متن کامل قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری

ثبت برند را برای توسعه کسب و کار خود جدی بگیرید

ثبت اختراع و طرح های صنعتی و علائم تجاری دارای قواعد و قوانینی ملی و بین المللی بوده و این را کسانی که به دنبال ثبت اختراع و طرح های صنعتی هستند باید به خوبی بدانند. از زمان طرح ایده تا ثبت اختراع، شما باید با قوانین و مقررات آشنا باشید. چرا که عدم آشنایی کافی و دقیق، سبب کاهش روند رسیدگی به بررسی درخواست ثبت اختراع و طرح صنعتی شده و مشکلاتی را برای مخترعین و طراحان صنعتی ایجاد میکند.

در گزارش امروز سرویس دانستنی های روزیاتو، متن کامل قانون ثبت اختراع و طرح های صنعتی و علائم تجاری را در زیر مشاهده میکنید. اگر با سوالی روبرو شدید، درخواست میکنیم با قوه قضاییه مکاتبه کرده و اطلاعات به روز دریافت کنید. یکی از بهترین راه ها برای آشنایی با قانون ثبت اختراعات و طرح های صنعتی و شیوه ثبت اختراع و دریافت گواهی نامه مربوطه جهت استفاده های مادی و معنوی (مثلا عضویت در بنیاد ملی نخبگان و اخذ وام و امثالهم)، رایزنی با افرادی است که قبلا موفق به دریافت گواهی ثبت اختراع یا ثبت طرح صنعتی شده اند. اطلاعات این افراد را میتوان در شبکه های اجتماعی تخصصی بدست آورد. قانونی که در زیر میخوانید در سال ۱۳۸۶ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.

حتما بخوانید:‌ راهنمای جامع ثبت شرکت مسئولیت محدود و سهامی خاص در ایران

حتما بخوانید:‌ با سامانه کارا جهت اخذ وام دولتی برای کارآفرینان کشور آشنا شویم

فصل اول ـ اختراعات
ماده ۱ ـ اختراع نتیجه فکر فرد یا افراد است که برای اولین بار فرآیند یا فرآورده ای خاص را ارایه می کند و مشکلی را دریک حرفه ، فن ، فناوری ، صنعت و مانند آنها حل می نماید.

ماده ۲ ـ اختراعی قابل ثبت است که حاوی ابتکار جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد. ابتکار جدید عبارت است از آنچه که در فن یا صنعت قبلی وجود نداشته و برای دارنده مهارت عادی در فن مذکور معلوم و آشکار نباشد و از نظر صنعتی ، اختراعی کاربردی محسوب می شود که در رشته ای از صنعت قابل ساخت یا استفاده باشد. مراد از صنعت ، معنای گسترده آن است و شامل مواردی نظیر صنایع دستی ، کشاورزی ، ماهیگیری و خدمات نیز می شود.

ماده ۳ ـ گواهینامه اختراع سندی است که اداره مالکیت صنعتی برای حمایت از اختراع صادر می کند و دارنده آن می تواند از حقوق انحصاری بهره مند شود.

ماده ۴ ـ موارد زیر از حیطه حمایت از اختراع خارج است :

الف ـ کشفیات ، نظریه های علمی ، روشهای ریاضی و آثار هنری .
ب ـ طرحها و قواعد یا روشهای انجام کار تجاری و سایر فعالیتهای ذهنی و اجتماعی .
ج ـ روشهای تشخیص و معالجه بیماریهای انسان یا حیوان .  این بند شامل فرآورده های منطبق با تعریف اختراع و مورد استفاده در روشهای مزبور نمی شود.
د ـ منابع ژنتیک و اجزاء ژنتیک تشکیل دهنده آنها و همچنین فرآیندهای بیولوژیک تولید آنها.
هـ ـ آنچه قبلاً در فنون و صنایع پیش بینی شده باشد.
فن یا صنعت قبلی عبارت است از هر چیزی که در نقطه ای از جهان ازطریق انتشار کتبی یا شفاهی یا ازطریق استفاده عملی و یا هر طریق دیگر، قبل از تقاضا و یا درموارد حق تقدم ناشی از اظهارنامه ثبت اختراع ، افشاء شده باشد. درصورتی که افشاء اختراع ظرف مدت شش ماه قبل از تاریخ تقاضا یا در موارد مقتضی قبل از تاریخ حق تقدم اختراع صورت گرفته باشد، مانع ثبت نخواهد بود.

و ـ اختراعاتی که بهره برداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد.
ماده ۵- چگونگی ذکر نام مخترع در گواهینامه اختراع و نحوه تعلق حق اختراع ثبت شده به شرح زیر است :

الف ـ حقوق اختراع ثبت شده منحصراً به مخترع تعلق دارد.
ب ـ اگر افرادی به صورت مشترک اختراعی کرده باشند، حقوق ناشی از اختراع مشترکاً به آنان تعلق می گیرد.
ج ـ هرگاه دو یا چند نفر، مستقل از دیگری اختراع واحدی کرده باشند شخصی که اظهارنامه اختراع خود را زودتر تسلیم کرده و یا درصورت ادعای حق تقدم هرکدام بتوانند اثبات کنند که در تاریخ مقدم اظهارنامه خود را به صورت معتبر تسلیم کرده اند، مشروط بر این که اظهارنامه مذکور مسترد یا رد نگردیده یا مسکوت گذاشته نشده باشد، حق ثبت اختراع را خواهند داشت .
د ـ حقوق ناشی از اختراع ثبت شده قابل انتقال است و درصورت فوت صاحب حق به ورثه او منتقل می شود.
هـ ـ درصورتی که اختراع ناشی از استخدام یا قرارداد باشد، حقوق مادی آن متعلق به کارفرما خواهد بود، مگر آن که خلاف آن درقرارداد شرط شده باشد.
و ـ نام مخترع در گواهینامه اختراع قید می شود مگر این که کتباً از اداره مالکیت صنعتی درخواست کند که نامش ذکر نشود. هرگونه اظهار یا تعهد مخترع مبنی بر این که نام شخص دیگری به عنوان مخترع قید گردد، فاقد اثر قانونی است .
ماده ۶- اظهارنامه ثبت اختراع که به اداره مالکیت صنعتی داده می شود، باید موضوعی را که حمایت از آن درخواست می شود، تعیین کرده و به فارسی تنظیم شود، دارای تاریخ و امضاء بوده و خواسته ، توصیف ادعا، خلاصه ای از توصیف اختراع و درصورت لزوم نقشه های مربوطه را دربرداشته باشد. هزینه های ثبت اظهارنامه از درخواست کننده ثبت دریافت می شود. در تنظیم و تسلیم اظهارنامه باید موارد زیر رعایت شود:

الف ـ نام و سایر اطلاعات لازم درخصوص متقاضی ، مخترع و نماینده قانونی او، درصورت وجود و عنوان اختراع در اظهارنامه درج شود.
ب ـ درمواقعی که متقاضی شخص مخترع نیست ، مدارک دال بر سمت قانونی وی همراه اظهارنامه تحویل گردد.
ج ـ ادعای مذکور در اظهارنامه ، گویا و مختصر بوده و با توصیف همراه باشد، به نحوی که برای شخص دارای مهارت عادی در فن مربوط واضح و کامل بوده و حداقل یک روش اجرایی برای اختراع ارایه کند. خلاصه توصیف فقط به منظور ارایه اطلاعات فنی است و نمی توان برای تفسیر محدوده حمایت به آن استناد کرد.
ماده ۷- متقاضی ثبت اختراع تا زمانی که اظهارنامه او برای ثبت اختراع قبول نشده است می تواند آن را مسترد کند.

