بحث درباره مطالعات زنان ایران به اندازه کافی صورت نگرفته است. در سالهای اخیر کتاب های خوبی در این زمینه توسط برخی از ناشران کشور چاپ و روانه بازار شده است که در این گفتار به معرفی کتاب زنان سیبیلو و مردان بدون ریش و کتاب خشونت پذیری زنان ایرانی میپردازیم.
کتاب زنان سیبیلو و مردان بدون ریش Women with Mustaches and Men without Beards توسط استاد دکتر افسانه نجم آبادی توسط نشر تیسا در سال ۱۳۹۶ چاپ و روانه بازار شد و توسط آتنا کامل و ایمان واقفی ترجمه شد.
کتابی محبوب فمنیست ها و تاملی درباره نگرانی های جنستی در مدرنیته ایرانی. نجم آبادی در این کتاب ۱۵۰ صفحه ای، به جامعه شناسی خودمانی وضعیت زنان ایران می پردازد.
افسانه نجمآبادی استاد تاریخ و مطالعات جنسیت دانشگاه هاروارد در کتاب «زنان سیبیلو و مردان بدون ریش: نگرانی های جنسیتی در مدرنیته ایرانی» نشان میدهد چگونه جنسیت و تمایلات جنسی همپای مدرنیته در ایران دچار تغیر و تحول شده است.
این کتاب پژوهشی دقیق در باب امرجنسی است که بواسطه مواجهه ایران با غرب در قالب مفاهیمی چون ملت، جنسیت، وطن و علم صورت بندی جدیدی به خود گرفته است. نجمآبادی در مطالعه خود به ردیابی آثار و بقایای به جای مانده از دوره قاجار میپردازد تا بلکه نشانی از جنسیت و امر جنسی بیابد. بدین منظور او علاوه بر سفرنامه، رمان و شعر دوران قاجار، دست به دامان نقاشیها، پارچه نوشتهها و تصاویر ضربشده بر روی مسکوکات میشود.
ژرفنگری نجمآبادی و قوت نظری او این کتاب را به یکی از متون جریانساز در حوزه تاریخ مدرن ایران، علوم سیاسی و مطالعات جنسیتی تبدیل کرده است. پر بی راه نیست اگر ادعا کنیم اثر هنرمندانهی نجمآبادی با برهم زدن تصویر غالب از دوران قاجار، ادبیات مرتبط با این موضوع را گامی به پیش برده است.
کتاب «زنان سبیلو و مردان بدون ریش» در واقع یک مطالعه درخشانی است درباره چرخش گفتار جنسیتی در ایران عصر
قاجار. این کتاب کوشیده است بـه اتکای منابع تصویری، روایی و مکتوب نشـان دهد کـه الگو جنسیتی ایرانیان چگونه و برحسب چه منطقی و در متن کدام شرایط اجتماعی از قسمی هم جنس دوستی تاریخی به جانب دگرجنس خواهی رمانتیک گرایید و متناسب با ارزش های «مدرن» هنجارسازی شد.
درباره کتاب خشونت پذیری زنان ایرانی
کتاب «بازخوانی خشونت پذیری زنان ایرانی» اثر «حسن فرهنگی» است. ناشر دربارهی کتاب آورده است: «برای شناخت جوامع مختلف، باید ادبیات آن جامعه را بررسی کنیم. ادبیات، بایگانی تعامل مردم آن جامعه در عرصههای مختلف است. با غواصی در درون کلمات میتوانیم به نقاط ضعف و قوّت هر جامعهای پی ببریم. این کتاب در ۲۵۵ صفحه در قطع رقعی توسط نشر تیسا منتشر شده است.
کتاب بازخوانی خشونت پذیری زنان ایرانی تنها از یک زاویه به رمان کلیدر نظر انداخته است. دانشجویان جامعهشناسی و روان شناسی اجتماعی با مطالعه این اثر روش غور کردن در درون متون را مشاهده نموده و برای رفع مشکلات جامعه از متون کلاسیک راهکار بیرون خواهند کشید. ما در درون جامعه کلیدر و یا هر متن دیگر با هویت خود مواجه شده و مشکلات خود را تمام قد ملاحظه میکنیم. در صورت تحلیل درست کج رفتاری و کج فهمیهای خود، برای رفع آن راهکار پیدا خواهیم کرد و این کتاب برای دانشجویان و عموم دانشپژوهان چنین امکانی را مهیا میکند.» این کتاب را انتشارات «تیسا» منتشر کرده است.
کلیدر که این کتاب با الهام از این اثر نوشته شده است، بلندترین اثر محمود دولتآبادی است که در سه هزار صفحه و ده جلد به چاپ رسیده و روایت زندگی یک خانوادهٔ کرد ایرانی است که به سبزوار خراسان کوچانده شدهاند. داستان کلیدر که متأثر از فضای ملتهب سیاسی ایران پس از جنگ جهانی دوم است بین سالهای ۱۳۲۵ تا ۱۳۲۷ روی میدهد. کلیدر نام کوه و روستایی در شمال شرقی ایران است. کلیدر که «سرنوشت تراژیک رعیتهای ایرانی و قبایل چادرنشین را در دورهای که سیاست زور حاکم است به تصویر میکشد» بر اساس حوادث واقعی نگاشته شده و به شرح سختیها و رنجهایی روا رفته بر خانوادهٔ کَلمیشی میپردازد.
دولتآبادی از کلیدر به عنوان یک آرزوی مهم یاد میکند و آن را «یک یادگاری برای مردم آیندهٔ ما» مینامد.کلیدر را میتوان نقطهٔ اوج رشته آثار پیشین دولت آبادی به حساب آورد، که اغلب آنان داستانهایی کوتاه دربارهٔ مردم زجر کشیده و رنجور دهات خراسان است. اگر این کتاب ها را مطالعه کرده اید تحلیل خود را از طریق کامنت در اختیار ما قرار دهید.
بدون نظر