در شمال غرب چین، در استان مسلمان نشین ژین جیانگ، همه مردم محلی که با نام اویغور شناخته می شوند در حال خواندن، نوشتن و آواز خواندن با صدای بلند هستند. اما این کار آن ها نه از روی انتخاب خود بلکه اجباری است! در کمپ های «تربیتی» فرادادگاهی اطراف ژین جیانگ، مردان و زنان مسلمان اقلیت اویغور مجبورند تاریخ چین را بخوانند، در مورد تفکرات و دیدگاه های شخصی خود بنویسند و سرودهایی مانند «بدون حزب کمونیست، چین جدیدی در کار نخواهد بود» بخوانند. بسیاری از آن ها در این کمپ ها شکنجه شده و نمی توانند به خانه هایشان برگردند.
مقامات چینی از این سبک آموزشی جالب و منحصربفرد با نام «بازآموزی» یاد می کنند. فعالیت این مراکز «بازآموزی» فراتر از سطح دادگاه ها بوده و افراد را تنها به دلیل داشتن تماس با کسانی خارج از کشور و یا گذاشتن ریش و سبیل به این مراکز می کشانند، بدون این که امکان مراجعه به دادگاه و یا اعتراض وجود داشته باشد. برآوردهای جدید نشان می دهده که صدها هزار و به عبارتی، بیش از یک میلیون نفر از آوریل ۲۰۱۷ به این مراکز فرستاده شده و بسیاری از آن ها هنوز در این مکان ها زندانی بوده و مراحل «بازآموزی» خود را می گذرانند. اگر چه تعداد کل این افراد را نمی توان با قطعیت اعلام کرد اما با فعالیت های دولت در این مناطق می توان گفت که تعداد این افراد بازداشت شده فراتر از حد تصور است.
از سال ۲۰۱۶، مزایده های فراوانی برای ساخت یا بازسازی بیش از ۷۳ مرکز با نام های متفاوت توسط دولت چین برگزار شده که به نظر می رسد بیشتر آن ها به عنوان مراکز «بازآموزی» و با نظارت دولت مورد استفاده قرار خواهند گرفت. اگر چه در مزایده های برگزار شده از این مراکز با عنوان مراکزی برای آموزش های شغلی و کاری یاد شده اما جزییات مربوط به پروژه های ساختمانی مذکور نشان می دهند که هدف از ساخت آن ها چیز دیگری است. برای مثال، تمامی این سازه ها نیاز به اتاق های نگهبان، سیستم نظارت ویدیویی، فنس های امنیتی، تجهیزات پلیسی، پاسگاه های پلیس، وسایلی برای بازرسی و تفتیش بدنی، دیوارهای تقویت شده با فولاد و حتی زنجیرهای آهنی حاکی از آن است که این مراکز بیشتر به زندان و شکنجه گاه شبیه هستند تا مرکزی برای آموزش های شغلی و حرفه ای.
بسیاری از این مراکز تحت تدابیر امنیتی شدید قرار داشته که نه تنها از فرار افراد بازداشت شده جلوگیری شود بلکه کسانی که در درون مرکز قرار دارند را نیز به شدت و به تمامی تحت کنترل و نظارت داشته باشند. ۲۰ مورد مزایده مربوط به اجرا و یا روزآمدسازی سیستم های نظارتی ویدیویی جدید در یک سال اخیر برگزار شده است. در یکی از این مزایده ها که مربوط به ماه ژانویه سال ۲۰۱۸ بوده است گفته شده که به ۱۲۲ دوربین برای پوشش دادن یک مرکز بدون این که «نقطه کوری» باقی بماند نیاز است.
یکی دیگر از مراکز برای توری های امنیتی محافظ دور ساختمان، بازسازی اتاق نگهبانان و ۴ «دیده بان» اعلام نیاز کرده و مرکزی دیگر برای ساخت «تاسیسات زیرزمینی» به مساحت ۸۶.۰۰۰ فوت مربع مزایده برگزار کرده است. اینگونه امکانات و تاسیسات امنیتی نشان می دهند که این مراکز به صورت زنجیره ای ساخته و اداره شده و از آن ها نه برای آموزش های شغلی بلکه برای «بازآموزی» استفاده می شود. این تاسیسات که در کمترین برآوردها بیش از صدها هزار نفر را در خود جای می دهند در برخی موارد نیز آشکارا با نام «مراکز بازآموزی» از آن ها یاد شده و برخی دیگر نیز که از این نام برای آن ها استفاده نشده اما از نظارت و تدابیر امنیتی شدیدی برخوردارند هدف مشابهی را دنبال می کنند.
