو، بز، شتر مرغ و حتی مار و کروکودیل، چرم درست می کنند که یکی از گران ترین چرم ها، مربوط به کروکودیل است. چرم گوسفند و چرم گاو، از جمله چرم های با دوام و زیبا بوده و به خاطر آنکه الیاف پیشرفته در آن به کار می برند، در کارهای سخت مانند: دستکش های ایمنی، کاربردهای شیمیایی، پوشش های موتور سواری و امثالهم استفاده می شود.

در کشورهایی که رونق کشاورزی و دامداری بیشتر مشاهده می گردد، صنعت چرم و تولیدات چرمی رونق بسیاری دارد. به خصوص که از اواخر قرن نوزدهم با اوج گیری فعالیت طراحان مد و لباس از پایتخت مد اروپا مانند میلان و پاریس و لندن، استقبال جهانی به لباس ها و پوشش های چرمی که با رنگ ها و طرح های مختلف همراه شد، به شدت افزایش یافت.

در ایران نیز، با توسعه صنعت و تجارت حرفه ای در دویست سال اخیر، شاید رونق بخشی به صنعت چرم بودیم. در برخی از شهرهای ایران مانند تبریز، شیراز و خراسان، به واسطه تعاملات بین المللی و فعالیت های صنعتی، صنعت چرم از اقتصاد خوبی برخوردار بوده است.

سکانس دوم: چرم در ایران

در عصر قاجار که یکی از دوره های ورود فناوری مختلف به کشور است، همدان، پایتخت جهانی سفال ایران (لالجین)، از جمله مراکز مهم و عمده تولید ابزار چرمی بوده و به همین خاطر، چرم همدانی، شهره زیادی داشت. این چرم از پوست گوسفند تهیه می شد و در صورتی که الان هم به دیار همدانی ها سفر کنید، رد پای اش را مشاهده خواهید کرد.

روابط ۵۳۰ ساله ایران با روسیه در زمینه تجارت چرم نیز بسیار پر رونق بود و این وضعیت تا کنون نیز ادامه داشته است. صادرات پوست و چرم از اغلب شهرهای ایران به روسیه و حتی عثمانی و هندوستان، یکی از تجارت های مهم ایرانیان به این سه منطقه جهان در دو سده اخیر بود.

تبریز، شهر اولین های ایران، در عرصه چرم و تولید مصنوعات چرمی نیز یکی از پر افتخارهای ایران زمین به شمار می رود. در سال ۱۳۰۸ هجری شمسی، نخستین کارخانه چرم سازی مدرن ایران در تبریز پایه گذاری شد و پس از آن، فناوری چرم سازی تبریزی ها به همدان، تهران و اصفهان رفت.

در سال ۱۳۱۱ هجری شمسی، نخستین کارخانه ماشین و مدرن چرم سازی در همدان توسط اردشیر یگانگی بنیان گذاری شد. برخی، توسعه صنعت چرم مدرن در کشور را مدیون فعالیت حرفه ای همدانی ها می دانند که با چرم همدانی، در صنعت چرم ایران، پر آوازه بودند. به هر حال، صنعت چرم کشور همان طور که ویدیو زیر می گوید، حمایت می خواهد.

جالب است که بدانید، استقبال ایرانیان از تجارت مصنوعات چرمی به قدری بود که شمار کارخانه های چرم سازی در کشور که در سال ۱۳۱۱ هجری شمسی تنها ۲۲ کارخانه گزارش شده بود، ظرف ۱۰ سال پس از آن به ۶ هزار درصد (۶۰ برابر) افزایش یافت و اکنون که نیمه دوم دهه نود شمسی را می گذرانیم، به هزاران کارخانه مدرن با بازارهای صادراتی گسترش یافته است.

