آشنایی با مباحث و منابع آزمون گواهینامه های ۷ گانه سازمان بورس ایران

بازار بورس ایران، یکی از فعال ترین و پر سود ترین بازارهای سرمایه در خاورمیانه و قاره کهن بوده و هم اکنون صدها شرکت در ده ها گروه صنعتی و خدماتی در قالب بیش از ۶۹۰۰ نماد در آن فعال هستند. شمار دارندگان کد سهامداری در بازار بورس ایران نیز اخیرا از مرز ۹ میلیون کد گذشته است و تقریبا بیش از ۱۰ درصد جمعیت ایران، امکان معاملات آنلاین در بازار را دارا بوده و به نظر می رسد این رقم بزودی از مرز ۱۰ میلیون گذر کند.

روزانه به طور متوسط بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان، سهام در بازار بورس کشور در ساعات معاملاتی (۹ تا ۱۲:۳۰ دقیقه) مورد داد و ستد قرار می گیرد و این تنها بازار شفاف اقتصادی ایران است که این حجم معامله، هر روز در آن توسط ده ها هزار نفر صورت می پذیرد.

طبق آمار سازمان بورس و اوراق بهادار کشور، ۱۰۷ کارگزاری فعال و مجوز دار در سراسر ایران مشغول به فعالیت بوده که کلیه دارندگان کد بورس و علاقمندان به خرید و فروش روزانه سهام، موظفند از سامانه معاملات آنلاین یکی از این کارگزاری ها، برای مدیریت معاملات روزانه استفاده کنند.

البته در استفاده از کارگزاری ها برای خرید و فروش  هیچ تفاوتی ندارد و سیستم معاملاتی و قابلیت فنی آن ها مشابه است. تنها تفاوت، خدمات ویژه ای است که کارگزاری ها در اختیار سهامداران قرار می دهند تا شمار بیشتری از صاحبان سهام، به عضویت کارگزاری خود در آمده و از فعالیت های خرید و فروش سهامداران درصد بیشتری عایدشان شود.

اگر شما قصد دارید که فعالیت در بازار سرمایه را آغاز کنید، توصیه می کنیم که به یکی از کارگزاری های معرفی شده مراجعه کرده و کد بورس و دسترسی معاملات آنلاین را دریافت نمایید. پس از آن، اگر قصد یادگیری رایگان در محیط عینی و عملی بازار سرمایه را دارید، از تالار معاملات مجازی بورس در این نشانی استفاده فرمایید که راهنمای بسیار خوبی برای تازه وارد ها خواهد بود.

اگر در زمینه بازار سرمایه، شناخت کافی داشته و از تجربه چند ساله خرید و فروش در بازار سرمایه ایران برخوردارید و به قولی، گرم و سرد چشیده بازار سرمایه هستید و می خواهید به عنوان کارشناسی رسمی و حرفه ای در این بازار پر فراز و نشیب و هیجانی فعالیت کنید، توصیه می کنیم که گواهینامه های حرفه ای که هر سال توسط سازمان بورس و اوراق بهادار کشور صادر می شود را دریافت کنید.

همچون هر گواهینامه ای (مانند: PMP–NEBOSH–MCSE–IELTS–TOEFL–GRE)، می بایست در آزمون مربوطه شرکت کرده و حداقل نمره را کسب کنید. در این گفتار، به طور کامل به معرفی ۷ گواهینامه صلاحیت حرفه ای که می توان در بازار بورس تهران بدست آورد و بر اساس آن مشغول به فعالیت حرفه ای در این عرصه شد، پرداخته ایم.

فراموش نکنید که شما با هر سطح سواد و اطلاعات در حوزه بازار سرمایه (حداقل مدرک کارشناسی) می توانید در دوره های آمادگی آزمون شرکت کرده و پس از کسب اطلاعات لازم، در آزمون ورودی ثبت نام کنید و پس از قبولی، از مزایای بی شمار فعالیت حرفه ای در بازار، استفاده کنید.

با ما در گزارش امروز همراه باشید.