ماده ۸- اظهارنامه باید فقط به یک اختراع یا به دسته ای از اختراعات مرتبط که یک اختراع کلی را تشکیل می دهند مربوط باشد. دراختراع کلی ذکر نکردن ارتباط اجزاء آن موجب بی اعتباری گواهینامه اختراع مربوط نمی شود. متقاضی می تواند تا زمانی که اظهارنامه وی مورد موافقت قرار نگرفته است :

الف ـ اظهارنامه خود را اصلاح کند، مشروط بر آن که از حدود اظهارنامه نخست تجاوز نکند.
ب ـ آن را به دو یا چند اظهارنامه تقسیم کند. اظهارنامه تقسیمی باید دارای تاریخ تقاضای اولیه بوده و درصورت اقتضاء، مشمول حق تقدم اظهارنامه نخستین است .
ماده ۹- متقاضی می تواند همراه با اظهارنامه خود، طی اعلامیه ای حق تقدم مقرر در کنوانسیون پاریس برای حمایت ازمالکیت صنعتی مورخ ۱۲۶۱ هجری شمسی (۲۰ مارس ۱۸۸۳ میلادی ) و اصلاحات بعدی آن را درخواست نماید. حق تقدم می تواند براساس یک یا چند اظهارنامه ملی یا منطقه ای یا بین المللی باشد که در هر کشور یا برای هر کشور عضو کنوانسیون مذکور تسلیم شده است . درصورت درخواست حق تقدم :

الف ـ اداره مالکیت صنعتی از متقاضی می خواهد ظرف مدت معین ، رونوشت اظهارنامه ای را ارایه دهد که توسط مرجع ثبت اظهارنامه ای که مبنای حق تقدم است ، گواهی شده باشد.
ب ـ با پذیرش درخواست حق تقدم حمایتهای مذکور در کنوانسیون پاریس شامل آن خواهد بود.
درصورت عدم مراعات شرایط مندرج در این ماده و مقررات مربوط به آن ، اعلامیه مذکور کان لم یکن تلقی می شود.

مدارک لازم برای ثبت اختراع

ماده ۱۰- بنا به درخواست اداره مالکیت صنعتی ، متقاضی باید شماره و تاریخ اظهارنامه اختراعی را که در خارج تسلیم کرده و عیناً و ماهیتاً مربوط به اختراع مذکور در اظهارنامه تسلیم شده به اداره مالکیت صنعتی است ، ارایه دهد. همچنین با درخواست اداره مالکیت صنعتی متقاضی باید مدارک زیر را به اداره مذکور تسلیم کند:

الف ـ تصویر هرگونه نامه و اخطاریه ای که متقاضی درمورد نتایج بررسی های انجام شده درخصوص اظهارنامه های خارج دریافت کرده است .
ب ـ تصویر گواهینامه اختراع که براساس اظهارنامه های خارجی ثبت شده است .
ج ـ تصویر هرگونه تصمیم نهایی مبنی بر رد اظهارنامه خارجی یا رد ثبت اختراع ادعا شده در اظهارنامه خارجی .
د ـ تصویر هر تصمیم نهایی مبنی بر بی اعتباری گواهینامه اختراع صادرشده براساس اظهارنامه خارجی .
ماده ۱۱- اداره مالکیت صنعتی تاریخ تقاضا را همان تاریخ دریافت اظهارنامه تلقی خواهد کرد مشروط بر این که اظهارنامه در زمان دریافت ، حاوی نکات زیر باشد:

مشخصاتی که یک اظهارنامه ثبت اختراع باید داشته باشد

الف ـ ذکر صریح یا ضمنی این نکته که ثبت یک اختراع تقاضا می شود.
ب ـ ذکر نکاتی که شناخت هویت متقاضی را میسر می کند.
ج ـ توصیف اجمالی اختراع .
اگر اداره مالکیت صنعتی تشخیص دهد که اظهارنامه در زمان تقاضا فاقد شرایط فوق بوده است ، از متقاضی دعوت خواهد کرد تا از تاریخ ابلاغ ظرف سی روز اصلاحات لازم را انجام دهد و تاریخ تقاضا همان تاریخ دریافت اصلاحات مذکور خواهد بود ولی اگر در مهلت تعیین شده اصلاح صورت نگیرد، اظهارنامه کان لم یکن تلقی خواهد شد.

ماده ۱۲- چنانچه در اظهارنامه به نقشه هایی اشاره شود که در آن درج یا ضمیمه نشده است ، اداره مالکیت صنعتی از متقاضی دعوت می کند تا نقشه ها را ارایه دهد. اگر متقاضی دعوت را اجابت کرده و نقشه های مورد اشاره را ارایه نماید، اداره مذکور تاریخ دریافت نقشه را تاریخ تقاضا تلقی خواهد نمود. درغیر این صورت ، تاریخ تقاضا را همان تاریخ دریافت اظهارنامه قید نموده و اشاره به نقشه ها را کأن لم یکن تلقی خواهد کرد.

ماده ۱۳- پس از قید تاریخ تقاضا، اداره مالکیت صنعتی اظهارنامه را از نظر انطباق با شرایط مندرج در این قانون و آیین نامه آن ، بررسی خواهد کرد و درصورت تشخیص انطباق ، اقدام لازم را برای ثبت اختراع انجام می دهد. درغیر این صورت اظهارنامه را رد و مراتب را به متقاضی ابلاغ می کند.

