مورچه ها علی رغم این که یکی از ریزترین موجودات زنده هستند اما یکی از جالب ترین گونه های جانوری نیز به شمار می آیند که زندگی اجتماعی بسیار پیچیده ای دارند. در گونه ای از مورچه ها، حتی زمانی که مورچه ملکه در می یابد که یکی از ملکه های رقیبش در کلونی درگذشته است نیز با احترام و احتیاط کامل برخورد می کند: در ابتدا جنازه او را تکه تکه کرده و سپس با تمام احترام آن را به خاک می سپارد. مورچه های ملکه معمولاً عمرهای طولانی دارند.
برخی اوقات دو یا چند ملکه در اثر در دست نداشتن قلمرو و فضای کافی، با هم متحد شده و یک کلونی بزرگ را به وجود می آورند و بدین ترتیب مورچه های کارگر و سکونتگاه هایشان را نیز با یکدیگر تقسیم خواهند کرد، بدون این که هماهنگی و هارمونی کل مجموعه دچار کوچکترین مشکلی شود. اما این همکاری ممکن است به یک فاجعه ی خطرناک منتهی شود زیرا در صورتی که یکی از این ملکه ها دچار عفونت شده و بمیرد احتمال این که مورچه ملکه دیگر نیز دچار همان بیماری عفونی شده و بمیرد نیز زیاد خواهد بود. بنابراین مورچه ها سعی می کنند در سریع ترین زمان ممکن از دست جنازه عفونی ملکه مرده خلاص شوند.
اگر ملکه ها مورچه های کارگر کافی داشته باشند، برخی از آن ها جنازه ملکه مرده را از محل زندگی و تخم گذاری ملکه ها بیرون برده و به قبرستانی خارج از کلونی منتقل خواهند کرد. اگر ملکه مورچه کارگر کافی نداشته باشد آن ها مجبور می شوند که خود،بدون کمک مورچه های کارگر از دست جنازه ملکه ی شریکشان خلاص شوند. بدین منظور وی خیلی کاربردی عمل می کند و با آرواره هایش بدن ملکه مرده را تکه تکه کرده و هر تکه را زیر خاک دفن خواهد کرد.
محققان مرکز علم و فناوری اتریش برای مشخص کردن میزان خطرناک بودن این روش تدفین در زمینه ی سرایت بیماری ملکه مرده به دیگر مورچه های حاضر در کلونی تحقیقاتی را انجام داده اند. بدین منظور آن ها جفت های زیادی از مورچه های ملکه را کنار هم قرار داده و سپس مایعی حاوی نوعی قارچ مرگبار را به بدن نیمی از آن ها اسپری کردند و در میان گروه دیگر مقداری از این مایع خاص که عامل بیماری زایی در آن وجود نداشت تنها به یکی از مورچه های ملکه پاشیده شد. هر گاه یکی از ملکه هایی که به بدن او مقداری مایع حاوی قارچ مرگبار اسپری شده بود می مرد، ملکه سالم گاهی اوقات بدن او را تکه تکه کرده و آن را به گوشه ای می کشاند تا آن را دفن نماید.
حتی در مواردی که یک ملکه ی اسپری شده با مایع بی خطر در لانه حضور داشت نیز ملکه های دیگر ملکه های مرده را زیر خاک دفن می کردند. ملکه هایی که از انجام این کار خودداری می کردند معمولاً بعد از مدت کوتاهی دچار عفونت های قارچی شده و از بین می رفتند. این تحقیق می تواند دفن کردن جنازه توسط انسان را توجیه نماید. به گفته ی محققان این روش برخورد با جنازه مردگان از زندگی اجتماعی و ترس از بیماری نشات گرفته که در انسان ها و مورچه ها کاملاً مشابه است. دیگر حشرات اجتماعی مانند رنبورهای عسل نیز روش مشابهی در برخود با مردگان خود دارند و با استخدام زنبورهایی که نقش مامور کفن و دفن را دارند، جنازه این مردگان را از کندو به بیرون از آن منتقل می کنند.
موریانه ها نیز جنازه مردگان خود را در دیواره های لانه های خود به کار می برند که عمل بسیار هوشمندانه ای به نظر می رسد. دلایل متفاوتی برای چنین رفتاری در میان مورچه ها متصور است که از آن جمله می توان به این نکته اشاره کرد که دفن کردن جنازه ای که تکه تکه شده بسیار آسان تر است و از بین بردن جنازه ی بیمار می تواند از شیوع عامل بیماری زای قارچی جلوگیری کند.
بدون نظر