کاوش در فضا در واقعیت هم به همان اندازه ای که در فیلم های هالیوودی نمایش داده می شود تجربه ی ویژه و حیرت انگیزی است. حتی بزرگ ترین دانشمندان هم از درک کامل جهان وسیعی که در آن زندگی می کنیم عاجزند اما انسان همواره به دنبال کشف حقایق بیشتری درباره ی جهان بوده و خواهد بود.
در ادامه به حقایقی جالب و خواندنی درباره ی فضا و شگفتی های آن می پردازیم.
۱- ناسا صداهای هراس انگیزی از فضا ضبط کرده است
آژانس فضایی ناسا برای شنیدن آنچه که در فضا می گذرد، از شیوه ای به نام صوتی سازی داده ها به منظور دریافت سیگنال از امواج رادیویی، امواج پلاسما و میدان های مغناطیسی استفاده کرده و این سیگنال ها را تبدیل به قطعات صوتی می کند.
صداهای مختلفی در این قطعات صوتی شنیده می شود، از جیغ هایی شبیه به صدای آژیر آمبولانس گرفته تا بیپ هایی که گویی صدای سفینه ی آدم فضایی ها هستند.
۲- غروب خورشید در سیاره ی مریخ به رنگ آبی است
اولین تصویر رنگی کاوشگر کیورسیتی مارس از غروب خورشید در سیاره ی مریخ در سال ۲۰۱۵ نشان می دهد که غروب های این سیاره به رنگ آبی است.
طبق توضیحات ناسا علت این مسأله آن است که ذرات بسیار کوچکی در غبار موجود در اتمسفر مریخ وجود دارد که نور آبی را در مقایسه با رنگ هایی مثل زرد، نارنجی و قرمز که طول موج بلندتری دارند، بهتر از خود عبور می دهند.
۳- ارسال اشیاء به فضا بسیار هزینه بر است
اگر هزینه ی پرتاب یک سفینه را به وزن بار آن تقسیم کنید، عدد به دست آمده سرسام آور خواهد بود.
هزینه ی ارسال هر پوند (حدود ۴۵۰ گرم) بار به فضا ۱۰ هزار دلار است. این هزینه در مورد فضاپیمای سیگنوس ۴۳۱۸۰ دلار و برای فضاپیماهای جدید اسپیس ایکس ۲۷ هزار دلار به ازای هر پوند بار است.
۴- فضا مملوء از زباله شده است
فضا مملوء از زباله های فضایی مثل تکه های موشک ها و ماهواره های از کار افتاده است. این زباله ها با سرعت ۲۸۱۶۳ کیلومتر در ساعت به دور زمین می چرخند.
طبق اعلام شبکه ی مراقبت فضایی امریکا، تعداد این زباله ها به ۲۳ هزار عدد می رسد و اندازه ی آن ها بزرگ تر از یک توپ بیس بال است.
این زباله های فضایی خطرناک هستند چون یک برخورد میان آن ها کافی است تا زنجیره ای از این زباله ها با یکدیگر برخورد کنند. در اثر این اتفاق ابری مملوء از زباله در فضا به وجود می آید که سفرهای فضایی را بسیار مخاطره آمیز می کند. این مسأله پیش درآمد فیلم «جاذبه» با بازی ساندرا بولاک و جورج کلونی بود.
بخض اعظم این زباله های فضایی متعلق به کشورهای امریکا، روسیه و چین است.
۵- ردپای فضانوردان سفینه ی آپولو تا ۱۱۰ میلیون سال دیگر بر روی کره ی ماه باقی می ماند
نرخ فرسایش سطح کره ی ماه، ۰/۰۴ اینچ (حدود یک میلیمتر) در هر یک میلیون سال است. بنابراین ردپای فضانوردانی که در سال ۱۹۶۹ از سفینه ی آپولو بر کره ی ماه قدم گذاشتند می تواند به مدت ۱۰ تا ۱۰۰ میلیون سال دیگر باقی بماند.
۶- فضا همیشه سرد نیست و در واقع می تواند خیلی هم گرم باشد
در تاریک ترین بخش فضا، دما می تواند به حدود منفی ۲۳۴ درجه ی سانتیگراد برسد. اما اگر در برابر نور خورشید در نزدیکی کره ی زمین باشید، دمای فضا بسیار گرم و در حدود ۱۲۱ درجه ی سانتیگراد خواهد بود. لباس فضانوردان به رنگ سفید است تا گرمایی که بر بالای کره ی زمین با آن مواجه می شوند را بازتاب دهد.
۷- یک سال سیاره ی زهره کوتاه تر از یک روز آن است
سیاره ی زهره در جهتی مخالف جهت گردش زمین و با سرعتی بسیار پایین به دور خود می چرخد، به طوری که ۲۴۳ روز کره ی زمین معادل یک دور چرخش سیاره ی زهره به دور خود است. اما به دلیل آنکه سیاره ی زهره در فاصله ی بسیار نردیکی از خورشید قرار دارد، تنها ۲۲۵ روز طول می کشد تا به طور کامل به دور خورشید بچرخد. بنابراین یک سال سیاره ی زهره کوتاه تر از یک روز آن است.