روند صدور ثبت اختراع

ماده ۱۴- اداره مالکیت صنعتی پس از ثبت اختراع باید:

الف ـ درخصوص ثبت اختراع یک نوبت آگهی منتشر کند.
ب ـ گواهینامه ثبت اختراع را صادر کند.
ج ـ رونوشت گواهینامه ثبت اختراع را بایگانی و پس از دریافت هزینه مقرر، اصل آن را به متقاضی تسلیم کند.
د ـ به درخواست دارنده گواهینامه اختراع ، تغییراتی را در مضمون و نقشه های اختراع ، به منظور تعیین حدود حمایت اعطاء شده انجام دهد، مشروط بر این که در نتیجه این تغییرات ، اطلاعات مندرج در گواهینامه اختراع ازحدود اطلاعات مذکور در اظهارنامه اولیه ای که اختراع براساس آن ثبت شده است ، تجاوز نکند.
ماده ۱۵- حقوق ناشی از گواهینامه اختراع به ترتیب زیر است :

حقوق ناشی از گواهینامه ثبت اختراع

الف ـ بهره برداری از اختراع ثبت شده در ایران توسط اشخاصی غیر از مالک اختراع ، مشروط به موافقت مالک آن است . بهره برداری از اختراع ثبت شده به شرح آتی خواهد بود:
۱ ـ درصورتی که اختراع درخصوص فرآورده باشد:
اول ـ ساخت ، صادرات و واردات ، عرضه برای فروش ، فروش و استفاده از فرآورده .
دوم ـ ذخیره به قصد عرضه برای فروش ، فروش یا استفاده از فرآورده .
۲ ـ درصورتی که موضوع ثبت اختراع فرآیند باشد:
اول ـ استفاده از فرآیند.
دوم ـ انجام هر یک از موارد مندرج در جزء (۱) بند (الف ) این ماده درخصوص کالاهایی که مستقیماً از طریق این فرآیند به دست می آید.
ب ـ مالک می تواند با رعایت بند (ج ) این ماده و ماده (۱۷) علیه هر شخص که بدون اجازه او بهره برداریهای مندرج در بند (الف ) را انجام دهد و به حق مخترع تعدی کند و یا عملی انجام دهد که ممکن است منجر به تعدی به حق مخترع شود، به دادگاه شکایت کند.

حقوق ثبت اختراع شامل  چه مواردی نمیشود؟ 

ج ـ حقوق ناشی از گواهینامه اختراع شامل موارد زیر نمی شود:
۱ـ بهره برداری از کالاهایی که توسط مالک اختراع یا با توافق او در بازار ایران عرضه می شود.
۲- استفاده از وسایل موضوع اختراع در هواپیماها، وسایط نقلیه زمینی یا کشتی های سایر کشورها که به طور موقت یا تصادفاً وارد حریم هوایی ، مرزهای زمینی یا آبهای کشور می شود.
۳- بهره برداریهایی که فقط با اهداف آزمایشی درباره اختراع ثبت شده انجام می شود.
۴- بهره برداری توسط هر شخصی که با حُسن نیت قبل از تقاضای ثبت اختراع یا درمواقعی که حق تقدم تقاضا شده است ، قبل از تاریخ تقاضای حق تقدم همان اختراع ، از اختراع استفاده می کرده یا اقدامات جدی و مؤثری جهت آماده شدن برای استفاده از آن در ایران به عمل می آورده است .
د ـ حقوق استفاده کننده قبلی که در جزء(۴) بند (ج ) این ماده قید شده است ، تنها به همراه شرکت یا کسب و کار یا به همراه بخشی که در آن از اختراع استفاده می شده یا مقدمات استفاده از آن فراهم گردیده ، قابل انتقال یا واگذاری است .
ماده ۱۶- اعتبار گواهینامه اختراع با رعایت این ماده ، پس از بیست سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه اختراع منقضی می شود. به منظور حفظ اعتبار گواهینامه یا اظهارنامه اختراع ، پس از گذشت یک سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه و قبل از شروع هر سال ، مبلغی که به موجب آیین نامه این قانون تعیین می شود، توسط متقاضی به اداره مالکیت صنعتی پرداخت می گردد. تأخیر در پرداخت، حداکثر تا شش ماه در صورت پرداخت جریمه مجاز است . درصورتی که هزینه سالانه پرداخت نشود، اظهارنامه مربوط مسترد شده تلقی و یا گواهینامه اختراع ، فاقد اعتبار می شود.

چگونه میتوان از حقوق ثبت اختراع استفاده کرد؟

ماده ۱۷- دولت یا شخص مجاز از طرف آن ، با رعایت ترتیبات زیر، می توانند از اختراع بهره برداری نمایند:

الف ـ در  مواردی که با نظر وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی ربط منافع عمومی مانند امنیت ملی ، تغذیه ، بهداشت یا توسعه سایر بخشهای حیاتی اقتصادی کشور، اقتضاء کند که دولت یا شخص ثالث از اختراع بهره برداری نماید و یا بهره برداری از سوی مالک یا شخص مجاز از سوی او مغایر با رقابت آزاد بوده و از نظر مقام مذکور، بهره برداری از اختراع رافع مشکل باشد، موضوع در کمیسیونی مرکب از رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، یکی از قضات دیوان عالی کشور با معرفی رییس قوه قضاییه ، دادستان کل کشور، نماینده رییس جمهور و وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی ربط مطرح و درصورت تصویب ، با تعیین کمیسیون مذکور، سازمان دولتی یا شخص ثالث بدون موافقت مالک اختراع ، از اختراع بهره برداری می نماید.

ب ـ بهره برداری از اختراع محدود به منظوری خواهد بود که در مجوز آمده است و مشروط به پرداخت مبلغ مناسب به مالک مذکور با درنظرگرفتن ارزش اقتصادی مورد اجازه می باشد. درصورتی که مالک اختراع یا هر شخص ذی نفع دیگر توضیحی داشته باشند، کمیسیون پس از رسیدگی به اظهارات آنان و لحاظ کردن بهره برداری در فعالیتهای غیررقابتی اتخاذ تصمیم خواهد کرد. کمیسیون می تواند بنا به درخواست مالک اختراع یا سازمان دولتی یا شخص ثالثی که مجوز بهره برداری از اختراع ثبت شده را دارد، پس از رسیدگی به اظهارات طرفین یا یکی از آنها در محدوده ای که ضرورت اقتضاء نماید، نسبت به تصمیم گیری مجدد اقدام کند.