آشنایی با اداره کل امور گواهینامه های سازمان بورس ایران

ازسال ۱۳۸۲ که اولین آزمون های حرفه­ ای بازار سرمایه آغاز شد، تاکنون بیش از ۳۰۰۰ نفر موفق به دریافت گواهینامه حرفه­ ای در بازار سرمایه شده ­اند. در واقع اولین آزمون اصول مقدماتی و تحلیل گری بازار سرمایه در سال ۱۳۸۲ در سطح اصول مقدماتی و با شرکت حدود ۶۰۰ نفر برگزار گردید.

با توجه به گستردگی و متنوع شدن آزمون ها در آینده از یک طرف، و همچنین با توجه به افزایش متقاضیان شرکت کننده در این آزمون ها، سازمان بورس و اوراق بهادار، اقدام به تاسیس اداره امور گواهی نامه هایی حرفه ای نموده است.

با تاسیس اداره مذکور، تحولات گسترده ای در کیفیت برگزاری آزمون ایجاد گردید که می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• ثبت نام اینترنتی داوطلبان
• ایجاد ساختار مناسب در طراحی سوالات
• تدوین سرفصل های دروس

از جمله برنامه های اخیر اداره امور گواهی نامه های حرفه ای، مکانیزه کردن کلیه امور و مراحل آزمون از ثبت نام تا اعلام نتایج بوده است.

همچنین این سازمان، جهت افزایش کیفیت سطوح آزمون ها، اقدام به تشکیل کمیتۀ امتحانات نموده که از اشخاص صاحب نظر و حرفه ای تشکیل شده  است و کلیۀ امور مربوط به سیاست گذاری و وضع مقررات جهت افزایش کیفیت آزمون ها، به عهدۀ این کمیته خواهد بود.

اهداف اداره کل گواهینامه های حرفه ای سازمان بورس ایران

۱- تعیین استانداردهای صلاحیت حرفه ای لازم برای فعالیت در نهادهای مختلف فعال در بازار سرمایه در سطوح مختلف و تعریف گواهی ‌نامه‌های حرفه‌ای مطابق استانداردهای یادشده و تعیین نحوۀ ارزیابی اشخاص داوطلب دریافت گواهی ‌نامه‌ های مذکور

۲- ارزیابی یا نظارت بر ارزیابی داوطلبان دریافت گواهی‌نامه ‌های حرفه‌ای در بازار سرمایه ایران و صدور یا نظارت بر صدور گواهی‌ نامه ‌های حرفه ‌ای پس از اجرای ارزیابی ‌های یاد شده.

۳- تعیین شرایط تمدید گواهی ‌نامه ‌های حرفه‌ای بازار سرمایه ایران برای دارندگان آن‌ها و ارزیابی احراز شرایط مذکور، تمدید یا نظارت بر تمدید گواهی ‌نامۀ اشخاصی که موفق شوند شرایط یادشده را احراز نمایند.

۴- ساماندهی فعالیت‌ های آموزش عمومی و تخصصی در حوزه بازار سرمایه و نظارت بر نهادهای آموزش دهنده، کانون‌ها و سایر نهادها در اجرای برنامه‌های آموزشی.

مزایای دریافت گواهینامه  های حرفه ای سازمان بورس ایران

این گواهینامه ­ها، در برگیرنده مزایای متنوعی برای داوطلب، کارفرما (کارگزاران ، سهامداران حقوقی، سهامداران حقیقی فعال و صندوق های سرمایه گذاری) و جامعه است:

برای داوطلب:

• کسب صلاحیت حرفه ­ایی در بین فعالان بازار سرمایه.
• کسب مزیت رقابتی و بهبود در دور نما و پویایی شغلی.
• امکان فرصت دستیابی به برخی جایگاه­ های خاص شغلی.
• افزایش ارتباطات و امکان ورود به شبکه ارتباطی با افراد حرفه ­ای بازار سرمایه.
• امکان معرفی و شناسایی فرد به کارفرمایان و جامعه.

