عادات رایج روزانه ای که خطر ابتلا به «زوال عقل» را افزایش می دهند

تعادل در میزان خواب را جدی بگیرید

در برخی از بیماری ها، مانند انواع «زوال عقل»، افزایش سن و تاریخچه خانوادگی از عوامل بسیار موثر در ابتلا هستند. در این میان «زوال عقل سالخوردگی» یا «آلزایمر» یکی از شناخته شده ترین انواع این نوع فراموشی به شمار می رود.

اگرچه عوامل ژنتیکی و سن می توانند در ابتلا به انواع بیماری های مرتبط با فراموشی تاثیرگذار باشند با این حال، پژوهش های علمی انجام پذیرفته، عادات نادرستی را در سرعت بخشیدن به ابتلا به آنها و افزایش مخاطرات شناختی بر شمرده اند. در ادامه برخی از این عادات قابل تغییر را با هم مرور می کنیم:

تغذیه نادرست

درست است که در مورد تغذیه صحیح آگاهی فراوانی دارید و مطالبی فراوانی نیز در این باره در بخش سلامت روزیاتو در اختیارتان قرار گرفته اما با این حال بهتر است از نقش بسیار موثر آن بر سلامت مغز نیز آگاه باشید. دکتر «هوارد فیلیت» رئیس انجمن آلزایمر آمریکا در این باره می گوید: “مغز نیازمند چربی های سالم، پروتئین بدون چربی، ویتامین و مواد معدنی است.”

به علاوه پژوهش های انجام پذیرفته در این زمینه نشان داده اند، افرادی که در رژیم غذایی آنها، چربی های اشباع شده بیشتری وجود دارد، بیشتر در معرض ابتلا به زوال عقل قرار دارند. بهترین رژیم غذایی که می توانید از آن تبعیت کنید، استفاده از مقادیر فراوان میوه، سبزیجات، آجیل و غلات است.

کره را با چربی های مفیدتر دیگری همچون روغن زیتون جایگزین کنید و میزان مصرف گوشت قرمز را کاهش دهید. به جای گوشت قرمز از منابع دیگر پروتئین همچون مرغ و ماهی استفاده کنید.

جدی نگرفتن دردهای مزمن

دکتر فیلیت بر این باور است که عدم جدی گرفتن فشار خون بالا و دیابت می تواند خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با زوال عقل از جمله آلزایمر را افزایش دهد. وی می گوید، ابتلا به دیابت می تواند تا ۷۳ درصد، خطر ابتلا به بیماری زوال عقل را نیز بالا ببرد.

داشتن فشار خون بالا، خصوصا در میانسالی، می تواند خطر ابتلا به آلزایمز و زوال عقل را افزایش دهد که برای هر دو دسته از این بیماران، دارو درمانی، رژیم غذایی و فعالیت بدنی می تواند ریسک ابتلا به این نوع از فراموشی ها را کاهش دهد. برای پرهیز از بیماری های مزمن بهتر است برای چک کردن وضعیت سلامت خود دائم با پزشک در ارتباط باشید.

دکتر «کلیفورد سیگال»، از نورولوژیست های مرکز سلامت سانتا مانیکای کالیفرنیا در این باره می گوید: “افرادی که با مراجعه به پزشک وضعیت فشار خون، قند و دیابت خود را مورد بررسی قرار می دهند، می توانند این وضعیت سلامت خود را در کنترل بهتری داشته باشند.”

کشیدن سیگار

به گفته دکتر فیلیت، سیگار، ۴.۷۰۰ ترکیب شیمیایی دارد که بیشتر آنها نیز به شدت سمی هستند. مطالعات نشان داده اند که افراد سیگاری در خطر بیشتر ابتلا به انواع بیماری های زول عقل خصوصا آلزایمر قرار دارند که گاهی تا بیش از ۷۹ درصد است. خبر بسیار خوب این است که افرادی که قبلا سیگار می کشیدند، با خطر کمتری روبرو هستند که خود می تواند انگیزه خوبی برای ترک سیگار باشد.

داشتن سبک زندگی نشسته

بیش از یک میلیون فرد مبتلا به آلزایمر در آمریکا، افرادی هستند که فعالیت های بدنی کمی دارند. همچنین حدود یک سوم مردم این کشور نیز غیرفعال هستند. دکتر فیلیت می گوید: “مطالعات و پژوهش های قوی انجام شده در این زمینه نشان می دهند، فعالیت بدنی برای مغز موثر بوده، خطر ابتلا به بیماری هایی که با افزایش سن شکل می گیرند را کاهش و حتی مرگ را نیز به تاخیر می اندازد.”

سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند که تمام بزرگسالان حداقل ۱۵۰دقیقه در هفته ورزش هایی چون ایروبیک را انجام دهند که چیزی در حدود ۳۰ دقیقه ورزش روزانه و ۵ روز در هفته است.

عدم تحریک کافی مغز

همانقدر که فعالیت برای بدن لازم است، مغز نیز به تحریک و فعالیت نیاز دارد. اینکه ساعت های طولانی وقت خود را روی کاناپه و به بطالت بگذرانید تنها خطر ابتلا به بیماری های زوال عقل را در شما افزایش خواهد داد. دکتر «هیثر اشنایدر» مسئول بخش علمی انجمن آلزایمر آمریکا در این باره می گوید:

“سرگرم و مشغول نگه داشتن مغز می تواند به عصب های مغز برای برقراری ارتباط بهتر کمک کند.” حل کردن جدول، بازی هایی که نیاز به فکر کردن دارند یا برقراری ارتباط موثر در کلاس های آنلاین و یا دانشگاه می تواند به فعالیت بیشتر مغز بیانجامد.

تنهایی

سال گذشته، پژوهشگران مرکز مطالعات زنان بیمارستان بیرگام، به بررسی رابطه میان پروتئینی به نام beta-amyloid و ابتلا به آلزایمر پرداختند. دکتر فیلیت در مورد نتیجه این پژوهش می گوید، افرادی که تنهاتر هستند، تعاملات اجتماعی کمتری دارند و درونگراتر هستند، بیشتر در معرض ابتلا به آلزایمر قرار دارند. به عنوان مثال شرکت در یک کتابخانه عمومی، انجام فعالیت های داوطلبانه و یا حضور در مراکز نگهداری حیوانات می توانند بسیار موثر باشند.

کمبود خواب

دکتر فیلیت عواملی چون کمبود خواب، توقف تنفس یا آپنه را از عوامل موثر در افزایش ابتلا به بیماری های فراموشی از جمله آلزایمر می داند. به علاوه ۱۵ درصد از مبتلایان به آلزایمر مشکلات مرتبط با خواب را دارا هستند.

در دیگر پژوهش انجام شده در این زمینه که نتایج آن در نشریه «آلزایمر و زوال عقل» به انتشار رسید، نشان داده شد، ۷.۵۰۰ زن که کمتر از ۶ ساعت در شبانه روز می خوابیدند، خطر ابتلا به زوال عقل در آنها تا ۳۶ درصد افزایش داشت. برای اینکه بتوانید این خطر را کاهش دهید، زمان مشخصی را برای رفتن به رختخواب در نظر بگیرید تا از چنین مخاطراتی پرهیز به عمل آورید. همچنین بهتر است دو تا سه ساعت پیش از خواب چیزی نخورید تا به وضعیت خواب خود کمک کرده باشید.

خواب زیاد

مسلم است که الگوهای خواب در سنین مختلف با تغییراتی همراه می شوند. زوجی که تازه بچه دار شده اند احتمالا سه تا چهار ساعت در شبانه روز می خوابند اما یک فرد بازنشسته ممکن است حدود ۹ ساعت در شبانه روز بخوابد. در مطالعه ای که در مورد قبلی بدان اشاره شد، به طور همزمان به بررسی خواب بیش از اندازه توصیه شده نیر پرداخته شد. زنانی که بیش از ۸ یا ۹ ساعت در شبانه روز می خوابند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری زوال عقل قرار می گیرند.

دکتر سیگال در این باره می گوید: “برخی از بیماران برای بهبود وضعیت بی خوابی خود از داروهایی چون Benadryl استفاده می کنند که نوعی آنتی هیستامین به شمار می آید. این دارو به کاهش میزان ترکیبات شیمیایی مغز می انجامد. این در حالی است که یکی از داروهای درمان آلزایمر برای افزایش همان ترکیبیات شیمیایی در مغز کاربرد دارد.” بنابراین لازم است حتما با پزشکان در مورد مصرف انواع داروها برای درمان بی خوابی مشورت کنید.