کمی دورتر از اسکله شهر ونکوور در منطقه ی تاریخی «گاستون» (Gastown) یکی از مهم ترین جاذبه های شهر قرار دارد که همیشه افراد و به خصوص جهانگردان را دور خود جمع می کند؛ ساعت بخار گاستون. این ساعت منحصر به فرد که ۴.۸ متر طول دارد زمان را روی چهار صفحه به نمایش می گذارد و هر یک ربع یکبار با خارج شدن دود از نوک ساعت مانند یک لوکوموتیو صدای ناقوس کلیسای وست مینستر نیز به گوش می رسد. اگر چه این ساعت کاملاً عتیقه بوده و تکنیک استفاده از بخار در چنین ابزاری بسیار قدیمی و کهنه به شمار می آید اما ساعت بخار گاستون (Gastown Steam Clock) بسیار جوان تر از آن چیزی است که فکر می کنید.
این ساعت در سال ۱۹۷۷ توسط یک ساعت ساز سرشناس کانادایی به نام ریموند ساوندرز به عنوان بخشی از زیباسازی منطقه ی گاستون ساخته شد. در سال های دهه ی ۱۹۶۰، بسیاری از شهرهای آمریکای شمالی از قبیل نیویورک، تورنتو و سیاتل شاهراه هایی داشتند که در سمت راست شهرها و یا در موازات اسکله ها قرار گرفته بودند. شهر ونکوور دارای چنین شاهراهی نبود به همین دلیل مسئولین شهرداری ونکوور تصمیم گرفتند که این نقص را با ساخت یک شاهراه بزرگ که بزرگراه «ترنس کانادا» را به پل «لاینز گیت» وصل می کرد رفع کنند. این مسیر جدید از میان مناطق تاریخی «استراثکونا» (Strathcona)، محله ی چینی ها (Chinatown) و گاستون می گذشت.
جوامعی که در مسیر این بزرگراه قرار داشتند به این نقشه اعتراض کرده و در نتیجه چنین طرحی بایگانی شد اما تلاش ها به بازسازی خانه های قدیمی شهر معطوف شد که برای سال ها به حال خود رها شده و در مرحله ی تخریب کامل قرار داشتند. تا سال ۱۹۷۷ نوسازی منطقه ی گاستون در ونکوور تقریباً به اتمام رسید اما یک نقطه ی مرکزی در شهر که بتواند توجهات را به خود جلب کند وجود نداشت تا مسافران و جهانگردان و حتی مردم شهر را دور خود جمع کند. از این رو تاجران محلی و صاحبان املاک منطقه توانستند ۵۸.۰۰۰ دلار جمع آوری کرده و به ساوندرز بدهند تا یک ساعت با ظاهر و ویژگی های سنتی و قدیمی بسازد.
به همین دلیل شکل کنونی ساعت که به گذشته ی صنعتی این منطقه اشاره داشت انتخاب گردید، جایی که زمانی لوله های بخار در زیر زمین کشیده شده و دستگاه های صنعتی را تغذیه می کردند. بدین ترتیب ساعت بخار گاستون به عنوان دومین ساعت بخار جهان ساخته شد. اولین ساعت بحار جهان توسط یک مرد انگلیسی به نام جان اینشاو در سال ۱۸۵۹ ساخته شده بود تا نظر مشتریان را به مهمانخانه ی جدید خود در محله ی «لیدی وود» شهر بیرمنگام جلب کند. جان اینشاو که قبلاً در زمینه ساخت ماشین های بخار برای راه آهن و شرکت های کشتیرانی فعالیت داشت، ساعت بخاری را ساخت که بخار تولید شده در یک دیگ بخار به صورت قطرات آب درآمده و در فواصل زمانی معین روی صفحه ای می افتاد. این صفحه به یک روش جالب این چرخه را ادامه می داد.
این ساعت بالای در ورودی مهمانخانه نصب شد و این مهمانخانه به زودی به «مهمانخانه ی ساعت بخار» مشهور گردید. ساعت بخار ساخت اینشاو چنان باعث شهرت این مهمانخانه و رونق آن شد که در اوایل دهه ی ۱۸۸۰ دیگر این مهمانخانه به یک سالن موسیقی بزرگ تبدیل شده بود. ساعت بخار ریموند ساندرز به روش دیگری کار می کند و در واقع برای کار کردن نیازی به بخار ندارد زیرا انرژی خود برای کار کردن را از جاذبه ی زمین تامین می کند. در واقع این ساعت از چندین توپ استیل تشکیل شده که بر اساس وزن مرتب شده اند و وزن ان ها باعث می شود که زنجیر آویزان شده به حرکت درآید که در ادامه باعث کار کردن دسته های ساعت می شود.
موتور بخار کوچکی که در پایه ی ساعت قرار دارد زنجیز بالا برنده را به کار می اندازد که در نتیجه ی آن توپ های استیل به بالای قرقره زنجیری برده می شوند. موتور بخار همچنین مسئول تولید بوق ها، سوت ها و البته بخار خارج شده از ساعت نیز هست. ریموند ساوندرز از آن زمان تاکنون چندین ساعت بخار در اماکن عمومی برای شهرهایی مانند اوتارو در ژاپن، ایندیاناپولیس در ایالات متحده و شهرهای ویستلر و پورت کوکویتالم در کانادا ساخته است. چندین ساعت بخار دیگر نیز که توسط افرادی غیر از ساوندرز ساخته شده اند در ساحل نورماندی در فرانسه، بازار چلسی فارمرز در لندن و سنت هلیر در نیوجرسی قرار دارند.
بدون نظر