۷۰ اصل ساده برای فعالیت در بازار بورس

روانشناسی بازار سرمایه مهم تر از تحلیل تکنیکال و فاندمنتال

فعالیت در بازار بورس از دیدگاه طیف وسیعی از جامعه، خطر پذیر، پر ریسک و اتلاف زمان و سرمایه است. بر اساس این دیدگاه، خرید و فروش سهام در بازار سرمایه به خصوص در ایران که ثبات قیمتی و شفافیت مالی در سطح پایینی قرار دارد، فرآیندی اشتباه و پر خطا خواهد بود که دود شدن سرمایه را به دنبال می آورد. با این حال، آمارها نشان می دهد که ۱۰ درصد جمعیت ایران دارای کد بورس فعال بوده و روزانه بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان سهام صدها شرکت بازار بورس توسط صدها هزار بورس باز و از طریق بیش از ۱۰۰ کارگزار رسمی، داد و ستد می شود.

سابقه ۵۰ ساله بازار بورس ایران نشان داده است که همواره ثبات سرمایه گذاری و سود دهی آن، به طور متوسط از بازارهای موازی مثل: ارز، سکه، طلا، زمین و ملک بیشتر بوده و بازدهی های غیر قابل تصور بعضا هزار درصدی را بر روی برخی از سهام در بازه بلند مدت به ارمغان آورده است که شبندر (پتروشیمی بندرعباس) و خصدرا (صنایع دریایی ایران)، تنها مشتی نمونه خروار است.

ما قبلا در سلسله گزارشاتی، به معرفی موضوعات مهم در سرمایه گذاری بازار بورس و ورود به این بازار اشاره کردیم. با توجه به استقبال عزیزان از این مطالب و روند رو به رشد جذب نقدینگی در بازار سرمایه ایران که در سالهای اخیر روند پر فراز و نشیبی را طی کرده است، بر آن شدیم تا ۷۰ اصل ساده اما کلیدی برای موفقیت در بازار سرمایه را به صورت نکته وار مطرح کنیم تا اگر علاقمند به سرمایه گذاری در بازار بورس در ماه های آینده هستید، به این موضوعات توجه کنید.

فعالیت در بازار سرمایه مثل هر بازار دیگر، نیازمند دانش، روانشناسی بازار، صبوری، توجه به فاکتور سود آتی و تقدم بخشی به تدبر به جای تعلل است که زمینه موفقیت و بازدهی های فوق العاده و باور نکردنی را برای سرمایه گذاران به خصوص نسل جوان فراهم میکند.

• مدیریت سرمایه را رعایت نمی کنیم.
•  درگیر هیجانات و احساسات در خرید و فروش سهام می شویم.
•  با شایعه خرید میکنیم و با شایعه سهم می فروشیم.
•  نمی توانیم قیمت مناسب خرید یا فروش را تشخیص دهیم.
•  صف های خرید و فروش در بورس برایمان مبنای تصمیم گیری می شود.
•  به حجم معاملات و فعالان سهم توجه نمی کنیم.
•  به ترکیب سهامداری شرکت ها توجه نمی کنیم.
•  در صف خرید می خریم و در صف فروش می فروشیم.
•  نمی دانیم هر سهمی را به چه تعداد باید خریداری کرد.
•  نمی دانیم هر سهم چند درصد سبد باید باشید.
•  نمی دانیم سبد بر اساس چه طیف صنعتی باید چیده شود.
•  درگیر روزمرگی در بازار بورس می شویم.
•  معتاد صفحه TSETMC می شویم بطوریکه هر روز باید چک کنیم.
•  گاهی وقتها طمع باعث می شود فروش خوبی نکنیم.
•  گاهی وقت ها ترس باعث می شود فروش بدی بکنیم.
•  گاهی وقت ها از ترس در یک قیمت مناسب نمی خریم.
•  گاهی وقت ها بخاطر طمعی که میکنیم در قیمت مناسب خرید انجام نمی دهیم.
•  دوره سرمایه گذاری خود را نمی دانیم.
•  سهم با دید کوتاه مدت میخریم تحت شرایط بلند مدتی نگهداری میکنیم.
•  سهم را بلند مدتی میخریم تحت شرایطی کوتاه مدتی خروج میکنیم.
•  پولی که برایمان حیاتی است را وارد بورس بازی کرده ایم.
•  پول بهره ای را وارد بازار کرده ایم.
• پولی که از طریق وام بدست آورده ایم را وارد بازار بورس میکنیم.
•  بیشتر از توان پول درگیر در بازار اعتبار گرفته ایم.
•  آلوده فروم بازی و موبایل بازی در خرید و فروش سهام شده ایم.
•  به کسی اعتماد شدید داشتیم و بر اساس آن سهام خریده ایم.
•  نمی دانیم سهمی که خریده ایم را چه زمانی بفروشیم
•  نمی دانیم چه زمانی یک سهم را بخریم.
•  نمی دانیم چه زمانی p/e پایین خوب هست.
•  نمی دانیم چه زمانی p/e بالا بد هست.
• نمی دانیم چرا بعضی مواقع تکنیکی حرکت می کنند و برخی بنیادی.
•  نمی دانیم چقدر شایعات در بازار تاثیر گذار هست.
•  نمی دانیم چه زمانی بازار تحلیل محور هست و چه زمانی شایعه محور.
•  به مسائل متفرقه غیر اقتصادی وزن زیادی می دهیم.
•  ارتباط بین نوسان های قیمت بورس را با بازارهای رقیب نمی دانیم.
•  گاهی آنقدر کوتاه مدتی می شویم که صرفاً برای کارمزد سازی کارگزار کار میکنیم.
•  گاهی آنقدر بلند مدت می شویم که از نوسان میان مدتی محروم می شویم.
•  از سیستم های غلطی که طراحی شده و در بازار موجود هست استفاده میکنیم.
•  حد خوشی و موفقیت در معامله برای خود تعریف نمی کنیم.
•  زندگی شخصی خود را با بازار بورس گره می زنیم.
•  زندگی شخصی خود و تنش های احتمالی را در معاملات خود وارد می کنیم.