سکانس سوم: وضعیت صنعت چرم در ایران

چرم در ایران، یکی از بازارهای بکر و پر پتانسیل است که فعالان و کارآفرینان می توانند در زمینه های مختلف طراحی، تولید، بازاریابی، فروش و خدمات پس از فروش در آن فعالیت کنند. اکنون، صادرات ۱ کت چرمی، ۵ برابر صادرات ۱ بشکه نفت، ارز آوری برای کشور دارد و ایتالیا، پایتخت مد بازان اروپا و یکی از تولید کنندگان محصولات چرمی لوکس جهان، مقصد صادراتی پوست کشور است.

با وجود پتانسیل گسترده در بیش از ۴۰۰ واحد تولیدی پوست و سالامبور در کشور، این واحدها به خاطر مشکلات اقتصادی، با کم تر از ۱۵ درصد ظرفیت مشغول به کار هستند و خام فروشی، معضلی در دنیای چرم کشور است.

سالانه حدود ۱۵ تا ۱۹ میلیون راس دام گوسفندی در کشور ذبح می شود که از این رقم، حدود ۱۴ میلیون جلد پوست، قابلیت صادرات پیدا می کند و در حال حاضر، فقط ۷۰ میلیون دلار حدودا عایدی کشور می شود که می توان با فرآوری و بهسازی صنعت چرم، ۱۲۰ میلیون فوت مربع چرم بدست آورد که بیش از ۸۰۰ میلیون دلار برای کشور ارزش افزوده ایجاد می کند.

وضعیت بازار چرم داخلی با حضور چرم های خارجی در شرایطی که اقتصاد مقاومتی مد نظر دولت است، شرایط خوبی ندارد و همچنان بازار پر رونق چرم شمال پایتخت، در اختیار ترک ها است. با این حال، سفر روحانی به ایتالیا (پایتخت چرم اروپا) و ویتنام (پایتخت کفش چرم آسیا) زمینه را برای همکاری های دو جانبه در عرصه مورد بحث افزایش داده است.

سکانس چهارم: ۷ برند چرم ایران

با اوصافی که درباره دنیای چرم ایران گفتیم، بد نیست در سعی و روال، با شماری از برندهای معتبر صنعت چرم کشور آشنا شویم. برند اول را به برند محبوب این روزهای بهنوش بختیاری، هنرپیشه سینمای ایران اختصاص می دهیم که برای مدتی، سفیر تبلیغاتی آن محسوب می شود.

چرم پاندورا

علاقمندان به صنعت چرم که در فضای مجازی، صفحات هنرپیشه های مطرح سینمای ایران را دنبال می کنند، حتما با نقش ها و رنگ هایی که بهنوش بختیاری با چرم پاندورا، بعضا مخاطبان ۵.۴ میلیون نفری خود را سورپرایز می کنند، آشنا هستند. این برند، یکی از برگزیده های صنعت چرم کشور در سومین جشنواره برند محبوب است.

پاندوار را که درگاه اطلاع رسانی خوب و مفیدی دارد در این نشانی دنبال کنید. این برند از سال ۱۳۷۵ در تهران مشغول به فعالیت شد و اکنون برای اولین بار، سیستم گردش هوای انحصاری خود در کفش را در دستور کار دارد و موفق به تولید محصولات دکتر پاندورا با قابلیت تخلیه هوای داخل کفش و جلوگیری از تعریق پا شده است.

چرم مشهد

یکی از برندهای مطرح چرم کشورمان را باید چرم مشهد دانست. این چرم در شهرک صنعتی چرم مشهد در مساحتی به وسعت ۴۰ هزار متر مربع در سال ۱۳۷۵ آغاز به کار کرد. حفظ و ارتقاء ارزش افزوده صنعت چرم و محصولات چرمی، ایجاد اشتغال در داخل کشور و عرضه مستقیم کلیه محصولات چرمی به هموطنان و صادرات با به کارگیری کلیه امکانات و توان از جمله اهداف چرم مشهد بوده است.

محصولات متنوع چرم مشهد که در سالهای اخیر، جوایز گوناگونی را هم کسب کرده است اینجا ببینید. البته چرم مشهد، در اینستاگرام نیز فعالیت دارد و ۳۷ هزار مخاطب را جذب خود کرده است.

