۱۵ فیلم شاهکاری که نگاه شما به زندگی را به طور کلی تغییر خواهند داد [قسمت سوم]

فیلم ها می توانند راهی بسیار جالب و جذاب برای ارایه یک جهان بینی و نگاه جدید نسبت به زندگی باشند. آن ها این پتانسیل را دارند که سال ها زندگی و شاید یک عمر زندگی را در چند ساعت خلاصه کنند. فیلم ها می توانند به شکلی هوشمندانه شورشگرانه، تایید کننده افکار فعلی و یا به شدت تغییر دهنده ذهنیت ها باشند اما تنها یک فیلم خاص می تواند به طور موثری جهان بینی شما را تحت تاثیر قرار دهد. برای تاثیرگذار بودن، چنین فیلمی باید نسبت به دیدگاه مخالفی که قصد تکان دادن و تغییر دادن آن را دارد احترام گذاشته و با استفاده از اتفاقات واقع گرایانه با نتایجی قابل درک به حمایت از این باورها بپردازد.

جهان بینی یک فرد بسیار قوی و محکم است و به کسانی که در درون قلمرو آن زندگی می کنند یک امنیت روانشناختی هدیه می کند. این جهان بینی مانند یک فیلتر در مقابل احساسات و اتفاقات اطراف عمل کرده و طبیعتاً اطلاعاتی که موجودیت آن را تهدید می کند را پس خواهد زد و هر چیزی که باعث تقویت آن شود را پذیرا خواهد بود. اما این چگونگی روبرو شدن با لحظات چالش برانگیزِ شک است که مسیر رشد شخصی ما را تعیین خواهد کرد. ممکن است یک نفر بخش زیادی از عمر خود را بدون اینکه کوچکترین تهدیدی در برابر باورهای خود ببیند بگذراند اما این موضوع کار سختی است و ممکن است به تک بعدی شدن دید و کوته بینی منجر شود.

برخی نیز ترجیح می دهند نسبت به همه دیدگاه های متفاوت پذیرا بوده و سپس به ارزیابی و مرمت کردن نقاط ضعف یک ساختار تازه شکل گرفته از روی این دیدگاه ها بپردازند. تکان خوردن به معنای ویران شدن نیست و این که یک دیدگاه در اثر تکان های دیدگاه های مختلف مورد آزمایش قرار گیرد می تواند به یک جهان بینی بسیار قوی منجر شود. به عبارت ساده تر، مورد چالش قرار نگرفتن به معنای درست بودن و قوی بودن نیست و قویترین دیدگاه ها همواره مورد چالش قرار گرفته اند.

فیلم هایی که در این فهرست به آن ها اشاره شده است پیام های مهمی در خود دارند که جهان بینی افراد شجاع را تقویت خواهد کرد؛ هرچند برخی از آن ها بسیار سخت و تکان دهنده بوده و برای افراد حساس یا جوان مناسب نیستند اما همگی پتانسیل یاد دادن چیزی تازه به شما را خواهند داشت.

۵- سکوت (۲۰۱۶)

آیا کسی امیدوارتر، ایده‌آل‌گراتر و البته بی تجربه تر از یک شخص جوان که تازه از مدرسه علوم دینی خارج شده است سراغ دارید؟ کشیش جوان مسیحی فیلم «سکوت» (Silence) به ایمان خدشه ناپذیر خود تکیه می کند اما از غرور و تکبر روحانی پنهانی که همواره با چنین لذتی همراه است خبر ندارد. او و یکی از دوستان داوطلبش برای پیدا کردن استاد خود از پرتغال به ژاپن سفر می کنند. استاد مذکور، بر اساس شایعات، از دین خود بازگشته و فرهنگ و دین مردمانی را برگزیده که روزگاری قصد داشت آن ها را به دین مسیحیت رهنمون سازد. این دو به این باور رسیده اند که می توانند نظر او را تغییر داده و بار دیگر او را به راه راست مورد نظر خود بازگردانند.