۸- ایستگاه فضایی بین المللی به اندازه ی یک زمین فوتبال است
ایستگاه فضایی بین المللی نزدیک به ۱۰۹ متر طول دارد یعنی حدود ۹۰ سانتیمتر کوچک تر از یک زمین فوتبال امریکایی است. این ایستگاه فضایی حدود ۴۱۹ تن وزن دارد و بزرگترین دست ساخته ی بشر در فضا محسوب می شود.
تاکنون ۲۳۰ نفر از کشورهای مختلف برای انجام تحقیقات و مأموریت ها در ایستگاه فضایی بین المللی حضور داشته اند.
۹- در فضا بدون لباس فضانوردی تنها حدود ۱۵ ثانیه دوام خواهید آورد
در فضا بدون لباس محافظ پس از تنها چند ثانیه دچار خفگی خواهید شد. چون هیچ فشاری در فضا وجود ندارد، هوای موجود در ریه ها منبسط می شود و به سرعت از میان بافت بدن از دست می رود. در این شرایط تنها ۱۵ ثانیه کافی است تا بدن تمام اکسیژن موجود در خون را مصرف کند.
حضور در فضا بدون لباس محافظ عواقب وحشتناک دیگری هم دارد: از دست دادن کنترل روده ها، جوشیدن خون، ترکیدن مویرگ ها و باد کردن بدن.
۱۰- برای فضا هم قوانینی در نظر گرفته شده است
سازمان ملل قوانین ویژه ای برای امور فضایی وضع کرده است تا فضا تبدیل به محلی برای جنگ یا آزمایش های هسته ای نشود. برای مثال، هیچ کس مجاز نیست سلاح کشتار جمعی به مدار زمین ببرد، کاوش در فضا تنها برای اهداف صلح آمیز امکان پذیر است و هر کشوری که چیزی را به فضا می فرستد در قبال صدمات ناشی از آن مسئول است.
۱۱- فضای اطراف سیارات خالی نیست
شاید تصور کنید که جدا از خود سیارات و ستاره ها، فضای اطراف آن ها به طور کامل خلاء بوده و خالی از هر چیزی است.
خلاء بودن فضا درست است اما به طور کامل اینگونه نیست چون ذرات کم تراکمی مثل ابرهایی از غبار بین ستاره ای، پلاسمای فضایی و پرتوهای کیهانی در فضا وجود دارد.
۱۲- چرا فضا به رنگ سیاه دیده می شود؟
شاید تصور کنید که هیچ فضای سیاه رنگی وجود ندارد چون ستاره های زیادی در فضا هستند که به آسمان نور می بخشند.
این پدیده که به آن پارادوکس اولبرس گفته می شود، به یاد اخترشناس آلمانی ای به نام هاینریش ویلهلم اولبرس نام گذاری شد که در سال ۱۸۲۳ آن را مطرح کرد. اولبرس می گوید اگر جهان بی پایان، ایستا و جاودان باشد، بنابراین به هر نقطه ی آن که نگاه می کنید باید یک ستاره وجود داشته باشد.
در نهایت معلوم شد که جهان نه ایستا و نه جاودان است. ادوین هابل، اخترشناس امریکایی کشف کرد که جهان در حال گسترش است و تشعشعات حرارتی باقیمانده از واقعه ی بیگ بنگ، جهان را ۱۳/۸ میلیارد ساله کرده است.
ما ستاره ها را در هر گوشه و کنار فضا نمی بینیم چون آنقدر نزدیک نیستند که نور آن ها به ما برسد.
۱۳- خورشید ۹۹/۸ درصد از جرم منظومه ی شمسی را به خود اختصاص داده است
۹۹/۸ درصد از جرم منظومه ی شمسی مربوط به این ستاره ی عظیم الجثه است و بقیه ی منظومه ی شمسی در برابر خورشید ذره ای گرد و غبار محسوب می شود.
۱۴- در مرکز کهکشان راه شیری ده ها هزار سیاهچاله وجود دارد
تحقیقات جدید نشان داده است در مرکز کهکشان راه شیری ده ها هزار سیاهچاله وجود دارد.
سیاهچاله ها را به خودی خود نمی توان پیدا کرد چون به نور اجازه ی گریز نمی دهند. اما زمانی که در کنار یک ستاره قرار می گیرند، دانشمندان می توانند با استفاده از پرتوهای ایکس آن ها را پیدا کنند.
در مرکز کهکشان راه شیری صدها سیاهچاله در کنار ستاره ها و ۱۰ هزار سیاهچاله ی منزوی وجود دارد.
۱۵- احتمالا بیش از یک سپتیلیون ستاره در جهان وجود دارد
کهکشان راه شیری نزدیک به ۱۰۰ میلیارد ستاره دارد. اگر این مقدار را به رقم ارزیابی شده از تعداد کهکشان ها در جهان قابل رؤیت (۱۰ تریلیون در معقولانه ترین حالت) اضافه کنیم، به عددی با ۲۴ صفر در مقابل ۱ آن می رسید یعنی یک سپتیلیون.
دانشمندان معتقدند احتمالا این عدد بسیار کمتر از مقدار حقیقی است چون با پیشرفت تکنولوژی کهکشان های بیشتری کشف خواهد شد.
خدایا عظمتت را شکر
خدایا من نرپ فضا اسمم تینا نیستت