چرم مشهد را در این نشانی دنبال کنید.

نوین چرم

نام شناخته شده دیگری در صنعت چرم کشور، نوین چرم است. برندی که همواره با یکی از سلبریتی های سینمای ایران (بهرام رادان) آن را در خیابان و بزرگراه های شهر مشاهده می کنیم. نوین چرم در زمینه ی تولید محصولات از چرم طبیعی در حوزه ی پوشاک، کیف، کفش و انواع هدایای نفیس و ارزشمند از سال ۱۳۷۰ شروع به فعالیت نمود.

در سال ۱۳۸۲ نام «نوین چرم» را با هدف تولید محصولاتی با کیفیت ، مطابق با استانداردهای جهانی به عنوان نام تجاری خود برگزید و هم اکنون با پشتوانه ۲۵ سال تجربه مفید در شناخت الگوهای رفتاری جامعه  ایرانی با بهره گیری از مواد استاندارد و استفاده از چرم مرغوب و حلال در عرصه ی تولید، به ارائه  خدمات پس از فروش در دفتر مرکزی و ۲۸ شعبه فروشگاهی خودمطابق با ذائقه مشتریان می پردازد.

استفاده از چرم هایی با فرآوری گیاهی که دوست سلامتی و محیط زیست هستند، بکارگیری طراحان مطرح بین المللی، همکاران دانش آموخته و اهل فن ازیک سو و همینطور مشتریانی باسلیقه و خوش ذوق ، روزهای بهاری را برای صنعت چرم کشور نوید می دهد.

سایت نوین چرم برای بررسی محصولات و آگاهی از تولیدات جدید و فصلی این شرکت توصیه می شود که امکان خرید اینترنتی را نیز برای علاقمندان فراهم می کند.

اگر می خواهید از نوین چرم، تخفیف خوبی دریافت کنید، توصیه می کنیم که به عضویت کارت وفاداری آن در آمده و از تسهیلات مربوطه استفاده کنید.

چرم درسا

چرم درسا، نام دیگری در عرصه چرم کشور است که شاهد تبلیغات گسترده آن در بزرگراه های پایتخت در زمستان ۹۵ بودیم.

برند درسا از سال ۱۳۷۱ آغاز به کار کرد. در سال ۱۳۷۹ با این نام به ثبت رسید و کارخانه صنعتی به وسعت ۲۰۰ متر مربع راه اندازی نمود و تا سال ۱۳۸۶ بیستمین فروشگاه زنجیره ای خود را افتتاح کرد. در سال ۱۳۹۱ موقعیت خود را به عنوان برند “درسا، چرم و لوکس” تثبیت کرد.

درسا توسط شاهین فاطمی و امیر کاظم نورمحمدی تاسیس شد که هم اکنون در حال تشکیل خط جدیدی با نام” شاهین_امیر” هستند این خط شامل محصولاتی بسیار خاص، فوق لوکس و هنری خواهد بود.

درسا دارای شبکه ای پانصدهزار نفری از مشتریان وفادار است و با تولیدکنندگان حرفه ای داخلی و ترکیه ای همکاری می کند. سایت درسا، خدمات گسترده ای به علاقمندان دنیای چرم ایران می دهد که بازدید از آن و صفحات درسا در شبکه های اجتماعی را توصیه می کنیم.

برای کسب اطلاعات بیشتر و آشنایی با محصولات درسا، به این نشانی مراجعه کنید.

اگر عاشق دنیای چرم هستید، برندهایی مانند: پاتن چرم، رویال چرم، آریا چرم و مارال چرم نیز انتخاب های خوبی خواهند بود.

سکانس پنجم: ۱۰ راهکار تشخیص چرم اصیل

شاید برای شما این پرسش پیش آمده باشد که چگونه در بازار رنگارنگ امروز که با هجوم برندهای چرم داخلی و خارجی در اقتصاد ایران مواجه هستیم، به قولی سره را از ناسره تشخیص دهیم و بتوانیم با اطلاعات خود، چرم اصلی را از بدلی تمیز دهیم.

