پیامک های تبلیغاتی ناخواسته دوبی و آنتالیا، فرصت ساز هست؟

روزیاتو: صبح تا شب موبایل های مردم ایران مملو از تبلیغ های ناخواسته ای هست که سفر لحظه آخر به دوبی و آنتالیا و استانبول و کوشی آداسی را تبلیغ می کند در حالی که هزاران فرصت گردشگری ممتاز در ایران،‌ بدون تبلیغات و بازاریابی و مخاطب در جا می زند. در این گزارش به اهمیت برند سازی برای مقصد های گردشگری داخلی اشاره می کنیم. با ما همراه باشید.

سفوط هواپیمای سوخو روسیه توسط ترکیه در سال ۲۰۱۵ میلادی سبب شد که گردشگران روسی که عمده گردشگران ترکیه را در سال های اخیر تشکیل می دادند، ترکیه را از فهرست مقاصد گردشگری کم هزینه خود خارج کنند و عملا ۹۵ درصد گردشگری ترکیه از گردشگران روسی خالی شد و گردشگری ترکیه در رکود فرو رفت. ضرر میلیارد دلاری که ترکیه به واسطه کاهش روابط دیپلماتیک با روسیه متحمل شد، در دورانی که شهر های مختلف این کشور با حملات مختلف تروریسی همراه است، دوران سختی را برای گردشگری ترکیه که یکی از مقصد های گردشگری معروف جهان به شمار می رود،‌رقم زده است.

اما گویا گردشگران ایرانی که چند دهه هست که ترکیه یکی از مقاصد اصلی گردشگری ان ها به شمار می رود،‌ قصد جبران ضرری را دارند که روس ها به صنعت گردشگری ترکیه زده اند!‌ از تبلیغات گسترده درباره تشویق هموطنان به خرید خانه در مناطق ییلاقی ترکیه گرفته تا تبلیغ تورهای لحظه آخر ترکیه در سایت ها و پیامک های تبلیغاتی، همه و همه نشان می دهد که فعالان گردشگری ایرانی به طور ناخواسته، در گیر تبلیغ ظرفیت های گردشگری رقیب شده اند. اگر چه تبلیغ در سایت های لحظه آخر ممنوع شده بود، اما هم چنان شاهد تبلیغات گسترده هستیم. این قدری که ایرانی ها عاشق ترکیه شده اند، ترک ها خیلی تمایلی برای سفر به ایران ندارند. حتی با وجود نمایشگاه های گسترده ایران در این کشور!

رقیبی که هم ظزفیت های گردشگری گسترده تر از ما دارد و هم در این مسیر، بسیار حرفه ای و شناخته شده است. در دورانی که عصر پسا برجام و دوران اقتصاد مقاومتی و مسائلی از این دست سر زبان هاست، تبلیغات لحظه به لحظه مقاصد گردشگری خارج از کشور که میلیون ها دلار سرمایه ایرانیان را از کشور خارج می کند، روش پسندیده ای نیست.

(گردشگری داخلی در ایران، زیر بمباران تبلیغاتی لخظه به لحظه سفر به کشورهای همسایه گم شده است)

در حالی که هزاران مقصد گردشگری فوق العاده و جذاب ایران از ییلاقات شمال گرفته تا دنیای گردشگری زیر زمینی در غار های ایران، همه و همه مغفول مانده و نیاز به توجه مادی و معنوی مسئولان و مردم هست، تبلیغ ظرفیت های گردشگری همسایه های شمالی و جنوبی ایران تا این اندازه، اقدام شایسته ای نیست.

اگر به یکی از کشورهای منطقه و حتی کشورهای اروپایی سفر کنید و برای مدت اقامت کوتاه، سیم کارتی را خریداری و شارژ کنید، تنها این سیم کارت ابزاری برای ارتباطات شما با کشور مبدا و رسانه تعاملی در کشور مقصد خواهد بود. بعید هست که شماره سیم کارت شما، تبدیل به ابزار تبلیغاتی تولیدکننده و عرض کننده کالا و خدماتی خاص شود که بدون اطلاع از سلیقه و نیاز شما، موبایل شما را مورد هجمه تبلیغات مختلف کند. اما متاسفانه در کشور ما، همچون برخی از پدیده های اجتماعی نامطلوب که به دلیل عدم برخورد جدی مسئولان، تبدیل به یک پدیده متداول و غیر قابل انکار شده است، معضل پیامک های تبلیغاتی ناخواسته، همچنان از موارد انتقادی به شبکه ارتباطی کشور هست.