در این مراکز «بازآموزی» یا بازپروری اجباری، افراد آموزش های نظامی، زبان چینی، علوم قانونی، اتحاد قومیتی، دانش دینی و آموزش های میهن پرستانه را با قرائت دولت کمونیست و به صورت اجباری دریافت می کنند. علاوه بر این، با بالا رفتن تعداد زندانیان این مراکز، به نگهبانان و نیروهای امنیتی بیشتری نیاز است، همان چیزی که در نقاط مسلمان نشین چین با عنوان استخدام در مراکز آموزشی و پرورشی از آن ها یاد می شود.. جالب این که چنین استخدام هایی معمولاً در مراکز پلیس انجام شده و کسانی که سابقه یا تجربه نظامی داشته باشند در اولویت قرار دارند. بدین ترتیب حجم بالای این استخدام ها برای مرکزی که ظاهراً یک مرکز آموزش شغلی است غیرمعقول به نظر می رسد.
جالب تر این که در این آگهی های استخدام معمولاً هیچ نشانی از مهارت های کاری و حرفه ای که برای آموزش شغلی لازم است دیده نمی شود. اغلب این آگهی ها شرایط لازم برای بدست آوردن شغل مورد نظر را تا داشتن تحصیلات متوسطه عنوان کرده اند اما در مناطق مسلمان نشین، حداقل مدرک برای متقاضیان، مدرک لیسانس اعلام شده است.
در استان ژین جیانگ که بیش از ۹۵ درصد از جمعیت آن را اقلیت اویغور مسلمان تشکیل می دهند، ۳۲۰ فرصت شغلی در «مراکز آموزشی» تعریف شده که تنها دارای ۳ شرط برای استخدام است: داشتن تحصیلات متوسطه، وفاداری به حزب کمونیست چین و تعلق داشتن به قومیت غالب هان. مقامات چین در تلاش برای از بین بردن بنیادگرایی و تندروی دینی، هر گونه انجام امور مذهبی و دینی مسلمانان اویغور را در ملاء عام ممنوع کرده اند.
تجربه های شخصی زندانیان مراکز «بازآموزی»
زنان اجازه پوشیدن برقع و هر گونه حجابی که روی آن ها را بپوشاند را ندارند. مردم محلی از روزه گرفتن در ماه رمضان بازداشته می شوند و رستوران ها باید مانند دیگر ماه های سال، در این ماه نیز باز بمانند. در سال ۲۰۱۶، به میلیون ها نفر ساکن ژین جیانگ دستور داده شد که پاسپورت هایشان را تحویل مراکز دولتی داده و گفته شد که در صورت تمایل به سفر خارجی باید از دولت مرکزی اجازه دریافت کنند. در دو سال اخیر، دولت چین روی تلفن های اقلیت اویغور مسلمان برنامه های نظارتی نصب کرده و به جمع آوری نمونه دی ان ای آن، اثر انگشت، اسکن عنبیه و گروه خونی افراد بین ۱۲ تا ۶۵ سال در این نواحی پرداخته است.
آن ها همچنین نمونه هایی صوتی از این افراد جمع آوری کرده تا بتوانند هنگام شنود مکالمات تلفنی آن ها، منبع صحبت ها را به آسانی تشخیص دهند. همچنین بیش از ۴۰.۰۰۰ دوربین تشخیص چهره در مراکز سکونت مسلمانان اویغور کار گذاشته شده تا این افراد همواره تحت نظر باشند. در ماه های اخیر محدودیت های کنترلی چین برای مسلمانان اویغور به شدت مورد انتقاد مراکز حقوق بشری در سراسر جهان قرار گرفته است.بر اساس ادعای شاهدان، زندانیانی که در این مراکز «بازآموزی» قرار دارند از لحاظ جسمی و روحی مورد شکنجه قرار می گیرند.
