چند زبان در سوئد وجود دارد و سوئدی ها چگونه مردمانی هستند؟

سوئد کشور خوشنام سرزمین های سرد شمالی، ده ها سال است که مقصد مهاجرتی، پناهندگی و تحصیلی خاورمیانه ای ها به خصوص برخی از هموطنان بوده و در ۳۰ سال اخیر ده‌ها هزار ایرانی از دانشگاه های پایتخت اسکاندیناوی، دانش آموخته شده اند. نظر ما درباره سوئد، رنگ زرد و آبی پرچم و دیار یخ و قطب و سرما و شش ماه شب و شش ماه روز و مهد فناوری و علم اندوزی و صبوری و مقصد تحصیل رایگان جهان تا سال ۲۰۱۰ میلادی است.

در واقع، سوئد یکی از افتخارات قاره اروپا است. جایی در نزدیکی قطب که با قریب به ۹ میلیون و اندی، با وجود آب و هوای سرد و باورنکردنی در طول سال، مقصد بسیاری از مهاجران و محققان و فناوران بوده است. دانشگاه های سوئد از قدیمی ترین دانشگاه های اروپا است. دانشگاه اوپسالا، صدها سال قدمت داشته و در فهرست ۲۰ دانشگاه برتر جهان قرار دارد.  سوئد را کشور خلاقیت و صادرات میدانند و برندهایی چون VOLVO, IKEA, H&M و حتی Skype و Spotify، تنها مشتی نمونه خروار اقتصاد دانش بنیان غول فناوری شمال اروپا است.

سوئدی ها از نعمتی بزرگی چون نفت بی بهره هستند و شاید همین بی بهره‌گی سبب شده تا شما امروزه طوماری از برندهای سرشناس سوئدی را بتوانید در برابر معدود شرکت های سرشناس پادشاهی نروژ نفت خیز لیست کنید. سرزمین یخ و یخبندان و مردمانی سختکوش باسواد و خوش تیپ قاره سبز، در طول تاریخ وایکنیگ ها، مردمانی صلح طلب بوده اند و امروز یکی از سخاوتمند ترین کشورهای جهان در پرداخت کمک هزینه های تحصیلی و خدمات خیریه به کشورهای گوناگون جهان به شمار می رود.

قریب به صد هزار ایرانی در شهرهای بزرگ این کشور مثل استکهلم، گوتنبرگ و مالمو زندگی میکنند و پایتخت این کشور را به نوعی پایتخت فرهنگی ایرانیان در قاره سبز معرفی کنند. چند کیلومتری استکهلم، اوپسالا قرار دارد که مقصد دانشجویان دکترا و پسا دکترای ایران و جهان محسوب می شود و دانشکده زبان های ایرانی دانشگاه اوپسالا، سالهاست که به تربیت متخصصان زبان و ادب شیرین پارسی در جهان مشغول است و روابط گسترده ای با مراکز ادبی و علمی ایران دارد. سوئد دارای ایرانشناسان بسیاری است که از زمان سلطان صاحب قران (ناصرالدین شاه قاجار) و حتی پیش از آن، به ایران سفر کرده و با علم و ادب این مرز و بوم آشنا شده اند.

سوئد و به طور کل اسکاندیناوی، فرهنگ و منش و سبک زندگی خاص خود را دارد و اگر شما قصد اروپا گردی در آینده نزدیک دارید، در فصول نسبتا گرم سال، عازم استکهلم و اسلو شده و با زندگی مردمان این خطه از شمال قاره سبز آشنا شوید. عشق سوئدی ها به مد و لباس، ورزش، زندگی سبز، توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی و مدیریت نوآوری، تعریف سوئد امروز است. با این حال، سوئد امروز با چالشی به نام پناهندگی روبرو شده است.

صدها زبان در سوئد صحبت می شود

زبان های کردی، ترکی، عربی، فارسی و سواحیلی از جمله زبان های رایج در سوئد امروز در میان مهاجران به شمار می رود. بعضی از مغازه ها و شرکت های این کشور برای ارتباط با جامعه گسترده مهاجران چند ملیتی در سوئد، به دنبال کارمندانی هستند که به حداقل دو زبان رایج مهاجران تسلط داشته باشند.

در سال های ۱۷۰۰ کلمات زیادی از زبان فرانسه وام گرفته شد مانند fåtölj وglass (مبل و بستنی) در سال‌های ۱۴۰۰‌ و ۱۵۰۰ از زبان آلمانی واژه‌های زیادی وام گرفته شد و پیش از آن نیز همچون کشورهای دیگر اروپایی از زبان‌های عربی و فارسی، واژه‌های زیادی وارد زبان آنها شد، مانند شکر، اسفناج و زرافه  giraff  که امروزه به ندرت می‌توان فکرکرد که که ازعربی وارد زبان سوئدی شده‌اند. اما مسلط‌‌ ‌ترین زبان که درحال حاضر بیشترین واژه‌ها از آن وام گرفته می‌شوند، زبان انگلیسی‌ست. با این که امروز در سوئد بزرگ‌ترین زبان مهاجران، عربی، فارسی و ترکی‌ است، اما درحال حاضر واژه‌های کمتری ازاین زبان‌ها وام گرفته می‌شود.