پیامک های تبلیغاتی ناخواسته ای که بدون توجه به نیاز، علایق، شرایط سنتی و حتی حنسیتی مخاطبان خود، از صبح تا شب، مجموعه ای از شماره تلفن های مخاطبان سامانه های تبلیغاتی را، آماج حمالت تبلیغاتی می کنند. از فروش لباس زیر زنانه تا دریافت دیپلم تضمینی و چاپ مقاله ISI گرفته تا دریافت ویزای شنگن در ۵ روز و تورهای هوایی شاد ۵۰۰ تومنی به مقصد فلان کشور!!! اکنون، پیشرفت سامانه های تبلیغاتی پیامکی، این فرصت را برای سودجویان فراهم کرده است تا پا را فرا تر گذاشته، و از ارسال پیامک به شما نیز سودآوری مضاعف کنند.

پیامک های ارزش افزوده، ترفند جدیدی برای درآمد زایی هست. مثلا از شما درخواست می شود، اگر خواهان دریافت پکیجی از بهترین تورهای مسافرتی در فلان شهر یا کشور هستید، عدد خاصی را به شماره فلان، پیامک کنید و در ازای دریافت این خدمات، x ریال به قبض موبایل شما افزوده می شود که باید بعدا پرداخت کنید. حال این که چه کیفیتی این خدماتتولید محتوا در فضای گردشگری کشور دارد و تا چه حد مخاطبان تازه کاری که از این سرویس ها استفاده می کنند، رضایت دارند، در جای خود محفوظ هست.

اما مساله این جاست که چرا باید نظارتی مشخص و قانونی بر روی ارسال کننده گان پیامک های تبلیغاتی ناخواسته حاکم نباشد. چرا نباید مراکزی که تورهای لحظه آخری را به طور انبوه به مشتریان ارسال می کنند و بعضا بدون مجوز از مراکز ذیربط، از ارائه خدمات تبلیغ شده عاجز هستند، محاکمه و به مردم معرفی شود؟ چرا نباید آژانس ها و فعالان خصوصی متخلف در عرصه گردشگری کشور که از طریق سایت های اینترنتی و SMS های تبلیغاتی ناخواسته اطلاع رسانی و فضای صنعت گردشگری ایران را متشنج و تضعیف می کنند، احساس ناامنی  بکنند؟

این ها پرسش هایی هست که نه تنها اهتمام برای یافتن راه حلی مشخص و حساب شده، وظیفه وزارت ارتباطات (ict.gov.ir)، سازمان رگولاتوری و تعامل با بدنه های گردشگری و قانونی و انتظامی کشور هست، بلکه فرهنگ سازی نیز از طریق رسانه ملی باید در دستور کار قرار بگیرد.

طبق آمارها، روزانه بیش از ۲۰ میلیون پیامک تبلیغاتی به مخاطبان موبابل در ایران ارسال می شود که حجم قابل ملاحظه ای از آٖن به تورهای لحظه آخری به مقاصد دوبی و استانبول و حتی سفرهای استانی مربوط می شود. آن هم در وضعیتی که هر شخصی حقیقی یا حقوقی بدون توجه به در اختیار داشتن گواهی صلاحیت، قادر به ارسال انبوه تبلیغات در عرصه گردشگری داخلی و بین المللی هست.

به نظر نمی رسد، پیامک های تبلیغاتی ناخواسته ای که این روزها تحت عنوان تورهای لحظه اخر و سفرهای این تیپی برای حجم عظیمی از مخاطبان ارسال می شود و همه قیمت های نازلی را پیشنهاد می کنند، وضعیت فرصت آفرینی را در عرصه گردشگری کشور سبب شود. چرا که معمولا موسسات گردشگری معتبر حاضر نمی شوند به خاطر جذب مشتری به هر قیمتی، آن ها را در وضعیت نامناسب از نظر خط هوایی، محل اقامت و ارائه خدمات گردشگری قرار داده و ملغمه ای از نارضایتی مسافران و مشتریان را دریافت کنند. موضوعی که کاهش اعتماد مشتری و تضعیف برندینگ موسسه گردشگری را در کوتاه مدت و حتی بلند مدت سبب خواهد شد.

یکی از رموز موفقیت در عرصه صنعت گردشگری همچون دیگر صنایع، خوش نامی و reputation هست که مدیریت اثربخش آن، فوایدی بسیار بیش تر از ارائه خدمات بی کیفیت یا کم کیفیت به بهایی نازل به جامعه گسترده ای از مخاطبان را در پی دارد. معمولا مراکزی قدیمی و خوش سابقه در عرصه گردشگری داخلی و خارجی، هیچ گاه راضی نمی شوند که بسته های تور خود را از طریق هجمه های تبلیغاتی پیامکی ناخواسته به مخاطبانی که در جامعه هدف آن ها قرار ندارند ارسال کنند و به این واسطه، مخاطب گرایی و مشتری سازی کنند.