یکی از این شاهدان که خود مدتی در این مراکز زندانی بوده به شکنجه، بسته شدن به صندلی و محروم شدن از خواب توسط نگهبانان این مرکز «بازآموزی» اذعان کرده است. وی در این باره چنین گفته است:” آن ها یک صندلی دارند که نامش را «ببر» گذاشته اند. مچ پاهایم و دست هایم را به صندلی بستند. نمی توانستم حرکت کنم. نمی گذاشتند بخوابم. همچنین برای ساعت ها مرا آویزان کرده و کتک می زدند. آن ها چوب های کلفت و باتوم های پلاستیکی داشتند، شلاق هایی که از سیم های به هم پیچیده ساخته شده بود،سوزن هایی برای سوراخ کردن پوست و انبرهایی برای بیرون کشیدن ناخن ها. تمامی این ابزارها روی میزی که روبروی من بود قرار داشتند تا هر زمانی که خواستند مورد استفاده قرار دهند. می توانستید صدای زجه های دیگر افراد را نیز بشنوید”.
وی می گوید که بعدها به یک مرکز دیگر منتقل شده که در آن و در یک سلول کوچک با ۴۵ نفر دیگر زندگی می کرده است. از آنجایی که فضای کافی در این سلول وجود نداشت، زندانیان مجبور بودند که به صورت نوبتی بخوابند. وی می گوید که به خاطر ادعای همکاری با گروه های تندرو اسلامی دستگیر و شکنجه شده، ادعایی که خود به شدت آن را تکذیب می کند. برخی دیگر نیز ادعا می کنند که خفه شدن مصنوعی را در این مراکز تجربه کرده اند.
سکوت کشورهای مسلمان
با وجود اعتراضات بین المللی و بیانیه های سازمان ملل در این مورد، بسیاری از کشورهای اسلامی در این مورد سکوت اختیار کرده و به محدودیت های بی سابقه ایجاد شده علیه اقلیت مسلمان اویغور در چین بی تفاوت بوده اند. مقامات چین اقلیت مسلمان اویغور استان های شمالی خود را مجبور می کنند که ریش هایشان را کوتاه کرده و لباس های بلندشان را عوض کنند. برخی دیگر نیز ادعا کرده اند که مقامات چین از اویغورهای مسلمان ساکن خارج از کشور درخواست دادن اطلاعات و جاسوسی را کرده اند و با تهدید به زندانی کردن و اذیت و آزار خویشاوندان آن ها که در چین زندگی می کنند به هدف خود دست یافته اند.
مقامات چینی این ادعا را به طور کلی رد کرده اما گفته اند که برنامه هایی برای «اسکان مجدد» برخی از اعضای اقلیت اویغور که از نظر آن ها تفکرات تندروانه و بنیادگرانه اسلامی دارند را اجرا کرده اند. اگر چه در سال های اخیر اعتراضات بسیاری در کشورهای اسلامی علیه اذیت و آزار اقلیت مسلمان روهینگیا در میانمار صورت گرفته اما تاکنون هیچ حرکت اعتراضی چه از جانب دولت های اسلامی و چه مردمان این کشورها علیه بدرفتاری های دولت چین با مسلمانان اویغور انجام نشده است. اما چرا هیچ کسی در کشورهای اسلامی در این مورد اعتراضی نمی کند؟ اکثریت کشورهای مسلمان به دلیل مناسبات اقتصادی گسترده ای که با چین دارند به این اذیت و آزارها و تبعیض ها اشاره ای نمی کنند.
چین به بسیاری از کشورهای آسیایی و آفریقایی کمک های مالی در قالب سرمایه گذاری و وام ارایه می دهد و شراکت اقتصادی و تجاری تنها دلیلی است که باعث شده کشورهای مسلمان اعتراضی به سرکوب مسلمان اویغور توسط حزب کمونیست چین نداشته باشند در صورتی که در موارد مشابه در کشورهای دیگر به شدت واکنش نشان می دهند. داشتن روابط تجاری و اقتصادی بسیار نزدیک با چین و بدهکار بودن به این کشور از طریق دریافت وام های قابل توجه باعث بسته شدن دهان بسیاری از مقامات کشورهای آسیایی مانند پاکستان و ترکیه در واکنش به نقض حقوق اویغورها شده است و کشورهای دیگری مانند مصر حتی در این زمینه نیز به چین کمک کرده اند.