احتمالاً یکی از دلایلی که خیلی ها، عطای خرید محصولات چرمی و شیک به نسبت ارزان را به عطایش می بخشند و از خیرش می گذرند، در این نکته باشد که آنها توانایی تشخیص چرم اصل با تقلبی را ندارند و فکر می کنند که احتمالا چرم های ۱۰۰ درصد، چرم نبوده و نمی توان به تبلیغات رنگارنگ دلخوش بود.

به هر حال، اگر علاقمند به دنیای چرم و نگهداری از پوشش های چرمی مانند کت و کیف و کفش و پالتو و پوتین و امثالهم هستید، راهنمای ساده ای وجود دارد که به شما امکان می دهد تا با این اطلاعات، ماه های آینده را با استایل و مد چرمی ظاهر شوید و ظاهر آینده خود را با ظاهر گذشته، متفاوت کنید.

توجه داشته باشید که چرم مصنوعی (PVC-PU) ترکیبی از یک لایه روکش به نام SKIN بوده و یک لایه از جنس PVC یا PU روی آن قرار می گیرد که بر روی پارچه پوشش داده می شود. محصول بدست آمده از این راه، همان ظاهر و احساس چرم طبیعی را دارد و از طرفی، چرم مصنوعی ارزان تر از چرم طبیعی است.

به برچسب محصولات چرمی توجه کنید

محصولات چرمی طبیعی که از فروشگاه های معتبر خریداری کنید و عضو اتحادیه چرم کشور باشند، دارای برچسب اصالت کالا هستند و نشان و مهر نشان دهنده طبیعی بودن چرم و اصالت محصول بر روی کالا درج شده است. اصالت برچسب ها را می توان از طریق سامانه های وزارت صنعت، معدن و تجارت استعلام کرد.

به همین خاطر، خرید محصولات چرمی به دلیل خاص بودن آن و گرانی کالا، از مراکز معتبری باید صورت بگیرد. البته برچسب چرم،‌ تنها یکی از راهکارهای تشخیص اصل بودن محصول چرمی است که قصد خرید دارد.

بوی چرم از سر درون خبر می دهد

به قول شاعر: رنگ رخساره خبر می دهد از سر درون! درباره چرم نیز تقریبا چنین چیزی مصداق دارد. چرم طبیعی، بوی مخصوص به خود دارد. شناخت بوی چرم طبیعی، کمی مهارت نیاز دارد که شاید افراد عادی از چنین مهارتی، تهی باشند. بنابراین، بوی چرم طبیعی را از طریق استشمام چرم های طبیعی حیوانات مختلف، با مشورت کارشناسان، امتحان کنید.

قیمت چرم: مراقب باشید

چرم اصل، کالایی گران قیمت است. پالتویی که با چرم اصل تولید می شود، اگر شما با بهای خیلی اندک در فلان فروشگاه یا دست فروش در سطح شهر مشاهده کردید، باید در اصالت چرم استفاده شده در آن شک کنید. چرا که یکی از راهکارهای تعیین اصالت چرم، قیمت آن است و به قول بورس بازها، هر چیزی بهایی دارد. در صنعت چرم، بر خلاف صنعت بورس، “بز خری” معنا و مفهوم چندانی ندارد و محصولات چرمی اصل را نمی توان حتی پس از گذشت چند سال از تولید آن، مثلا با یک دهم قیمت اولیه خریداری کرد.

چرم طبیعی، بسیار گران قیمت تر از انواع چرم مصنوعی است. اما تشخیص حد قیمت و اصالت محصول، مقوله ای است که هم تجربه می خواهد و هم اطلاعات روز و البته این اطلاعات را امروزه می توان از سامانه های مربوطه، استعلام کرد.

