بحران در اسپانیا؛ هر آن چه که باید در مورد همه پرسی استقلال کاتالونیا بدانید

این روزها تب استقلال و همه پرسی همه جا را فرا گرفته است و در حالی که هفته ی گذشته خبر برگزاری همه پرسی در اقلیم کردستان عراق به سرخط خبرهای رسانه های معتبر جهان تبدیل شده بود، دیروز نیز خبر رسید که همه پرسی استقلال منطقه ی کاتالونیا در اسپانیا علی رغم مخالفت شدید دولت مرکزی اسپانیا، بازداشت های فراوان و جمع کردن صندوق های رأی گیری اما انجام شده است. در ساعات اولیه امروز نیز رهبر منطقه ی کاتالونیا اعلام کرد که ساکنان این منطقه به همه پرسی استقلال از اسپانیا رأی مثبت داده اند. دیروز پلیس ملی اسپانیا همراه با برخی از افسران پلیس منطقه ای ایالت کاتالان به دستور نخست وزیر که این همه پرسی را مغایر با قانون اساسی دانسته به مراکز رأی گیری حمله کرده، بسیاری از صندوق های رأی گیری را با خود بردند و در درگیری های پیش آمده جمع زیادی از طرفین زخمی و بسیاری نیز دستگیر شدند.

چه چیزهایی باید در مورد ایالت کاتالونیا بدانید؟

منطقه ی کاتالونیا در شمال شرقی اسپانیا واقع شده و یکی از ایالت های ثروتمند این کشور به شمار می آید. مردم کاتالونیا زبان و فرهنگ خاص خود را دارند. این ایالت حدود ۷.۵ میلیون نفر جمعیت دارد و پایتخت آن نیز شهر بارسلونا است که دومین شهر بزرگ و پرجمعیت اسپانیا به شمار می آید. شهر بارسلونا در سال ۱۷۱۴ توسط فیلیپ پنجم تصرف شد که گامی در جهت شکل گیری کشور اسپانیای مدرن کنونی بود اما کاتالونیا هنوز هویت جداگانه خود را حفظ کرده است.

چرا کاتالان ها خواستار استقلال از اسپانیا هستند؟

تمایل به استقلال از کشور اسپانیا در منطقه کاتالونیا قدمتی چند صد ساله دارد. این تلاش ها در سال ۱۹۳۱ به ثمر نشست و کشور مستقل کاتالان تاسیس شد که دوام زیادی نداشت و حکومت کاتالان در سال های ریاست جمهوری ژنرال فرانسیسکو فرانکو (۱۹۳۹ تا ۱۹۷۵) منحل گردید. در دوران حکومت ژنرال فرانکو حتی استفاده از زبان کاتالونیایی در مراکز عمومی نیز ممنوع گردید و فرهنگ این منطقه سرکوب شد. بعد از استقرار دوباره دموکراسی در اسپانیا، ایالت کاتالونیا توانست خودمختاری خود را در درون این کشور بدست آورد. اما اگر چه در حال حاضر این منطقه حکومت مرکزی خود را دارد و تا حدود زیادی مستقل از دولت مرکزی اسپانیا عمل می کند اما این خودمختاری در زمینه های مهمی مانند کنترل مالیات ها وجود نداشته و مردم این منطقه خواهان جدایی کامل از اسپانیا هستند.

چه چیزی باعث بالا گرفتن دوباره تب استقلال در این منطقه شده است؟

در طول دوران رکود اقتصادی اخیر در اسپانیا بار دیگر موضوع تقاضای استقلال در میان مردم منطقه ی کاتالونیا مطرح گردید که با برگزاری گردهمایی ها و تظاهرات بسیار بزرگی در شهر های این ایالت همراه بود. مردم این منطقه بر این باورند که رونق اقتصادی منطقه ی کاتالونیا تنها عاملی است که باعث جلوگیری از ورشکستگی اقتصادی کشور اسپانیا شده و نباید دسترنج مردم این منطقه برای اداره ی تمام کشور هزینه شود. با این وجود تمامی ساکنان این منطقه خواهان جدایی از اسپانیا نیستند. در یک نظرسنجی که در حولای امسال انجام شد مشخص گردید که ۴۱ درصد شرکت کنندگان در این نظرسنجی خواهان استقلال بوده و ۴۹ درصد نیز به آن رأی منفی داده اند.