تابستان سال گذشته، مصر چندین دانشجوی اویغور را بدون ارایه دلیلی خاص دستگیر کرده و مانع از دسترسی آن ها به وکیل و حتی اعضای خانواده شد و در همان روزها بیش از ۱۲ اویغور چینی را به کشورشان بازگرداند. البته موضوع تنها به مناسبت های اقتصادی باز نمی گردد زیرا برخی از کشورهای خاورمیانه خود نیز شرایط خوبی از لحاظ حقوق بشری ندارند و ثبات اجتماعی را به حقوق شخصی افراد ترجیح می دهند، همان سیاستی که در چین اعمال می شود. چین اذیت و آزار مسلمانان اویغور را به بهانه حفظ صلح در کشور و جلوگیری از رشد تروریسم انجام می دهد و شبه نظامیان اویغور همواره مسبب شورش در استان ژین جیانگ و انجام حملات تروریستی در کشور اعلام شده اند.
بسیاری از کشورهای عرب نیز به همین شکل، ثبات اجتماعی و سیاسی را به رعایت حقوق شخصی و شهروندی افراد ترجیح می دهند و به طور گسترده حقوق اقلیت های مذهبی و قومی را نادیده می گیرند و بدلیل این که نمی خواهند با اتهاماتی مشابه و تلافی مآبانه روبرو شوند ترجیح می دهند که از سیاست های چین در این زمینه انتقادی نکنند. در سال ۲۰۰۹ رجب طیب اردوغان در یک سخنرانی، رفتار چین با اویغورها را نوعی «نسل کشی» خواند و چین به شدت به این گفته ها اعتراض کرده و یکی از روزنامه های دولتی از وی خواست که گفته هایش را پس گرفته و در سر تیتر مقاله خود نوشت:” واقعیت ها را وارونه جلوه ندهید”.
حتی پس از سکوت اردوغان در سال های اخیر در مورد این مسئله نیز، رسانه های چینی هنوز به تهدیدات و هشدارهای خود راجع به گفته های پیشین او ادامه می دهند. به نظر می رسد که در سکوت کشورهای اسلامی و مجامع بین المللی، هر روز شرایط برای اقلیت مسلمان اویغور در استان ژین جیانگ که خود آن را «ترکستان شرقی» می نامند سخت تر می شود.
نه اینکه دلم بخواد ایران واکنش نشون بده ولی مگه کشور ایران مسلمان نیست که از سکوت اون حرفی نزدین یا چون ایران اکثریت شیعه داره و اینا هم سنی هستن اسلامشون فرق داره – اسلام چپ و راسته؟
البته همین مونده با چین هم وارد جنگ شیم و اونم ناامن کنیم مثل فلسطین و لبنان و سوریه و…
خواهشا ایران واکنش نشون نده
میدونی صلاح الدین کی بود؟ طرف ناصبی بود و تمام شیعیان مصر رو قتل عام کرد وگرنه مصر مهد تشیع بود و اونجا خلافت فاطمی بود صلاح الدین با کشتن شیعیان مصر رو کشور سنی کرد
ایران رو از قلم انداختی! انقدر به چین وابسته هستیم که جرات نمی‌کنیم بهشون بگیم بالا چشمت ابرو!
چرا رهبر مسلمانان جهان واکنش نشون نمی ده
آمریکا که واکنش نشون داده.
نه اینکه دلم بخواد ایران واکنش نشون بده ولی مگه کشور ایران مسلمان نیست که از سکوت اون حرفی نزدین یا چون ایران اکثریت شیعه داره و اینا هم سنی هستن اسلامشون فرق داره – اسلام چپ و راسته؟
البته همین مونده با چین هم وارد جنگ شیم و اونم ناامن کنیم مثل فلسطین و لبنان و سوریه و…
خواهشا ایران واکنش نشون نده
ای خدا آخه این همه ظلم و بی عدالتی تا کی ؟ به خدا کشور های اسلامی خیلی از اینا بدترن
چرا یه صلاح الدین پیدا نمیشه . . .
میدونی صلاح الدین کی بود؟ طرف ناصبی بود و تمام شیعیان مصر رو قتل عام کرد وگرنه مصر مهد تشیع بود و اونجا خلافت فاطمی بود صلاح الدین با کشتن شیعیان مصر رو کشور سنی کرد