به هر حال، گردشگری در ایران، امروزه در دنیای مجازی نیز روزنه های یپیدا کرده و ابزارهای دیجیتالی اینترنتی و موبایلی،بخش جدایی ناپذیر از این قصه هستند. توجه مسئولان ذیربط به روش های کاسب کارانه افراد سود جود و بعضا بی صلاحیت در عرصه تبلیغات و بازاریابی صنعت گردشگری کشور، با همکاری پلیس فتا (cyberpolice.ir)و نهادهای اطلاعاتی و گردشگری ایران، یک نیاز اساسی هست.

امیدواریم برای ساماندهی وضعیت تبلیغات پیامک ها و حتی مراکز فعال در زمینه خدمات گردشگری داخلی و خارجی در فضای فناوری اطلاعات ایران، معاونت فناوری اطلاعات سازمان میراث فرهنگی کشورمان با همیاری مرکز رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد(saramad.ir) و نهادهای مسئول در وزارت ارتباطات و شورای عالی فضای مجازی(majazi.ir)  ،دستور العملی را برای ساماندهی این وضعیت که فضای تبلیغات گردشگری کشور را مسموم کرده است، در دستور کار قرار بدهند.

اما اگر پیامک های تبلیغاتی ناخواسته سفر و تفریح، شما را خیلی آزرده کرده است توجه شما را به ۴ نکته جلب می کنیم :

• سرویس های خدمات ارزش افزوده اشکال مختلفی دارند و تنها موارد مربوط به پیامک ها را شامل نمی شوند بلکه در مواردی استفاده از سرویس های دیگری مانند خدماتی که از طریق تلفن های گویا ارائه می شود نیز خدمات ارزش افزوده به حساب می آیند، در حالی که اغلب مشترکان از این مو ضوع مطلع نیستند اما ممکن است فردی از این خدمات نیز استفاده کرده باشد که در این صورت به کسر هزینه بابت استفاده از سرویس ارزش افزوده منجر شده است.
• برای شکایت از پیامک های تبلیغاتی به آدرسcra.ir مراجعه و فرم را پر کنید.
• با سامانه تلفنی ۱۹۵ تماس بگیرید و شکایت خود را مطرح کنید.
• در صورتی که مشاهده کردید که سامانه تبلیغاتی مشکوک مجازی یا موبایلی در عرصه گردشگری با شما در تعامل هست، موارد را به پلیس سایبر ایران اطلاع دهید.

با توجه به برخورد ناشایست پلیس فرودگاهی امارات با گردشگران ایرانی به واسطه اسکن چشم و مسائلی از این دست و هم چنین ناآرامی هایی که در ترکیه در چند ماه اخیر مشاهده می شود، صنعت گردشگری کشور باید به سمت جایگزین هایی حرکت کند که هم سلیقه مردم را تغییر دهد و هم فرصت آفرینی برای گردشگری داخلی و اقتصاد داخلی ما بکند.

اعطای تسهیلات به دانش اموزان و دانشجویان برای گردش آسان و کم هزینه در داخل کشور و برگزاری تور های گردشگری خارج از کشور در کشور های مقصد علمی برای ایرانیان، زمینه ای هست که می تواند هم اقتصاد گردشگری داخلی را گسترش داده و هم برای توسعه مقصد های گردشگری ایران،‌برند سازی بهینه کند.

از طرفی، توان و سرمایه گردشگری خارجی هموطنان را به جای انتخاب مقصد های گردشگری معمولی و رایج کنونی که اکثر به کشور های اطراف و همسایه ایران متمرکز شده است، می تواند به گردشگری صنعتی، گردشگری علمی و گردشگری هنری سوق داده و زمینه را برای معرفی قابلیت های ایران به جهانیان فراهم کند.

برقراری سیستم تبادل دانشجو که در بین دانشگاه های اروپا متداول هست جهت اعزام دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا به دانشگاه های طرف قرارداد وزارت علوم و بهداشت برای تفریح و تحصیل  و تحقیق موقت،‌ فواید زیادی برای کشور به ارمغان خواهد آورد. هر دانشجو و محقق،‌سفیر رایگان و موثر گردشگری ایران به شمار می رود و باید از این پتانسیل، رایزن های فرهنگی ایران در کشور های مختلف دنیا برای توسعه صنعت گردشگری ایران استفاده کنند.

به امید روزی که به جای تبلیغ لحظه به لحظه پاساژ ها و مراکز آبی و ساحلی و کویری کشورهای همسایه، تبلیغ سوباتان و فیلند و کرمان و شیراز و مازیچال و غار های زیبای ایران با تسهیلات بانکی و کمک های معنوی تحت حمایت سازمان میراث فرهنگی به دست ما ایرانی ها برسد تا احیای صنعت گردشگری ایران، در دستور کار جدی قرار بگیرد.