ج ـ درصورتی که مالک اختراع ادعا نماید که شرایط و اوضاع و احوالی که باعث اتخاذ تصمیم شده دیگر وجود ندارد و امکان تکرار آن میسر نیست و یا این که ادعا نماید سازمان دولتی یا شخص ثالثی که توسط کمیسیون تعیین شده نتوانسته طبق مفاد تصمیم و شرایط آن عمل کند، موضوع در کمیسیون مطرح و بررسی و پس از استماع اظهارات مالک اختراع ، وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی ربط و بهره بردار، اجازه بهره برداری لغو شده و حسب مورد اجازه بهره برداری برای مالک یا بهره بردار دیگر صادر می شود. با احراز شرایط مقرر در این بند، اگر کمیسیون تشخیص دهد حفظ حقوق قانونی اشخاصی که این اجازه را کسب کرده اند، بقاء تصمیم را ایجاب می نماید آن تصمیم را لغو نمی کند.
درمواردی که اجازه بهره برداری توسط کمیسیون به شخص ثالثی داده شده است ، می توان آن مجوز را فقط به همراه شرکت یا کسب و کار شخص تعیین شده ازطرف کمیسیون یا به همراه قسمتی از شرکت یا کسب و کاری که اختراع در آن بهره برداری می شود، انتقال داد.

د ـ اجازه بهره برداری موضوع این ماده ، مانع انجام امور زیر نیست :
۱- انعقاد قرارداد بهره برداری توسط مالک اختراع ، با رعایت مقررات این ماده .
۲- بهره برداری مستمر از حقوق تفویضی توسط مالک اختراع طبق مندرجات بند (الف ) ماده (۱۵).
۳- صدور اجازه استفاده ناخواسته طبق اجزاء (۱) و (۲) بند (ح ) این ماده .
هـ ـ درخواست اجازه بهره برداری از کمیسیون باید همراه دلیل و سندی باشد که به موجب آن ثابت شود دستگاه دولتی یا شخص مجاز، از مالک اختراع درخواست بهره برداری کرده ولی نتوانسته است اجازه بهره برداری را با شرایط معقول و ظرف مدت زمان متعارف تحصیل نماید.
رعایت مراتب این بند، درصورت فوریت ناشی از مصالح ملی یا موارد حصول شرایط قهریه در کشور کلاً به تشخیص کمیسیون لازم نخواهد بود، مشروط بر آن که در این قبیل موارد مالک اختراع دراولین فرصت ممکن از تصمیم کمیسیون مطلع شود.
و ـ بهره برداری از اختراع توسط سازمان دولتی یا اشخاص ثالثی که توسط کمیسیون تعیین شده اند، برای عرضه در بازار ایران است .
ز ـ اجازه کمیسیون درخصوص بهره برداری از اختراع در زمینه فناوری نیمه هادیها، تنها در موردی جایز است که به منظور استفاده غیرتجاری عمومی بوده یا درموردی باشد که وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی ربط تشخیص دهد که نحوه استفاده از اختراع ثبت شده توسط مالک یا استفاده کننده آن غیررقابتی است .
ح ـ پروانه بهره برداری بدون موافقت مالک ، در موارد زیر نیز با ترتیباتی که ذکر می شود قابل صدور است :
۱- درصورتی که در یک گواهینامه اختراع ادعا شده باشد که بدون استفاده از یک اختراع ثبت شده قبلی قابل بهره برداری نیست و اختراع مؤخر نسبت به اختراع مقدم ، متضمن پیشرفت مهم فنی و دارای اهمیت اقتصادی قابل توجه باشد، اداره مالکیت صنعتی به درخواست مالک اختراع مؤخر پروانه بهره برداری از اختراع مقدم را درحد ضرورت ، بدون موافقت مالک آن ، صادر می کند.
۲- درمواقعی که طبق جزء (۱) این بند پروانه بهره برداری بدون موافقت مالک صادر شده باشد، اداره مالکیت صنعتی به درخواست مالک اختراع مقدم ، پروانه بهره برداری از اختراع مؤخر را نیز بدون موافقت مالک آن صادر می کند.
۳- درصورت درخواست صدور پروانه بهره برداری بدون موافقت مالک طبق اجزاء (۱) و (۲) این بند در تصمیم مربوط به صدور هر یک از پروانه های مذکور، حدود و کاربرد پروانه و مبلغ مناسبی که باید به مالک اختراع ذی ربط پرداخت شود و شرایط پرداخت ، تعیین می شود.
۴- درصورت صدور پروانه بهره برداری طبق جزء (۱) انتقال آن فقط به همراه اختراع مؤخر و درصورت صدور پروانه بهره برداری طبق جزء (۲) انتقال آن فقط به همراه اختراع مقدم مجاز است .
۵- درخواست صدور پروانه بهره برداری بدون موافقت مالک مشروط به پرداخت هزینه مقرر می باشد.
۶- درصورت صدور پروانه بهره برداری بدون موافقت مالک، اجزاء (۱) و (۲) این بند و بندهای (ب ) تا (و) و نیز بند (ط ) این ماده قابل اعمال است .
ط ـ تصمیمات کمیسیون درمحدوده بندهای این ماده ، در دادگاه عمومی تهران قابل اعتراض است .
ماده ۱۸- هر ذی نفع می تواند ابطال گواهینامه اختراعی را از دادگاه درخواست نماید. درصورتی که ذی نفع ثابت کند یکی از شرایط مندرج در مواد (۱)، (۲)، (۴) و صدر ماده (۶) و بند (ج ) آن رعایت نشده است یا این که مالک اختراع ، مخترع یا قایم مقام قانونی او نیست ، حکم ابطال گواهینامه اختراع صادر می شود. هر گواهینامه اختراع یا ادعا یا بخشی از ادعاهای مربوط که باطل شده است ، از تاریخ ثبت اختراع باطل تلقی می شود. رأی نهایی دادگاه به اداره مالکیت صنعتی ابلاغ می گردد و اداره مزبور آن را ثبت و پس از دریافت هزینه ، آگهی مربوط به آن را دراولین فرصت ممکن منتشر می کند.

ماده ۱۹ـ چنانچه مالک اختراع بخواهد ازاختراع ثبت شده استفاده کند، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور حداکثر ظرف مهلت یک هفته موضوع را به دستگاه یا دستگاههای ذی ربط منعکس می نماید. دستگاههای مذکور در خصوص امکان بهره برداری از اختراع حداکثر ظرف مدت دوماه اظهار نظر نموده و نتیجه را جهت صدور پروانه بهره برداری کتباً به سازمان ثبت اسناد و املاک اعلام می نماید.

فصل دوم ـ طرحهای صنعتی 

ماده ۲۰- از نظر این قانون ، هرگونه ترکیب خطوط یا رنگها و هرگونه شکل سه بعدی با خطوط ، رنگها و یا بدون آن ، به گونه ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد، طرح صنعتی است . در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نتیجه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمی باشد.