•  برای اطرافیان بخصوص فامیل خرید و فروش می کنیم.
•  بدون تبحر لازم سبد دیگران را مدیریت می کنیم.
•  فشارهای احتمالی بیرون بازاری را در معاملاتمان دخیل می کنیم.
•  با اطلاعات غلط کسب شده دست به معامله می زنیم.
•  تصور می کنیم باید معاملاتمان با سود بسته شود.
•  با یک زیان و افت قیمت سهام، معاملات بعدی مان تحت تاثیر قرار می گیرد.
•  به این باور نرسیدیم هر سهم مسئول سود خود هست و مسئول جبران زیان معاملات دیگر را ندارد.
•  نمی توانیم در شرایطی وجه نقد را در سبد بالا نگه داریم.
•  همیشه دوست داریم به هیجان سهامدار باشیم.
•  وقتی سهامدار هستیم خوشبینیم و وقتی نقد می کنیم دیدگاه مان صد درصد تخریبی می شود.
•  همبستگی صنایع با شاخص کل را نمی دانیم.

•  با مفهوم بتا آشنا نیستیم.
•  نمی توانیم ارتباط بین تحلیل تکنیکی و بنیادی را برقرار کنیم.
•  قدرت اخبار منتشره و تاثیرش برای صنایع مرتبط را نمی دانیم.
•  در منایع آموزشی نمی توانیم مبنایی بر صحت و سقمش در نظر بگیریم.
•  با یک دیدگاه غلط تحلیلی دست به خرید و فروش می زنیم.
•  گاهی وقت ها با سهام ازدواج می کنیم.
•  در منفی های بازار دنبال مقصر افت می گردیم.
•  در مثبت های بازار دچار غرور کذایی می شویم.
•  گاهی مسئولیت خرید و فروش خود را به گردن دیگران می اندازیم.
•  یک برنامه ریزی مشخص برای آینده سود سازی مان نداریم.
•  دیدگاه ها بیشتر امید به آینده هست و گاهی از وضعیت بازار حس نگرانی پیدا نمی کنیم.
•  معیار غلط بودن و درست بودن تحلیل را نمی دانیم.
•  یک پلن معاملاتی منظم برای معامله کردن نداریم.
•  هر بار یک چیز را مبنای ورود به معامله میکنیم.
•  پلن معاملاتی اگر مکتوب نشود کارا نیست.
•  پلن معاملاتی تمام ریز موارد را مشخص نکنید کارایی ندارد.
•  فرق ترید با تحلیل را نمی دانیم.

فعالیت در بازار بورس برای کسانی که نگاه بلند مدت و نگرش تحلیلی جامعه به بازار دارند، گزینه خوبی برای سرمایه گذاری دراز مدت است و امیدواریم شمار بورس بازهای ایران تا عصر ۱۴۰۰، چندین برابر تعداد موجود باشد.