وقتی که آن ها با چیزی که در ژاپن انتظار آن ها را می کشیده مواجه می شوند تمامی تصورات قبلی شان رنگ می بازد. در واقع اکثر مردم ژاپن با دین باستانی خود کاملاً کنار آمده و علاقه ای به تغییر دیدن ندارند و تنها مسیحیانی که در ژاپن هستند به شدت تحت فشار قرار داشته و باید در خفا به عبادت بپردازند. به عنوان دو کشیش و کسانی که برای بر هم زدن یک فرهنگ تثبیت شده تلاش می کنند، این دو بسیار بیشتر از مردم عادی تحت فشار و شکنجه قرار گرفته و رفته رفته آن ها با شرایطی روبرو می شوند که سال ها پیش استادشان با آن ها مواجه شده بود. زمانی که شخصیت جوان اول فیلم با استاد خود روبرو می گردد بیش از پیش ایمانش دچار تزلزل می شود و وی در دوراهی تصمیم گیری خود را تنها می یابد.

اگر وی به طور علنی از دین خود اظهار برائت کند می تواند در خفا به تبلیغ دین مسیحیت ادامه دهد و اگر این کار را نکند نه تنها خود بلکه دوستانش نیز کشته خواهند شد. چه باید بکند؟ خط بین غرور حفظ ظاهر و وفادار ماندن واقعی به خداوند رفته رفته مبهم و نامشخص تر می شود. درک این موضوع که نجات دادن زندگی دیگران باعث از دست رفتن سعادت شخصی او خواهد شد باعث وحشت او می شود. وقتی که هیچ صدایی از وحی برای کمک به او نمی رسد او بین عشق به خداوند و دوستش که چند متر آنطرف تر ایستاده باید انتخاب کند. در متن این سکوت گسترده و عمیق است که همواره مهم ترین تصمیمات ما شکل می گیرند. فیلم «سکوت» را می توانید از طریق این لینک دانلود نمایید.

۴- مرد فیل نما (۱۹۸۰)

همانطور که فیلم «مرد فیل نما» (The Elephant Man) می خواهد نشان دهد، مردم از چیزی که آن را درک نمی کنند به شدت واهمه دارند و مشکل جسمی شخصیت جان مریک در فیلم که شخصیت اصلی داستان با صورتی ناهنجار و دارای بدشکلی است یکی از همین مسایلی است که درک آن بسیار دشوار است. جان مریک شخصیتی واقعی بود که در دوره انگلستان ملکه ویکتوریا زندگی کرده و از بیماری پیل‌پایی (elephantiasis) رنج می برد؛ یک بیماری با بدشکلی شدید فیزیکی. وجود مریک به تسریع کننده ای برای بررسی چگونگی واکنش های ترسناک افراد متفاوت به ظاهر او منجر شد.

بعد از سپری کردن مدت زیادی از زندگی خود در یک سیرک دوره گرد، با صاحبی بسیار بیرحم و طمع کار که می خواست نهایت استفاده را از چهره ترسناک این مرد بینوا بکند، یک پزشک مهربان درد و رنج مریک را دیده و درصدد کمک به او برمی آید. او به سختی تلاش می کند که مریک را از زندگی نکبت بارش نجات دهد اما بعد از آن است که با شهرت ناشی از روبرو شدن جامعه ثروتمند، باسواد و بانفوذ با شخصیت مریک مواجه می شود و این موضوع انگیزه های اولیه او برای کمک به مریک را در معرض تهدید قرار می دهد. مریک- و بینندگان فیلم نیز از طریق داستان زندگی او- در معرض بهترین و بدترین ویژگی های انسانی قرار می گیرند.

با توجه به شکنجه ها و بدرفتاری هایی که باعث ایجاد کینه در او شده، اگر مریک دیدگاهی تاریک و شکاکانه نسبت به انسان ها داشته باشد مخاطب اعتراض بسیار اندکی خواهد داشت اما اگر ذرات عشقی که او از دیگران دریافت می کند برای حفظ ایمان و باور او به انسانیت کافی باشد ما کی هستیم که با دیدگاه او مخالفت کنیم؟ اما حتی تلاش های بهترین و خوش قلب ترین انسان ها برای رفتار با مریک به مثابه یک انسان مساوی و معمولی نیز گاهی رنگ می بازد و این فیلم قصد دارد به این سوال پاسخ دهد که آیا افرادی مانند شخصیت مرد فیل نما از طریق ذات پاک و انسانی خود می توانند جامعه را تغییر دهند یا توسط آن نابود خواهند شد. فیلم «مرد فیل نما» را از طریق این لینک می توانید دانلود و تماشا کنید.

