آخرین تانگو در رم؛ برناردو برتولوچی، کارگردان مشهور ایتالیایی درگذشت

مردی که از طرفِ زن سابق خود که به او خیانت کرده، مورد بی‌مهری واقع شده‌ با زن جوانی آشنا می‌شود که اتفاقا او هم از طرفِ کارگردان جوانی که در عشق به دختر مردد است و او را بازیچه می‌پندارد، مورد بی‌توجی قرار گرفته.

این دو  به‌طور اتفاقی، در یک خانه، که به لطفِ فیلم‌برداریِ خوب، نمودی بسیار سرد و دلگیر دارد، با هم برخورد می‌کنند؛ البته با دو دید متفاوت نسبت به یک‌دیگر: دختر جوان که پشت و پناهی می‌جوید، پس از مدتی به مردِ جااُفتاده علاقه‌مند می‌شود، ولی مردِ بدبین، با رفتار آزارگرانه‌ای که با این دختر دارد، در صدد انتقام از نوع جنس زن است (زن سابقش پس از مدت‌ها خیانت به وی، خودکشی کرده).

در پایانِ فیلم، نظرهای این دو مرد و زن در جهت عکس حرکت می‌کند: مرد، عاشقِ دختر جوان می‌شود، و دختر، به علتِ این‌که فکر می‌کند از او سوءاستفاده شده، می‌خواهد مرد را ترک کند. این، برای داستان، پایانی تراژیک رقم می‌زند.

«آخرین تانگو در پاریس» یک فیلم درام فرانسوی-ایتالیایی ساخته «برناردو برتولوچی» است که پس از انتشار در پاییز سال ۱۹۷۲ جنجال‌های متعددی را بدنبال داشت. از اظهار نظر مارلون براندو در این مورد که این فیلم او را تحقیر کرده تا شکایت ماریا اشنایدر بازیگر زن فرانسوی فیلم دربارهٔ صحنه‌ای از فیلم که در فیلمنامه نبوده و او مجبور به انجامش شده است.

برناردو برتولوچی در شانزدهم مارس ۱۹۴۱ میلادی در ایتالیا در خانواده‌ای متولد شد که پدرش شاعر، مورخِ هنر و منتقد فیلم بود.

به همین خاطر، او در پانزده سالگی شروع به نوشتن کرد و پس از مدتی برای نوشتن اولین کتابش جایزهٔ Viareggio Premio و چندین جایزهٔ معتبر دیگر نیز دریافت کرد.

البته که سوابق هنری پدر برتولوچی هم به او کمک فراوانی کرد اما فیلمساز بزرگ ایتالیایی یعنی پیر پائولو پازولینی هم در مسیر انتشار نخستین کتاب برتولوچی کمک فراوانی به او کرد. همچنین در سال ۱۹۶۱ برتولوچی به عنوان دستیار اول پازولینی در فیلم آکاتونه با او همکاری کرد.

برناردو برتولوچی که به بیماری سرطان مبتلا بود، دوشنبه ۲۶ نوامبر ۲۰۱۸ (۵ آذر ۱۳۹۷) در ۷۷ سالگی در رم درگذشت. وی از کارگردانان سبک نئورئالیست ایتالیا به شمار می‌رود.

او در بیش از پنجاه سال کار سینمایی، ژانر‌های گوناگونی را تجربه کرد از درام‌های انسانی مانند “پیش از انقلاب” و “دنباله‌رو” گرفته تا آثاری با ابعاد بزرگ تاریخی مانند “۱۹۰۰” و “آخرین امپراتور”.

برتولوچی پس از مرگ میکل آنجلوآنتونیونی، مهم‌ترین فیلمساز نسل کارگردانان بزرگ ایتالیا بود و سبک او تأثیر عمیقی بر سینمای مدرن اروپا و جهان گذاشت.

او به‌رغم کار با ستاره‌های هالیوودی و جهانی همواره از سبک مستقل خود در برابر فشار صنعت سینمای آمریکا دفاع می‌کرد.

فیلم «دنباله‌رو» در سال ۱۹۷۰ نخستین بار نام او را در میان نامزدهای جایزه اسکار مطرح کرد. او با این فیلم نامزد جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی شده بود. برتولوچی فیلمنامه «دنباله‌رو» را با اقتباس از کتاب آلبرتو موراویا نوشته بود.

«دنباله‌رو» که فیلمبرداری آن را ویتوریو استورارو برعهده داشت اکنون به عنوان شاهکاری یاد می‌شود که بر جمعی از فیلمسازان آنچه «هالیوود نوین‌» خوانده می‌شود؛ از مارتین اسکورسیزی تا استیون اسپیلبرگ و فرانسیس فوردکاپولا، تأثیر گذاشته است.

برتولوچی با فیلم جنجالی آخرین تانگو در پاریس با بازی مارلون براندو شهرت پیدا کرد. این فیلم که برتولوچی را به شهرت جهانی رساند، به خاطر صحنه‌های غیرمتعارف جنسی در برخی از کشورها ممنوع شد.

دولت ایتالیا دستور داد تمام نسخه‌های فیلم را نابود کنند و دادگاه عالی ایتالیا حتی برای برتولوچی ۴ ماه حکم زندان تعلیقی صادر کرد. فیلمی که مدل جوانی به نام ماریا اشنایدر را با بازی در نقشی غیرمتعارف و تروماتیک در برابر مارلون براندو، به شهرت رساند و در عین حال باعث افسردگی و بیزاری او از سینما شد.

ماریا اشنایدر، برتولوچی را “گانگستر” خواند و براندو را متهم کرد که به او تجاوز کرده است. او گفت که آخرین تانگو در پاریس درس بزرگی به او داد و آن این بود که: “هرگز لباست را برای یک مرد میانسال به بهانه اینکه کار هنری است، درنیار”.

در ویدیویی که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد برتولوچی اعتراف می‌کند که قبلاً جزییات این صحنه و این که چه چیز واقعاً قرار است اتفاق بیفتد را به ماریا اشنایدر (که در آن موقع نوزده سال داشت، در حالی که براندو از او سی سال بزرگ‌تر بود) اطلاع نداده بود تا به آن شوک، شرم و انزجاری دست یابد که از این صحنه و بازی اشنایدر نیاز داشته است.