ماده ۲۱- طرح صنعتی زمانی قابل ثبت است که جدید و یا اصیل باشد. طرح صنعتی زمانی جدیـد است که ازطریق انتشار به طور محسـوس و یا از طریق استفاده به هر نحو دیگر قـبل از تاریخ تسـلیم اظـهارنامه یا بر حسب مورد قبل از حق تقدم اظهارنامه برای ثبت در هیچ نقطه ای از جهان برای عموم افشاء نشده باشد. مفاد قسمت اخیر بند (هـ) و بند (و) ماده (۴) این قانون درخصوص طرحهای صنعتی نیز قابل اعمال است .

ماده ۲۲- اظهارنامه ثبت طرح صنعتی که به اداره مالکیت صنعتی تسلیم می شود، همراه نقشه ، عکس وسایرمشخصات گرافیکی کالا که تشکیل دهنده طرح صنعتی هستند و ذکر نوع فرآورده هایی که طرح صنعتی برای آنها استفاده می شود، خواهد بود. اگر طرح صنعتی سه بعدی باشد، اداره مالکیت صنعتی می تواند نمونه واقعی یا ماکتی از آن را نیز به همراه اظهارنامه درخواست نماید. اظهارنامه مشمول هزینه مقرر برای تسلیم آن خواهد بود. اظهارنامه باید در بردارنده مشخصات طرح باشد و درمواردی که متقاضی همان طراح نیست ، اظهارنامه باید به همراه مدرکی باشد که ذی حق بودن متقاضی را برای ثبت طرح صنعتی ثابت نماید.

ماده ۲۳- مفاد مواد (۵)، (۹) و بند (ج ) مواد(۱۱) و (۱۵) این قانون درخصوص طرحهای صنعتی نیز قابل اعمال است . ماده ۲۴-دو یاچند طرح صنعتی را می توان در یک اظهارنامه قید و تسلیم نمود، مشروط بر آن که مربوط به یک طبقه بندی بین المللی و یا مربوط به یک مجموعه یا ترکیبی از اجزاء باشد. ماده ۲۵- ممکن است ضمن اظهارنامه درخواست شود که انتشار آگهی ثبت طرح صنعتی از تاریخ تسلیم اظهارنامه حداکثر تا دوازده ماه و یا اگر ادعای حق تقدم شده است از تاریخ حق تقدم به تأخیر افتد.

ماده ۲۶- متقاضی می تواند تا زمانی که اظهارنامه در جریان بررسی است ، آن را مسترد نماید. ماده ۲۷- بررسی ، ثبت و انتشار آگهی طرح صنعتی به ترتیب زیر خواهد بود:

الف ـ تاریخ اظهارنامه همان تاریخ تسلیم آن به اداره مالکیت صنعتی است ، مشروط بر این که در زمان تسلیم ، اظهارنامه حاوی کلیه اطلاعاتی باشد که شناسایی متقاضی و همچنین نمایش گرافیکی کالای متضمن طرح صنعتی را میسر سازد.
ب ـ اداره مالکیت صنعتی پس از وصول اظهارنامه ، آن را ازنظر مطابقت با مفاد ماده (۲۲) و نیز این که طرح صنعتی مذکور، وفق مقررات مندرج در ماده (۲۰) و بند (و) ماده (۴) و مقررات مربوط می باشد، بررسی می کند.
ج ـ درصورتی که اداره مالکیت صنعتی تشخیص دهد شرایط موضوع بند (ب ) این ماده رعایت شده است طرح صنعتی را ثبت و آگهی مربوط را منتشر و گواهی ثبت آن را به نام متقاضی صادر می نماید در غیر این صورت اظهارنامه را مردود اعلام می کند.
د ـ هرگاه درخواستی طبق ماده (۲۵) ارایه شده باشد، پس از ثبت طرح صنعتی ، نمونه طرح و مفاد اظهارنامه منتشر نمی شود. در این صورت اداره مالکیت صنعتی ، یک آگهی حاوی تأخیر انتشار طرح صنعتی مذکور و اطلاعات مربوط به هویت مالک طرح ثبت شده و تاریخ تسلیم اظهارنامه و مدت تأخیر مورد درخواست و سایر امور ضروری را منتشر می کند. پس از انقضاء مدت تأخیر درخواست شده ، اداره مالکیت صنعتی آگهی طرح صنعتی ثبت شده را منتشر خواهد کرد. رسیدگی به دعوی راجع به یک طرح صنعتی ثبت شده درمدت تأخیر انتشار آگهی مشروط به آن است که اطلاعات مندرج در دفاتر ثبت و اطلاعات مربوط به پرونده اظهارنامه به شخصی که علیه او دعوی اقامه می شود به طور کتبی ابلاغ شده باشد.
ماده ۲۸- حقوق ناشی از ثبت طرح صنعتی ، مدت اعتبار و تمدید آن به شرح زیر است :

الف ـ بهره برداری از هر طرح صنعتی که در ایران ثبت شده باشد، توسط اشخاص ، مشروط به موافقت مالک آن است .
ب ـ بهره برداری از یک طرح صنعتی ثبت شده عبارت است از: ساخت ، فروش و وارد کردن اقلام حاوی آن طرح صنعتی .
ج ـ مالک طرح صنعتی ثبت شده ، می تواند علیه شخصی که بدون موافقت او افعال مذکور در بند (ب ) این ماده را انجام دهد یا مرتکب عملی شود که عادتاً موجبات تجاوز آینده را فراهم آورد، در دادگاه اقامه دعوی نماید.
د ـ مدت اعتبار طرح صنعتی پنج سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن خواهد بود. این مدت را می توان برای دو دوره پنجساله متوالی دیگر پس از پرداخت هزینه مربوط تمدید نمود. پس از انقضاء هر دوره که از پایان دوره شروع می شود، یک مهلت شش ماهه برای پرداخت هزینه تمدید گردیده و همچنین جریمه تأخیر در نظر گرفته خواهد شد.
ماده ۲۹- هر ذی نفع می تواند از دادگاه ابطال ثبت طرح صنعتی را درخواست نماید. در این صورت باید ثابت کند که یکی از شرایط مندرج در مواد (۲۰) و (۲۱) رعایت نشده است و یا کسی که طرح صنعتی به نام وی ثبت شده پدیدآورنده آن طرح یا قایم مقام قانونی او نیست . مفاد قسمت اخیر ماده(۱۸) دراین خصوص نیز اعمال می شود.