۳- شکستن امواج (۱۹۹۶)

شخصیت بس در فیلم «شکستن امواج» (Breaking the Waves) با خدا حرف می زند و خدا نیز جواب او را می دهد، البته با صدای خود بس! مردمان مذهبی پیر و عبوس روستای کوچک بس در اسکاتلند طبیعتاً از رفتارهای عجیب و غریب بس جا نمی خورند و بسیاری از مردم شهر او را از لحاظ روانی بیمار می دانند. وقتی که او عاشق یک غریبه مهربان و ساده می شود و با او ازدواج می کند، بس با نهایت خوشبختی و شادی روبرو می شود. اما شوربختانه این حس رضایت و شادی دوام چندانی ندارد و شوهرش در نتیجه یک حادثه هولناک فلج می شود. شخصیت بس دوست داشتنی اما همزمان دمدمی مزاج است.

وی به شدت خود را متعهد به خداوند می داند و مستقیم با او صحبت می کند اما این گفتگوی ظاهراً واقعی برای او تبعاتی دارد. او برای مردی که به شدت شیفته اوست همه چیز خود را فدا می کند. او به این باور می رسد که از طریق فدا کردن خود- جسم، آبرو و امنیت- می تواند همسرش را شفا بخشد و بدون این که به سلامتی خود اهمیتی بدهد در این مسیر دست به هر کاری می زند. فدا کردن یک فرد ارزشمند و دیندار به خاطر رستگاری و رهایی یک شخص دیگر از آموزه های اصلی خداشناسی در دین مسیحیت است اما در این فیلم از ما پرسیده می شود که آیا در روزگار کنونی نیز این اصول هنوز قابلیت اجرایی دارند یا خیر.

بله، تماشای تلاش های خود-ویرانگرانه شخصیت بس برای نجات همسرش دردناک است زیرا در طول فیلم بیننده به شدت شیفته سادگی و عشق این زن شده است. همه بینندگان و به ویژه کسانی که اعتقادات مذهبی بالایی دارند امیدوارند که خداوند از این سادگی زیبای او مراقبت کند. اما رفته رفته بسیاری بر اساس استانداردهای مذهبی خود خواهند پرسید که آیا بس اکنون خود به یک گناهکار بزرگ تبدیل نشده است که نیاز به بازخواست در روز قیامت دارد؟ گناهان کبیره او آیا در درمان شوهرش تاثیر چندانی خواهد داشت؟ چه معجزه ای در دنیای مدرن امکان پذیر باشد و چه نباشد، فیلم «شکستن امواج» چیزهای زیادی در مورد ارزش داشتن قبلی پاک و فداکاری برای عشق دارد و این درس خود ارزش این را دارد که به تماشای فیلم مذکور بنشینید. فیلم «شکستن امواج » را از طریق این لینک دانلود نمایید.

۲- کلمه (۱۹۵۵)

بیایید در مورد یک فیسلوف و خداشناس دانمارکی به نام سورن کرکگارد صحبت کنیم که نقش مهمی در فیلم «کلمه» (Ordet) دارد. یوهانس، به عنوان یک فرد فرهیخته حساس و یکی از شخصیت های اصلی داستان به این باور می رسد که او عیسی مسیح است. دلیل این دیوانگی و توهم نیز این است که وی بیش از حد آثار کرکگارد را مطالعه می کند. به عنوان یک نویسنده، کرکگارد اغلب در مورد دین می نویسد، دینی که گاهی در مقابل منطق قرار می گیرد زیرا دین به دنبال یک هدف والاتر است.

تمرکز اصلی این فیلم نیز بر روی دین و دینداری متمرکز است که همراه با خود قدرتی خارق العاده دارد، قدرتی که به گفته عیسی مسیح با ذره ای از آن می توان کوهی را از جا بلند کرد. این فیلم از جهات مختلف به بررسی دینداری بنیادگرایانه می پردازد: پست بودن و غیرقابل انعطاف بودن آن، همانطور که پروتستان های فیلم همواره در حال جدل و نزاع بوده و به فرزندان خود اجازه ازدواج نمی دهند. همچنین قدرت دینداری در قالب شخصیت رهبر گروه که در نتیجه شک کردن و تحمل با تراژدی غیرقابل باوری روبرو می شود مورد بحث قرار می گیرد و البته سادگی دین که در نتیجه آن، یوهانس و برادرزاده اش یک رابطه مستحکم و عمیق را تشکیل می دهد.