برای کارفرما:

• افزایش صلاحیت حرفه ­ای و دانش بنگاه اقتصادی به شیوه­ای اثربخش و کارا
• صرفه­ جویی در وقت و انرژی برای گزینش و به کار گماری افراد

برای جامعه:

• ارتقای و بهبود سطح دانش حرفه­ ای فعالان نظام مالی
• کارایی و شفافیت هرچه بیشتر بازارهای مالی
• افزایش صلاحیت ­های عمومی افراد در رابطه با مباحث روز بازار اوراق بهادار
• ایجاد معیارهایی برای افزایش سطح استاندارد فرآیندهای کاری.

شرایط عمومی دریافت گواهینامه حرفه ای بازار بورس ایران

کسانی که علاقمند هستند تا گواهینامه حرفه ای در بازار بورس کشور بدست آورند، می بایست دارای شرایط عمومی و اختصاصی باشند.

شرط شرکت داوطلبان در آزمون های بازار سرمایه، دارا بودن حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی یا بالاتر از دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی داخل و معتبر خارج از کشور است که مورد تایید اداره کل دانش آموختگان وزارت علوم باشد و فرقی در رشته تحصیلی نیست.

بدیهی است، در صورت عدم برخوردار بودن از شرایط عمومی و همچنین عدم رعایت پیش نیاز هر آزمون، در صورتی که داوطلب، در آزمون ورودی یک گواهینامه قبول شود، قبولی وی باطل خواهد شد.

قابل ذکر است که افرادی که در آزمون های نیمه اول سال شرکت می کنند، حداکثر بایستی تا اسفند همان سال، فارغ التحصیل شوند و افرادی که در آزمون های نیمه دوم سال شرکت می کنند، حداکثر تا شهریور ماه سال بعد می بایست دانش آموخته شده و مدرک خود را ارائه کنند. در غیر اینصورت، قبولی آن ها، کان لم یکن تلقی خواهد شد.

شرایط اختصاصی شرکت در آزمون دریافت گواهینامه های صلاحیت حرفه ای

علاوه بر شرایط عمومی، شرایط اختصاصی نیز برای شرکت در آزمون مورد نیاز است.

آزمون اصول بازار سرمایه

این آزمون دارای پیش نیاز نیست. کسانی که قبلا دارای هریک از دو گواهی نامه اصول مقدماتی بورس اوراق بهادار یا اصول مقدماتی بورس کالا هستند، نیازی به شرکت در این آزمون ندارند و گواهی نامه اصول بازار سرمایه به آنان تعلق خواهد گرفت.

در واقع، نخستین گام برای دریافت گواهینامه حرفه ای بازار سرمایه، در اختیار داشتن مدرک گواهینامه حرفه ای آشنایی با بازار سرمایه است که دریافت آن، گام اول برای ورود حرفه ای به بازار بورس ایران است.

دریافت این مدرک برای کسانی که قصد تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد اقتصاد، مدیریت بازرگانی، MBA، فناوری اطلاعات و حسابداری و مدیریت امور مالی در دانشگاه های خارج از کشور (با بورس یا بدون بورس) هستند، سبب تقویت رزومه و افزایش شانس پذیرش آن ها خواهد شد.

سوالات آزمون

• مبحث فهم و تحلیل صورت های مالی– تعداد سوال: ۲۰ سوال
• مبحث مقدمات بازارها، ابزارها و نهادهای مالی – تعداد سوال: ۲۰ سوال
• مبحث مقدمات امور مالی شرکتی – تعداد سوال: ۲۰ سوال
• مبحث مقدماتی بر اقتصاد– تعداد سوال: ۲۰ سوال
• مبحث روش های کمی مقدماتی – تعداد سوال:‌ ۲۰ سوال
• مبحث اصول بازار سرمایه اسلامی و اخلاق حرفه ای – تعداد سوال: ۲۰ سوال
• مبحث مقررات اصول بازار سرمایه – تعداد سوال: ۲۰ سوال

منابع

فهم و تحلیل صورت های مالی

کتاب فهم و تحلیل صورت های مالی، نوشته حیدر فروغ نژاد، شاهین احمدی، امین سادات و حسین عبدی (انتشارات بورس)

 درس مقدمات امور مالی شرکتی

کتاب امور مالی شرکتی، نوشته آقای رضا کیانی، ناشر: انتشارات بورس

 درس اصول بازار سرمایه و اخلاق حرفه ای

۱- بورس بازی در بازار سهام از دیدگاه اسلام.