فصل سوم ـ علایم ، علایم جمعی و نامهای تجاری

ماده ۳۰- علامت ، علامت جمعی و نام تجاری عبارتند از:
الف ـ علامت یعنی هر نشان قابل رؤیتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.
ب ـ علامت جمعی یعنی هر نشان قابل رؤیتی که باعنوان علامت جمعی در اظهارنامه ثبت معرفی شود و بتواند مبدأ و یا هرگونه خصوصیات دیگر مانند کیفیت کالا یاخدمات اشخاص حقیقی و حقوقی را که از این نشان تحت نظارت مالک علامت ثبت شده جمعی استفاده می کنند متمایز سازد.
ج ـ نام تجارتی یعنی اسم یا عنوانی که معرف و مشخص کننده شخص حقیقی یا حقوقی باشد.
ماده ۳۱- حق استفاده انحصاری از یک علامت به کسی اختصاص دارد که آن علامت را طبق مقررات این قانون به ثبت رسانده باشد. ماده ۳۲- علامت درموارد زیر قابل ثبت نیست :

الف ـ نتواند کالاها یا خدمات یک مؤسسه را از کالاها و خدمات مؤسسه دیگر متمایز سازد.
ب ـ خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد.
ج ـ مراکز تجاری یا عمومی را به ویژه درمورد مبدأ جغرافیایی کالاها یا خدمات یا خصوصیات آنها گمراه کند.
د ـ عین یا تقلید نشان نظامی ، پرچم ، یا سایر نشانهای مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به کشور، سازمانهای بین الدولی یا سازمانهایی که تحت کنوانسیونهای بین المللی تأسیس شده اند، بوده یا موارد مذکور یکی از اجزاء آن علامت باشد، مگر آن که توسط مقام صلاحیتدار کشور مربوط یا سازمان ذی ربط اجازه استفاده از آن صادر شود.
هـ ـ عین یا به طرز گمراه کننده ای شبیه یا ترجمه یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به مؤسسه دیگری در ایران معروف است .
و ـ عین یا شبیه آن قبلاً برای خدمات غیرمشابه ثبت و معروف شده باشد مشروط بر آن که عرفاً میان استفاده از علامت و مالک علامت معروف ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالک علامت قبلی لطمه وارد سازد.
ز ـ عین علامتی باشد که قبلاً به نام مالک دیگری ثبت شده و یا تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان کالا و خدمات و یا برای کالا و خدماتی است که به لحاظ ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود.
ماده ۳۳- اظهارنامه ثبت علامت به همراه نمونه علامت وفهرست کالاها یا خدماتی که ثبت علامت برای آنها درخواست شده و براساس طبقه بندی قابل اجراء یا طبقه بندی بین المللی باشد، به اداره مالکیت صنعتی تسلیم می شود. پرداخت هزینه های ثبت علامت بر عهده متقاضی است .

ماده ۳۴- درصورتی که اظهارنامه دربردارنده ادعای حق تقدم به شرح مذکور در کنوانسیون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی باشد که توسط متقاضی یا سلف او در هر کشور عضو کنوانسیون تقاضا شده است ، طبق مفاد ماده (۹) این قانون رفتار می شود.

ماده ۳۵- متقاضی می تواند تا زمانی که اظهارنامه او هنوز ثبت نشده ، آن را مسترد کند.

ماده ۳۶- اداره مالکیت صنعتی ، اظهارنامه را ازلحاظ انطباق با شرایط و مقررات مندرج در این قانون بررسی و درصورتی که علامت را قابل ثبت بداند، اجازه انتشار آگهی مربوط به آن را صادر می کند.

ماده ۳۷- هر ذی نفع می تواند حداکثر تا سی روز از تاریخ انتشار آگهی ، اعتراض خود را مبنی بر عدم رعایت مفاد بند (الف ) ماده (۳۰) و ماده (۳۲) این قانون به اداره مالکیت صنعتی تسلیم نماید. دراین صورت :

۱- اداره مالکیت صنعتی رونوشت اعتراض نامه را به متقاضی ابلاغ کرده و بیست روز به او مهلت می دهد تا نظر خود را اعلام کند. متقاضی درصورت تأکید بر تقاضای خود یادداشت متقابلی را به همراه استدلال مربوط به اداره مذکور می فرستد. درغیر این صورت اظهارنامه وی مسترد شده تلقی خواهد شد.
۲- اگر متقاضی یادداشت متقابلی بفرستد، اداره مالکیت صنعتی رونوشت آن را دراختیار معترض قرار می دهد و با درنظر گرفتن نظرات طرفین و مواد این قانون تصمیم می گیرد که علامت را ثبت و یا آن را رد کند.
ماده ۳۸- پس از انتشار آگهی اظهارنامه و تا زمان ثبت علامت ، متقاضی از امتیازات و حقوقی برخوردار است که درصورت ثبت برخوردار خواهد بود. با این حال هرگاه به وسیله متقاضی ثبت درباره عملی که پس از آگهی اظهارنامه انجام شده ، دعوایی مطرح شود و خوانده ثابت کند که در زمان انجام عمل ، علامت، قانوناً قابل ثبت نبوده است ، به دفاع خوانده رسیدگی و درمورد ثبت یا عدم ثبت علامت تصمیم مقتضی اتخاذ می شود.

ماده ۳۹- هرگاه اداره مالکیت صنعتی تشخیص دهد که شرایط مندرج در این قانون رعایت شده است علامت را ثبت کرده و آگهی مربوط به ثبت آن را منتشر و گواهینامه ثبت را به نام متقاضی صادر می نماید.

حقوق ناشی از ثبت علامت ، مدت اعتبار و تمدید آن 

الف ـ استفاده از هر علامت که در ایران ثبت شده باشد، توسط هر شخص غیراز مالک علامت ، مشروط به موافقت مالک آن می باشد.
ب ـ مالک علامت ثبت شده می تواند علیه هر شخصی که بدون موافقت وی از علامت استفاده کند و یا شخصی که مرتکب عملی شود که عادتاً منتهی به تجاوز به حقوق ناشی از ثبت علامت گردد، در دادگاه اقامه دعوی نماید. این حقوق شامل موارد استفاده از علامتی می شود که شبیه علامت ثبت شده است و استفاده از آن برای کالا یاخدمات مشابه ، موجب گمراهی عموم می گردد.
ج ـ حقوق ناشی از ثبت علامت ، اقدامات مربوط به کالاها و خدماتی را که توسط مالک علامت یا با موافقت او به کشور وارد و در بازار ایران عرضه می گردد، شامل نمی شود.
د ـ مدت اعتبار ثبت علامت ده سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن می باشد. این مدت با درخواست مالک آن برای دوره های متوالی ده ساله با پرداخت هزینه مقرر، قابل تمدید است . یک مهلت ارفاقی شش ماهه که از پایان دوره شروع می شود، برای پرداخت هزینه تمدید، با پرداخت جریمه تأخیر، درنظر گرفته می شود.
ماده۴۱- هر ذی نفع می تواند از دادگاه ابطال ثبت علامت را درخواست نماید. دراین صورت باید ثابت کند مفاد بند (الف ) ماده (۳۰) و ماده (۳۲) این قانون رعایت نشده است . ابطال ثبت یک علامت از تاریخ ثبت آن مؤثر است و آگهی مربوط به آن نیز دراولین فرصت ممکن منتشر می شود. هر ذی نفع که ثابت کند که مالک علامت ثبت شده شخصاً یا به وسیله شخصی که از طرف او مجاز بوده است ، آن علامت را حداقل به مدت سه سال کامل از تاریخ ثبت تا یک ماه قبل از تاریخ درخواست ذی نفع استفاده نکرده است ، می تواند لغو آن را از دادگاه تقاضا کند. درصورتی که ثابت شود قوه قهریه مانع استفاده از علامت شده است ، ثبت علامت لغو نمی شود.