برخی از کلماتی که وارد فرهنگ لغت آکادمی سوئد شده‌اند، کلماتی هستند که از رسانه‌ها و جریان‌های خبری گرفته‌ شده‌اند. کلماتی مانند سنی و شیعه در دهه‌های اخیر و کلمه‌ی جهاد که تقریبا جدید است و دشواراست فهمیده شود که باید با en  استفاده شود یا ett  و یا جمع آن چه می‌شود. مثلا جمع آووکادو چه می‌شود. او به واژه هایی نیز اشاره می‌کند که به وسیله جوان‌ها وارد زبان سوئدی شده مانند حبیبی که عربی‌ است.

زبان سوئدی در جهان زبان کوچکی‌ است. تنها حدود ده میلیون نفر به این زبان حرف می‌زنند و درمیان صد زبان بزرگ دنیا، حدودا در ردیف ۹۰ جای دارد. با توجه به وجود صدها زبان ‌درسوئد این پرسش مطرح می شود که آیا خطرمرگ زبان سوئدی وجود ندارد؟ بسیاری از زبان شناسان چنین امکانی را نمی پذیرند. تنها عاملی که می‌تواند باعث مرگ زبان سوئدی شود این است که مردم سوئد، فرزندان خود را با این زبان پرورش ندهند و به زبان دیگری با آنها حرف بزنند. این تنها راه نابودی یک زبان است که دیگر مورد استفاده قرار نگیرد.

سوئدی ها چگونه مردمانی هستند؟

مثل روس ها که با سرما و یخبندان دست و پنجه نرم میکنند و بدنی قوی دارند و کمی اخمو به نظر می رسند، سوئدی ها هم در نگاه اول چنین تصوری از آن ها در ذهن ایجاد می شود. مخصوصا که شنیده ایم سوئدی ها مردمانی نژاد پرست هستند. اما در واقع چنین تصور نژاد پرستی و برخورد یخ و خشک از سوی سوئد ها، در جامعه سوئد فراگیر نیست و این را مسافران سوئد و افرادی که در این کشور زندگی کرده اند به نیکی درک کرده اند. فرهنگ کار مشارکتی و خرد جمعی در سوئد بسیار زیاد است و حضور چند تن از دختران ایرانی در پارلمان سوئد و یک پسر جوان ایرانی (شکرآبی) در هیات دولت سوئد، خود مبین این واقعیت است که سوئدی ها خیلی هم نژاد پرست نیستند.

کتاب Svensk mentalitet نوشته ی Åke Daun که محمدرضا ارجمند به فارسی ترجمه کرده و انتشارات آلفابت ماکسیما در استکهلم آن را با عنوان «ذهنیت سوئدی» چاپ و منتشرکرده، کوششی است برای پاسخ به این سوال که در واقع سوئدی ها چگونه مردمانی هستند. این کتاب، پژوهشی است در ذهنیات، اخلاق و عادات سوئدی ها به عنوان یک ملت. کتاب مجموعه ای ست از پژوهش خود نویسنده به اضافه بررسی او از نوشته هایی که پژوهشگران دیگر درمورد سوئدی ها انجام داده اند.

 Åke Daun پیشنهادی را از یک ژورنالیست انگلیسی دریافت می کند که می خواسته تفاوت سوئدی ها را با مردم کشورهای دیگر بداند. Åke  فکرمی کند که او کسی ست که باید دراین باره بنویسد و به این ترتیب ازآن زمان، این وظیفه را برای خود تعیین می کند که به این پرسش پاسخ دهد. او استاد قوم شناسی است و سال ها در دانشگاه های مختلف تدریس کرده است.

او درپاسخ به این که خود، سوئدی ها را چگونه تعریف می کند ازهمسرش که ارمنی است نقل می کند که می گوید او خیلی سوئدی است یعنی ساکت و خاموش است، خودجوش نیست، برای هر حرفی باید ازقبل فکر کند، هیچ وقت عصبانی نمی شود و آدم با حرارتی نیست. برای هرکاری نیز باید ازقبل برنامه ریزی کند. مترجم کتاب ذهنیت سوئدی، محمدرضا ارجمند از دانشجویان اکه دان بوده که اینک در آمریکا زندگی می کند. اکه دان علاوه بر او، ایرانی های دیگری را نیز می شناخته است. او معتقد است که بیشترین چیزی که از ایرانی ها در ذهن دارد این است که تحصیل کرده و دارای قابلیت های زیادی هستند.

فرصت های تحصیل رایگان با بورسیه تحصیلی در مقطع ارشد و دکترا دانشگاه های سوئد را در بخش دانشگاهی روزیاتو دنبال کنید. برای آشنایی با فرصت های تحصیلی سوئد به studyinsweden.se یا KTH.se مراجعه کنید. فرصت های کاری این کشور نیز در job.se در دسترس است. سفارت سوئد برای دریافت روادید گردشگری سفر به سوئد، بایست درخواست وقت خود را از طریق سایت این سفارت در خیابان اقدسیه تهران درخواست کرده و هزینه را از طریق سایت اداره مهاجرت سوئد پرداخت کنید.