۲- بخش های مرتبط با سر فصل های آزمون از کتاب ابزارهای مالی اسلامی (صکوک) سیدعباس موسویان ناشر: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

۳- ابزارهای مالی اسلامی.

۴- بررسی شاخص بازار سرمایه با رویکردیی بر روش های محاسبه شاخص های قیمتی در آمدی و سود نقدی.

آزمون کارشناسی عرضه و پذیرش

پیش نیاز شرکت در این آزمون، داشتن گواهی نامه اصول بازار سرمایه است. کسانی که دارای گواهی نامه اصول بازار نیستند، لازم است حداکثر تا ۲ دوره بعدی گواهی نامه اصول بازار سرمایه را دریافت کنند. در غیر این صورت، قبولی آنان در آزمون کارشناسی عرضه و پذیرش منتفی خواهد شد. صدور گواهی نامه کارشناسی عرضه و پذیرش منوط به قبولی در آزمون اصول بازار سرمایه است.

اگر قصد دارید تا در بخش عرضه و پذیرش در بازار بورس کشور فعالیت کنید، بعد از دریافت گواهینامه اصول بازار سرمایه، در آزمون کارشناسی عرضه و پذیرش شرکت کنید که می تواند فرصت های شغلی متنوعی را برای شما در ایران فراهم کند.

در این آزمون، مقررات عرضه و پذیرش با ۴۰ سوال مطرح می شود.

آزمون مدیریت نهادهای بازار سرمایه

پیش نیاز شرکت در این آزمون، داشتن گواهی نامه اصول بازار سرمایه است، کسانی که دارای گواهی نامه اصول بازار سرمایه نیستند، لازم است حداکثر تا ۲ دوره بعدی گواهی نامه اصول بازار سرمایه را دریافت کنند. در غیر این صورت، قبولی آنان در آزمون مدیریت نهادهای بازار سرمایه منتفی خواهد شد.

صدور گواهی نامه مدیریت نهادهای بازار سرمایه منوط به قبولی در آزمون اصول بازار سرمایه است.

همانطور که مشاهده می کنید، در اختیار داشتن گواهینامه حرفه ای اصول بازار سرمایه برای دریافت دیگر گواهینامه ها، ضروری است.

سوالات آزمون

• مبحث اصول راهبری شرکتی – تعداد سوال: ۳۰ سوال
• مبحث مقررات مدیریت نهادهای بازار سرمایه – تعداد سوال: ۴۰ سوال

آزمون تحلیل گری بازار سرمایه

پیش نیاز شرکت در این آزمون، داشتن گواهی نامه اصول بازار سرمایه است. فقط افرادی می توانند در این آزمون شرکت کنند، که قبلا یکی از گواهی نامه هایی اصول بازار سرمایه، اصول مقدماتی بورس اوراق بهادار و یا اصول مقدماتی بورس کالا را داشته باشند.

اگر علاقمند به تحلیل گیری در بازار بورس کشور هستید، دریافت گواهینامه تحلیل گری حرفه ای بازار سرمایه، شغل های متعددی برای شما در نشریات اقتصادی،‌ کارگزاری ها و صندوق های سرمایه گذاری فراهم می کند.

مفاد آزمون به این شرح است:

• مبحث لغات تخصصی مالی، اقتصاد و درک مطلب متون مالی و اقتصادی – تعداد سوالات: ۲۰ سوال
• مباحث  فهم و تحلیل صورت های مالی پیشرفته – تعداد سوالات: ۲۰ سوال
• مباحث امور مالی شرکتی پیشرفته – تعداد سوالات: ۲۰ سوال
• مباحث سرمایه گذاری تخصصی– تعداد سوالات: ۲۰ سوال
• مبحث اقتصاد پیشرفته – تعداد سوالات: ۲۰ سوال
• مبحث روش های کمی پیشرفته – تعداد سوالات: ۲۰ سوال
• مبحث مقررات تحلیل گری بازار سرمایه– تعداد سوالات: ۲۰ سوال

منابع آزمون

• کتاب: فهم و تحلیل صورت های مالی– نوشته: حیدر فروغ نژاد، شاهین احمدی (انتشارات بورس).
• کتاب: مدیریت سبد اوراق بهادار– نوشته: حیدر فروغ نژاد، مهدی خشنود (انتشارات بورس).

