کودکان کار ماحصل هر اتفاقی در کشور هستند، پدیده بد یمنی است. از همه بدتر، افزایش شمار کودکان کار در مراکز ۳۱ استان کشور به خصوص در کلانشهرهایی مثل تهران، تبریز، اصفهان و مشهد است که از مقصدهای عمده گردشگری بین المللی ایران بوده و به راحتی میتوانند چهره نامطلوبی از فرهنگ و اقتصاد امروز ایران در ذهن گردشگران خارجی بر جا گذارد. کودکان کار، داغ فقر بر پیشانی جامعه ایران هستند. کودکان کار، هزینه تمام شده بهداشت و سلامت و توسعه فرهنگی را به شدت افزایش می دهند و برخی از منابع به منظور هدایت و حمایت از آن ها تلف میشود.
طبق ماده ۷۹ قانون کار ایران، اشتغال کودکان زیر ۱۵ سال ممنوع است مگر در کارگاه های خانگی و شخصی کار کنند به گونه ای که کار، متناسب با روحیه و توان کودک باشد و اجباری در کار نباشد. بنابراین، رفار کودکان کار در کوی و برزن، جرم است و برای رفع این بزهکاری، همه دستگاه ها با کمک نهادهای مردمی باید دست به کار شوند. چرا که نیمی از کودکان کار، سابقه کودک آزاری دارند.
کودکان کار به دلیل مشکلات اقتصادیی، اجتماعی و فقر بار سنگینی را به دوش میکشند و لحظههای سرنوشتساز زندگی این کودکان بهجای اینکه در مدرسه تعیین شود، در میان خودروها و دود آنها و بیتوجهی مردم صرف می شود، بنابراین این کودکان باید موردحمایت و کمکرسانی مادی و معنوی لازم جهت تحصیل قرار بگیرند.
سالهاست که موضوع ساماندهی کودکان کار مطرحشده اما اقدامات اساسی و کارسازی در این زمینه صورت نگرفته و دولت با صرف هزینههای میلیاردی طرح جمعآوری را بهجای ساماندهی مشکلات این کودکان ارائه کرده که این کار علاوه بر اینکه که مشکلی را حل نمیکند بلکه بار روانی بیشتری را به آنها تحمیل میکند و مطمئناً بدون توجه دولت و سازمانهای مرتبط به حقوق کودکان و برنامهریزی در امر آموزش و تلاش برای دستیابی آنان به زندگی بهتر نمیتوان کاری انجام داد
اینکه شما سوار مترو شهری تهران شده و در هر ایستگاه، شاهد حضور ده ها کودک کار برای فروش دستمال کاغذی و جوراب و فال و آدامس و امثالهم باشید و بعضی از دختر بچه ها و پسر بچه ها ملتمسانه از شما خواهش کنند تا پولی بدهید، این حس خوبی برای مترو سواری ایجاد نمی کند. حال اگر این اتفاق هر روز برای یک گردشگر خارجی رخ دهد، ده برابر تاثیر ذهنی منفی بر تجربه گردشگری وی از ایران خواهد داشت.
دکتر معصومه ابتکار معاونت زنان و خانواده رییس جمهور، ۳۱ شهریور ماه ۹۷ ابراز امیدواری کرد که لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان که قبلا به شورای نگهبان ارسال شده بود، بررسی و زودتر تصویب شود. او گفته بود که دولت برای اجرای لایحه آماده است که به موضوع حمایت از کودکان و نوجوانان بسیار کمک میکند. این در حالی است که طبق بررسی های انجام شده، ۵ درصد کودکان کار در ایران متبلا به ویروس HIV هستند.
براساس مطالعات انجام شده ۳۲ درصد کودکان کار در معرض آزار جسمی، روحی و جنسی قرار دارند. معاون وزیر بهداشت از آمار تکاندهنده ابتلا به ایدز بین کودکان کار و خیابان در ایران خبر می دهد و بر اساس مطالعهای که درباره بروز و شیوع ایدز روی یک هزار کودک کار و خیابان در شهر تهران انجام شده ۴.۵ تا پنج درصد آنها به ایدز مبتلا هستند. فخاری با بیان اینکه رئیس مرکز تحقیقات ایدز ایران نیز گفته است چهار تا پنج درصد از کودکان کار خیابان به ایدز مبتلا هستند، تصریح کرد: یک سوم کودکان مبتلا ۱۰ تا ۱۴ ساله و دو سوم ۱۵ تا ۱۸ ساله هستند.
این در حالی که وزارت کشور، مسئول ساماندهی کودکان کار اتباع بیگانه بوده و باید بر اساس قانون، اقدامات لازم را انجام دهد. مجلس شورای اسلامی ۷ مرداد ۹۷ قانونی تصویب کردند که مجازاتی را برای افرادی که کودکان و نوجوانان را در فعالیت های بزهکاری به کار بگیرد تعین میکرد که به شرح زیر است:
ماده ۱۰ لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان
بر اساس این ماده که اقدامی در حمایت از کودکان ایرانی است، هرکس نسبت به طفل یا نوجوان مرتکب آزار یا سوء استفاده جنسی شود، در صورتی که مشمول مجازات حد نباشد با در نظر گرفتن شرایطی مانند وضعیت بزه دیده، شرایط مرتکب و آثار جرم، به ترتیب زیر مجازات میشود:
۱- آزار جنسی تماسی با محارم یا با عنف به مجازات حبس درجه ۵
۲- سایر آزارهای جنسی تماسی به مجازات حبس درجه ۶
۳- آزار جنسی غیرتماسی با محارم یا با عنف به یکی از مجازاتهای درجه ۷
۴- سایر آزارهای جنسی غیرتماسی به یکی از مجازاتهای درجه ۸
۵- بهرهکشی جنسی از طفل و نوجوان از طریق عرضه، در اختیار گرفتن، وادار یا اجیر نمودن برای هرزهنگاری یا سوء استفاده جنسی به مجازات حبس درجه ۵
۶- در دسترس قرار دادن یا ارائه محتوا یا اثر مستهجن یا مبتذل به طفل یا نوجوان به یک یا چند مجازات درجه ۸
۷- استفاده از طفل و نوجوان برای تهیه، تولید، توزیع، تکثیر، نمایش، فروش و نگهداری آثار سمعی و بصری مستهجن یا مبتذل، حسب مورد به میانگین حداقل و حداکثر تا حداکثر مجازات مقرر در قانون مربوط
۸- واردات، صادرات، حمل، تکثیر، انتشار، عرضه، معامله یا بارگذاری محتوا یا اثر مستهجن یا مبتذل که در آنها از اطفال و نوجوانان بهرهگیری شده و یا حمل و نگهداری آنها به یکی از مجازاتهای درجه ۶
تجربه اصفهان
در اصفهان یک مرکز غیردولتی به نام «سرمد» در خصوص کودکان کار فعالیت میکند که کودکان و خانوادههای آنها را تحت آموزش و حمایت اقتصادی، بهداشت و درمان و غیره قرار میدهند تا کمتر کودکان را به سراغ تکدی گری یا فروشندگی بفرستند. در حال حاضر ۴۲۰ کودک و نوجوان در ۳۹ مرکز خانه کودک و نوجوان اقامت دارند و به زندگی عادی خود همچون تحصیل و نیازهای فراغتی و بهداشتی ادامه میدهند. این تجربه ارزنده ای است که میتواند در همه شهرهای کشور نهادینه شود.
به نظر شما مهم ترین راهکار مقابله با پدیده نامطلوب کودکان کار در استان های کشور چیست؟
بدون نظر