بیشتر از همه، این فیلم می خواهد به ما در مورد قدرت دین بگوید در حالی که همراه با شخصیت های داستان رنج می کشیم و ناامیدانه انتظار داریم که خداوند آن ها را فراموش نکرده باشد. در انتها مشتاق دینی می شویم که گاهی در مقابل منطق قرار می گیرد. فیلم «کلمه» را می توانید از طریق این لینک دانلود نمایید.

۱- راشومون (۱۹۵۰)

در فیلم «راشومون» (Rashomon) تا نهایت ممکن به بررسی فردگرایی و تصمیم گیری شخصی پرداخته می شود. هدف اما تاکید بر یک جهان بینی فردگرایانه نیست بلکه هدف روشن کردن نقاط ضعف و ماهیت محدود تفکرهای فردگرایانه و شخص است. تمام چیزی که در این فیلم عینیت داشته و شخصی نیست اسین است که جنایتی انجام شده و چندین نفر شاهد ماجرا بوده اند. ماجرا از چشم تک تک شاهدان روایت می شود اما رفته رفته متوجه تفاوت های معناداری بین روایت هر کدام از آن ها از ماجرا شده و بیشتر و بیشتر در مورد واقعیت ماجرا گیج می شویم.

این داستان های متفاوت را نمی توان تنها با عنوان دروغ های ساده تفسیر کرد. فاکتورهای پیچیده ای در داستان وجود دارند که به صورت خودآگاهانه یا ناخودآگاهانه باعث می شود که هر یک از شاهدان تفسیرهای خود را از ماجرا داشته باشند که هیچ کدام بدون دستکاری و تحریف نیست و در این مسیر با دیدگاه ها و جهان بینی های هر کدام از این شاهدان آشنا می شویم. معمای اصلی فیلم این است که آیا شاهدان داستان بازگو شده خود را واقعیت ماجرا می دانند یا اینکه هر کدام از آن ها بر اساس منافع خود تغییراتی را در داستان ایجاد می کنند.

آیا دیدگاه شخصی کسی می تواند آن قدر تثبیت شده باشد که خیلی ساده باعث تحریف داستان بازگو شده او از ماجرا به منظور جلوگیری از کاهش قدرت جهان بینی اش باشد؟ مواجه شدن با حقایق ناخوشایند در مورد خودمان شرایط بسیار سختی را برای ما ایجاد خواهد کرد و تنها خودآزمایی و خودارزیابی هوشمندانه می تواند خود توهمی را دور نگه دارد. علاوه بر بررسی دیدگاه های شخصی شاهدان جنایت، فیلم «راشومون» سوالاتی در مورد ماهیت خود واقعیت را نیز ارایه می کند و می پرسد که آیا حس های انسانی ما می توانند ذاتاً نادرست و تحریف شده و یا محدود به عنوان ابزارهایی برای گزارش به وجدانمان باشند.

مخاطب مجبور است از خود بپرسید که کدام یک از شاهدان واقعیت را می گوید و دلیل چیست؟ یا از خود خواهد پرسید که آیا همه دروغ می گویند و واقعیت ماجرا مشخص نخواهد شد؟ یا اینکه شاید همه داستان ها از برخی جهات درست و واقعیت ماجرا باشند اما کامل نیستند. واقعیت ماجرا چیزی است که شما به عنوان مخاطب باید با دیدن این فیلم بی نقص ژاپنی کشف کنید. فیلم «راشومون» را از طریق این لینک دانلود و تماشا کنید.

۱۰ فیلم طولانی اما بی نقص تاریخ سینما که از تماشای آن ها خسته نخواهید شد [قسمت اول]

۱۰ فیلم تماشایی و برتر سینمای کره جنوبی که هالیوود به آن ها حسادت می کند

۱۰ مورد از بهترین فیلم های سال ۲۰۱۸ تاکنون که شاید ندیده باشید [قسمت اول]

با بهترین فیلم‌های مستند ۲۰۱۸ تا کنون آشنا شوید