خارش پوست چه نکاتی را در مورد سلامتی ما آشکار می کند؟

همه ی ما اغلب خارش پوست را تجربه می کنیم و این حالت در بیشتر اوقات مسأله ای طبیعی است که دلیلی برای نگرانی در مورد آن وجود ندارد. اما زمانی که خارش شکلی مزمن پیدا می کند یا در نقطه ی خاصی از بدن رخ می دهد نباید نسبت به آن بی توجه باشیم چون ممکن است از علائم بیماری جدی ای باشد. حال می خواهیم ببینیم خارش پوست چه نکاتی را درباره ی سلامتی ما بیان می کند؟

۱- بیماری کلیوی

خارش شدید در تمامی نقاط بدن اغلب در افرادی رخ می دهد که در مرحله ی نهایی بیماری کلیوی هستند یا از نارسایی کلیوی مزمن رنج می برند. طبق تحقیقات، ۴۲ درصد از بیماران دیالیزی دچار خارش متوسط تا شدید هستند. این خارش به حدی شدید است که فرد را در میانه ی شب از خواب بیدار می کند. هنوز مشخص نیست چرا بیماری کلیه باعث خارش می شود اما پزشکان گمان می کنند این مسأله ناشی از تجمع سموم در بدن است چون کلیه ها قادر نیستند جریان خون را از ضایعات آن پاکسازی کنند.

۲- بیماری کبد

خارش بی وقفه ی تمام بدن می تواند از علائم اولیه ی بیماری کبد هم باشد. اگر کبد عملکرد مناسبی در سم زدایی بدن نداشته باشد، مواد اضافی ای مثل اسیدهای صفرا در بدن انباشته می شود.

۳- بیماری درماتوگرافی

اگر بعد از خاراندن آرام بدن، رد باریک برجسته و قرمز رنگی روی پوست تان باقی می ماند که محو شدن آن ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می کشد، ممکن است مبتلا به بیماری درماتوگرافی باشید. هنوز علت دقیق این بیماری مشخص نیست اما پزشکان می گویند اضطراب، عفونت ها، مواد آلرژی زا یا داروهایی مثل پنیسیلین می تواند علت بروز این مشکل باشد. درماتوگرافی یک مشکل پوستی جدی است که بر اثر آن پوست به تماس حساس می شود و هیستامین زیادی تولید می کند. احتمال بروز این برجستگی ها در محل تماس و نقاطی که با لباس پوشیده شده بیشتر است. تشخیص این بیماری آسان است اما در اغلب موارد تشخیص داده نمی شود چون برای شخص مبتلا آن قدر شدید و آزار دهنده نیست که به خاطر آن به یک متخصص پوست مراجعه کند.

۴- بیماری نخاعی

خارش مزمن در نیمه ی بالایی پشت (بدون وجود هیچ دانه ی پوستی) می تواند نشان دهنده ی خارش نوروپاتی و از علائم نقص عصبی باشد. طبق تحقیقات، بیماری نخاعی ای که بر اثر بالا رفتن سن یا آسیب جسمی به وجود آمده، به عصب فشار وارد می کند و این مسأله باعث احساس خارش روی پوست می شود. خارش های نوروپاتی می تواند در یک طرف بدن یا هر دو طرف آن رخ دهد و اگر خاراندن پوست، خارش آن را تسکین ندهد این مسأله نشانه ی خطر است. برای مثال، افرادی که دچار اگزما هستند خاراندن پوست احساس خوبی به آن ها می دهد اما خارش نوروپاتی با خاراندن بهتر نمی شود و حتی در اغلب اوقات شدیدتر می شود.

۵- بیماری سلیاک

برآمدگی ها و تاول های روی زانو، آرنج، نشیمنگاه و یا خط پیشانی که خارش شدیدی داشته باشند، از نشانه های بیماری سلیاک هستند. بیماری پوستی سلیاک باعث مصرف شدن گلوتن بدن می شود و سیستم ایمنی مخاطی روده ها با تولید نوعی پادتن به این مسأله واکنش نشان می دهد. این پادتن با جا به جا شدن در بدن و چسبیدن به سلول های پوستی باعث واکنش خارش دار می شود.

۶- بیماری لنفوم

۵ تا ۳۰ درصد از بیماری های لنفوم (نوعی از بیماری های خونی) مثل لنفوم های هاجکین و غیر هاجکین موجب خارش می شوند. خارش همراه با بروز دانه های پوستی می تواند از علائم اولیه ی بیماری هاجکین باشید که احتمالا علت آن مولکول های سیتوکین هستند. سیتوکین ها مولکول های پیام رسانی هستند که در واکنش به عفونت باعث التهاب می شوند.

۷- بیماری تیروئید

کم کاری یا پرکاری تیروئید می تواند باعث خارش پوستی شود. هنوز علت این مسأله مشخص نیست اما ممکن است در اثر تغییرات غدد عرق باشد که باعث خشک شدن پوست می شود. خشکی و خارش پوست در افرادی که تیروئید کم کار دارند شایع تر است، چون در بافت پوست گیرنده های هورمون تیروئید وجود دارد که با فقدان هورمون تیروئید، فعالیت سلولی آن ها کاهش پیدا می کند.

۸- آلرژی ها

بسیاری از آلرژی های پوستی در طبقه بندی درماتیت های تماسی قرار می گیرند. درماتیت تماسی نوعی دانه ی پوستی خارش دار است که در تماس با یک عامل آلرژی زا دچار آن می شوید، مثل عناصر محصولات بهداشتی و آرایشی.

۹- یائسگی

با فرا رسیدن دوران یائسگی ممکن است دچار تغییرات ناگهانی ای در ظاهر خود مثل خشکی پوست شوید. کاهش تولید هورمون استروژن در بدن که برای تولید ماده ی کلاژن لازم است، منجر به خشک و نازک تر شدن پوست می شود چون چربی طبیعی پوست که رطوبت آن را حفظ می کند کاهش می یابد.

۱۰- سرطان سینه

بیماری پاژه نوع نادری از سرطان سینه است که بر اثر آن سلول های سرطانی در داخل یا اطراف نوک سینه انباشته می شوند. اولین نشانه ی این بیماری ظاهر شدن تکه های فلس مانند، قرمز رنگ و خارش دار در اطراف نوک سینه و هاله ی آن است. گاهی این بیماری را به اشتباه اگزمای نوک سینه تشخیص می دهند.

۱۱- بارداری

در دوران بارداری دانه های قرمز رنگ خارش داری روی شکم یا دست و پای بعضی زنان ظاهر می شود. در اغلب مواقع نمی توان کاری برای تسکین این خارش ها انجام داد چون این خارش ها معمولا در اواخر سه ماهه ی سوم بارداری رخ می دهند که طی آن مصرف اغلب داروها امکان پذیر نیست. اگرچه این مسأله ثابت نشده اما برخی معتقدند این دانه ها در بارداری های چندقلویی رخ می دهند و برخی دیگر هم معتقدند علت این مسأله کش آمدن پوست در دوران بارداری است.