آزمون مدیریت سبد اوراق بهادار

یکی دیگر از آزمون هایی که می توان برای دریافت گواهینامه صلاحیت حرفه ای در بازار سرمایه کشور بدست آورد، گواهینامه آزمون مدیریت سبد اوراق بهادار است.

همانطور که می دانید، مدیریت PORTFOLIO، یکی از مهم ترین فعالیت های هر سهامدار در بازار بورس بوده و در عین حال، برای اکثریت سهامداران حقیقی، کار سخت و نیازمند دریافت مشاوره گسترده از مدیران و تحلیلگران سبد اوراق بهادار است.

پیش نیاز شرکت در این آزمون، داشتن گواهی نامه تحلیل گری بازار سرمایه است. کسانی که دارای گواهی نامه تحلیل گری بازار سرمایه نیستند، لازم است حداکثر تا ۲ دوره بعدی، گواهی نامه تحلیل گری بازار سرمایه را دریافت کنند.

در غیر این صورت، قبولی آنان در آزمون مدیریت سبد اوراق بهادار منتفی خواهد شد. صدور گواهی نامه مدیریت سبد اوراق بهادار، منوط به قبولی در آزمون تحلیل گری بازار سرمایه است.

ضمنا افرادی که از قبل، هر یک از گواهی نامه های تحلیل گری بورس اوراق بهادار و یا تحلیل گری بورس کالا را دریافت کرده اند نیز می توانند در این آزمون شرکت کنند.

با توجه به افزایش شمار کارگزاری ها و شعب آنها در سراسر کشور و روند صعودی شمار متقاضیان دریافت کد بورس و فعالیت در بازار، انتظار می رود که دارندگان گواهینامه صلاحیت حرفه ای در مدیریت پرتفو، بتوانند فرصت های شغلی مختلف و جذابی را در اختیار داشته باشند.

منابع

• مبحث مدیریت سبد اوراق بهادار– تعداد سوال: ۴۰ سوال
• مبحث مقررات سبد اوراق بهادار – تعداد سوال: ۳۰ سوال

منبع: کتاب:مدیریت سبد اوراق بهادار. نوشته: حیدر فروغ نژاد و مهدی خشنود (انتشارات بورس)

آزمون ارزشیابی اوراق بهادار

پیش نیاز شرکت دراین آزمون، داشتن گواهی نامه تحلیل گری بازار سرمایه است. کسانی که دارای گواهی نامه تحلیل گری بازار سرمایه نیستند، لازم است حداکثر تا ۲ دوره بعدی گواهی نامه تحلیل گری بازار سرمایه را دریافت کنند.

در غیر این صورت، قبولی آنان در آزمون ارزشیابی اوراق بهادار منتفی خواهد شد. صدور گواهی نامه ارزشیابی اوراق بهادار، منوط به قبولی در آزمون تحلیل گری بازار سرمایه است.

ضمنا افرادی که از قبل، هر یک از گواهی نامه های تحلیل گری بورس اوراق بهادار یا تحلیل گری بورس کالا را دریافت کرده اند نیز می توانند در این آزمون شرکت کنند.