ماده۴۲- با رعایت این ماده و ماده (۴۳)، مواد (۳۱) تا (۴۱) این قانون درمورد علایم جمعی نیز قابل اعمال است . در اظهارنامه ثبت علامت جمعی ، ضمن اشاره به جمعی بودن علامت ، نسخه ای از ضوابط و شرایط استفاده از آن نیز ضمیمه می شود. مالک علامت جمعی ثبت شده ، باید اداره مالکیت صنعتی را از هرگونه تغییر در ضوابط و شرایط مذکور در صدر این ماده مطلع کند.

ماده ۴۳- علاوه بر موجبات ابطال مذکور در ماده (۴۱)، هرگاه خواهان ثابت کند که مالک علامت ثبت شده از آن به تنهایی و یا برخلاف ضوابط مندرج در ذیل ماده(۴۲) از آن استفاده کرده و یا اجازه استفاده از آن را صادر می کند یا به نحوی از علامت جمعی استفاده کند یا اجازه استفاده از آن را بدهد که موجب فریب مراکز تجاری یا عمومی نسبت به مبدأ و یا هرخصوصیت مشترک دیگر کالا و خدمات مربوط گردد، دادگاه علامت جمعی را باطل می کند.

ماده ۴۴- قرارداد اجازه بهره برداری از ثبت یا اظهارنامه ثبت علامت باید به طور مؤثر کنترل اجازه دهنده بر کیفیت و مرغوبیت کالا و ارایه خدمات توسط استفاده کننده را در برداشته باشد. درغیر این صورت یا درصورتی که کنترل به طور مؤثر انجام نگیرد، قرارداد اجازه بهره برداری فاقد اعتبار خواهد بود.

ماده ۴۵- ثبت علامت جمعی یا اظهارنامه آن نمی تواند موضوع قرارداد اجازه بهره برداری باشد.

ماده ۴۶- اسم یا عنوانی که ماهیت یا طریقه استفاده از آن برخلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد و یا موجبات فریب مراکز تجاری یا عمومی را نسبت به ماهیت مؤسسه ای فراهم کند که اسم یا عنوان معرف آن است ، نمی تواند به عنوان یک نام تجارتی به کار رود.

ماده ۴۷- با رعایت قوانین و مقررات ثبت اجباری نامهای تجارتی ، این قبیل نامها حتی بدون ثبت ، در برابر عمل خلاف قانون اشخاص ثالث حمایت می شوند. هرگونه استفاده از نام تجارتی توسط اشخاص ثالث ، به صورت نام تجارتی یا علامت یا علامت جمعی ، یا هرگونه استفاده از آنها که عرفاً باعث فریب عموم شود، غیرقانونی تلقی می شود.

 فصل چهارم ـ مقررات عمومی 

ماده ۴۸- هرگونه تغییر در مالکیت اختراع ، ثبت طرح صنعتی یا ثبت علایم تجاری یا علامت جمعی یا حق مالکیت ناشی از تسلیم اظهارنامه مربوط ، به درخواست کتبی هر ذی نفع از اداره مالکیت صنعتی انجام شده و به ثبت می رسد و جز درمورد تغییر مالکیت اظهارنامه ، توسط اداره مذکور آگهی می شود. تأثیر این گونه تغییر نسبت به اشخاص ثالث منوط به تسلیم درخواست مذکور است . تغییر در مالکیت ثبت علامت یا علامت جمعی درصورتی که در مواردی مانند ماهیت ، مبدأ، مراحل ساخت ، خصوصیات یا تناسب با هدف کالاها یاخدمات سبب گمراهی یا فریب عمومی شود، معتبر نیست . هرگونه تغییر در مالکیت ثبت یک علامت جمعی یا مالکیت اظهارنامه مربوط به آن منوط به موافقت قبلی رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور می باشد.

ماده ۴۹- هرگونه تغییر در مالکیت نام تجاری باید همراه با انتقال مؤسسه یا بخشی از آن که با نام مزبور شناخته می شود، صورت پذیرد.

ماده ۵۰- هرگونه قرارداد اجازه بهره برداری از اختراع و طرحهای صنعتی ثبت شده ، یا علامت ثبت شده یا اظهارنامه مربوط به آنها به اداره مالکیت صنعتی تسلیم می شود. اداره مالکیت صنعتی ، مفاد قرارداد را به صورت محرمانه حفظ ولی اجازه بهره برداری را ثبت و آگهی می کند. تأثیر این گونه قراردادها نسبت به اشخاص ثالث منوط به مراعات مراتب فوق است .

ماده ۵۱- درصورتی که محل اقامت متقاضی یا مرکز اصلی تجارت وی خارج از ایران باشد، وکیل قانونی او که مقیم و شاغل در ایران است ، می تواند به نمایندگی از او اقدامات لازم را انجام دهد.

ماده ۵۲- تصدی امور مربوط به مالکیت صنعتی و همچنین نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان جهانی مالکیت معنوی و اتحادیه های مربوط به کنوانسیونهای ذی ربط به عهده سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است .

ثبت کلیه موضوعات مالکیت صنعتی ، اعم از اختراع ، علامت ، علامت جمعی ، طرح صنعتی نیز توسط اداره مالکیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور انجام می شود. در مواردی که مراجع دیگر به موجب قانون اقدام به بررسی و ثبت می نمایند درصورتی از حمایتها و امتیازات مذکور در این قانون بهره مند می شوند که حسب مورد مالکیت یا اختراع آنها در اداره مالکیت صنعتی به ثبت رسیده باشد.

ماده ۵۳- اداره مالکیت صنعتی با استفاده از شیوه های نوین ، دفاتر جداگانه ای برای ثبت اختراعات ، طرحهای صنعتی و علایم تجارتی پیش بینی می کند. علایم جمعی در بخش ویژه ای در دفتر ثبت علایم ، ثبت می شود.

ماده ۵۴- اطلاعات موجود در دفاتر ثبت قابل دسترسی همگان بوده و هر شخص می توانـد برابـر مقـررات منـدرج در آییـن نامه اجرایی ، اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت نماید.