چرا دولت اسپانیا به استقلال کاتالونیا مخالف است؟

برگزاری همه پرسی استقلال کاتالونیا و رأی مثبت مردم این منطقه به آن بزرگ ترین بحران سیاسی اسپانیا پس از دوران ژنرال فرانکو به شمار می آید. علاوه بر این جدایی کاتالونیا از اسپانیا تاثیر اقتصادی منفی و شدیدی بر روی اقتصاد این کشور خواهد داشت زیرا اقتصاد کاتالونیا به حدی بزرگ است که با کل اقتصاد کشور پرتغال برابری می کند. دیروز نیز مردم بسیاری در شهر مادرید به خیابان ها آمده و با در دست داشتن پرچم اسپانیا با برگزاری همه پرسی استقلال کاتالونیا مخالفت کرده و کاتالونیا را جزئی جدانشدنی از کشور اسپانی دانستند. دادگاه قانون اساسی اسپانیا نیز ماه گذشته و پس از این که ماریانو راخوی، نخست وزیر این کشور اعلام کرد که برگزاری این همه پرسی مخالف قانون اساسی سال ۱۹۷۸ این کشور است برگزاری همه پرسی را ممنوع اعلام کرد. قانون اساسی اسپانیا به صراحت جدایی و استقلال مناطقی از این کشور را غیرقانونی دانسته است.

چرا برگزاری همه پرسی به خشونت کشیده شد؟

رهبر کاتالونیا، کارلس پویگدمونت، مقامات رسمی اسپانیا را به استفاده از خشونت «ناعادلانه، بدون تناسب و غیرمسئولانه» برای جلوگیری از رأی دادن مردم این منطقه متهم کرده است. اما آقای راخوی گفته که آن ها کاری را انجام داده اند که چاره ای جز انجام آن نداشته اند و در ادامه از تلاش های نیروهای امنیتی برای برقراری نظم و قانون و انجام وظیفه تشکر کرده است.

واکنش پلیس کاتالونیا چه بوده است؟

برخی از افسران پلیس محلی ایالت کاتالان که تحت نظارت و رهبری دولت مرکزی اسپانیا هستند به مقدار زیادی دستورات مقامات بالا را نادیده گرفته اند. حتی برخی از آن ها مانع از حمله ی نیروهای امنیتی به مردم شده و با تشکیل دادن صف هایی همراهی خود را با مردم اعلام کرده و برخی از آن ها نیز با چشمانی گریان نظاره گر درگیری ها بوده اند.

حرکت بعدی دولت محلی کاتالونیا چیست؟

آفای پویگدمونت رهبر منطقه ی کاتالونیا در یک سخنرانی تلویزیونی گفته است:” دولت من در چند روز آینده نتایج رأی گیری امروز را برای پارلمان کاتالونیا ارسال خواهد کرد، جایی که حاکمیت مردم ما قرار دارد، تا با توجه به قانون همه پرسی عمل کند”. این عمل می تواند اعلام استقلال منطقه ی کاتالونیا باشد. دولت محلی کاتالونیا گفته است که ۹۰ درصد از رأی دهندگان به این همه پرسی رأی مثبت داده اند اما تنها ۴۲.۳ درصد از ۵.۳۴ میلیون افراد واجد شرایط رأی دادن توانسته اند آرا خود را به صندوق بیندازند. دولت اسپانیا نیز قویاً اعلام کرده که نتایج همه پرسی را به رسمیت نخواهد شناخت.