سوالات آزمون

• مبحث موضوعات مباحث پیشرفته در ارزش گذاری سهام– تعداد سوال: ۳۰ سوال
• مبحث موضوعات پیشرفته در ارزش گذاری اوراق بهادار با درآمد ثابت– تعداد سوال: ۳۰ سوال
• مبحث موضوعات پیشرفته در ابزار مشتقه و ارزش گذاری آنها– تعداد سوال: ۴۰ سوال

آزمون معامله گری بازار سرمایه

مطابق مصوبه جلسه شماره ۳۳۱ مورخ ۳۰/۰۱/۱۳۹۳ هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، «افرادی که دارای مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در رشته های مرتبط از قبیل گرایش های:

مالی رشته مدیریت، حقوق مالی، مهندسی مالی، حسابداری، مدیریت بازرگانی، کارشناسی بورس و اقتصاد بوده و معدل آنها بالاتر از ۱۵ باشد، در صورت شرکت در آزمون مقررات (شامل مقررات اصول بازار سرمایه و معامله گری) و کسب حد نصاب ۴۰ و در خصوص سایر رشته ها، در صورت موفقیت در آزمون مقررات (شامل مقررات اصول بازار سرمایه و معامله گری) و کسب حد نصاب ۴۰ با پیش نیاز گواهی نامه اصول بازار سرمایه و شرکت در دوره های آموزشی مربوطه، می توانند به عنوان معامله گر شروع به فعالیت نمایند.»

برای افرادی که مشمول این مصوبه نمی شوند، آزمون اصول بازار سرمایه به عنوان پیش نیاز خواهد بود. تأکید می گردد اگر فردی بخواهد در آزمون های دیگر شرکت نماید (حتی با داشتن شرایط ذکر شده) بایستی حتما در آزمون اصول بازار سرمایه به عنوان پیش نیاز تمامی آزمون ها شرکت و گواهی نامه مذکور را دریافت کند.

گفتنی است، دریافت مدرک گواهینامه حرفه ای معامله گری در بازار، اشراف اطلاعاتی خوبی را در اختیار دارنده مدرک گذاشته و از تخصص وی، کارگزاری ها می توانند استفاده کنند.

منبع:

داوطلبان گرامی می توانند برای دریافت فایل قوانین، دستورالعمل ها، آیین نامه ها و سایر موارد مرتبط با آزمون معامله گری بازار سرمایه، به سایت سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه و از لینک دستور العمل ها و قوانین و مقررات، فایل های مربوطه را دریافت نمایند.

تأکید می گردد هیچ یک از کتاب ها و جزوات مربوط به معامله گری بازار سرمایه که در حال حاضر در بازار یا اینترنت موجود بوده مورد تأیید نیست. تمامی سؤالات آزمون از قوانین، دستورالعمل ها و آیین نامه های به روز شده موجود در سایت سازمان بورس و اوراق بهادار مطرح خواهد شد.

نکات مهم

۱- دریافت هر یک از ۷ گواهینامه صلاحیت حرفه ای در بازار سرمایه ایران، تقویت کننده روزمه تحصیلی متقاضیان تحصیل در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی کشور در رشته های غیر فنی و مهندسی و غیر پزشکی است.

۲- دریافت هر یک از ۷ گواهینامه صلاحیت حرفه ای در بازار سرمایه کشور، فرصت های شغلی متنوعی را در اختیار دارنده مدرک قرار داده و امتیاز رقابتی برای آنان محسوب می شود.

۳- با توجه به تخصصی شدن فعالیت های شغلی در بازار کار ایران و نیاز به منابع انسانی متخصص و اعتباردهی شده (accredited)، در اختیار داشتن مدارک صلاحیت حرفه ای در بازار، پرستیژ یک تحلیلگر مسائل مالی و اقتصادی در مجموعه های صنعتی و خدماتی کشور را به دارنده اعطا می کند.

۴- اگر مایل هستید تا در کنفرانس ها و کارگاه های تخصصی بین المللی در عرصه مدیریت امور مالی خرد و کلان شرکت ها و صنایع شرکت کنید و شانس دریافت روادید را افزایش دهید، دریافت مدارک ۷ گانه، راهکار پیشنهادی خوبی خواهد بود.

اگر برای شرکت در آزمون ها و دوره های مربوطه، با پرسشی مواجه شدید، پرسش خود با اداره کل امور گواهینامه های حرفه ای سازمان بورس و اوراق بهادار تهران مطرح کنید.