ماده ۵۵- اداره مالکیت صنعتی ، کلیه آگهی های مذکور در این قانون را در روزنامه رسمی کشور منتشر خواهد کرد.

ماده ۵۶- اداره مالکیت صنعتی مجاز است هرگونه اشتباه در ترجمه یا نسخه برداری ، اشتباه اداری ، اشتباه در اظهارنامه و یا اشتباه در هر یک از ثبت های انجام شده طبق این قانون یا آیین نامه اجرایی را تصحیح کند.

ماده ۵۷- اداره مالکیت صنعتی پس از دریافت هرگونه درخواست کتبی مبنی بر تمدید مهلت انجام هر اقدامی که در این قانون یا آیین نامه اجرایی آن پیش بینی شده است ، پس از بررسی شرایط موجود می تواند آن را تمدید نماید. این کار پس از اعلام به اشخاص ذی نفع طبق مقررات مذکور در آیین نامه انجام می شود.

ماده ۵۸- اداره مالکیت صنعتی قبل از اعمال اختیارات قانونی ، به طرفی که می خواهد علیه او تصمیم بگیرد فرصت کافی می دهد تا مطالب خود را اعلام نماید. دراین صورت هرگونه تصمیم با لحاظ اعلام مذکور اتخاذ می شود.

ماده ۵۹- رسیدگی به اختلافات ناشی از اجراء این قانون و آیین نامه اجرایی آن در صلاحیت شعبه یا شعب خاصی از دادگاههای عمومی تهران می باشد که حداکثر تا شش ماه بعد از تاریخ تصویب این قانون توسط رییس قوه قضاییه تعیین می گردد. تصمیمات اداره مالکیت صنعتی توسط اشخاص ذی نفع قابل اعتراض است و دادخواست مربوط باید ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ تصمیم به ذی نفع و یا اطلاع او از آن ، به دادگاه صالح تقدیم گردد. تجدیدنظرخواهی از آراء و نحوه رسیدگی ، تابع مقررات آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی است .

ماده۶۰- نقض حقوق مندرج در این قانون ، عبارت است از معنای انجام هرگونه فعالیتی در ایران که توسط اشخاصی غیر از مالک حقوق تحت حمایت این قانون و بدون موافقت او انجام می گیرد. علاوه بر مالک حقوق تحت حمایت این قانون ، هرگاه ثابت شود دارنده اجازه استفاده، از مالک درخواست کرده است تا برای خواسته معینی به دادگاه دادخواست بدهد و مالک امتناع کرده یا نتوانسته آن را انجام دهد، دادگاه می تواند علاوه بر صدور دستور جلوگیری از نقض حقوق یا نقض قریب الوقوع حقوق ، به جبران خسارت مربوط نیز حکم صادر کند و یا تصمیم دیگری جهت احقاق حق اتخاذ نماید.

ماده۶۱- هر شخصی که با علم و عمد مرتکب عملی شود که طبق مواد(۱۵)، (۲۸) و (۴۰) نقض حقوق به شمار آید یا طبق ماده (۴۷) عمل غیرقانونی تلقی شود، مجرم شناخته شده و علاوه بر جبران خسارت به پرداخت جزای نقدی از ده میلیون (۱۰٫۰۰۰٫۰۰۰) ریال تا پنجاه میلیون (۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰)ریال یا حبس تعزیری از نود و یک روز تا شش ماه یا هر دوی آنها محکوم می شود. در دعوای مدنی راجع به نقض حقوق مالک اختراع در مواقعی که اختراع ، فرآیند دستیابی به یک فرآورده باشد، درصورت وجود شرایط زیر، مسؤولیت اثبات این که فرآورده ازطریق آن فرآیند ساخته نشده است ، به عهده خوانده دعوی نقض حق خواهد بود. در این صورت دادگاه درصورت ارایه اسناد و مدارک ، منافع مشروع خوانده دعوی نقض حق را از جهت عدم افشاء اسرار تولیدی و تجاری وی در نظر خواهد گرفت :

۱- فرآورده جدید باشد.
۲- احتمال قوی وجود داشته باشد که فرآورده با استفاده از فرآیند مزبور ساخته شده و مالک حقوق ثبت شده علی رغم تلاشهای معقول نتوانسته است فرآیندی را که واقعاً استفاده شده ، تعیین نماید.
ماده ۶۲- درصورت تعارض مفاد این قانون با مقررات مندرج در معاهدات بین المللی راجع به مالکیت صنعتی که دولت جمهوری اسلامی ایران به آنها پیوسته و یا می پیوندد، مقررات معاهدات مذکور مقدم است .

ماده ۶۳- باپیش بینی درقانون بودجه سالانه تامعادل پنجاه درصد(۵۰٪) از درآمد ارزی ناشی از اجراء مفاد کنوانسیونهای مربوط به ثبت بین المللی مالکیت صنعتی که از تاریخ تصویب این قانون عاید می گردد، برای ارتقاء و تجهیز اداره مالکیت صنعتی و ارتقاء کیفی آن در قانون بودجه سالانه اختصاص می یابد. پس از تأیید اداره مالکیت صنعتی ، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلف است ارز مورد نیاز صاحبان ایرانی حقوق مالکیت صنعتی را جهت ثبت بین المللی این حقوق برابر تعرفه های مذکور در کنوانسیونها و مقررات بین المللی با نرخ رسمی تأمین نماید.

ماده ۶۴- آیین نامه اجرایی این قانون ظرف یک سال از تاریخ تصویب ، توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تهیه و به تصویب رییس قوه قضاییه می رسد. در آیین نامه مذکور به ویژه باید تعرفه هزینه های مربوط به اظهارنامه های ثبت اختراعات و طرحهای صنعتی ، ثبت علایم و علایم جمعی و تمدید ثبت آنها و جرایم تأخیر در تمدید با رعایت این قانون و مفاد کنوانسیونهای مربوط که جمهوری اسلامی ایران عضویت در آنها را پذیرفته است ، تعیین شود و درصورت لزوم هر سه سال یک بار قابل تجدید نظر می باشد.

ماده ۶۵- اختراعات و علایم تجارتی که قبلاً برابر مقررات سابق ثبت شده است، معتبر بوده و مورد حمایت این قانون قرار می گیرد. در این صورت :

الف ـ درمورد اختراعات باید هزینه های سالانه مقرر در این قانون ، برای مدت باقیمانده پرداخت شود.
ب ـ علایم باید درموعد مقرر در همان قانون تمدید شده و پس از تمدید براساس طبقه بندی بین المللی مجدداً طبقه بندی شود.

اگر سوالی درباره ثبت برند دارید در بخش کامنت مطرح  کنید