خرید از فروشگاه های معتبر چرم

چرم فروشی، همانند طلا و فرش فروشی، در هر مکانی امکان پذیر نیست. فعالان صنعت چرم، فعالان تقریبا مشخصی هستند و دارای صنف معین و شیوه کار و عملکرد معلومی محسوب می شوند که می توان از طریق سامانه های دیجیتالی بررسی کرد.

بنابراین، تلاش کنید در خرید محصولات چرمی، از مراجعه به فروشگاه هایی که به جز کار چرم، ده ها فعالیت اقتصادی دیگر هم دارند پرهیز کنید. زیرا مقوله چرم، موضوع تخصصی است و تنوع و قیمت بسیار دارد و انتخاب بهترین کالای چرم، در جشنواره ای از محصولات چرمی در فروشگاه تخصصی، حرکت اثربخش تری خواهد بود.

پشت چرم مهم تر از روی چرم

این اصطلاح چرم فروشان حرفه ای است که همواره، در بررسی اصالت محصولات چرمی، پشت محصول را نیز نگاه می کنند. برخی از روش های شناسایی چرم غیر اصل را می توان در بررسی بافت های پشت چرم مشاهده کرد. شاید سوال کنید که برای بررسی اصالت کیف، کاپشن، دستکش و دیگر محصولات چرمی که دارای آستر هستند چه باید کرد؟

خوب! به درزهای دوخت این محصولات چرمی دقت کنید. پشت چرم طبیعی پرز دار است در حالی که پشت پارچه های مصنوعی، معمولا به صورت شبکه ای، با نخ دوخته شده است. یکی از راه های شناخت می تواند این روش باشد اما همیشه دقیق نیست.

ضخامت ناهمگون چرم

چرم اصل، یک دست نیست. بر خلاف تصور عموم که فکر می کنند چرم اصل، باید سطحش یک دست باشد، سطح ناهمگونی دارد. یعنی بعضی جاها نازک و بعضی ضخیم است. چون قسمت های مختلف پوست دام، ضخامت های متفاوتی دارد. اما در چرم تقلبی، همه این خلل و فرج و ناهمگونی ها برطرف می شود تا محصول یک دست در اختیار مشتری قرار بگیرد. بنابراین، ضخامت، کلید واژه خوبی برای شناسایی چرم اصل از چرم مصنوعی است.

بازتاب نور در چرم طبیعی

نور هم یکی از روش های تعیین اصالت یا عدم اصالت اشیاء است. این قضیه را نیز، به تجربه می توان دریافت. اگر چرم طبیعی را زیر نور بگیرید، نور یکدستی را منعکس نمی کند. علتش را نیز می توان در دلیلی که در روش قبلی توضیح دادیم، جستجو کرد.

چون چرم طبیعی، سطح ناهمگونی دارد، قطعا انعکاس نور یکسانی هم ندارد و بعضی جاهای آن، مات و بعضی جاها براق به نظر می رسد.

بافت و طرح روی چرم مهم است

وقتی دست به چرم می زنید، به بافت و طرح روی چرم هم دقت کنید. چرم طبیعی، دارای طرح غیر تکراری و منحصر به فرد است. شکل خاصی ندارد. اگر روی چرم، طرح تکراری و قابل دنبال کردن مشاهده کردید، به اصالت چرم شک کنید.

چرم مصنوعی به سرعت مشتعل می شود

یکی از روشهای ضربتی تست چرم مصنوعی از طبیعی، تست اشتعال است. چرم مصنوعی چون از پلاستیک درست شده است، به راحتی مشتعل می شود. اما این قضیه به همان سرعت برای چرم طبیعی اتفاق نمی افتد.

البته این روش را در فروشگاه آزمون نکنید ولی در نظر داشته باشید که یکی از مهم ترین نشانه ها برای تشخیص چرم مرغوب و طبیعی، حس لمس آن است. چرم طبیعی همانند یک پوست واقعی، بر خلاف چرم مصنوعی، حس گرمی به دست می دهد.

جهت مراقبت از محصولات چرمی خود، ویدیوی زیر در ۱۹ دقیقه اطلاعات جالبی در اختیارتان قرار می دهد.