برای قرن های متمادی در ویتنام، الهه مادر یا به زبان ویتنامی «دائو ماو» (Dao Mau) مورد پرستش قرار می گرفت و این دین که در آن زنان را مقدس می شمارند در بین طبقه کارگر این کشور منبع الهام، قدرت و روحانیت شده بود. در تمامی این سال ها، این دین تغییر شکل داده و از محبوبیت آن کاسته شده است اما عبادات و مناسک آن بعد از به ثبت رسیدن در فهرست میراث فرهنگی پنهان یونسکو بار دیگر در تایلند مورد توجه قرار گرفته است. در هانوی، پایتخت ویتنام، مسافران و جهانگردان می توانند بخش هایی از مراسم مذهبی این دین را در قصرهای موسوم به قصرهای چهارگانه تماشا کنند.
نمایش حیرت انگیز تئاتر کونگ نهان عبادت موسوم به «هاو دونگ» را به تصویر می کشد که مراسم مذهبی دین زن پرستی در ویتنام بوده و نوعی تسخیر روح به شمار می رود. دکتر انگوین انگاک مای، مدیر مطالعات مذهبی آکادمی علوم اجتماعی ویتنام در این باره چنین می گوید:” پرستش مادر مقدس در ویتنام یکی از ادیان پرطرفدار است. این دین قدمت طولانی دارد. ویتنام یک کشور مبتنی بر کشاورزی است از این رو پرستش الهه کشاورزی بسیار رواج دارد. پیش از ثبت شدن دین زن پرستی در ویتنام، مخاطبان و پیروان این دین اغلب کشاورزان یا تاجران بودند. اما امروزه از هر قشری می توان در میان پیروان این دین یافت، از کارکنان بخش عمومی گرفته تا مقامات بلند پایه”.
دین پرستش مادر مقدس چیست؟
پرستش مادر مقدس و احترام ویژه نسبت به الهه های زن در قرن ۱۶ میلادی به عنوان جایگزینی برای دین کنفوسیوس بوجود آمد. دکتر انگوین می گوید:” در دین کنفوسیوسیزم، زنان نقشی غیرفعال، زیردستی و مطیع دارند. رفتار خوبی با آن ها در این دین صورت نمی گیرد و باید به مردان خود وابسته باشند. مردم به یک سمبل نیاز داشتند از این رو الهه مادر لیو هان را ساختند. او نماد میل شدید زنان ویتنامی به آزادی، استقلال و شادی است”. در مراسم پرستش الهه مادر، مرحله هاو دونگ که به معنای وارد شدن به خلسه یا بالا بردن واسطه است، مهم ترین گام می باشد.
در طی این مراسم، این واسطه ها، که بر اساس سنت ها توسط الهه ها در هنگام تولد انتخاب می شوند، و دستیارانشان لباس های روشن رنگارنگی بر تن کرده، هدایایی را تقدیم بودا نموده، رقصی محلی را اجرا کرده و درخواست خود را از الهه های مقدس ابراز خواهند داشت مبنی بر این که جسم آن ها را به تسخیر خود درآورند. وقتی که به اصطلاح این ارواح وارد جسم واسطه ها شد، شخصیت آن ها تغییر خواهد کرد. از آن به بعد، تمام حرکات و صحبت هایی که صورت خواهد گرفت به ارواج مقدس زنان نسبت داده می شود.
اما هدف از این کار چیست؟ واسطه ها بر این باورند که این ارواح به آن ها سلامتی، امید، شادی و خوش شانسی عطا خواهند کرد. انگوین دوک هاین که خود یکی از این واسطه هاست در این مورد چنین می گوید:” قهرمان خواهد آمد و در بدن من حلول خواهد کرد و بدن مرا به تسخیر خود درخواهند آورد. وقتی که عطر الهه مقدس بلند شده و با موسیقی ترکیب شود شانس این که از خدا بخواهید در روح شما حلول یابد را دارید. رقصیدن با کارهای معمولی زندگی کاملاً متفاوت است”.
تکامل مراسم زن پرستی هاو دونگ
انجام مراسم مذهبی هاو دونگ در دین زن پرستی که در دوران حکومت کمونیست ها یک مراسم خرافاتی شناخته می شد تا سال ۱۹۸۷ممنوع بود. بعد از کاهش محدودیت ها توسط دولت، این مراسم رفته رفته بازگشته و وارد اجتماعات شهری و روستایی در هانوی شد. انگوین می گوید:” مهم ترین چیز این است که این مراسم به شما کمک می کند که ذهن آرامی داشته باشید، می توانید یاد بگیرید که چگونه به دیگران کمک کنید، با مردم مهربان باشید،کارهای خوب بکنید و از بدی ها دوری نمایید. این ها قهرمانان ویتنام هستند، خدایان ویتنام. آن ها برای کمک به مردم خیلی خیلی مقدس هستند”.
در طی سال ها، این مراسم مذهبی تغییرات بسیاری کرده و برخی از پیروان آن به روش های مدرن اعمال و مناسک دین خود را انجام داده و از انجام سنت های قدیمی سر باز می زنند. انگوین در این باره نیز چنین می گوید:” رشد کردن باعث تغییرات بسیاری می شود. برای مثال، در گذشته، لباس های مخصوص مراسم الگوهای خاصی داشت که سمبل های مذهبی و فلسفی خاصی در خود داشتند. این الگوها امروزه دیگر دلبخواهی هستند”.
.